ارگونومی – نيروی کار سالم معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی تبريز دکتر کوشا معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی تبريز

سلامتی چهار عامل تاثير گذار بر سلامتی : خدمات بهداشتی – درمانی تعريف سازمان بهداشت جهانی : سلامتی عبارت است از صحت کامل جسمی ، روحی و اجتماعی و صرفاً عدم بيماری و ناتوانی دليل بر سلامتی نيست. چهار عامل تاثير گذار بر سلامتی : خدمات بهداشتی – درمانی عوامل ژنتيکی رفتارهای فردی محيط فيزيکی ، اجتماعی و اقتصادی

انسان سالم رکن اساسی توسعه پايدار می باشد. بيشترين زمان عمر مفيد انسانها در محيط کار سپری می شود. مهمترين سرمايه يک سازمان منابع انسانی آن می باشد. شرايط فيزيکی محيط کار، طراحی تجهيزات و همچنين چيدمان دستگاهها سلامت افراد را تحت تاثير قرار می دهد. کارگران و کارکنان سالم هستند که بهره وری و توسعه يک سازمان را تضمين می‌نمايند.

The System Human Machines/Tools Materials The Environment

محيط كار مطلوب، محيطي است كه نه تنها از نظر بهداشتي آسيب رسان نباشد، بلكه موجب ارتقاء سطح بهداشت و سلامتي كاركنان، چه از نظر فيزيكي و چه از لحاظ رواني گردد. همچنين طراحي محيط كار مطلوب از طريق بهبود بهره وري و كاهش غيبت از كار، سود سرشاري را بدنبال خواهد داشت.

پيشگيري و كنترل آسيب هاي اسكلتي _ عضلاني هدف از اجراي برنامه ارگونومي در كشور: پيشگيري و كنترل آسيب هاي اسكلتي _ عضلاني

وضعيت موجود اختلالات اسكلتي _ عضلاني در جهان براساس طبقه بندي NIOSH اختلالات اسكلتي _ عضلاني در ميان مشكلات بهداشتي و عوارض ناشي از كار داراي رتبه دوم مي‌باشد. براساس گزارش اداره آمار كار در سال 1994 نزديك به دو سوم بيماريهاي ناشي از كار، اختلالات مربوط به تروماهاي تكراري بوده است. براساس گزارش ادارة آمار كار آمريکا در سال 1996 ، 46 درصد از بيماريهاي ناشي از كار به دستگاه اسكلتي _ عضلاني مربوط بوده است.

وضعيت موجود اختلالات اسكلتي _ عضلاني در جهان NIOSH بيان مي دارد كه آسيب هاي ستون فقرات 20 درصد از همه آسيبها و بيماريهاي محيط كار را تشكيل مي دهند بنابر گزاش سازمان جهاني بهداشت در سال 2002 ، كمردردها 37% از عوامل خطرزای شغلي را تشكيل مي دهند كه جايگاه اول را بين بيماريها و مخاطرات ناشي از كار دارا مي باشند. سازمان جهاني بهداشت دهة اول هزارة سوم را به نام دهة مبارزه با عوارض اسكلتي عضلاني(بعنوان اپيدمي خاموش) نامگذاري كرد.

? Magnitude and Trend: Numbers and types of occupational illness cases between 1972 and 2001. (DHHS 2004, Fig 1-22)

How nonfatal injuries and illnesses were distributed by body part affected in 2001. (DHHS 2004, Fig 1-38)

وضعيت اختلالات اسكلتي _ عضلاني در ايران بر پاية مطالعه ملي بار بيماريها و عوامل خطرزا در ايران در سال 2004 كه توسط اداره برنامه هاي سلامت مركز توسعه شبكه صورت گرفت اختلالات اسكلتي عضلاني پس از بيماريهاي قلبي عروقي در رتبه دوم بيماريهاي ناشی از كار شناخته شده است. 11

وضعيت اختلالات اسكلتي _ عضلاني در ايران نوع اختلالات اسكلتي عضلاني شاخص DALYS كمردرد 307772 آتروز زانو 291305 ساير اختلالات اسكلتي _ عضلاني 872633 جمع 1471710

مقايسه علل عمده مرگ و مير در ايران – از سال 1350 تا سال 1380 Disease Mortality rate in 100000 population 1971(1350) 2001(1380) Upper Respiratory Tract Infection 62 5.4 Diarrhea 46 0.7 Meningitis & Encephalitis 12 1 Tuberculosis (Pulmonary & Extra pulmonary ) 10 0.9 Measles 5 0.02 Tetanus (all ages) 2.5 0.03 Small Pox Diphtheria 0.01 Cardiovascular Accidents 42 105 Accidents (Intention & unintentional) 51 58.1

ERGONOMIC STATISTICS 90% of all office workers use personal computers. In 1997 work related musculoskeletal disorders reached 275,000 cases. Carpal Tunnel Syndrome comprises 13% of all workplace injuries. WMSD’s account for $20 billion in direct costs each year and $100 billion in indirect costs.

THE BENEFITS OF AN ERGONOMIC PROGRAM Decreased injuries, illnesses, and workers’ compensation costs. Increased efficiency at work. Increased physical well being. Decreased absenteeism. Increase in employee morale.

Workers’ Compensation payments to workers for WHAT ARE DIRECT COSTS? Workers’ Compensation payments to workers for Medical and rehabilitation expenses Wage replacement Repair and replacement damages

WHAT ARE INDIRECT COSTS? Lost time of injured employee Time lost by other employees to assist injured co- worker, to see what is going on, and to discuss events Time lost by supervisor to assist injured worker, investigate accident, prepare reports, make adjustments in work and staffing Time spent by company first aid, medical, and safety staff on case Damage to tools, equipment, materials, property Increased premiums …

Total estimated cost of 2002 Direct cost of serious workplace injuries is $49.6 B + Indirect cost of serious workplace injuries is estimated at $198.4 B = Total estimated cost of $248,000,000,000

The Risk Factor Model for the Potential Development of MSDs Lack of Rest Work/Rest Ratio Shift Length Repetition Occupational Vibration Non-Occupational Temperature Posture Force Personal Psychosocial

Musculoskeletal Disorders (MSD) Cumulative Trauma Disorders (CTD) Repetitive Trauma Disorders (RTD)

اقدامات انجام يافته آموزش پرسنل سيستم شبكه بهداشتي : بهورز- كاردان و كارشناس 1421 نفر آموزش پرسنل بهداشتي شاغل در كارخانجات بهگر – بهداشتيار كار – كاردان/ كارشناس 175 نفر

اقدامات مورد انتظار: آموزش كليه شاغلين صنايع و كارخانجات رعايت اصول ارگونومي در كليه فرآيندهاي كاري استفاده از كارشناسان بهداشت حرفه‌اي در راستاي شناسايي و ارزيابي و كنترل مخاطرات ارگونوميكي محيط كار توجه وي‍ژه به عوامل ارگونوميكي در معاينات دوره‌اي شاغلين بهينه سازي شرايط محيط كار با عنايت به محدوديتها و توانائي‌هاي افراد (تطبيق كار با كارگر) جمع آوري بانك اطلاعاتي در خصوص ابعاد بدني نيروي كاري ايجاد محيطي باثبات و شاداب براي كار و جلوگيري از تنشهاي كاري

موفق و پيروز باشيد.