ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ ОЛИЙ ВА ЎРТА МАХСУС ТАЪЛИМ ВАЗИРЛИГИ АНДИЖОН ДАВЛАТ УНИВЕРСИТЕТИ Х.Т.ИСМОИЛОВА

Франция таълим тизими Мавзу: “Европа мамлакатларида таълим-тарбия масалаларининг олиб борилиши ва қиёсий таҳлил Франция таълим тизими

Режа: 1.Францияда мактабгача ва бошлан- ғич таълим тизими. 2.Ўрта таълим турлари. 3.Университет ва олий мактабларнинг ўзига хосликлари. 4.Ўзбекистон ва Франция таълим тизимининг қиёсий таҳлили.

Адабиётлар 1.Вульфсон В.Г. Сравнительная педагогика.-М.: “Просвещение”, 2003. 2.Ҳошимов К.Ҳ. Педагогика тарихи. –Т.: А.Навоий номидаги Ўзб. миллий кутубхона нашр., 2005. 3. www pedagog. uz 4. www edu. uz

ФРАНЦИЯ Расмий номи–Франция Республикаси Пойтахти - Париж. Пойтахти - Париж. Ҳудуди-551000кв.км. Аҳолиси-61024316 Давлат тили – француз Дини -католик (асосан) Пул бирлиги – евро.

P A R I S

Paris Paris - city in north central France, the capital and largest city of the country. It is located in France’s Île-de-France region, on the Seine River, 370 km (230 mi) upstream from the river’s outlet on the English Channel. Paris is named after the Parisii, a Celtic people who settled on the city’s central island—the Île de la Cité—in the 3rd century bc. The city has since spread north and south of the Seine.

Paris is world-famous for its beauty and charm, and for its long history as a center of learning and knowledge. Parisians call their city the 'City of Light.' People from around the world flock to the city to view its impressive array of monuments and museums, savor its cuisine, and relax in its sidewalk cafes and nightclubs. Paris is the political, cultural, and economic center of France as well as one of the most vibrant metropolises in the world. About 15 percent of France’s inhabitants live in the Paris metropolitan area.

E i f f e l T o w e r, P a r i s The Eiffel Tower, rising in the sky above Paris, was built for the World’s Fair in 1889. French engineer Alexandre-Gustave Eiffel designed it as a cross-braced latticed girder with minimum wind resistance. Constructed from over 6,300 metric tons (7,000 tons) of highest quality wrought iron, it is a masterpiece of wrought-iron technology.

Paris exposition of 1900

Education The Universities of Paris are the nation’s main institutions of higher learning. Founded in the early 13th century as the University of Paris, it was reorganized into 13 autonomous faculties in the wake of student uprisings in 1968. These faculties are spread throughout the greater Paris region. The most famous unit is the Sorbonne, located in the Latin Quarter. The Sorbonne was founded in about 1257 as a college, and up until 1968 it was home to the schools of arts and science. Today, the Sorbonne and other nearby buildings house six faculties of the Universities of Paris system.

C u l t u r e Parisians place a high value on the arts. Theaters, concert halls, repertoire cinemas (those devoted to nonmainstream films), museums, art galleries, and annual festivals enjoy large attendance and substantial funding from both the civic and national governments. Paris contains around 150 museums, ranging from the Louvre — one of the largest and most famous museums in the world — to the very small Musée Zadkine, located in the onetime home and studio of cubist sculptor Ossip Zadkine, by the Jardin du Luxembourg.

Францияда саводхонлик даражаси Умумий саводхонлик-99% Эркаклар -99% Аёллар – 99%

Таълим тизимига жалб этилганлар Умумий сони – 15 млн. Шундан: Бошланғич таълим – 6-7млн. Ўрта таълим – 4,8-5 млн. Олий ва ундан кейинги таълим – 2,5-3 млн.

Францияда таълим тизими босқичлари: Мактабгача таълим - 2 -6 ёш Бошланғич таълим – 6-11 ёш Ўрта таълим – 11-18 ёш Олий таълим ва ундан кейинги таълим.

Таълим тизимига давлат бюджетидан 64 млрд. евро маблағ ажратилади. Франциянинг бутун таълим тизими узоқ тарихга эга. 2004 йил 15 мартда янги “Таълим тўғрисида”ги қонун қабул қилинди. Таълим тамойиллари асоси XIX асрда яратилган ва улар ҳозирги кунгача амал қилиб келмоқда. Таълим тизимига давлат бюджетидан 64 млрд. евро маблағ ажратилади.

Францияда ўқувчилар ҳамда талабалар 15 млн кишини ташкил қилади, бу эса аҳолининг тўртдан бир қисмидир. Давлат ҳудудида 7 мингта коллеж, 2600 та лицей, 79 та университет мавжуд. Таълим соҳасига ҳар йили давлат бюджетининг 21% маблағи сарф қилинади. Таълим тизими А,Б,С ва мустақил зоналарга тармоқланган, лекин бир марказга бўйсунади.

Мактабгача таълим Мактабгача таълим мажбурий эмас. Унга 2 ёшдан қабул қилинади, ёшига қараб энг кичик гуруҳ, кичик гуруҳ, ўр-та гуруҳ ва катта гуруҳларга бўлинади. 3 ёшдан “Оналар мактаби”га боришади.Бу мактабнинг таълимий вазифаси: бошланғич мактабга тайёрлаш, болаларни ўзини намоён қилишга ўргатиш.

Бошланғич таълим Бошланғич таълим 6 ёшдан бошла- ниб, 5 йил давом этади. 1-синф “тайёрлов синфи”деб аталади; 2-3-синфлар “элементар синф”; 4-5-синф “ўрта” синфлар деб аталади. Бошланғич таълим мажбурий ва текин.

Ўрта таълим Ўрта таълим коллеж ва лицейларда амалга оширилади. Коллежда ўқиш мажбурий таълим бўлиб, 4 йил давом этади ва 3та циклга бўлинади. 1.Мослашув циклига 6- синф киради. Бу синфга бошланғич синф битирувчилари имтиҳонсиз қабул қилинади. Бу синфда ўқувчилар чет тилини танлайдилар, мустақил ўқишга ўрганадилар.

Марказий цикл Марказий цикл 5-4-синфларни ўз ичига олади. Бу циклнинг мақсади бошланғич синфда олган билим ва кўникмаларни чуқурлаштиришдир.5-синфда лотин тилини факультатив фан сифатида ўргана бошлайди, 4-синфда иккинчи чет тилини танлайди.

Касбий йўналтириш цикли Бунга 3-синф киради.Умумий таълим, техник ёки касбий йўналишни танлашга тайёрлайди. Қадим юнон тилини ўргана- ди.Бу цикл охирида ўқувчилар миллий имтиҳон топширади ва касбий йўналиши бўйича гувоҳнома оладилар. 3-синф охирида ўқувчилар умумий ёки технологик лицейнинг 2-синфига қабул қилинадилар ёхуд касбий лицейларга ҳужжат топширадилар.

Лицейлар Умумий лицей. Бу лицейни битирув имтиҳонларидан кейин олий таълимга ҳужжат топшириш ҳуқуқи берилади. Технологик лицей. Бу лицейни битира ётган ўқувчилар технологик универси тетларда ўз мутахассислиги бўйича ўқиш учун имтиҳон топширади. Ҳар иккаласида ўқиш 3 йил давом этади.

Лицейлар (давоми) Касбий лицейлар. Бу лицейларда ўқиш 2 йил давом этади.Ўқиш охирида касбий тайёргарлиги ҳақида гувоҳно- ма ва касбий лаёқати ҳақида сертификат берилади.

Олий таълимга фақатгина бакалавриат лицейини тугатган талабалар қабул қилинади. Франциядаги олий таълим 2 турга ажратилади: ─ университет; ─ олий мактаб. Давлатда жами 79 та университет мавжуд. Уларнинг асосий қисми кўп йўналишли, аммо баъзилари бир ёки икки мутахассислик бўйича ўқитади. (Paris II ҳуқуқ ва иқтисодиёт)

Француз таълим тизими давом этишига кўра Қисқа муддатли ─ 2 йил давом этади. Бундай ўқишларга досье бўйича қабул қилинади, чунки иш жойлари кам ҳохловчилар эса кўп. Қисқа муддатли таълимнинг мақсади ─ оз вақт оралиғида касбий билимларга эга бўлиш ва ишга жойлашишдир. Узоқ муддатли ─ бакалаврларнинг ярми университетларда ўқишни бошлайди, аммо 40%и бир йил ичида у ерни тарк этади. У 3 босқичдан иборат: 1. 2 йил давом этиб, умумий таълим бўйича университет дипломи қўлга киритилади. 2. 1 йил давом этиб, лицензия олинади. Шунингдек метрис (ихтисослашиш) яна 1 йил. 3. Ўз ичига таълим ҳамда амалиётни олади ва 1 йил давом этади.

Олий мактаблар Олий мактаблар француз таълим тизими нинг ўзига хос хусусиятларидан биридир. У давлат тизимидаги олий университет таълимига зид ҳисобланади ва халқаро миқёсда қиёсий таснифга кирмайди. Францияда олий мактабда ўқиш университетда ўқишдан ортиқ ҳисобланади.

Олий мактаб Университетларга имтиҳонсиз қабул қилинади. Олий мактабга эса катта конкурс асосида мураккаб кириш имтиҳонларини топшириш зарурдир. Олий мактабларга кириш қанчалик қийин бўлса, касбий истиқболлар шунчалик яхши бўлади. Битирувчиларни тўлиқ иш билан таъминлаш кафолатланади, энг зўр ишчи ўринларга жойлашади.

Сорбонна Сорбонна ─ Франциянинг энг қадимги ва машҳур университети. Сорбонна ─ Франциянинг энг қадимги ва машҳур университети. Сорбоннанинг тарихи 1215 ─ йилдан бошланади. Бу вақтда Сенанинг чап томонида жойлашган черков коллежлари Париж университети деган умумий ном остида бирлаштирилган эди. 40 йил ўтгач қирол Сорбон ташаббуси остида университет қошида коллеж очилди ва у ерда камбағал аҳоли таҳсил олди. 1968 йил университет бир неча автоном институтларга бўлиб ташланган: Пантеон Сорбонна ─ да 40 минг студент ўқийди. Бу ерда ҳуқуқ, иқтисод, санъат ва археология тарихи, география, тарих, фалсафа, математика, информатика, бошқарув ва менежмент бўйича дипломлар тақдим этилади. Янги Сорбонна ─ Сорбонна кўчасида жойлашган бўлиб, гуманитар йўналиши ва нисбатан кичкиналиги билан ажралиб туради. Бу ерда 20 мингга яқин талаба француз ва лотин тиллари ҳамда адабиёти, немис тили, испаншунослик, шарқшунослик, Арабшунослик йўналишларидан таҳсил оладилар. 3. Рене Декарт номли университет

Страсбург Университети Страсбург Университети Франциянинг тарихий университетларидан бири. Унга 1621 йил асос солинган. Франция ─ Пруссия урушидаги мағлубиятдан сўнг университет кайзер Вильгелм номига ўтган. 1918 йил эса яна ўз номига қайтган. 1970 йилларда Страсбург 3 қисмга бўлинган: Л.Пастер номидаги Страсбург университети ─ ўз ичига тиббий, аниқ ва табиий, ер ҳақидаги таълимот факултетларини, математика бўлимини, физика институтини, Ер физикаси, кимё, физиология ва биохимия, ботаника, зоология, умумий биология, геология, геофизика факултетларини ва 2 та коллежни олади. 2007 йил 15 январ куни Университетга 18847 талаба қабул қилинди. Шулардан 3000 таси чет элликдир. 2. Марк Блох номидаги 2 ─ Страсбург Университети ─ 10 та факультетни ўз ичига қамраб олган. Булар: санъат, тарихий фанлар, гуманитар фанлар, филология, лингвистика, фалсафа, ижтимоий фанлар, спорт таълими, католик ва православ теологияси. Бу ерда 13000 га яқин студент ўқиб, 25 % и ажнабийлардир. 3. Роберт Шуман номидаги 3 ─ Страсбург Университети ─ 160 та мутахассислик бўйича талабаларни тайёрлайди. 10000 таълим олувчилар бўлиб, 1500 чет эл талабаларидир.

Эътиборингиз учун раҳмат!