عوارض ناخواسته ایمن سازی AEFI شبکه بهداشت و درمان شهرستان طارم واحد پیشگیری و مبارزه با بیماری ها

هدف ایمن سازی حفاظت فرد و جامعه در برابر بیماری های قابل پیشگیری

واکسن های مورد استفاد عوارض نادر و ناچیز دارند و هیچ واکسنی بدون عارضه نیست

عوارض نامطلوب پس از ایمنسازی به 5 گروه تقسیم میشود: واکنش به واکسن(VACCINE REACTION) اشتباه در برنامه(PROGRAM EROOR) همزمانی(COINCIDENTAL) واکنش تزریق( INJECTION REACTION) ناشناخته (UNKNOW)

واکنش به واکسن(VACCINE REACTION) واکنش های عادی و خفیف واکنش های موضعی(LOCAL REACTION):مثل درد،تورم یا قرمزی محل تزریق. 10% میزان انتظارات بجز ثلاث،یادآور کزاز که تا 50% هم گزارش شده است واکنش های عمومی(systemic reaction) شامل تب ،تحریک پذیری،رنگ پریدگی،راشهای جلدی و... 10% مورد انتظاراست بجز ثلاث که تا 50% هم گزارش شده است

واکنش های نادر و شدید واکسن تشنج ترمبوسیتوپنی حملات هایپوتونیک با کاهش پاسخ دهی جیغ کشیدن مداوم شوک آنافیلاکسیک

اشتباه در برنامه(PROGRAM EROOR) اتفقاتی در هنگام تهیه واکسن حمل ونقل تجویز قابل پیشگیری بوده و شناسایی و تصحیح این خطاها دارای اهمیت زیادی است

آبسه استریل بدلیل وجود آلومینیوم در بعضی واکسن ها به خصوص ثلاث ایجاد می شود تکان دادن ناکافی ویال قبل از استفاده تزریق سطحی به جای عضلانی یخ زدگی واکسن این نوع آبسه را افزایش می دهد

آبسه باکتریال به دلیل آلودگی واکسن یا سایر وسایل تزریقی در BCG ناشی از تکنیک نادرست تزریق(تزریق زیر جلدی به جای داخل جلدی)

برای جلوگیری از خطای برنامه واکسن باید فقط بوسیله حلال مخصوص هر کارخانه باز سازی شود واکسن های باز سازی شده باید در پایان هر جلسه واکسیناسیون و حداکثر 6 ساعت پس از بازسازی دور ریخته شود(BCG, MMR) انقضاء واکسن کنترل شود واکسنی که مشمول نگهداری تا پایان تاریخ انقضاء است پس از باز شدن بیش از یکمها مورد استفاده قرار نگیرد هیچ گونه دارو یا ماده ای نباید در یخچال واکسن نگهداری شود کارکنان ایمنسازی باید آموزش لازم را ببینند و برای اطمینان از انجام صحیح مراحل مختلف کار نظارت کافی بعمل آید بررسی اپیدمیولوژیک هر عارضه باید پس از ایمنسازی انجام گردد تا پس از پی بردن به عارضه نسبت به تصحیح آن اقدام شود

عوارض همزمان عارضه ای همزمان با لیمنسازی رخ میدهد اما به اشتباه به ایمن سازی ارتباط داده می شود

واکنش تزریق این واکنش ها با محتوای واکسن ارتباطی ندارد و در اثر تزریق رخ می دهد.غش کردن(FAINT) واکنش شایعی است که معمولا در بچه های بالای 5 سال رخ می دهد و بدون هیچ درمانی خوب می شود کاهش زمان انتظار،تنظیم درجه حرارت اتاق،آماده کردن واکسن دور از دید کودک به کاهش نگرانی کمک می کند

تفاوت FINT و آنافیلاکسی

پس آنافیلاکسی واکنشی نادر و شدید است که میتواند موجب مرگ شود FAINT در افراد بالغ شایع است و بیشتر بلافاصله پس از تزریق رخ می دهد در مدت 2-1 دقیقه بهبود میا بد در طول FAINT فرد ناگهان رنگ پریده می شود و سطح هوشیاری کاهش یافته و روی زمین می افتد حالات اضطرابی با رنگ پریدگی ،قیافه وحشت زده و علایم تنفسی و سرگیجه ،گزگز دستها و اطراف صورت ضربان قوی کاروتید در جریان FAINT حفظ می گردد ولی در آنافیلاکسی وجود ندارد

بیشتر واکنشهای شدید بروزی سریع دارند و اغلب واکنش های تهدید کننده حیات در مدت 10 دقیقه از ایمنسازی بوجود می ایند،لذا باید تمام واکسینه شده ها را در مدت 20-10 دقیقه پس از واکسیناسیون تحت نظر گرفت

نحوه گزارش دهی در سیستم مراقبت(AEFI) اگر فردی پس از انجام واکسیناسیون مراجعه نمود و عارضه ای را به واکسن ارتباط داد آن عارضه را تلفنی گزارش نمایید

چه عوارضی باید گزارش شوند

چه عوارضی باید گزارش فوری شوند کلیه مواردی که ناشی از واکسیناسیون است کلیه موارد بستری در بیمارستان به علت عارضه ناشی از واکسیناسیون کلیه آبسه های محل تزریق سایر عوارض در صورت ایجا نگرانی در جامعه

نحوه گزارش دهی حداکثر ظرف مدت 24 ساعت لیست خطی تکمیل و به شبکه گزارش فوری شود تکمیل فرم شماره 2 حداکثر تا 72 ساعت فرم بررسی شماره 3 تکمیل گردد ارسال فرم بررسی و کلیه مدارک و پرونده بیمارستانی در صورت بستری در بیمارستان در اولین فرصت یا نهایتا پایان ماه

عوارض غیر فوری در پایان هر ماه با تعدادکل موارد فوری گزارش می گردد برای هر بیمار لیست خطی و فرم بررسی انفرادی گزارش عارسه واکسن (فرم2) ارسال به صورت ماهنه

گزارش عوارض واکسن از خانه بهداشت ها نیز گزارش می شود

با تشکر