بررسی صنعت پالایش نفت

فرآورده های پالایش نفت برش نقطه جوش (سانتی گراد) تعداد اتمهای کربن گازها کمتر از 30 1 تا 4 بنزین 30-210 5 تا 12 نفتا 100-200 8 تا 12 نفت سفید 150-250 11 تا 13 نفت کوره 160-400 13 تا 17 نفت گاز اتمسفریک 220-345 15 تا 20 نفت کوره سنگین 315-540 20 تا 40 باقیمانده اتمسفریک بیش از 540 بیش از 30 باقیمانده خلاء بیش از 615

انرژی مصرفی در سطح جهان Source: bp-statistical-review-of-world-energy-2017-full-report

سهم منابع انرژی مصرفی Source: bp-statistical-review-of-world-energy-2017-full-report

نسبت ذخایر به تولید Source: bp-statistical-review-of-world-energy-2017-full-report

توزیع ذخایر نفت Source: bp-statistical-review-of-world-energy-2017-full-report

قیمت نفت خام

تولید و مصرف نفت خام

سهم از پالایش نفت Source: bp-statistical-review-of-world-energy-2017-full-report

منبع: آمارنامه مصرف فرآورده های انرژی زا 1394

Source: bp statistical review of world energy 2017 full report

مصرف فرآورده های نفتی Source: cia ردیف کشور مصرف(بشکه/روز) تاریخ اطلاعات تخمینی 1 آمریکا 19,530,000 2015 2 اتحادیه اروپا 12,530,000 2014 3 چین 11,120,000 4 ژاپن 4,120,000 5 هند 3,735,000 6 روسیه 3,639,300 7 برزیل 3,144,096 8 عربستان 3,141,000 9 کره جنوبی 2,407,000 10 کانادا 2,406,000 11 آلمان 2,377,000 12 مکزیک 2,007,000 13 ایران 1,952,000 14 فرانسه 1,691,000 15 اندونزی 1,588,000 16 انگلیس 1,545,000 Source: cia

قیمت نفت خام Source: bp statistical review of world energy 2017 full report

قیمت فرآورده های نفتی

بزرگترین پالایشگاه های جهان

درصد استفاده از ظرفیت پالایشگاه ها در سال 2016 ظرفیت پالایشگاه های جهان برای دومین سال پیاپی تنها 0.4 میلیون بشکه در هر روز افزایش یافت، بسیار پایین تر از میانگین رشد 10 ساله (1 میلیون بشکه در هر روز) درصد استفاده از ظرفیت پالایشگاه ها از 82.4% در سال 2015 به 82.9% در سال 2016 افزایش یافت این در حالی است که این میزان در آمریکای مرکزی و جنوبی به 72% کم ترین میزان از سال 1987 کاهش یافت. Source: bp-statistical-review-of-world-energy-2017-full-report

پالایشگاه در ایران

مالکیت پالایشگاه های ایران

بررسی وضعیت شرکتهاي بورسی و فرابورسی در حال حاضر، تعداد 9 پالایش نفت در ایران در حال فعالیت هستند که از میان اینها، شش مورد آن در بورس و فرابورس مورد پذیرش قرار گرفته و سهام آنها معامله می شود. بزرگترین پالایشگاه به لحاظ ظرفیت عملی، اصفهان و کوچکترین آن شیراز و لاوان است. 5 محصول اصلی شرکت های پالایشی بنزین، نفت گاز، نفت کوره، نفت سفید و گاز مایع می باشد که در ادامه شرکتهای بورسی از این حیث را مورد بررسی قرار می دهیم.

منبع: آمارنامه مصرف فرآورده های انرژی زا 1394

منبع: آمارنامه مصرف فرآورده های انرژی زا 1394

منبع: آمارنامه مصرف فرآورده های انرژی زا 1394

منبع: آمارنامه مصرف فرآورده های انرژی زا 1394

منبع: آمارنامه مصرف فرآورده های انرژی زا 1394

منبع: ترازنامه انرژی سال 1393

منبع: آمارنامه مصرف فرآورده های انرژی زا 1394

منبع: آمارنامه مصرف فرآورده های انرژی زا 1394

منبع: آمارنامه مصرف فرآورده های انرژی زا 1394

منبع: آمارنامه مصرف فرآورده های انرژی زا 1394

درصد استفاده از ظرفیت اسمی 1393 1394 93.8% 93.6% 99.5% 100.8% 101.2% 96.4% 98.4% 94.8% 100.9% 90.9% 98.2% 95.5% 98.3% 114.0% 106.0% منبع: ترازنامه انرژی سال 1393

منبع: آمارنامه مصرف فرآورده های انرژی زا 1394

الگوی پالایشی ایران و سایر کشورها   الگوی پالایشی ایران و سایر کشورها در سال 1390 نفت گاز نفت کوره بنزین نفت سفید سایر ایران 34.21 28.20 17.30 5.46 14.34 جهان 32.21 13.69 23.00 1.95 29.15 آمریکا 26.17 4.24 40.72 0.10 28.76 کانادا 30.96 6.74 30.75 0.61 30.94 ژاپن 28.08 11.88 24.14 8.98 26.96 عربستان 33.04 26.02 17.13 4.98 18.83 منبع: ترازنامه انرژی سال 1390

منبع: آمارنامه مصرف فرآورده های انرژی زا 1394

ظرفیت اسمی 1395/12/30 واحد: مترمکعب بنزین نفت گاز نفت کوره نفت سفید شپنا   شبندر 3,713,944 5,013,823 6,128,007 1,856,971 شتران 1,944,855 4,200,000 2,686,000 975,000 شبریز 1,533,000 1,877,925 1,401,600 1,032,950 ظرفیت عملی 4,040,863 7,337,384 3,608,268 2,742,979 5,863,449 4,175,331 706,884 2,113,602 4,562,000 2,920,000 1,060,000 1,387,000 2,253,875 1,226,400 657,000

مقدار تولید محصولات

منبع: آمارنامه مصرف فرآورده های انرژی زا 1394

منبع: آمارنامه مصرف فرآورده های انرژی زا 1394

منبع: آمارنامه مصرف فرآورده های انرژی زا 1394

منبع: آمارنامه مصرف فرآورده های انرژی زا 1394

مقدارفروش محصولات

مبلغ فروش محصولات فروش 9ماهه 95 1394/12/29 واحد: م.ریال بنزین نفت گاز نفت کوره نفت سفید گاز مایع سایر شپنا 30,645,393 57,411,027 15,831,928 4,197,574 2,945,325 19,108,694 50,139,227 76,215,305 23,098,089 6,750,562 4,785,041 32,452,967 شبندر 20,100,642 46,767,975 21,611,023 5,297,496 1,784,459 15,254,898 31,393,553 53,858,745 24,856,194 7,795,670 2,795,929 25,264,038 شتران 17,360,266 39,748,666 11,747,110 2,597,505 2,208,414 14,369,473 23,691,624 50,961,997 16,748,479 4,927,424 3,255,992 21,206,268 شبریز 9,609,993 19,745,939 5,068,782 980,915 887,992 4,784,057 15,622,505 21,907,662 7,187,611 2,472,426 1,213,708 6,637,788 شاوان 4,650,050 7,931,596 2,872,270 - 211,016 4,367,352 8,221,650 9,831,433 6,142,386 345,254 3,588,671 شراز 3,838,950 9,605,781 2,931,544 460,749 389,678 4,615,899 6,285,230 12,081,555 3,764,719 509,057 533,278 6,340,104

نمودار مبلغ فروش شرکت های پالایشی

درصد فروش هر یک از محصولات به فروش کل شرکت

منبع: آمارنامه مصرف فرآورده های انرژی زا 1394

بررسی روند EPS و حاشیه سود شرکتهای پالایشی

قوانین و مقررات دولت از طریق شرکت ملی پالایش و پخش، بخشی از نفت تولیدي را به پالایشگاه ها ارسال کرده و تنها تأمین کننده نفت خام این مجتمع ها است و از سوي دیگر، شرکت پالایش و پخش به عنوان نماینده دولت، بزرگترین خریدار پنج محصول اصلی پالایشگاه ها است. از این روي قیمت گذاري مواد اولیه (نفت خام) و پنج محصول اصلی و همچنین تعیین فرمول فروش سایر محصولات، از سوي دولت اعلام و اجراي آن به وزارت نفت و اقتصاد سپرده می شود. نفت تحویلی به پالایشگاه هاي داخلی و مجتمع هاي پتروشیمی اعم از دولتی و خصوصی بر مبناي 95 درصد متوسط بهاي محموله صادراتی نفت مشابه در هر ماه شمسی است. وزارت نفت موظف است در پایان ماه بعد قیمت پنج فرآورده اصلی و سوخت هوایی دریافتی ماه قبل توسط شرکت پالایش و پخش از هر پالایشگاه را محاسبه و با ذکر نام هر پالایشگاه به شرکت پالایش و پخش جهت محاسبه و تسویه حساب با هر پالایشگاه ابلاغ نماید. همچنین وزارت نفت موظف است مطابق این ماده، قیمت خوراك معادل را تعیین و براي اقدام به شرکت پالایش و پخش ابلاغ کند. در تاریخ 30 مرداد ماه 1395 ، وزیر نفت، مصوبه جدید محاسبه قیمت خوراك و فروش 5 فرآورده اصلی پالایشگاهها را اعلام کرد. این مصوبه به شرح زیر است.

قانون ماليات بر ارزش افزوده ماده ۳۸- نرخ عوارض شهرداريها و دهياريها در رابطه با كالا و خدمات مشمول اين قانون، علاوه بر نرخ ماليات موضوع ماده ( ۱۶ ) اين قانون، بشرح زير تعيين ميگردد: الف-كليه كالاها و خدمات مشمول نرخ ماده ( ۱۶ ) اين قانون، يك و نيم درصد ( 1/5%) ب -انواع سيگار و محصولات دخاني، سه درصد ( ۳%) ج-انواع بنزين و سوخت هواپيما، ده درصد ( ۱۰%) د- نفت سفيد و نفت گاز، ده درصد ( ۱۰ %) و نفت كوره پنج درصد( ۵%) تبصره ۱ - واحدهاي توليدي آلاينده محيط زيست كه استانداردها و ضوابط حفاظت از محيط زيست را رعايت نمي نمايند، طبق تشخيص و اعلام سازمان حفاظت محيط زيست (تا پانزدهم اسفند ماه هر سال براي اجراء در سال بعد)، همچنين پالايشگاههاي نفت و واحدهاي پتروشيمي، علاوه بر ماليات و عوارض متعلق موضوع اين قانون، مشمول پرداخت يك درصد ( ۱%) از قيمت فروش به عنوان عوارض آلايندگي مي باشند. واحدهايي كه در طي سال نسبت به رفع آلايندگي اقدام نمايند ، با درخواست واحد مزبور و تأييد سازمان حفاظت محيط زيست از فهرست واحدهاي آلاينده خارج ميگردند. در اين صورت، واحدهاي ياد شده از اول دوره مالياتي بعد از تاريخ اعلام توسط سازمان مزبور به سازمان امور مالياتي كشور، مشمول پرداخت عوارض آلايندگي نخواهند شد.

بررسی شکاف تکنولوژیک هر چه پالایشگاهی بتواند از نفت خام دریافتی، محصولات باارزشتري تولید کند و به تکمیل زنجیره تولید نزدیک شود، از درجه پیچیدگی بالاتري برخوردار خواهد بود. در حال حاضر میانگین درجه پیچیدگی نلسون در دنیا، حدود 7 است و این در حالی است در کشوري مانند آمریکا مقدار این شاخص در حدود 10 تا 11 و پیشرفته ترین مجتمع پالایشگاهی برابر با 14,6 است. ضریب پیچیدگی نلسون براي پالایشگاه هاي ایران، برابر با 4,8 است (در صورتی که پالایشگاه نفت اراك به عنوان پیشرفته ترین و پیچیده ترین مجتمع پالایشگاهی از میانگین حذف شود، شاخص پیچیدگی در ایران به عدد 3,9 میرسد)

پالایشگاه نفت ستاره خلیج فارس آیین رسمی بهره ‎برداری از تولید مستمر بنزین در فاز نخست پالایشگاه میعانات گازی ستاره خلیج فارس، ١٠ اردیبهشت ‎ماه 1396 با حضور دکتر حسن روحانی، رئیس جمهوری، مهندس بیژن زنگنه، وزیر نفت، عباس کاظمی، مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده ‎های نفتی ایران، سردار عبادالله عبداللهی، فرمانده قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء (ص) و مدیران این طرح عظیم ملی و مسئولان استان هرمزگان برگزار شد. در نخستین فاز از پالایشگاه ستاره خلیج فارس، روزانه ١٢ میلیون لیتر بنزین یورو ٤، چهار و نیم میلیون لیتر گازوئیل یورو٤ ، یک میلیون لیتر نفت سفید یورو ٤ و یک میلیون و ٣٠٠ هزار لیتر گاز مایع (ال ‎پی ‎جی) یورو ٤ تولید می شود. با بهره برداری کامل از پالایشگاه ستاره خلیج فارس با تولید ٣٦ میلیون لیتر بنزین با کیفیت یورو ٤ و ٥ ، تولید بنزین در کشور به بیش از ١٠٠ میلیون لیتر در روز خواهد رسید که افزون بر قطع واردات بنزین، امکان صادرات این فرآورده و افزایش کیفیت سوخت مصرفی داخل نیز فراهم شده و ایران به جرگه صادر کنندگان بنزین می پیوندد.

منبع: ترازنامه انرژی سال 1393

منبع: ترازنامه انرژی سال 1393

پیش بینی قیمت نفت EIA (US. Energy Information Administration) IMF قیمت نفت برنت در سال 2017-2018 را به طور میانگین 55 دلار/بشکه پیش بینی کرده است. IEA (International Energy Agency) پیش بینی می شود تولید فرآورده های نفتی در ماه آگوست به اوج سالانه خود، 81.4 میلیون بشکه/روز برسد. همچنین پیش بینی می شود تولید در سه ماه سوم 2017 0.9 میلیون بشکه/روز نسبت به مدت زمان مشابه سال قبل افزایش پیدا کند. فعالیت جهانی پالایشگاه ها به صورت فصلی در سپتامبر و اکتبر کاهش میابد و در ماه نوامبر به میزان قبل باز می گردد.