بسم الله الرّحمن الرّحيم

ترياژ تعريف : ترياژ از كلمه Trier فرانسوي به معناي دسته بندي مشتق شده و از زمان ناپلئون مصطلح گرديده است.

تاريخچه ترياژ اولين بار پزشک ناپلئون بنام دومينيك جين لاري درقرن هیجدهم برای دسته بندی وجدا سازي سريع مجروحين جنگي از اين روش استفاده کرد بایستی توجه داشت که این روش محدود به بیماران ترومایی نمی شود

تعریف تریاژ تریاژایجاد سیستمی است تا از امکانات محدود درمانی برای درمان مجروحان نبرد وحوادث بیشترین استفاده شود.تا کسانی که شانس بقاء دارند از آن بهره ببرندوامکانات برای کسانی که شانسی برای بقاء ندارند ویا کسانی که بدون این امکانات نیز زنده می مانند مصرف نگردد. تریاژ:روش کلی برای انتخاب بیماران وتقسیم بندی آنها براساس فوریت نیاز به درمان است

موثرترین تریاژ روشی است که برای کارکنان آسان باشد، نیاز به دسته بندی وارزیابی با معیارهای پیچیده نداشته باشد و با این حال پیش آگهی بیماران را درحد مطلوبی تعیین نماید. چهار تا پنج رنگ درتریاژ وجود دارد.

اهداف تریاژ تامین بهترین خدمات برای بیشترین تعداد مصدومان به کارگیری موثرترین شیوه استفاده از منابع موجود باز گرداندن هر چه سریعتر افراد به محیط کار و زندگی

انواع تریاژ: 1- ابتدایی Preliminary 2- اولیه Primary 3-ثانویه Secondary

نیروی انسانی جهت تریاژ ابتدایی کارکنان مراکز بهداشتی – درمانی بهورزان نیروهای مردمی

تریاژ ابتدایی قبل از رسیدن پرسنل باتجربه و کارآزموده و بصورت ابتدایی توسط افراد محلی و با سرپرستی یک نفراز کارکنان بهداشتی- درمانی مانند بهورزان صورت می­گیرد اهمیت: بیماران دارای آسیب کمتر در ساعات اولیه حادثه که منابع درمانی محدودیت شدیدی دارند، موجب افزایش بار کاری مراکز درمانی نشوند و از طرف دیگر بیماران بدحال به سرعت به خدمات درمانی دست یابند.

روش تریاژ ابتدایی: اصول ابتدایی ارزیابی ودسته بندی آسیب دیدگان برحسب وخامت حال عمومی باید رسیدگی به تدفین متوفیان ونیز درمان افراد درحال مرگ تارسیدگی وانتقال سایر آسیب دیدگان به تاخیر بیفتد ابتدا باید آسیب دیدگانی منتقل شوندکه حال وخیمتری دارند ولی درحال مرگ نیستند سپس آسیب دیدگانی منتقل شوندکه نمی توانند بدون کمک راه بروند رسیدگی به وضعیت آسیب دیدگانی که می توانند راه بروند،درمرحله بعدی اولویت قراردارد. برای سهولت درانتقال ورسیدگی به آسیب دیدگان، باید هرگروه جداگانه ولی نزدیک به هم ونزدیک به جاده نگهداری شوند به نحوی که افرادبااولویت بالاتر به جاده نزدیک ترباشند. درصورت حضور پرسنل بهداشتی – درمانی درمنطقه از روشSTART استفاده می شود.

روش START START: Simple Triage and Rapid Treatment يكي از روشهايي كه جهت ترياژ بيماران بحران زده انجام ميگردد.

تریاژ اولیه روش :START نیروی انسانی: پرسنل اورژانس،امدادگران هلال احمر،گروه سیار امداد پزشکی تجهیزات: کارت تریاژ اولیه،ماژیک ضدآب، لوازم ساده درمان( باند،گاز وتورنیکه) درمان همراه: بازکردن راه های هوایی مسدود به علت وجودجسم خارجی یا وضعیت نامناسب قرارگیری فرد آسیب دیده، کنترل خونریزی های شدید وفعال خارجی توسط پانسمان فشاری وتورنیکه

معيار هاي انتخاب برچسب ها در ترياژ عوامل اصلي وتعيين كننده فاكتورهاي فيزيولوژيك سه پارامتر زيرهستند: 1-تنفس گردش خون 2- شرايط مغزي وفكري 3-

imple riage nd apid reatment (درحوادثي كه مصدومين زيادي دارد) تنفس اصلاح وضعيت راه هوايي هرمصدومي كه ميتواند راه برود تنفس ندارد تنفس دارد گردش خون پرشدن مويرگها بررسي عملكرد مغزي كنترل خونريزي نميتواند فرامين ساده رااجراكند ميتواند فرامين بالاي 2ثانيه كمتراز 2ثانيه چارت ترياژ استارت ندارد دارد كمتراز30باردردقيقه بيشتراز30باردردقيقه اقدام فوري فوتي اقدام تاخيري غيرحاد imple riage nd apid reatment s T R A نبض راديال ندارد يا نبض راديال دارد (درحوادثي كه مصدومين زيادي دارد) BLANCH TEST (بسترناخن) مركز اورژانس تهران (115)

سیستم تریاژ JumpStart در کودکان این سیستم برای کودکان 1تا 8 ساله مورد استفاده قرار می گیرد. علت کاربردJumpSTART در کودکان بیمار اساسا وجود برخی از تفاوتهای فیزیولوژؤیک خردسال در مقایسه با بالغین است . Jumpstart از همان مقوله start استفاده می کند  موارد زیر را مورد ارزیابی قرار خواهید داد(راه رفتن در صحنه حادثه/وضعیت تنفسی/وضعیت خونرسانی/ وضعیت ذهنی) سیستم تریاژ JumpSTART برای هر کودک نباید بیش از 15 ثانیه طول بکشد.

ارزیابی تنفسی Jumpstart سرعت تنفس بین 15 تا 45 بار در دقیقه نرمال است. تنفس کمتر از 15 بار در دقیقه است  و یا بیشتر از 45 بار در دقیقه  قرمز است. اگر پس از باز کردن راه هوایی  نبض وجود دارد  وتنفس دیده نمی شود 15 ثانیه تهویه  به ماسک را در حدود 5 تنفس انجام دهید  اگر بیمار همچنان آپنه است بر چسب سیاه زده.

تریاژ ثانویه ارزیابی دقیق تر وتوزیع مناسب خدمات درمانی توسط پرسنل کارازموده درجایی که امکانات احیای پیشرفته وجوددارد درمواردی که تعداد آسیب دیدگان زیاد بوده وامکان انتقال تمام آنها به مراکز درمانی یا بیمارستان وجودندارد وهنوز درمانگاه صحرایی نیز درمحل احداث نشده است، شاید گروهی از آسیب دیدگان تامدت زیادی درهمان محل باقی بمانند. دراین موارد از سیستم تریاژ SAVE (secondary assessment of victim endpoint) استفاده می شود. روش SAVE براساس تشخیص بیمارانی است که بیشترین استفاده رااز مراقبت های موجود میبرند.

دسته بندی بیماران براساس تریاژبه روش SAVE آسیب دیدگانی که علی رغم اینکه درمحل نمی توان اقدامی جهت زنده ماندن ودرمان آنها انجام داد،اگر به بیمارستان برسند حتما نجات خواهندیافت(قرمز) آسیب دیدگانی که بیشترین فایده را از مداخلات درمانی موجود می برند(زرد) آسیب دیدگانی که حتی بدون مداخله درمانی هم زنده می مانند(سبز) آسیب دیدگانی که نه تنهادر محل نمی توان اقدامی جهت درمان و زنده ماندن آنها انجام داد،بلکه اگر به بیمارستان برسند هم قادر به ادامه حیات نخواهند بود(آبی) متوفیان(سیاه) دراین روش مثلا اگر سه بیمارنیازمندبه چست تیوب باشند که 2 نفر هرکدام به یک عدد ویک نفر به دوعدد لوله نیازمندباشند،حکم این است که دونفر استفاده بیشتری از منابع موجودمی برند حتی اگر به نفر سوم نرسد

رنک بندی تریاژ گروه فوری(قرمز) گروه تاخیری (زرد) گروه سرپایی (سبز) متوفیان و افراد در حال مرگ (سیاه و آبی)

گروه فوری(قرمز) بیماران اورژانسی که ضایعات مخاطره آمیزداشته وبدون اقدام درمانی سریع درکمتراز 1تا2 ساعت آینده جان خودراازدست داده یادچارمشکلات شدید می شوند. خونریزی خارجی شدیدوقابل کنترل مشکلات تنفسی قابل اصلاح جراحات شدید ناشی ازآوار قطع شدگی عضوبطور ناقص پارگی های شدید همراه شکستگی باز مراحل اولیه تامتوسط شوک

سوختگی شدید صورت وراه های هوایی سوختگی های درجه 2 و3 باوسعت 40درصد گروه فوری(قرمز) سوختگی شدید صورت وراه های هوایی سوختگی های درجه 2 و3 باوسعت 40درصد عدم هشیاری بدون علت مشخص نشانه های انفارکت میوکارد تشنج پایدار علایم دال بر زایمان قریب الوقوع یازودرس مسمومیت شدید مراحل اولیه تا متوسط شوک

گروه تاخیری (زرد) بیمارانی که جراحات شدید داشته ونیاز به مداخله درمانی وبستری دارند اما بدون درمان هم بیش از یک ساعت دوام خواهند آورد. به عبارت دیگر بین 1تا12 ساعت آینده باید خدمات درمانی مناسب به این بیماران ارائه شود شکستگی های ساده استخوان های بزرگ پارگی های متوسط بدون خونریزی صدمات چشمی آسیب دیدگی های غیربحرانی سیستم عصبی مرکزی بدون کوما زخم های نافذ وسوراخ کننده شکم بدون شوک دیابت بدون اختلال هشیاری دیسترس تنفسی غیرحاد مشکل طبی غیرسرپایی .

آسیب دیدگی های خفیف بافت نرم سوختگی های خفیف غیراز راه هوایی گروه سرپایی (سبز) مصدومینی که راه می روند حداقل آسیب رادارند وبرای درمان می توانند منتظر بمانند آن ها حتی می توانند به سایر مصدومان آرامش افرادی که ضایعات خفیفی دارند که نه جانشان به خطر خواهدافتاد ونه دچارعوارض دائمی ناشی از آسیب می شوند ونیاز به درمان اورژانس ندارند. آسیب دیدگی های خفیف بافت نرم شکستگی های کوچک وبسته سوختگی های خفیف غیراز راه هوایی اختلالات عصبی روانی اختلالات زنان وزایمان شکایات طبی معمول

گروه انتظار (آبی) مجروحینی که آسیب آنها به حدی شدید است که تنها شانس اندکی برای بقاء دارند ( در انتظار ) مثال: مصدومین با سوختگی 90 درصد این گروه بالاترین اولویت را دردستیابی به خدمات درمانی دارند امااگر امکانات کافی نباشد(اعم از ارایه خدمات یاامکان انتقال) درکمتراز یکساعت خواهندمردو پیش بینی می شودحتی در صورت رسیدن به بیمارستان نیز اقدامات برای زنده ماندن آنها موثرنخواهدبود. بنابراین،این گروه درانتظارخواهندماند تابعداز اقدامات لازم برای گروه قرمز واتمام تریاژ، اگر امکانات فراهم شود، مانند گروه قرمز باآنها رفتارگردد. حرارتی ریوی

(سیاه)Dead مصدومینی که پاسخ نمی دهند بدون نبض هستند و نفس نمی کشند در یک حادثه غیر مترقبه ،وکمبود امکانات بندرت اقدام برای احیاء بیماران با ایست قلبی را اجازه می دهند