مدیریت دانش Knowledge Management فصل اول: کلیات و مفاهیم

مقدمه نیاز به مدیریت دانش: جهش علمی و رشد و پیشرفت دانش در قرن بیستم. جهش علمی و رشد و پیشرفت دانش در قرن بیستم. افزایش حجم علم و دانش سرعت تغییر و بروز رسانی اطلاعات دانش به عنوان منبعی ارزشمند در کنار سایر دارایی ها (کار، زمین، سرمایه و ...) محور بودن دانش و دانشوران دانش یک مزیت رقابتی

تاریخچه:

روند تاریخی حرکت به سوی سازمان های دانش مدار دیدگاه پیتر دارکر: دوره کشاورزان (قبل از جنگ جهانی اول) دوره صنعتی و صنعتگران تا نیمه های قرن بیستم (کارگران یقه آبی) دوره دانش و دانشوران (دهه های آخر قرن و بیستم) دیدگاه کارل ویگ 1999: دوره اقتصاد کشاورزی دوره اقتصاد منابع طبیعی (نیاز به دانش) دوره انقلاب صنعتی (اهمیت دانش) دوره انقلاب محصول (دانش فردی) دوره انقلاب اطلاعات دوره انقلاب دانش

تعریف داده، اطلاعات، دانش داده: اطلاعات: اعداد، ارقام، نمودار و ... به خودی خود تولید معنی نمی کنند، واقعیتی عینی و مجرد از پدیده ها داده ها در سازمان تولید، بایگانی و مدیریت می شوند اطلاعات: داده های کمی خلاصه شده كه گروه بندي، ذخيره، پالايش و سازماندهي شده تا معنی دار شوند نشانگر آغاز مدیریت اطلاعات

دانش پیوند بین اطلاعات و کاربرد نیروی بالقوه آن دانش به معنی شایستگی اسویبی دیدگاه اندیشمندان را به دو گروه تقسیم کرده است: دانش-شی دانش-فرایند

دانش تعریف دانش: نوناکا: اعتقاد صادق تایید شده ارنست اند. يانگ: آنچه افراد جهت ا نجام مشاغل بدان نیاز است دانش ترکیبی از تجربيات، ارزش ها، اطلاعات موجود و نگرش کارشناسانه نظام يافته كه چارچوبي براي ارزشيابي و بهره گيري از تجربيات و اطلاعات جديد به دست مي دهد. شناختی که در خلال مطالعه، تحقیق، مشاهده و تجربه نسبت به جهان بیرون دانش در سازمان ها، نه تنها در مدارك و ذخاير دانش، بلكه در رويه هاي كاري، فرايندهاي سازماني، اعمال و هنجارها مجسم مي شود چهار دیدگاه رايج در مورد دانش: دانش، تنها از طريق تفكر عميق و يا مشاهده جهان به دست مي آيد. اگر ديگران را در دانش خود سهيم كنيم، از دانش ما كاسته مي شود. دانش را مي توان مستقل از نحوه خلق آن يا كاربرد آن، به عنوان يك ماهيت يا محصول ارزيابي كرد. علم بالاترين شكل دانش است و انواع ديگر دانش از طريق علم است كه به وجود مي آيند

روابط داده، اطلاعات، دانش 1- دیدگاه باجاریا: (Bajaria, 2000: شكل1,2. روابط داده، اطلاعات و دانش(563 صاحب نظراني نظير داونپورت و پروساك، استيوهالس و كارل ويگ معتقد هستند كه سطح تكامل دانش از اطلاعات و داده ها بيشتر بوده و در بر گيرنده هر دوي آنهاست. همچنين سطح تكامل اطلاعات از داده بيشتر بوده و در بر گيرنده آن نيز مي باشدجاد دانش ضروري است. سوکنانان معقد است که دانش نزدیک ترین لایه به تصمیم گیری است.

2- دیدگاه کلارک و رالو: 3- دیدگاه سلسه مراتبی دانش رادینگ:

عوامل تفکیک کننده داده، اطلاعات و دانش

انواع دانش 1- دیدگاه ارسطو: دانش نظری دانش ساخت دانش کارکردی 2- دیدگاه پولانی: دانش ضمنی (Explicit Knowledge) دانش صریح (Tacit Knowledge) 3- دانش شخصی و دانش سازمانی دانشی که سازمان برای حل مسائل خلق می کند دانش سازمانی است دانشی که فرد بطور فردی خلق می کند دانش فردی است 4- دانش برمبنای کارکردی (کویین) دانش درک یا دانستن چه چیزها know-what مهارت پیشرفته یا دانستن چگونگی know-how فهم سیستم ها یا دانستن چرا know-why فعالیت خودانگیخته یا توجه به چراها care-why

5- تقسیم بندی معرفت شناختی (هرون): دانش تجربی دانش توصیف کننده دانش پیشنهاد دهنده دانش کارکردی 6- دانش رسمی و غیر رسمی: ماهیت و محتوی اطلاعات و دانش سازمانی روش تهیه دانش سازمانی هدف شکل و ساختار ضرورت و اهمیت دامنه استفاده کنندگان از دانش سازمانی 7- دانش ساختاریافته و ساختار نیافته: دانش استخراج شده از منابع داده و اطلاعات ساختاریافته دانش حاصل از منابع ساختار نیافته 8- دانش اظهاری و دانش رویه ای (اندرسون): دانش اظهاری Declarative Knowledge (دانش واقعی Actual Knowledge) دانش رویه ای Procedural Knowledge (دانش روش شناختی Methodological Knowledge)

9- طبقه بندی رایل: دانستن بودن (Exist) چیزی و چگونگی (How) عمل آن چیز 10- دانش اصلی و دانش فرعی: دانش اصلی (Core Knowledge) تشریح مسائل کلی گسترده شده در سازمان دانش فرعی (Peripheral Knowledge) بوسیله عناصر فرعی از دانش اصلی پشتیبانی می کند 11- تقسیم بندی مک لوپ: دانش عملی دانش فکری دانش سرگرمی و گفتگو های معمولی دانش معنوی دانش ناخواسته 12- تقسیم بندی رابد کراس و لوید برد: نوع اول، دانش ضمنی و آشکار بدست آمده از تجربیات روزمره شغلی نوع دوم، دانش ضمنی و آشکار سازمانی نوع سوم، دانش سازمانی برای خلق مخازن داده نوع چهارم، فرایند های سازمانی نوع پنجم، دانش تولید و خدمات

چگونگی درک و مدیریت دانش: (اسویبی) دانش در کلمات بیان شده و با تفکر مورد توجه کانونی قرار می گیرد بیان دانش، منجر به توزیع، نقد و تحلیل می شود. دانش ابزاری است برای کسب دانش های جدید

ویژه گی های دانش: اسپک و هوگ بادانش به عنوان اشيايي برخورد كرده اند كه مي تواند شخصيتهاي مختلفي را به خود بگيرد. فعالیت، اشاره به دانش مرتبط با فعالیت های سازمانی حوزه اشاره به موضوع دانش شکل اشاره به شکل و روش ارایه دانش نوع اشاره به نوع دانش مانند رویه ها، اصول راهنما، گزارش پیشرفت و ... محصول/ خدمت اشاره به دانش مرتبط با محصول و خدمت زمان و مکان از دیدگاه وان کروخ: بی نظیر بودن، نادر بودن، کمیاب بودن و ارزشمند بودن را می شمارد. ویژگی های دانش به عنوان عنصری استراتژیک برای سازمان غیر قابل تقلید بودن کمیاب بودن ارزشمند بودن غیر قابل جایگزین بودن

منابع دانش: منابع ساختار یافته، دانش بدست آمده از داده ها اطلاعات ساختار یافته منابع ساختار نیافته، دانش حاصل از منابع ساختار نیافته دانش ساختار نیافته به مراتب بیشتر از دانش ساختار یافته است.

معماری دانش: دیدگاه مالهوترا: معماری توانایی های راهبردی معماری کسب و کار معماری اطلاعات معماری دانش معماری داده ها

مبانی زیر ساخت دانش:

فرایندهای دانش: