بیومکانیک پرتاب دیسک بیومکانیک پرتاب دیسک گردآورنده:سید مجتبی حسینی

مختصري در مورد ديسك

اهداف بررسي سرعت زاويه اي در دوران بررسي نيروي عضلاني درگير در دوران بررسي گشتاور وارد بر مفاصل بررسي كار انجام شده توسط عضلات درگير در دوران

مچ پا , زانو, آرنج , شانه, مچ دست و ستون مهره ها عمده حركات شانه: حركت شناسي پرتاب ديسك(اندام هاي درگير ...) مفاصل درگير : مچ پا , زانو, آرنج , شانه, مچ دست و ستون مهره ها عمده حركات شانه: ابداكشن , فلكشن و اكستنشن افقي عمده حركات ستون مهره ها : اكستنشن و چرخش ستون مهره ها

عوامل موثر در پرتاب ديسك سرعت پرتاب زاويه پرتاب مقاومت هوا انعطاف بدني ارتفاع رهايي ديسك داشتن اندامهاي بلند قدرت عضلاني و وزن زياد شكل آئروديناميكي ديسك تكنيك صحيح و اجراي چرخش صحيح و سريع

از ميان عوامل فوق سرعت پرتاب از همه مهمتر است و با توجه به فرمول E = ½ mV² هر قدر سرعت دسيك در لحظه پرتاب بيشتر باشد داراي انرژي جنبشي بيشتري بوده و برد (مسافت ) پرتاب افزايش خواهد يافت. هر اندازه افزايش در سرعت دیسک , نه تنها ارتفاع دیسک را افزايش ميدهد بلكه برد آن را هم بيشتر مي كند.

ارتباط بين ارتفاع و زاويه پرتاب

زاويه مطلوب پرتاب ديسك بين 45-35 درجه است. ارتفاع و زاويه پرتاب هر قدر ارتفاع رهايي ديسك بيشتر باشد مي توان زاويه پرتاب را كاهش داد و اين امر به نفع پرتاب كننده است زيرا با توجه به حركات مقدماتي براي فرد آسانتر است كه ديسك را به سمت جلو پرتاب كند تا بالا (ارتفاع پرتاب به قد پرتاب كننده بستگي دارد) با افزايش ارتفاع پرتاب با سرعتهاي مساوي بهتر است كه زاويه پرتاب را كاهش دهيم . بعلاوه با افزايش سرعت پرتاب از زاويه پرتاب مي كاهيم تا مقاومت هوا باعث افزايش سرعت عمودي ديسك نشود. زاويه مطلوب پرتاب ديسك بين 45-35 درجه است.

شكل ديسك , مقاومت هوا و تاثير آن بر زاويه پرتاب: بطور كلي حركات لرزاني يا ارتعاشي اصطكاك را زياد مي كنند.

مراحل پرتاب ديسك مرحله آمادگي و تاب دادن ديسك مرحله چرخش مرحله پرتاب بازيافت

چرخش سريع و صحيح از عوامل مهم در اجراي صحيح و مطلوب تكنيك پرتاب ديسك مي باشد. هر چه پاها هنگام چرخش از هم باز شوند ميدان حركت بيشتر شده و لذا شتاب اوليه بيشتر خواهد شد.

سه نيروي موثر بر جسم پرواز كننده(ديسك): مقاومت هوا (Air resistance) نيروي گرانش(Force of Gravity) نيروي جلو برننده(Propelling Force)

عدم اعمال نيرو به مركز ثقل ديسك باعث لرزش ديسك , افزايش عدم اعمال نيرو به مركز ثقل ديسك باعث لرزش ديسك , افزايش مقاومت هوا و هدر رفتن نيروي پرتاب گشته و در نهايت از برد پرتاب مي كاهد. رعايت اصل انتقال اندازه حركت

اگر نيروي وارده به مركز ثقل جسم (ديسك) باشد حركت خطي اما اگر نباشد بسته به سمت اعمال نيرو جسم به همان جهت مي چرخد. پس از پرتاب جسم تحت تاثير نيروي گرانش شروع به افول مي كند و فرود خواهد آمد. جسمي كه داراي رويه يا سطح تماس بيشتري در جهت حركت باشد اثر مقاومت هوا بر آن بيشتر است. جسمي كه داراي شكل روان مي باشد مقاومت هوا را كم مي كند زيرا تغيير كمتري در جهت هوا در زمان برخورد با جسم ايجاد مي كند.

دو عامل مهم در پرتاب: توان و كار عضلاني متوسط توان پرتاب و ميزان كار عضلاني كه پرتاب كنندگان در رويدادهاي پرتابي انجام مي دهند به سرعت و قدرت پرتاب كنندگان بستگي دارد. سرعت ديسك در نتيجه تركيب سه نوع حركت : چرخش تمامي بدن , حركت بدن به طرف جلو و حركات اختصاصي پرتاب

مدلهاي رياضي در حركت

v. = R t cos   = Arc tg gt² 2R F = a m a = r  F = m r   = V  =  R t

Fc = mv² r T = F.L W = T .  = - 1 / 2 a t² +  t P = W T I = m r²

'science 'science

The effect of projection speed and projection angle on the range of a shot 'science 'science

همين طور که در شکل مي‌بينيد در زواياي يکسان با افزايش سرعت اوليه پرتابه دامنهٔ پرتاب افزايش ميا بد. همچنين در سرعت هاي يکسان با تغيير زاويه پرتاب دامنه پرتاب نيز تغيير مي‌کند. ‏از اين رو معمولا به پرتاب کنندگان وزنه سفارش مي‌ شود که سعي‌ کنند براي به دست اوردن حداکثر سرعت ممکن تلاش کرده و پرتاب خود را دا يک زاويهٔ 45 درجه و کمتر انجام دهند. 'science 'science

'science 'science Decrease in projection speed with increasing projection angle for a male college shot-putter.Based on data from Maheras (1995)

يک ورزشکا ر پرتاب وزنه که در زاويه 0 درجه حداکثر سرعت پرتاب 13 متر بر ثانيه را دارا ست قادر نيست که اين سرعت را در زواياي 60،30 و 90 درجه توليد کند . ‏توجه کنيد در شکل سرعت پرتاب به طور يکنواخت همزمان با آنکه ورزشکار سعي‌ مي‌کند زاويه پرتاب را بيشتر و بيشتر کند کاهش ميا بد. 'science 'science

کاهش سرعت پرتاب همراه با افزايش زاويه پرتاب ناشي‌ از دو عامل است: ‏1. در هنگام پرتاب کردن با زاويه پرتاب بيشتر ، پرتابگر بايد انرژي بيشتري را در طي‌ مرحله انتقال براي فائق آمدن بر وزن پرتابه صرف کند و نيروي کمتري براي شتاب دادن به پرتاب در دسترس خواهد بود . ‏2 .ساختار بدن انسان طوري است که براي توليد نيرو در راستي‌ افق سازگار تر است تا توليد نيرو در راستا ي عمودي . ‏ با توجه به قدرت اندام فوقاني‌ بدن ميبينيم که ورزشکاران وزن بيشتري را در تمرين پرس سينه نسبت به تمرين پرس شانه مي‌ توانند بالا ببرند . 'science 'science

'science 'science Range as a function of projection angle for a male college shot-putter. The dashed lines are for throws with a constant projection speed,

هر ورزشکار يک سرعت واحد در مقابل زاويه انحنا دارد که به قدرت ، وضعيت بدني‌ و تکنيک پرتاب خودش وابسته است . اين بدان معناست که زاويه پرتاب براي هر ورزشکار متفاوت است. يک ورزشکار ي که سرعت پرتابش با سرعت کمتري کاهش ميا بد يک زاويه پرتاب بيشتري دارد و ورزشکار ي که سرعت پرتابش با سرعت بيشتري کاهش ميا بد زاويه پرتاب مطلوب او کمتر است . براي ورزشکاران پرتابي‌ نخبه زاويه پرتاب معمولا بين 30 تا 40 درجه قرار دارد . 'science 'science

Figure 5. Improvements in performance due to increases in the force exerted by the putter on the shot during the delivery phase. 'science 'science

دو راه براي افزايش سرعت پرتاب وجود دارد : ورزشکاراني‌ که در زاويه نزديک به زاويه پرتاب مطلوب شا ن پرتاب میکنند اجراي آنها تنها با افزايش سرعت پرتاب ميتواند بهبود يابد . دو راه براي افزايش سرعت پرتاب وجود دارد : واضحترين راه از طريق انجام تمرينات قدرتي‌ براي افزايش نيرويي‌ است که ورزشکار ميتواند بر روي پرتابه در طي‌ مرحلهٔ انتقال اعمال کند . نتيجهٔ نيروي بيشتر افزايش سرعت پرتابه و در نتيجه افزايش مسافت پرتاب. ‏افزايش سرعت پرتاب ممکن است از طريق تمرين تکنيک حاصل گردد . در اين زمينه ورزشکار سعي‌ مي‌کند نيروي بيشتر را بر روي پرتابه با استفاده از افزايش کارا يي‌ نيروي خود به دست اورد . 'science 'science

'science 'science

يا حق!