Birna Mørkøre Landsdjóralækni Ridluskriði í Føroyum Birna Mørkøre Landsdjóralækni

Ridluskriði Av hvørjum kemur sjúkan? Hvør er smittuvandin? Hvat kann gerast fyri at basa sjúkuni?

Prionsjúkur Neytaøði Ridluskriði Creutzfeldt-Jacob Disease

Um ridluskriða Rakar heilan hjá seyði og geitum Smittandi sjúka sum ikki lekist Staðfest í londum kring alla Jørðina, og hevur verið kend í yvir 200 ár Fyrstu ferð staðfest í Føroyum í 1984 Seyðahald við skotskum seyði, sum var innfluttur í 1961! NB! Einki dømi um at fólk kunnu smittast!

Prion Ridluskriði – scrapie: ein prion sjúka Skeivt foldað protein, ið tað blíva fleiri av við tíðini (ketureaktión) Prion-protein eru sera stabil Niðurbrótast ikki av kroppinum Tolir yvir 100°C í 1 yvir 1 tíma Prionir rúgvast upp í miðnervalagnum og viðføra kyknudeyða Ikki fremmand evnir Eingin reaktión frá immunverjuni

Ridluskriðaøkið, Skælingsøkið Positivir hagar Skælingshagi, Norðaripartur Skælingshagi, Sunnaripartur Leynahagi, Uttan fyri Húsini Heygshagi Presthagin, Heimi í Haga Kongshagi, Úti í Haga Syðradalshagi, Norðaripartur Syðradalshagi, Sunnaripartur Sundshagi, Innaripartur

Ridluskriðaøkið, suðurstreymoy Positiv økir Glyvurshagi Tórshavn Hoyvík Argir Norðastahorn

Ridluskriðaøkið, norðurstreymoy Positiv økir Trøð í Streymnesi, matr. nr. 99

Ridluskriðaøkið, Eysturoy Positiv økir Skálafjall, Ytripartur

Ridluskriðaøkið, Fugloy Positiv økir Fugloy

Ridluskriði – Flutningsloyvir til seyð Flutningsloyvir verða ikki givin til seyð og geitir úr hesum oyggjum Streymoy Eysturoy Fugloy Neyt fáa flutningsloyvi úr øllum oyggjum Mynd: "Faroe islands map with island names". Licensed under CC BY-SA 3.0 via Wikimedia Commons - https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Faroe_islands_map_with_island_names.png#/media/File:Faroe_islands_map_with_island_names.png

Torført at sleppa av við Ridluskriði er sera torførur at basa: Allir smittuvegir eru ikki heilt greiðir enn Flot og vevnaður frá eftirburði Land, skarn, spýtt, sáð, mjólk, vatn, fóður, tøð Sláturburturkast Djór kunnu bera smittuna uttan at hava sjúkutekin Sjúkan kann ikki staðfestast á livandi seyði Smittuevnið tolir væl hita og sóttreinsandi evni Dálking í umhvørvinum smittar í áravís Sjúkan kann ikki lekjast og er altíð deyðilig

Niðurberja ridluskriða við at avtaka seyðin? Hví avlíva mótstøðuføran seyð? Krevur, at einki verður sett við í minst tvey ár (20 ár) afturat Hvat við seyði í grannahagum? Hegn, hvar er ridluskriðamarkið? Hvat við seyði, sum er fluttur í aðar hagapartar / oyggjar seinastu árini? Hvat við subkliniskum ridluskriða aðrastaðni?

Hvør seyður fær ridluskriða? Prion Mótstøðuførur genbólkur Frískur Prion Viðkvæmur genbólkur Ridluskriði

Genkanningar, AA/AV/VV

Genkanningar RR/QR/RR

Genkanningar av 221 prionkannaðum seyðum

Fyribyrging og niðurberjing - Hvør seyður fær ridluskriða?

Fyribyrging og niðurberjing - Aling - Um allir brundar eru “AA” Ær eru “VV” 100% av lombunum verða “AV” Ær eru “AV” 50% av lombunum verða “AV” 50% av lombunum verða “AA” Ær eru “AA” 100% av lombunum verða “AA” Eingi lomb “VV”!

Genkanninar fyri mótstøðuføri Sýnistøka Skriva tal á sýnisrørið/rørini. Í merking skrivar tú tað, ið tú brúkar til eyðmerking av seyðinum. Brúka ein reinan knív ella annað amboð til at prika/skera við. Tað er umráðandi ikki at blanda blóð frá ymiskum seyði saman. Set vattpinnin á blóðdropan so hann sýgur blóð í seg. Koyr beinanvegin vattpinnin í sýnisrørið, og brót/klipp pinnin, so at lokið fæst væl aftur. Sýnið kann goymast í stovuhita upp til eina viku. Í kuldaskáp heldur sýnið sær í minsta lagi 1-2 mánaðir

Fyribyrging og niðurberjing Gera ílegukanningar har ridluskriði er staðfestur Umframt aliarbeiði, verður mælt til at syrgja fyri, at eftirburðir og sláturburturkast verður burturbeint, so seyður ikki sleppur at tí. Sláturburturkast skal á brenistøð – ikki gravast niður! Hetta merkir, at til ber at síggja, hvussu høgt mótstøðuførið hjá einstaka seyðinum er, og hvørjar ílegur hann ber víðari.

Takk fyri!