OSNOVE PROMETNOG INŽENJERSTVA 4. PREDAVANJE 07. 03. 2011 doc. dr. sc. Ljupko Šimunović, dipl. ing. Fakultet prometnih znanosti, Zagreb Zavod za gradski promet

PROMETNI TOK SADRŽAJ 1. ODNOSI MEĐU PARAMETRIMA (VELIČINAMA) PROMETNOG TOKA 3. ZADACI

ODNOSI KOJI VLADAJU MEĐU OSNOVNIM PARAMETRIMA PROMETNOG TOKA a) Tok motornih vozila b) Pješački tok

ODNOS BRZINA-GUSTOĆA V - vf brzina k brzina (km/h) kj Jam Density slobodnog toka Niska gustoća =velika brzina Visokia gustoća =mala brzina k kj Jam Density gustoća (voz/km)

ODNOS BRZINA-GUSTOĆA (REALAN PRIKAZ) vf brzina (km/h) gustoća (voz/km)

ODNOS BRZINA-GUSTOĆA PREMA RAZNIM AUTORIMA

ODNOS BRZINA-GUSTOĆA GREENSHIELDOV MODEL (1934) fundamentalna jednadžba brzina vf – brzina slobodnog toka vf /2 - kritična brzina (vc) kj /2- kritična gustoća (kc) kj - gustoća zagušenja gustoća formula za brzinu protok: formula za gustoću:

ODNOS TOK - GUSTOĆA Fundamentalna jednadžba prometnog toka protok vf protok gustoća Fundamentalna jednadžba prometnog toka

TOK - GUSTOĆA vf vc kapacitet, qmax Nestabilan tok kc Kritična gustoća Tok (voz/h) vf vc kapacitet, qmax Nestabilan tok Gustoća (voz/km) kc Kritična gustoća kj Jam Density Stabilan tok

ODNOS PROTOK-GUSTOĆA (REALAN PRIKAZ) gustoća voz/km protok voz/h

ODNOS BRZINA - TOK Q V Vf 1/kc=hs Stabilan tok Vc nestabilan tok Qmax max tok

BRZINA vs. TOK vf brzina slobodnog toka Slobodan tok um Brzina (km/h) vf brzina slobodnog toka Slobodan tok um Lots of measurements in the top part, a few in the queue part and a few in the congested part Segment 1 = top part = uncongested Segment 2 = straight part = queue discharge Segment 3 = bottom part = within a queue capacitet, qmak Tok (voz/h) zagušenje

c 1 1 c

c Stabilan tok Nestabilan tok

Fundamentalni dijagram ovisnosti osnovnih parametara prometnog toka u idealiziranim uvjetima ZAPAMTITI! (dr. sc. Bošnjak, dr. sc. Badanjak: Osnove prometnog inženjerstva) φ = q = protok kopt= kc= kritična gustoća vs.opt= vc= kritična brzina kmax= kj = gustoća zagušenja vs.max= vf = slobodna brzina

FUNDAMENTALNI DIJAGRAM (OBLIK TROKUTA)

3D PRIKAZ ODNOSA v, q i o protok Normalan tok Forsirani tok brzina zauzeće protok brzina Normalan tok Forsirani tok – zagušenje

PRISJETI SE! qmax - najveći protok = propusna moć ceste vf - slobodna brzina - brzina pri uvjetima slobodnoga toka vc - kritična brzina - brzina pri kojoj je protok najveći (q = qm) kj - gustoća zagušenja - gustoća pri kojoj su sva vozila stala (v = 0) kc - kritična gustoća - gustoća pri kojoj je protok najveći (q = qmax).

PRAKTIČAN PRIMJER - primjena naučenog! Pretpostavke: Lv = 6,1 m/voz gs=2,23 m/voz hs = 8,33 m/voz Gustoća Protok (ako se pretpostavi da je u uvjetima najvećeg protoka) kc = 60 voz./km Kritična brzina vc=qc/kc u točki C vc = 2400/60 = 40 km/h Kritična gustoća u točki C

HVALA NA STRPLJENJU