Viðfangsefni okkar í dag: Markmið í kennslu Hvaða hlutverki gegna þau? Hvaða þýðingu hafa þau? Hversu mikla áherslu á að leggja á þau? Hvernig er best að setja þau fram (í áfangalýsingum, fyrir nemendur)? (Hver á að ákveða markmiðin?)

Ísl202

Álitamál á álitamál ofan Fá efni í kennslufræðum eru umdeildari en þýðing markmiða Ólík viðhorf: Markmið eru grundvöllur náms og kennslu Markmið geta jafnvel hindrað nám

Viðtækt samkomulag sýnist um að markmið séu ... 1. Mikilvægur leiðarvísir um skipulag kennslunnar 2. Þýðingarmikil við kynningu (fyrir nemendur, samstarfsmenn, aðra) 3. Mikilvæg forsenda þess að nemendum sé ljós tilgangur námsins 4. Forsenda þess að unnt sé að meta kennsluna skipulega (kennari, nemendur, aðrir) 3. Vísa í eigin rannsóknir Stóraukin áhersla á markmiðí ljósi aukins foreldrastarfs Áhersla tengd skólanámskrám og bekkjarnámskrám Markmi›setning er snúiðmál Markmi›setning er álitamál Hversu langt á aðganga - hversu nákvæm eiga merkmiðaðvera? Hver á aðákve›a flau? Kaplan bendur á aðhvort sem viðskráum markmiðe›a ekki flá höfunum viðmarkmi›. Hvers konar markmiðer best aðsetja? Landnám Íslands - taka dæmi um markmið- hvernig má flokka flessi markmi›?

Markmið eru flokkuð á ýmsa vegu - T.d. eftir því hvort þau eru langdræg eða skammdræg Almenn markmið Langtímamarkmið Meginmarkmið Yfirmarkmið Lokamarkmið (Aims, Goals) Einstök námsmarkmið Skammtímamarkmið Áfangamarkmið Þrepamarkmið Atferlismarkmið (Objectives) fiaðskiptir litlu máli hvaðfliðkjósiðaðkalla yfirmarkkmiðog undirmarkmi› Samhengi viðgæ›astjórnun Nemendur geti flutt stutta ræðu meðhliðsjón af minnispunktum Nemendur nái góðum tökum á mæltu máli

Vörður í markmiðsumræðunni Franklin Bobbitt (1918) Ralph Tyler (1949) Benjamin Bloom o.fl. (1956, 1964) Robert Mager (1962) ... Gæðastaðlahreyfingin (Standards movement)

Ralph Tyler (1902-1994) Einn áhrifamesti skólamaður sem uppi hefur verið Átta ára rannsóknin – Eight-Year Study (1933–1941) Basic Principles of Curriculum and Instruction 1949 (36 útgáfur 1994)

Ralph Tyler (1949) Basic Principles of Curriculum and Instruction Undirbúningi kennslu (námskrárgerð) er best háttað með því að svara (í þessari röð) eftirfarandi spurningum: 1. Hver er tilgangur kennslunnar? Hver eru markmiðin? 2. Hvaða viðfangsefni (educational experiences / learning experiences) eru líkleg til að stuðla að því að þessi markmið náist? 3. Hvernig er heppilegast að skipuleggja þessi viðfangsefni? 4. Hvernig er unnt að meta hvort þessi tilgangur hefur náðst? (Tyler 1949, bls. 1.) Bók Tylers áhrifamesta bók í námskrárfræðum: Bók hinnar heilbrigðu skynsemi: The Tyler Rational Tvær hugmyndir líklega þyngri á lóðunum en flestar aðrðar hugmyndir - Tyler líkanið og Bloom líkanið 1. 2. 3. 4. Hér kemur Tyler með nýstárlega hugmynd - að meta nemandann meðan á náminu stendur - leiðsagnarmat: - fylgjast með nemendum - viðtöl - kannanir - sýnishorn af úrlausnum - ásamt prófum

Nokkrar meginhugmyndir Tylers um námsmat Markmiðin eru grunnur alls mats Matsaðferðir verða að vera í samræmi við markmiðin Frammistöðu nemenda þarf að meta stöðugt (ekki bara í lokin) Vettvangsathuganir, viðtöl, spurningalistar, markviss söfnun verkefna Einkunnir eru þýðingarlitlar einar sér - þeim verða að fylgja umsagnir

Markmiðstafla Tyler: Atferli Inntak Skilningur á mikil- vægum stað- reyndum Þekking á heimild-um Hæfi- leiki til að túlka upp- lýsingar Hæfi- leiki til að beita reglum Hæfileiki til að gera grein fyrir niðurstöðum Víðsýni og þroskaður áhugi Félagsl. viðhorf Inntak

Tyler: Þrjár meginrætur markmiða: Fræðigreinin Samfélagið Nemandinn Heimspeki Sálfræði (Síur) Tyler miðaði við að þessi þrjú svið - uppsprettur væru nánast jafngildar ... Segja má að í þessu kristallist ágreiningur um áherslur í kennslu - hvað á hvert svið að hafa mikið vægi Markvisst orðalag sem lýsir því atferli og þeirri þekkingu sem að er stefnt

Námskrárþróun einkennist af togstreitu Áhersla á miðlun þekkingar Nám miðað við þarfir, áhugasvið og getu nemenda Fræðigreinin Nemandinn Námsefni sem gengur þvert á þessi þrjú svið: Lífsleikniefni, Core Curriculum Samfélagið Áhersla á gagnsemi Klein 1989

Hver eru mikilvægustu markmiðin? Læsi (miðlalæsi, vísindalæsi) Tækniþekking (miðlar, upplýsingatækni) Samstarfshæfni Gagnrýnin hugsun Skapandi hugsun Tjáning Tungumálakunnátta Frumkvæði, dugnaður, áræðni Sjálfstraust

Hlutverk framhaldsskóla – 2. grein laganna 2008 ... er að stuðla að alhliða þroska allra nemenda og virkri þátttöku þeirra í lýðræðisþjóðfélagi með því að bjóða hverjum nemanda nám við hæfi. Framhaldsskólar búa nemendur undir þátttöku í atvinnulífinu og frekara nám. Þeir skulu leitast við að efla færni nemenda í íslensku máli, bæði töluðu og rituðu, efla siðferðisvitund, ábyrgðarkennd, víðsýni, frumkvæði, sjálfstraust og umburðarlyndi nemenda, þjálfa þá í öguðum og sjálfstæðum vinnubrögðum, jafnrétti og gagnrýninni hugsun, kenna þeim að njóta menningarlegra verðmæta og hvetja til þekkingarleitar. Framhaldsskólar sinna miðlun þekkingar og þjálfun nemenda þannig að þeir öðlist færni til að gegna sérhæfðum störfum og hafi forsendur til að sækja sér frekari menntun.

Við lok náms í framhaldsskóla er stefnt að því að nemendur: hafi fengið alhliða menntun sem er við hæfi hvers og eins séu undir það búnir að fara í áframhaldandi nám og/eða starf í þjóðfélagi sem er í sífelldri þróun geri sér ljóst að námi lýkur ekki við lok skólagöngu heldur er nauðsynlegt að halda áfram að afla sér nýrrar þekkingar og reynslu hafi fengið góða þekkingu á íslensku samfélagi kunni skil á réttindum og skyldum einstaklings í lýðræðisþjóðfélagi hafi tamið sér sjálfstæði í hugsun og vinnubrögðum, ábyrgð á eigin námi, öðlast sjálfstraust og lært að bera virðingu fyrir sjálfum sér og öðrum hafi ræktað með sér gagnrýna hugsun, dómgreind og umburðarlyndi séu færir um að tjá skoðanir sínar, taka ákvarðanir og séu óhræddir við breytingar í námi og starfi. Aðalnámskrá, 2004

Þekking Viðhorf Leikni Áhrifamikil rit Bloom, Benjamin o.fl. 1956. Taxonomy of Educational Objectives. The Classification of Educational Goals. Handbook 1. Cognitive Domain. New York: David McKay Company, Inc. Krathwohl, David, R. o.fl. 1964. Taxonomy of Educational Objectives. The Classification of Educational Goals. Handbook II. The Affective Domain. [Endurprentun 1974.] New York: David McKay Company, Inc. Þekking Viðhorf Leikni

Markmiðskerfi B. Bloom o.fl. Þekking Mat Nýmyndun / sköpun Greining Beiting Skilningur Kunnátta Viðhorf Heildstætt gildismat Heildarsýn / ábyrgð Alúð / rækt Svörun / þátttaka Athygli / eftirtekt Leikni Skapandi tjáning Aðlögun Flókin færni Vélræn leikni Svörun Viðleitni Skynjun

Þekkingarsviðið samkvæmt Bloom Á ensku Dæmi Mat Evaluation Meta, gagnrýna, taka afstöðu Nýmyndun Synthesis Móta, semja, skapa, breyta, þróa Greining Analysis Greina, skilgreina, tengja, rökstyðja Beiting Application Beita, reikna, flokka, sýna Skilningur Comprehension Muna, þekkja, nefna, rifja upp, velja Kunnátta Knowledge Lýsa, umorða, þýða, skýra, umskrifa

Upphafleg heiti Ný heiti Mat Nýmyndun Greining Beiting Skilningur Kunnátta Sköpun Mat Greining Beiting Skilningur Minni (Tekið úr sýningu Denise Tarlinton)

Gildi þess að styðjast við flokkunarkerfi Gátlisti við undirbúning kennslu muna eftir verkefnum sem reyna á skilning, hugsun, sköpun verkefnagerð gerð spurninga Námsefnisgerð Prófgerð Námskrárgerð Námsmat (við mat á úrlausnum)

Hvernig er best að setja fram markmið? Linn, Miller og Gronlund: Markmið á að setja fram sem lýsingu á frammistöðu nemenda að lokinni kennslu Ekki sem lýsingu á því sem kennarar eða nemendur gera

Skoðið markmið áfanganna Verkefni Skoðið markmið áfanganna Hvers eðlis eru markmiðin? Á hvað reyna þau? (Þekking, skilningur, hugsun, sköpun, leikni, viðhorf) Hversu vel eru markmiðin sett fram? Skilja nemendur þau? Gefa markmiðin skýra vísbendingu um hvernig þeim verði best náð? Er ljóst hvernig unnt er að meta hvort þeim hafi verið náð?