«Creative Commons» Ստեղծագործական համայնքներ արտոնագիրը գիտական հաղորդակցման միջավայրում Մովսես Հակոբյան Իրավաբան Մեդիա նախաձեռնությունների կենտրոն 22 Օգոստոսի 2013թ, Երևան

Creative Commons, Inc. Հիմնադրվել է 2001թ., «Public Domain» Կենտրոնի աջակցությամբ. Հիմնադիրներից է Լոուրենս Լեսիգը (Lawrence Lessig) Լիցենզիաների առաջին փաթեթը հրապարակվել է (անհատույց տարածում) 2002թ դեկտեմբերին

Creative Commons Լիցենզիաների կիրառելիությունը աշխարհում – մոտ 150 միլիոն

Էությունը Հեղինակային իրավունքի սուբեկտների իրավահարաբերությունների կարգավորում Պատրաստի և անվճար լիցենզիաներ հեղինակների և իրավատերերի համար

Գաղափարախոսություն Գիտելիքների, մշակույթի ազատ տարածում Գիտելիքների, մշակույթի ազատ տարածում Տեղեկատվության ազատ հոսքի ապահովում Խրախուսելու գիտությունն ու օգտակար արվեստները:

Մտավոր սեփականություն Արդյունաբերական սեփականություն Հեղինակային իրավունք

Հեղինակային իրավունքի օբեկտներն են Հեղինակային իրավունքի օբեկտներն են գիտական հոդվածները, գրավոր վերլուծությունները, գծանկարները, այլ աշխատությունները: Օբեկտներ են նաև գրական ստեղծագործությունները, ֆիլմերը երաժշտությունը, նկարները և այլն:

Բացառություններ Հեղինակային իրավունքի և հարակից իրավունքների մասին ՀՀ օրենք գիտական հայտնագործությունները, գաղափարները, սկզբունքները, մեթոդները, ընթացակարգերը, տեսակետները,համակարգերը, արարողակարգերը, գիտական տեսությունները, մաթեմատիկական բանաձևերը, վիճակագրական դիագրամները, եթե անգամ դրանք արտահայտված, նկարագրված, բացահայտված, լուսաբանված են ստեղծագործություններում: 

ՍՏԵՂԾԱԳՈՐԾԱԿԱՆ ՀԱՄԱՅՆՔՆԵՐ CREATIVE COMMONS (CC) ՍՏԵՂԾԱԳՈՐԾԱԿԱՆ ՀԱՄԱՅՆՔՆԵՐ

Ի՞նչ է իրենից ներկայացնում © - բոլոր իրավունքները պաշտպանված են, PD (Public Domain) - հանրության սեփականություն, Creative Commons (CC) – որոշ իրավունքներն են պաշտպանված.

Creative Commons լիցենզիոն պայմանները Հղում (Attribution)։ Ոչ-առևտրային օգտագործում (Non-commercial) Համանման տարածում (ShareAlike)։ Օգտագործում առանց ածանցյալ ստեղծագործությունների (No Derivatives)։ Լրացուցիչ տեղեկությունների համար, տես՝ http://creativecommons.org/about/licenses/meet-the-licenses

Creative Commons Հղում (Attribution) Դուք թույլ եք տալիս - պատճենեն, հանրությանը հաղորդեն, ցուցադրեն, կատարեն և վերափոխեն ձեր ստեղծագործությունը՝ պայմանով, որ հղում կատարեն Ձեր կողմից պահանջված ձևով: Բոլոր լիցենզիաները պահանջում են հղում:

Creative Commons Օգտագործում ոչ-առևտրային նպատակներով (Non-commercial) Դուք թույլատրում եք մյուսներին օգտագագործելու Ձեր ստեղծագործությունը՝ միայն ոչ-առևտրային նպատակներով։

Անհատական պայմաններ - շահույթ ստանալու հնարավորություն

Creative Commons Համանման տարածում (ShareAlike)

Creative Commons Օգտագործում առանց ածանցյալ ստեղծագործությունների (No Derivatives) Դուք թույլ եք տալիս, որ մարդիկ օգտագործեն ձեր ստեղծագործության տառացի և անփոփոխ պատճենները և նրանց հիման վրա ածանցյալ ստեղծագործություններ չստեղծեն։

Creative Commons - 6 տարբեր լիցենզիաներ

Ընտրությունը Ձե′րն է` ինչ ստեղծել և ինչպես այն համօգտագործել աշխարհի հետ

Վիճակագրություն For more Info on Stats see: http://wiki.creativecommons.org/License_statistics#Flickr_data

Միջազգային փորձ Creative Commons Լիցենզիան արդեն իսկ տեղայնացվել է (թարքմանվել և համապատասխանեցվել է ազգային օրենսդրությանը) +70 երկրներում… -Մեծ Բրիտանիա, Ֆրանսիա, Բելգիա, Իտալիա, Նորվեգիա, Շվեդիա, Գերմանիա, Ավստրիա, Խորվատիա, Սլովենիա, Ռումինիա, Սերբիա, Իսպանիա, Պորտուգալիա, Շվեյցարիա, Ֆինլանդիա, Լեհաստան, Մալտա, Մակեդոնիա, Չինաստան, Հնդկաստան, ԱՄՆ, Իսրաել, Կանադա, Նոր Զելանդիա, Հր. Աֆրիկա, Հր. Կորեա, Ճապոնիա և այլն.

CC Լիցենզիաների կիրառումը Հայաստան – ՀՀ նախագահի պաշտոնական կայք էջ. CC License BY-ND 3.0 Unported. http://www.president.am/president/cover/eng/ Ռուսաստան - Կրեմլի և Վարչապետի պաշտոնական կայք էր. http://kremlin.ru/eng/ , http://premier.gov.ru/eng/ ԱՄՆ – Բարաք Օբամայի կայք էջ. http://change.gov/about/copyright_policy ԱՄՆ – Սպիտակ տան պաշտոնական կայք էջ, CC BY 3.0 US http://www.whitehouse.gov/copyright/ Մեքսիկա – Երկրի նախագահ Ֆելիպե Կալդերոնի պաշտոնական կայք էջ http://www.presidencia.gob.mx Բուլղարիա - Երկրի նախագահի պաշտոնական կայք էջ http://www.president.bg/main.php. CC BY ND 2.5.

CC Լիցենզիաների կիրառումը Բուլղարիա – Գլխ. Դատախազություն http://www.prb.bg. CC BY 2.5 Bulgaria Բուլղարիա - ԱԳՆ http://www.mfa.bg. CC BY ND 2.5 Bulgaria. Իսպանիա - Արթարադատության Նախարարություն.Կատալոնիա http://www.gencat.cat/ OECD (Տնտեսական համագործակցության և զարգացման կազմակերպություն ) http://thepublicvoice.org/events/seoul08/seoul-declaration.pdf

CC Լիցենզիաների կիրառումը Ավստրալիա- Կառավարության նորամուծությունների, արդյունաբերության, գիտության և հետազոտությունների վարչություն- http://www.innovation.gov.au/innovationreview/Pages/home. aspx Ավստրալիա - ազգային գրադարան. http://www.nla.gov.au/policy/cdp/ Ավստրալիա – Վիճակագրության ԲյուրոAustralian Bureau of CC BY 2.5 http://abs.gov.au/websitedbs/D3310114.nsf/Home/Website+C hanges+Coming+Soon ԱՄՆ-Նյու-Յորքի նահանգային սենատի պաշտոնական կայք էջ CC-BY-NC-ND / CC+ http://wiki.creativecommons.org/New_York_State_Senate

Բաց մատչելիության հայկական գիտական ամսագրեր (Open Access) ՀՀ ԳԱԱ Հիմնարար գիտական գրադարան http://www.flib.sci.am/arm/node/72 Հայկական ֆիզիկական հանդես Հայաստանի քիմիական հանդես Հայաստանի կենսաբանական հանդես ՀՍՍՌ ԳԱ Տեղեկագիր ԱՍՏՂԱՖԻԶԻԿԱ գիտական հանդես Հայաստանի բժշկագիտություն Հայկական մաթեմատիկական հանդես

Շարժառիթներ Հանրային միջոցներ - հանրային շահ Առաջխաղացում Լայն լսարան Ճանաչում Նյութական օգուտներ

Շնորհակալություն Մովսես Հակոբյան Մեդիա նախաձեռնությունների կենտրոն ՀԿ (նախկին Ինտերնյուս ՀԿ) movses.hakobyan@gmail.com

Իրավական Խոչընդոտներ Պայմանագրի պատշաճ ձևը, Պայմանագրի բնույթը, Ստեղծագործության տրամադրումը հանրության սեփականությանը, Հետկանչի իրավունք, Հավաստագրեր և երաշխիքներ

1. Պայմանագրի պատշաճ ձև Հեղինակային պայմանագրերի համար պարտադիր գրավոր ձև է սահմանված («Հեղինակային իրավունքի և հարակից իրավունքների մասին» ՀՀ օրենք /2006/, հոդված 40 /8/ ) Ֆաքսիմիլային կամ էլեկտրոնային տարբերակներով պայմանագրերը կարող են համարվել գրավոր պայմանագրեր, եթե հնարավորություն կա ճշգրիտ որոշել, որ փաստաթուղթը ելնում է պայմանագրի կողմից… (ՀՀ քաղաքացիական օրենսգիրք, հոդված 450 /2/ )

1. Պայմանագրի պատշաճ ձև Էլեկտրոնային փաստաթղթի պաշտպանվածությունը ենթադրում է, որ էլեկտրոնային փաստաթղթի վրա կա մեկ կամ մի քանի էլեկտրոնային ստորագրություն, ընդ որում էլեկտրոնային փաստաթուղթն ունի նույն իրավական ուժը, ինչ որ այն փաստաթուղթը, որի իսկությունը հավաստվում է անձի ձեռագիր ստորագրությամբ։ («Էլեկտրոնային փաստաթղթի և թվային ստորագրության մասին» ՀՀ օրենք, հոդված 4)

2. Պայմանագրի բնույթը Հեղինակային պայմանագիրը հատուցելի է։ («Հեղինակային իրավունքի և հարակից իրավունքների մասին» ՀՀ օրենքի 39-րդ հոդվածի 2-րդ մասի) Պայմանագիրը պետք է համապատասխանի այն կնքելու պահին գործող օրենքով կամ այլ իրավական ակտերով սահմանված՝ կողմերի համար պարտադիր կանոններին (Քաղաքացիական օրենսգիրք, հոդված 438 - «Պայմանագիր և օրենք»)

2. Պայմանագրի բնույթը Հեղինակային վարձատրությունից հրաժարվելու մասին պայմանագիրն առ ոչինչ է։ («Հեղինակային իրավունքի և հարակից իրավունքների մասին» ՀՀ օրենքի 13-րդ հոդվածի 3-րդ մաս).

3. Ստեղծագործության տրամադրումը հանրության սեփականությանը ՀՀ օրենսդրությունում բացակայում է իրավատիրոջ նախաձեռնությամբ ստեղծագործությունը հանրությանը տրամադրելու մեխանիզմը։ Վերջինս հակասում է ոչ միայն Creative Commons (CC) պայմանագրի ոգուն, այլև վերոնշյալ սահմանադրական դրույթին (սեփականատիրոջ իրավունքը սեփականությունն իր հայեցողությամբ տիրապետելու մասին)

4. Հետկանչի իրավունք Իրավատերերի հետկանչի իրավունքը ըստ «Հեղինակային իրավունքի և հարակից իրավունքների մասին» ՀՀ Օրենքի չի համապատասխանում CC լիցենզիայի դրույթին։ CC պայմանագրերը չեղյալ հայտարարվել չեն կարող։

5. Հավաստագրեր և երաշխիքներ CC 3.0 պայմանագրի (Լիցենզիա) 5-րդ կետը՝ «Հավաստագրեր, երաշխիքներ և պատասխանատվությունից հրաժարում», ակնհայտորեն մերժում է սեփականության իրավունքի և խախտումների բացակայության «ենթադրելի» երաշխիքները։