Liposomal Amphotericin B Hjörtur Haraldsson, læknanemi AmBisome™ Liposomal Amphotericin B Hjörtur Haraldsson, læknanemi 9.2.2009
Grunnupplýsingar Pólýen sveppalyf Framleitt af Streptomyces nodosus Yfirleitt gefið við system sýkingum Oft iv. Binst steról hluta himnu frumu, myndar holur og eykur gegndræpi Mikilvægt í system sýkingum ónæmisbældra Vafi um hversu selektívt þetta er fyrir sveppahimnu Sem sagt ónæmisbældir eins og fólk með blóðsjúkdóma, krabbamein o.s.frv. 9.2.2009
Ábendingar Alvarlegar sýkingar vegna aspergillus, cryptococcus, systemic candida og histoplasmosis. Neutropenískir sjúklingar, t.d. ónæmisbældir (HIV) 9.2.2009
“Amphoterrible” Við og eftir gjöf: Hiti, kuldahrollur, lágur BP, lystarleysi, ógleði, uppköst, höfuðverkur, beinverkur. Nýrnaskemmdir, lifrarskemmdir, blóðþurrð, elektrólýtabrenglanir, Mögulega vegna histamínlosunar í líffærum, veldur ákveðinni flækju samt því maður getur ekki verið viss um hvort þetta sé vegna sýkingar/sjkd. eða lyfsins. Áhrif geta orðið minni eða horfið e. fyrstu gjöf. Nýrnaskemmdir mest prominent: Acute tubular necrosis. Þarf oft að fylgjast með kreatinín. 9.2.2009
AmBisome Amphot. fært til frumna í lípósómum Einfaldur bilayer af lípíðum í kúlu Amphot. inn á milli í “hýðinu” Binst steról hluta himnu frumu Þvermál kúlu 100nm. Veldur minni og vægari aukaverkunum og má því gefa í hærri skömmtum gegn verri sýkingum Kúlan fer í gegnum frumuveggi á bæði innanfrumu- og utanfrumusveppum 9.2.2009
Hvað er betra við lípósómin? Tilraunir benda til þess að lípósómin sæki meira í sýkta vefi og fari því frekar inn í viðeigandi frumur Adler-Moore. AmBisome: liposomal formulation, structure, mechanism of action and pre-clinical experience. J. Antimicr. Chemoth. 2002. 9.2.2009
Pharmacokinetics skv. Tiphine et al Pharmacokinetics skv. Tiphine et al. Amphotericin B and its new formulations: pharmacologic characteristics, clinical efficacy, and tolerability. Transpl Infect Dis 1999 AmB Ambisome Skammtur (mg/kg) 1 3 5 Cmax (mg/L) 1,7 12,2 14,4 83 t½ (klst) 26,8 7 13 - Clearance (mL/mín) 1,2 0,25 0,36 AUC (mg klst/L) 60 171 555 Vd (l/kg) 2,4 0,16 0,42 0,11 9.2.2009
Kostir Gallar Sýnt að hefur minni hættu á nýrnaskaða en venjulegt AmB Hægt að gefa meira Minni gjafartengd vandamál (hiti, hrollur etc.). Hægt að gefa hraðar Minna um ofnæmisviðbrögð (o,o9% vs 2,4%) og elektrólýtabrenglanir Sömu skammtar per kg og fullorðnir. Talsvert dýrara “If cost were of no consequences, AmBisome would probably already be the accepted standard of care for empirical therapy” Hann, Prentice. Lipid based amphotericin B: a review of the last 10 years of use. 2001 Hér er átt við kosti og galla miðað við venjulegt AmB Minnkunin á gjafartengdum vandamálum þýðir að minna þarf að gefa af lyfjum til að stoppa gjafareinkenni (sterar, verkjalyf) Ofnæmisviðbrögð skv. Hann, IM og Prentice, HG. 2001. Journal of Antimicrobial Agents. Lipid based amphotericin B: a review of the last 10 years of use. Hefur í raun sömu ábendingar og venjulegt AmB en er dýrt og því sérstaklega mælt með fyrir þá sem ekki geta þolað venj. AmB. 9.2.2009
Önnur lípíð lyf Amphotericin B Lipid Complex (ABLC, Abelcet™) Amphotericin B Colloidal Dispersion (ABCD, Amphocil) 9.2.2009
Aðrar heimildir og myndir: Lyfjastofnun ambiosome.com Takk fyrir Aðrar heimildir og myndir: Lyfjastofnun ambiosome.com 9.2.2009