Topaic / Topic: Pearsantachtaí / Personalities Gaeilge do Thuismitheoirí – An Fhoghlaim Neamhspleách 1

An té is sine the eldest Ciúin quiet Macánta well-behaved Staidéartha studious Neamhspleách independent Ag taibhreamh dreaming Gealgháireach cheerful / smiley Dea-ghiúmar good mood Deacair gáire a bhaint aisti hard to get a laugh out of her!   Task 1: You’ll be watching a video of Dara talking about his children’s personalities. Before you watch the video, have a look at some of the words he uses. Do they apply to any of your children?

Task 2: Using the words on the previous slide and the other ones to the right of this box, try to make sentences about your children’s personalities: Example: Tá Caoimhe ciúin, cúthail agus greannmhar. Tá Seán fiáin! Fiáin wild Cúthail shy Goilliúnach sensitive Cneasta kind Cruthaitheach creative Réchúiseach easy-going Lán de cheol lively  

Task 3: Now watch the video. See how much you understand Task 3: Now watch the video. See how much you understand...the second time you watch it, use the tapescript on the next slide.

Téipscript: Tá ceathrar leanaí agam…aois naoi ar dtús – naoi mbliana d’aois anuas go dtí trí bliana d’aois. An té is sine acu tá sí i Rang 3 agus is duine ciúin í, is duine macánta í, agus is duine staidéartha í. An tarna duine, tá pearsantacht saghas neamhspleách aici, bíonn sí ag taibhreamh ana-minic i rith an lae agus is maith léi a bheith ag gabháil do chúrsaí ealaíne. An tríú duine ansin, tá sí sé bliana d’aois agus tá sí sna naíonáin mhóra agus tá sí sin gealgháireach, an-oscailte, bíonn sí i gcónaí ag gáirí agus dea-ghiúmar i gcónaí uirthi. Agus an ceathrú duine ansin, níl sí ach tosaithe sa naíonra agus tá sí trí bliana d’aois. Tá a pearsantacht féin aici agus tá sé á fhorbairt faoi láthair, is dócha. Ach tá sí ana-chosúil leis an té is sine acu – ciúin go dtí seo agus deacair gáire a bhaint aisti uaireanta ach mar sin féin ní thugann sí mórán trioblóide dúinn.  

Language corner Note how Dara says ‘naoi mbliana’ but ‘trí bliana’. The word ‘bliain’ has its own pattern – see below. 2 dhá bhliain 3-6 trí, ceithre, cúig, sé bliana 7-10 seacht, ocht, naoi, deich mbliana Once you go above ten, just add the word ‘déag’ to the structure above i.e. ‘trí bliana déag’, seacht mbliana déag’ (the only different one is ‘aon bhliain déag’ for 11). Now it’s your turn – say what ages your children are, using the pattern above!

Now watch this pattern for the word ‘bliain’ in action Now watch this pattern for the word ‘bliain’ in action! Watch Caitríona say what ages her children are...