Kynning um lífeyrismál 28.febrúar 2008 Páll Ólafsson, Deildarstjóri eftirmannsreglu

Víðtæk réttindi LSR tryggir þér og fjölskyldu þinni víðtæk réttindi Lífeyrir ævilangt Örorkutrygging komi til tekjutaps vegna sjúkdóms eða slyss Falli sjóðfélagi frá eiga eftirlifandi maki og börn rétt til maka- og barnalífeyris LSR kynning um lífeyrismál2

B-deild LSR

LSR kynning um lífeyrismál4 LSR breytingar 1997 Allir nýir sjóðfélagar ganga í A-deild en B-deild er lokuð fyrir nýjum sjóðfélögum Þeir sem greiddu til LSR B-deildar í árslok 1996 hafa áfram rétt til aðildar Hafi iðgjaldagreiðslur fallið niður í lengri tíma en 12 mánuði, án þess þó að formlegu ráðningarsambandi starfsmanns og launagreiðanda hafi verið slitið, á sjóðfélaginn rétt til áframhaldandi aðildar Falli réttindaávinningur sjóðfélaga niður lengur en í 12 mánuði, hefur hann ekki rétt til áframhaldandi aðildar að sjóðnum Eldri réttindi í B-deild – geymdur réttur

LSR kynning um lífeyrismál Iðgjald og réttindaávinnsla 4% iðgjald er greitt af dagvinnulaunum, vaktaálagi, persónuuppbót og orlofsuppbót Réttindi reiknast út frá iðgjaldatíma og starfshlutfalli Eftir að hafa greitt iðgjald í 32 ár þá þarf að velja á milli tveggja reglna: –Almennu reglunnar –95 ára reglunnar Samanlagður lífaldur og iðgjaldagreiðslutími nær 95 árum 5

LSR kynning um lífeyrismál Réttindaávinnsla Almenna reglan –2% á ári miðað við fullt starf í 32 ár –1% á ári eftir 32 ár (iðgjaldafrír) –2% á ári eftir 65 ára aldur 95 ára regla –2% á ári að hámarki 64% –þegar 95 ára reglu náð 2% að nýju (iðgjaldafrír) 6

B-deild lífeyristökualdur Skilyrði til töku lífeyris er að sjóðfélagi hafi látið af því fasta starfi sem veitti honum aðild að sjóðnum Aldur við upphaf lífeyristöku: –Almenna reglan 65 ára –Geymdur réttur 65 ára Sjóðfélagi verður að hafa hefur látið af þeim störfum sem veitt gætu aðild að B-deild LSR Skiptir þá ekki máli þó svo hann hafi byrjað töku lífeyris frá A- deild LSR LSR kynning um lífeyrismál7

B-deild lífeyristökualdur Aldur við upphaf lífeyristöku frh: –95 ára reglan 60 ára (í fyrsta lagi) Gerir sjóðfélögum kleift að hefja töku lífeyris fyrir 65 ára aldur. Þeir sem ná þessu marki áður en 64 ára aldri er náð geta hafið töku lífeyris samkvæmt þessari reglu en þó aldrei fyrr en þeir hafa náð 60 ára aldri. Þeir sem ná 95 ára reglu fyrr verða að halda áfram í starfi sem veitir þeim aðild að B-deildinni þar til 60 ára aldri er náð og/eða fram að þeim tíma er þeir hefja töku lífeyris LSR kynning um lífeyrismál8

B-deild ellilífeyrir Ellilífeyrir í beinu framhaldi af starfi –Lífeyrir er miðaður sem hlutfall af lokalaunum –Undantekningar 10 ára regla frestun lífeyristöku heilsubrestur Ellilífeyrir út frá geymdum rétti –Geymd réttindi eiga þeir, sem um einhvern tíma hafa greitt iðgjöld til B-deildar en eru hættir iðgjaldagreiðslum án þess að hefja töku lífeyris –Lífeyrir reiknast af viðmiðunarlaunum og réttindin vísitölubætt með meðaltalsvísitölu LSR kynning um lífeyrismál9

B-deild ellilífeyrir Lífeyrisgreiðslur breytast skv. meðaltalsreglu eða eftirmannsreglu Einungis þeir sem hefja töku lífeyris í beinu framhaldi af starfi geta valið á milli Ekki er hægt að breyta af meðaltalsreglu yfir á eftirmannsreglu Meðaltalsregla –lífeyrir breytist til samræmis við meðalbreytingar sem verða á launum opinberra starfsmanna fyrir dagvinnu Eftirmannsregla –lífeyrir breytist til samræmis við breytingar sem verða á launum sem greidd eru fyrir það starf er lífeyrisþeginn gegndi síðast eða fyrir hærra launað starf/störf en lokastarf samtals í meira en 10 ár LSR kynning um lífeyrismál10

LSR kynning um lífeyrismál11 Meginmarkmið LSR við framkvæmd eftirmannsreglu Lífeyrir endurspegli þau laun sem greidd eru fyrir það starf er sjóðfélagi vann síðast Sé starf ekki til taki lífeyrir meðaltals- breytingum nema sjóðfélagi kjósi annað. Að sérhver lífeyrisþegi fái endurskoðun á launaviðmiði lífeyris einu sinni á ári

LSR kynning um lífeyrismál12

LSR kynning um lífeyrismál13

B-deild örorkulífeyrir 10%-75% örorkumat - lífeyrir í sama hlutfalli >75% örorka veitir sama rétt og lífeyrir Réttur til framreiknings ef rekja má aðalorsök örorku til starfs LSR kynning um lífeyrismál14

B-deild maka- og barnalífeyrir Eftirlifandi maki fær helming af áunnum rétti hins látna sjóðfélaga ótímabundið –20% viðbótarréttindi –Réttur fyrri maka Barnalífeyrir til 18 ára aldurs LSR kynning um lífeyrismál15

A-deild LSR Stofnuð 1997 Nýir sjóðfélagar

Iðgjald Iðgjald sjóðfélaga - 4% Greitt af heildarlaunum Mótframlag launagreiðanda - 11,5%. Mótframlag hærra en almenn gerist Víðtækari réttindi Iðgjald greitt til sjötugs LSR kynning um lífeyrismál17

Réttindi og stig Réttindi reiknast í stigum út frá greiddum iðgjöldum. Hærri iðgjöld => fleiri stig Réttindastuðull er 1,9% af meðallaunum hvers árs Ellilífeyrir= 1,9%*ár*meðallaun LSR kynning um lífeyrismál18

Réttindi og stig Stig eru reiknuð sem hlutfall af grundvallarfjárhæð Grundvallarfjárhæð er verðtryggð Laun jafnhá grundvallarfjárhæð= 1 stig Laun tvöföld grundvallarfjárhæð= 2 stig Grundvallarfjárhæð í febrúar 2008 er kr. LSR kynning um lífeyrismál19

Réttindi og stig Við töku ellilífeyris eru stigin lögð saman Réttindahlutfall = stig * stuðull = sá hundraðshluti sem ræður útreikningi lífeyris Ellilífeyrir = réttindahlutfall * grundvallarfjárhæð Reiknivél á heimasíðu LSR LSR kynning um lífeyrismál20

Ellilífeyrir – eftirlaun Taka lífeyris getur hafist við 60 ára aldur Þarf ekki að vera hættur störfum Miðað er við 65 ára aldur 0,5% skerðing fyrir hvern mánuði ef fyrir 65 0,75% ávinningur fyrir hvern mánuð ef eftir 65 LSR kynning um lífeyrismál21

Örorkulífeyrir – slysa/sjúkdómatrygging Trygging vegna skertrar starfsorku Réttur til örorkulífeyris næst þegar 2 stig hafa verið áunnin Jafnframt þarf trúnaðarlæknir sjóðsins að meta örorkuna a.m.k. 40%, til þriggja mánaða eða lengur. Fjárhæð fer eftir áunnum réttindum Virkir sjóðfélagar rétt til framreiknings LSR kynning um lífeyrismál22

Makalífeyrir – líftrygging Eftirlifandi maki á rétt til makalífeyris Maki fær helming áunninna réttinda Andist virkur sjóðfélagi/lífeyrisþegi öðlast maki rétt til framreiknings Fullur makalífeyrir er greiddur í 3 ár Hálfur makalífeyrir í 2 ár til viðbótar Fullur makalífeyrir greiðist þar til yngsta barn nær 22 ára aldri LSR kynning um lífeyrismál23

Barnalífeyrir Börn sjóðfélaga eiga rétt til barnalífeyris falli sjóðfélagi frá eða tapi starfsorku vegna örorku Barnalífeyrir er greiddur til 22 ára aldurs LSR kynning um lífeyrismál24

Samskipti lífeyrissjóða Þegar meta skal hvort sjóðfélagar hafa hafi öðlast rétt til lífeyris er einnig litið til þess tíma sem greitt hefur verið til annarra lífeyrissjóða sem gert hafa með sér samkomulag LSR kynning um lífeyrismál25

Útborgunarferlið Sótt er um lífeyri hjá þeim lífeyrissjóð sem síðast var greitt til Umsóknin fer áfram til annarra sjóða sem sjóðfélaginn á réttindi Lífeyrir greiddur fyrirfram í lok hvers mánaðar Reiknaður er tekjuskattur af lífeyrisgreiðslum LSR kynning um lífeyrismál26

Viðbótarlífeyrissparnaður Séreign LSR

stofnuð Séreign á traustum grunni Góð og persónuleg þjónusta Góð, samkeppnishæf ávöxtun Varfærni í fjárfestingum Engin umsýslugjöld eða þóknun Rekstrarkostnaður í lágmarki Sjóðfélagar eru okkar hluthafar

Hvað er viðbótarlífeyrissparnaður? Lög um frestun skattlagningar. 8% af heildarlaunum frá skattstofni. –4% lágmarksiðgjald í lífeyrissjóð –4% hámarksiðgjald í séreignarsjóð Kjarasamningsbundið mótframlag. –Algengt er að mótframlag sé 1 - 2% LSR kynning um lífeyrismál29

Iðgjald – fyrir B-deild LSR og LH Aukinn réttur sjóðfélaga í B-deild LSR og LH til greiðslu iðgjalds í séreignarsjóð. Greiða 4% lágmarksiðgjald af dagvinnulaunum. Hafa því rétt til að greiða allt að 8% af yfirvinnulaunum í séreignarsjóð. LSR kynning um lífeyrismál30

Iðgjald – sér fyrir B-deild LSR og LH Dæmi: –4% af dagvinnu í B-deild LSR –4% af heildarlaunum í Séreign LSR –4% af yfirvinnu að auki í Séreign LSR LSR kynning um lífeyrismál31

Iðgjald – sér fyrir sjóðfélaga á “reglu” Iðgjaldafríir sjóðfélagar geta aukið við iðgjald sitt í séreignarsjóð Lífeyrisiðgjöld allt að 8% af heildarlaunum LSR kynning um lífeyrismál32

Ferli samninga Nýskráning –Samningur milli sjóðfélaga og sjóðs –Nafn launagreiðanda á samningi –Sjóður sér oftast um samskipti Uppsögn –Ekki einhliða –6 mánaða uppsagnafrestur –Launafulltrúi hefur yfirsýn LSR kynning um lífeyrismál33

Reglur um útborgun Útborgun vegna aldurs –60 ára –67 ára Undanþágur –Ef inneign er undir ákveðinni viðmiðunarfjárhæð Skattur –Við útborgun er greiddur fullur tekjuskattur LSR kynning um lífeyrismál34

Tryggingar Örorkulífeyri –Útborgun vegna starfsorkutaps Maka- og barnalífeyrir –Útborgun vegna andláts sjóðfélaga –Erfist að fullu skv erfðalögum –Greiddur beint út –Fer ekki inn í dánarbú Undanþágur –Eingreiðsla ef eign undir viðmiðunarmörkum LSR kynning um lífeyrismál35

Fjárfestingarleiðir Séreign LSR býður upp á þrjár ólíkar fjárfestingarleiðir auk Sér-leiðar þar sem fjárfestingarstefna breytist sjálfkrafa eftir aldri sjóðfélaga. Við val á fjárfestingarleið er tekið mið af aldri og viðhorfi til áhættu. LSR kynning um lífeyrismál36

Sér-leið Fjárfestingarstefnan fylgir aldri. Dregið er úr vægi áhættumeiri fjárfestinga eftir því sem nær dregur töku lífeyris. Sér-leið er þægilegt sparnaðarform. LSR kynning um lífeyrismál37

Heimasíða LSR netfyrirspurnir