Hvernig skapar skólabragur skilyrði fyrir nýsköpunarmennt? Svanborg R Jónsdóttir Doktorsnemi og stundakennari við Menntavísindasvið HÍ Málstofa Sambands íslenskra sveitarfélaga

Hvernig skapar skólabragur skilyrði fyrir nýsköpunarmennt? Upphaf nýsköpunarmenntar - hvað er nýsköpunarmennt? Hvers vegna – hvaða árangurs má vænta? Nýsköpunar- og frumkvöðlamennt á Íslandi Hvað gera nemendur - kröfur til kennarans Styðjandi skólabragur

3 Upphaf nýsköpunarkennslu Foldaskóli í Reykjavík Skólinn loksins í tengslum við umhverfið, raunveruleikann, atvinnulífið.

Hvað er nýsköpunarmennt? Námssvið, námsgrein – afmarkað viðfangsefni í skólastarfi Þjálfa og kenna ákveðnar aðferðir og færni til að finna lausnir og þróa hugmyndir Tæki til að nota almennt í skólastarfi t.d.: til að þjálfa umhverfis- og tæknilæsi til að þjálfa og fjalla um samskipti við umhverfi, nýtingu og samspil Byggir á ákveðinni uppeldis- og kennslufræði 4

Nýsköpunar- og frumkvöðlamennt Námsgrein eða skólastefna sem eflir nýsköpunar- og frumkvöðlahugsun á öllum sviðum 5

Nýsköpunarmennt á öllum skólastigum Nýsköpunarmennt er þjálfun í aðferðum sem notaðar eru í verkfræði, viðskiptafræði, hönnun og listum á háskólastigi. Nýsköpunarmennt eða frumkvöðlamennt er í námskrá framhaldsskóla en mjög lítill hluti framhaldsskólanemenda nýtur slíkrar menntunar á Íslandi (rannsókn 2007). Nýsköpunarmennt hefur verið í námskrá grunnskóla frá 1999 en hefur einungis verið boðin sem formleg kennsla í innan við 10% íslenskra skóla (rannsókn 2005). 6 Ungt fólk er yfirleitt stútfullt af hugmyndum en stundum veit viðkomandi ekki af því. Þjálfun í aðferðum nýsköpunarmenntar getur leyst hugmyndaauðgi úr læðingi. Ungt fólk er yfirleitt stútfullt af hugmyndum en stundum veit viðkomandi ekki af því. Þjálfun í aðferðum nýsköpunarmenntar getur leyst hugmyndaauðgi úr læðingi.

Nýsköpunar- og frumkvöðlamennt Hvers vegna nýsköpunar- og frumkvöðlamennt? Árangur WalesWales

Nemendur í nýsköpunarmennt Læra vinnulag sem felur í sér að: - Skoða og skilgreina umhverfi sitt, efnislegt og félagslegt með það fyrir augum að breyta því og bæta. - Finna upp nýja hluti/ferli, eða endurhanna hluti/ferli. Stundum nýtt hlutverk – stundum hluti skólamenningarinnar Hrinda hugmyndum sínum í framkvæmd. Þjálfast í gagnrýninni hugsun og verklegri færni í hönnun, tækni, viðskiptum.

Nemendur í nýsköpunarmennt Tjá sig munnlega, myndrænt, skriflega og í leik. Ræða og kynna hugmyndir sínar og hlusta á hugmyndir annarra. Prófa, taka áhættu í hugsun og vinnu, fikta og kanna möguleika. Vinna sjálfstætt í mörgum verkefnum og taka ábyrgð á því frelsi. Já það gæti alveg verið gagnlegt því ef það væri eitthvert vandamál hjá mér sem mig myndi langa til að leysa þá gæti ég leyst það. (Nemandi í viðtali)

10 Séstakar kröfur til nýsköpunarkennarans Skipuleggur starfið á þann hátt sem gefur nemendum tækifæri til að vinna á eigin forsendumSkipuleggur starfið á þann hátt sem gefur nemendum tækifæri til að vinna á eigin forsendum Kennarinn býr til umhverfi, skapar aðstæðurKennarinn býr til umhverfi, skapar aðstæður Nemendur eru frjálsir að vissu marki, vinna sjálfstættNemendur eru frjálsir að vissu marki, vinna sjálfstætt Leggur dómarann til hliðar – er leiðbeinandi og styðjandiLeggur dómarann til hliðar – er leiðbeinandi og styðjandi Nemandinn er álitinn sérfræðingurinn í sínum eigin hugmyndumNemandinn er álitinn sérfræðingurinn í sínum eigin hugmyndum Kennari og nemandi jafnfætis (að hluta)Kennari og nemandi jafnfætis (að hluta) Engin rétt og röng svör – má bulla.Engin rétt og röng svör – má bulla.

Kennarinn og nýsköpunarmennt Stuðlar að ákveðnu vinnuferli – ferli sköpunar. Fræðir. Hefur vald á nánum samskiptum við nemendur – frelsi og skipulag í jafnvægi. Skapar tækifæri til tengsla milli skóla og foreldra og samfélags. Það gekk mjög vel þegar þau voru búin að finna upp hlutinn og voru að fara að teikna hann á blað og skrifa hvað hann mundi gera. Og notagildið og hver væri markhópurinn. Og ákveða hvaða efni ætti að vera í hlutnum og allt þetta. Það er í rauninni veggspjalda- vinnan. Plús líkönin. (Kennari)

Skólabragur sem styður nýsköpunarmennt - Nýsköpunarmennt viðurkennd í markmiðum skólans – áhersla í námskrá – dæmi GAVGAV - Margskonar sveigjanleiki - menning Skipulag sem leyfir sveigjanleika í tíma Samþætting eðlilegur hluti af skipulagi skólastarfsins – dæmi Ingunnarskóli Sveigjanleiki í námsaðstæðum (utan og innan skólans) Tengsl við umhverfi, áþreifanlegt og félagslegt Gert ráð fyrir sjálfstæðri vinnu nemenda og ábyrgð þeirra á verkefnum Ég væri ekki að vinna hér ef það væri ekki góður starfsandi. Ég myndi færa mig eitthvað annað. Í þessum skóla erum við að gera tilraunir með nýja hluti og nýja nálgun og prófa eitthvað nýtt. Allir eru svo tilbúnir að prófa eitthvað nýtt. (Kennari )

Skólabragur og nýsköpunarmennt Aðstæður til sköpunar, nægjanlegt rými, tól og tæki Stjórnendur og samstarfsmenn taka virkan þátt Utanaðkomandi stuðningur og samstarf Virk kynning á nýsköpunarmennt sem mikilvægur hluti skólastarfsins Ég mundi vilja hafa stærra pláss til að geyma alls konar efnivið, gætu bara tapað sér þar inni. Gætu gengið í allt og fengið efnivið, ef ég er að hugsa um þenna sköpunarkraft, að þau geti framkvæmt það sem þau vilja gera. (Kennari)

Kennari þarf að vera tilbúinn en einnig aðrir í skólanum, skólinn sem samfélag, stjórnendur og skipulag skólans Styðjandi skólabragur Skólastjórnendur og samstarfsfólk Viðurkenna mikilvægi nýsköpunarmenntar. Nýsköpunarmennt í námskrá Styðja með stundaskrárgerð. Styðja fjárhagslega við þarfir vegna nýsköpunarmenntar. Sjá fyrir virkri þátttöku samstarfsmanna. Styðja við sjálfstæða vinnu nemenda og að þeir axli ábyrgð. Taka þátt í að kynna nýsköpunarmennt fyrir samfélaginu.

Skólabragur með góð tengsl við nærsamfélag eflir nýsköpunarmennt Skólinn vinni með viðhorf og væntingar samfélagsins til nýsköpunarmenntar Samfélagið ætlast til og styður við nýsköpunarmennt. Foreldrar áhugasamir og styðja við nýsköpunarmennt. Mikilvægi nýsköpunarmenntar viðurkennt sem ómissandi hluti af skólastarfi. Sköpun og nýsköpun talin nauðsynlegur hluti af námi. Fjölbreytilegar matsaðferðir á gæði skólastarfs Matsaðferðir sem meta ferli og sköpun viðurkenndar

Samfélag mótar skólabrag Fljótsdalshérað með frumkvæði að nýsköpunaráherslu í skólum í héraðinu nýsköpunaráherslu