/ Líf í alheimi Stjörnufræði/eðlisfræði – efnafræði – lífvísindi – jarðvísindi/plánetufræði Atóm – efnatengi Efnatengi kolefnis Atóm og sameindir í geimnum; Upplýsingaöflun skv. litrófsmælingum(?) Sameindir í alheimi; Tilvist og tilurð(?) Samspil “ljóss” og sameinda; ljósefnafræði, ljósjónun, ljósrofnun Varmaefnafræði Lífefnafræði

Óreiða (S total ) alheims vex Þ.e.  S total >0 fyrir einangrað kerfi Ferli / gangur S total S total (1) S total (2)  S total S total (max) dS total >0 dS total = 0 Breytingar / þróun gerist Jafnvægi: Breytingar / þróun gerist EKKI

Þ.e.  S total >0 fyrir einangrað kerfi  S þokur 0  S total =  S þokur +  S annað >0 Óreiða (S total ) alheims vex

Þ.e.  S total >0 fyrir einangrað kerfi  S þokur 0  S total =  S þokur +  S annað >0 Óreiða (S total ) alheims vex

Þ.e.  S total >0 fyrir einangrað kerfi Óreiða (S total ) vex Þ.e. Breytingar / þróun á sér stað  S stjörnuk. 0  S total =  S stjörnuk +  S annað >0

Þ.e.  S total >0 fyrir einangrað kerfi Óreiða (S total ) vex Þ.e. Breytingar / þróun á sér stað H C N O C H..  S Líf 0  S total =  S Líf +  S annað >0

Þ.e.  S total >0 fyrir einangrað kerfi Óreiða (S total ) vex Þ.e. Breytingar / þróun á sér stað  S hvarf 0  S total =  S hvarf +  S annað >0 A(l)B A(l) + B(l) C(s)

Ferli / gangur S total S total (1) S total (2)  S total S total (max) dS total >0 dS total = 0 Breytingar / þróun gerist Jafnvægi: Breytingar / þróun gerist EKKI G kerfi  S total Ferli / gangur  G kerfi  -  S total  G kerfi G kerfi (2) G kerfi (1) dG kerfi <0 Breytingar / þróun gerist G kerfi (min) dG kerfi = 0 Jafnvægi: Breytingar / þróun gerist EKKI

A B A + B C + D [D][C] [A][B] = K ?... EN: efnafræði hægvirk í geimnum / milli stjarna...ójafnvægi ríkir

A + B C + D Gangur hvarfs Orka, E A + B C + D EaEa T Jafnvægi

A + B C + D Gangur hvarfs Orka, E A + B C + D EaEa T Ójafnvægi Jafnvægi

Gangur hvarfs Orka, E EaEa T HNC HCNDæmi: HNC HCN Jafnvægi [HCN] [HNC]  10 5

HNC HCN Gangur hvarfs Orka, E HNC HCN EaEa T Dæmi: Ójafnvægi í ISM: [HCN] [HNC]  1

Jafnvægi: [HCN] [HNC]  10 5 Ójafnvægi í ISM: [HCN] [HNC]  1 HNC HCN ;  G = 0 ;  G < 0  G =  G o + RT ln( ) [HCN] [HNC]  G o = - RT ln(K)  G  - 3 J mol -1  G < - 3 J mol -1 = mesta framkvæmanlega vinna!?  G Hvarf gengur til hægri: HNC HCN

 G = mesta framkvæmanlega vinna!? HNC HCN w = vinna  G = w max Hvarf- efni Mynd- efni w = vinna q = varmi  U = innri orku breyting = w 1 + q 1 = w 2 + q 2 = w 3 + q 3 : = w max + q min :  G = w afturkræft