Tungumálið Spilling tungumáls (Caleb Thompson og Ibsen) Framsetning fræðitexta

Spilling tungumáls Caleb Thompson „Philosophy and Corruption of Language“.

Framsetning fræðitexta Hvað skiptir mestu máli við framsetningu fræðitexta í hugvísindum? (Í þessari viku) Þrjár ólíkar afstöður: Hin raunvísindalega, hin alþýðlega og „hin efnislega“. Grein Róberts Haraldssonar um Freud.

Spilling tungmáls Í hverju felst spilling tungumáls (corruption of language) að dómi Calebs Thompson?

Thompson Greinarmunur hans á hversdagslegri lýgi (ordinary lie) og því þegar tengslin á milli orða og atburða hafa ekki einu sinni þau tengsl sem birtast í hversdagslegri lýgi. Að nota tungumál á þann máta að orð eru sneydd allri annarri merkingu en „tilfinningalegu innihaldi“ (emotional content).

Thompson Það sem gerist er að orðin missa merkingu sína. Virðingin fyrir merkingu orða minnkar. Þetta er fasismi! (Merkir stundum: Mér er illa við þetta) Þetta er ómengaður sósíalismi! (Mér er illa við þetta) Hann er sannkölluð hetja! (Mér líkar við hann)

Thompson The voice of dissent is effectively silenced. There can hardly be any dialogue, for there can be no agreement about the meanings of important words or about any procedure for settling differences. (22)

Spilling tungumáls Reagan: Ég samþykkti ekki ólöglegar greiðslur til skæruliða (Contras). Clinton: I did not have sex with that woman! Stalín: Trotskí er svikari! Nixon: He is a communist! Skilgreiningum breytt, orð eru notuð eins og þau séu algild. These words are relieved of any criterion of application by being used as absolutes... (22)

Thompson Clarity and concreteness. Orwell: Let the meaning choose the word, and not the other way about. (24) The essence of responsible language use must come to this: we must consider carefully what use of language is appropriate to our subject, whatever it is.(24)

Thompson... regeneration of the language... does not consist simply of the establishment and imposition of some set of rules, but depends upon the awareness and good will of people using the language. No set of rules could guarantee that the language was not used for nefarious [svívirðilegur] ends. (24)

Concreteness and clarity Orwell and Weil: Piecemeal way and close to human interest. Logical positivist: General account and absoulute (devested of human interest)

Uses of language The uses of language in human life are sufficiently diverse that taking any one of these uses as paradigmatic is likely to obscure that diversity and distort our vision of “non-standard” cases. (30)

Raunvísindalega afstaðan Rannsóknarsagnfræði snýst fyrst og fremst um rannsóknina sjálfa, þannig að hún... telur framsetninguna ekki vera hluta af aðferðum sagnfræðinnar;... er ekki skrifuð fyrir almenning, heldur aðra sagnfræðinga (sérfræðinga);... hriðir ekki um hlutverk sitt í samfélaginu eða gagnsemi sína. (Bryndhildur, 106)

Alþýðlega afstaðan Skyldur fræðimannsins við samfélagið. Fræðimaður á ekki heima í fílabeinsturni. Alþýðlega afstaðan er líka tengd hinni skáldlegu. Hugvísindamenn, ekki síst sagnfræðingar, eiga að taka um frásagnaraðferðir skálda.

Efnislega afstaðan Framsetningin getur verið hluti að aðferð fræðimannsins og niðurstöðum hans. Greining á skrifum Freuds. Verk Nietzsches eru annað dæmi. Skrif um gagnrýna hugsun. Hér eru líka djúp tengsl við skáldskap.