طراحي و ساخت سيستم هاي تجارت الکترونيک چارچوب و الگوي سازمان هاي تجاري
اهميت آشنايي با موضوع تجارت و سازمان هاي تجاري سازمان : –محيط هر سامانه فناوري اطلاعات –جامعه کاربران هر سامانه فناوري اطلاعات نکته : –براي شناخت نياز، تجزيه و تحليل و طراحي هر سامانه فناوري اطلاعات، احتياج به شناخت نوع و طبيعت کاري استفاده کننده از سامانه و نيازهاي مختلف او براي انجام کار خواهيم داشت. –يکي از رويکردها در توسعه سيستم هاي تجارت الکترونيک، الکترونيکي نمودن يا مکانيزه نمودن سازمان هاي تجاري موجود مي باشد.
اهميت آشنايي با موضوع تجارت و سازمان هاي تجاري سيستم تجارت الکترونيک سازمان نرم افزار ECS بستر اجراي ECS
چارچوب مفهومي توصيف سازمان ها مفاهيم لايه کلان سازمان : –ماموريت –اهداف –راهبردها و سياست ها مفاهيم لايه عملياتي سازمان : –محصولات –ساختار اجزاء و عوامل –فعاليت ها –جريان ها
چارچوب مفهومي توصيف سازمان ها ماموريت آرمان ها و اهداف راهبردهای ماموريتی سياست ها محصولات فعاليت هاي سازماني جريان هاي مواد و کالا جريان هاي کاري جريان هاي مالي جريان هاي داده و اطلاعات ساختار اجزاء و عوامل
تجارت و سازمان هاي تجاري تجارت : –عمل تبادل يا داد و ستد کالا و خدمات براي تامين نيازهاي مشتريان –زمينه و نوع خاصي از کسب و کار –مشتمل بر طيف خاصي از فعاليت هاي کاري –حجم وسيعي از فعاليت ها و کسب و کارها، مبتني بر فعاليت تجاري است. سازمان تجاري : –سيستم سازماني، که ماموريت آن انجام تجارت در حوزه مشخصي از کالا و خدمات مي باشد.
تجارت و سازمان هاي تجاري وجوه تمايز توليد با تجارت : –در توليد : فرآيند کلان : دريافت سفارش / خريد مواد اوليه، توليد محصول پس از توليد محصول و قراردادن در انبار، کار توليد تمام مي شود. –در تجارت : خريد محصول، فروش محصول، حمل محصول، تحويل محصول،... فعاليت تجاري در اصل پس از توليد محصول صورت مي پذيرد.
چارچوب کلان سازمان هاي تجاري ماموريت –بيان کننده فلسفه يا دليل اصلي ايجاد سازمان –انجام هر ماموريت نبايد منحصر به يک خروجي باشد. –بايد طيفي از فعاليت ها يا محصولات را پوشش دهد. ماموريت سازمان هاي تجاري –انجام تجارت، براي حوزه يا محدوده معيني از کالا و خدمات –تامين نيازهاي مشتريان، از طريق تبادل کالا و خدمات با آنان
چارچوب کلان سازمان هاي تجاري اهداف و شاخص ها در سازمان هاي تجاري –هدف : عبارتست از آن چيزي که انجام ماموريت در گرو دستيابي به آن مي باشد. موقعيت يا وضعيت مطلوبي است که دستيابي به آن به معناي انجام ماموريت سازمان مي باشد. بيان اهداف بايد مبتني بر مولفه ها يا شاخص هاي تعريف شده و معيني صورت پذيرد. –شاخص : عبارتست از مجموعه اي از متغيرها و مولفه هاي تعريف شده که توصيف وضعيت سازمان به کمک آنها صورت مي پذيرد.
چارچوب کلان سازمان هاي تجاري دسته بندي موضوعي شاخص هاي سازماني : –شاخص هاي وضعيتي تعريف شاخص هاي وضعيتي –عبارتست از مجموعه اي از متغيرها مرتبط با سازمان، که موقعيت آن را در هر مقطع زماني توصيف مي نمايد. وضعيت اقتصادي : – ميزان سرمايه در گردش، ارزش دارايي ها، مقدار متوسط سود ساليانه، درصد هزينه هاي جاري به کل هزينه ها، درصد هزينه هاي پرسنلي به کل هزينه هاي جاري، مقدار ارزش سهام...
چارچوب کلان سازمان هاي تجاري –شاخص هاي عملکردي تعريف شاخص هاي عملکردي –عبارتست از مجموعه اي از متغيرهاي مرتبط با سازمان، که مجموعه نتايج حاصل از يک دوره فعاليت و کار سازمان را توصيف مي نمايد. شاخص هاي عملکرد اقتصادي : – ارزش کل فروش انجام شده، حجم يا وزن کالاي فروخته شده، درصد فروش خدمات نسبت به کل فروش، درصد فروش کالا نسبت به کل فروش، متوسط فروش در مناطق مختلف تحت پوشش،... –شاخص هاي محيطي تعريف شاخص هاي محيطي –عبارتست از مجموعه متغيرهايي که وضعيت عناصر و عوامل محيطي خارج از سازمان را که با آن در ارتباط مي باشند، توصيف مي کند.
چارچوب کلان سازمان هاي تجاري راهبردها و سياست هاي سازمان هاي تجاري –راهبرد سازمان : عبارتست از مسير کلان، رويکرد يا جهت گيري مورد نظر براي حرکت به سمت هدف، با توجه به ويژگي هاي سازمان و محيط آن جهت گيري هاي سازمان براي دستيابي به وضعيت و عملکرد بهتر –نمونه راهبردها در سازمان تجاري : افزايش فروش، کاهش هزينه هاي عملياتي، افزايش محدوده جغرافيايي پوشش مشتريان، ايجاد تنوع در کالا و خدمات ارائه شده، توسعه سيستم هاي تجارت الکترونيک، ديجيتال سازي کالا و خدمات، ايجاد تمايز بين کالا و خدمات ارائه شده با ديگر محصولات،...
چارچوب کلان سازمان هاي تجاري –سياست سازماني : اصول و قواعد دوره اي سازمان براي انجام فعاليت هاي مختلف مثال : –استفاده از حداکثر سرمايه گذاري خارجي، حداکثر استفاده از توانمندي و ظرفيت هاي داخلي براي انجام فعاليت هاي تجاري،...
محصولات سازمان هاي تجاري محصول سازماني : –تعريف : عبارتست از خروجي و نتيجه انجام فعاليت ها و کارکردهاي مختلف در يک سازمان –انواع محصول سازماني : کالا : فيزيکي، قابل نقل و انتقال، ملموس و قابل مشاهده،... خدمات : تغيير مشخصات و وضعيت يک موضوع مشخص محصول سازمان هاي تجاري : –کالا : ؟؟ –خدمات : ؟؟
فعاليت ها و کارکردهاي سازمان هاي تجاري تعريف فعاليت و کارکرد سازماني : –عبارتست از کليه اقدامات و اعمالي که يک سازمان براي توليد محصول خود به آنها مبادرت مي ورزد. دسته بندي اوليه فعاليت هاي سازماني : –فعاليت هاي اصلي کليه فعاليت هايي که مستقيما منجر به توليد محصول مي گردند. مثال : –فعاليت هاي فرعي کليه فعاليت هايي که براي پشتيباني يا فراهم آوردن امکان توليد محصول بايد انجام شود. مثال :
فعاليت ها و کارکردهاي سازمان هاي تجاري دسته بندي موضوعي فعاليت هاي سازماني : –فعاليت هاي ماموريتي کليه فعاليت هايي که نتيجه آنها مستقيما منجر به تحقق ماموريت سازمان مي گردد. –فعاليت هاي حفظ و نگهداري کليه فعاليت هايي که سازمان را جهت انجام ماموريت هاي خود آماده و سرپا نگه مي دارد. –فعاليت هاي بهبود و توسعه کليه فعاليت هايي که منجر به توسعه دامنه ماموريت ها يا بهبود نحوه انجام ماموريت ها مي گردد.
فعاليت ها و کارکردهاي سازمان هاي تجاري دسته بندي شکلي فعاليت هاي سازماني : –فعاليت هاي پروسه اي يا فرآيندي کليه فعاليت هايي که داراي نرخ انجام مشخص بوده و نتيجه انجام هر بار آنها در بيشتر ابعاد، با نتايج انجام در ديگر دفعات مشابه مي باشند. –فعاليت هاي پروژه اي عبارتست از فعاليت هايي که داراي نرخ انجام ثابت و مشخصي نبوده و نتيجه انجام آنها منحصر به فرد، يا در اغلب ابعاد، با نتايج انجام در ديگر دفعات متفاوت مي باشند.
ساختار کلي شکست کارکردها و عمليات سازماني
معيارهاي تشخيص و تعريف کارکردها و عمليات سازماني
فعاليت ها و کارکردهاي سازمان هاي تجاري فعاليت هاي اصلي در سازمان هاي تجاري –شناخت محصولات –بازاريابي محصولات شناسايي مشتري، شناسايي نيازهاي مشتري، تبليغ محصولات، برآورد تقاضا،... –سفارش گيري محصولات ثبت سفارش، زمان بندي سفارش، انجام سفارش، کنترل سفارشات –فروش محصولات
فعاليت ها و کارکردهاي سازمان هاي تجاري فعاليت هاي فرعي در سازمان هاي تجاري –تامين و تدارک ( لجستيک ) کالاها و خدمات مورد نياز سازمان ( تجارت ) تامين کالاهاي مورد نياز سازمان ( يا تجارت ) –خريد کالاهاي مورد نياز سازمان تامين خدمات مورد نياز سازمان ( يا تجارت ) –خريد خدمات مورد نياز سازمان ( يا تجارت ) –توليد خدمات مورد نياز سازمان ( يا تجارت ) تدارک کالاهاي مورد نياز سازمان ( تجارت ) –حمل کالاهاي مورد نياز از تامين کنندگان به محل هاي نگهداري در سازمان ( تجاري ) –ايجاد و نگهداري موجودي از کالاهاي مورد نياز سازمان ( تجارت ) –حمل کالاهاي فروخته شده از محل هاي نگهداري کالا در سازمان ( تجاري ) به مشتريان
فعاليت ها و کارکردهاي سازمان هاي تجاري –تامين و تدارک ( لجستيک ) کالا و خدمات مورد نياز مشتريان تامين ( خريد، ساخت ) –خريد : بررسي تامين کنندگان، انتخاب تامين کنندگان،... –توليد : روش توليد، هزينه توليد،... تدارک –ايجاد و نگهداري موجودي کالا –حمل و نقل کالا
ساختار اجزاء و عوامل اجرايي در سازمان هاي تجاري ( چارت سازماني ) تعريف : –عبارتست از نموداري که در آن عنوان بخش ها و اجزاي مختلف سازمان، بهمراه نحوه ارتباطات و اعمال مديريت اجزاء مختلف نسبت به يکديگر نمايش داده شده است. –معمولا ساختار اجزاء سازمان به صورت سلسله مراتبي مي باشد.
ساختار اجزاء و عوامل اجرايي در سازمان هاي تجاري ( چارت سازماني )
الگوهاي ساختار سازمان : –سازمان بر مبناي وظيفه –سازمان بر مبناي توليد يا محصول –سازمان بر مبناي محدوده جغرافيايي –سازمان بر مبناي نوع مشتري يا مخاطب –سازمان پروژه اي –سازمان خزانه اي يا ماتريسي –سازمان با ساختار آزاد (Free Structure) يا تيم