مسمومیت بوتولیسم در شهرستان ترکمن واحد پیشگیری و مبارزه با بیماریها آبان 1388
شهرستان تركمن
موقعیت جغرافیایی محصور بين: گرگان، آق‌قلا، كردكوي، بندر گز، دریای خزر و جمهوري تركمنستان مساحت: 1576 كيلومتر مربع شامل: –3 شهر: بندرتركمن گميشان سيمين‌شهر –69 روستا
مردم شهرستان تركمن جمعيت: نفر –شهري: 61% –روستايي: 39% قومیت غالب : تركمن 92% با سواد : 82.7 % شغل: دامداري، كشاورزي، صید ماهی، صنایع دستی و...
شبکه بهداشت شهرستان ترکمن ← یک بیمارستان جنرال 96 تخته ← 11 مرکز بهداشتی درمانی ← 3 پایگاه بهداشتی ← 32 خانه بهداشت
بيان وضعيت
موارد مشکوک به بوتولیسم ناشی از غذا به تفکیک استان از سال 1382 لغایت 1384 استان کردستان011 تهران42113 زنجان500 گلستان گیلان12218 مرکزی431 قزوین112 آذربایجان شرقی012 همدان01213 جمع436760
از 1383 لغایت نیمه اول 1388 تعداد موارد مشکوک به بوتولیسم گزارش شده در شهرستان ترکمن 100 مورد با میانگین 18 مورد در سال بوده
نمودار مقایسه ای فراوانی موارد مشکوک به بوتولیسم و مرگ ناشی از آن ( 83 الی نیمه اول 88)
درصد کشندگی از مجموع 100 مورد مشکوک گزارش شده از سال 83 تا نیمه اول 88 برابر 4% بوده
نقشه پراكندگي مسموميت بوتوليسم در شهرستان تركمن 83الي85
نمودار فراوانی موارد مشکوک به بوتولیسم بر حسب گروههای سنی ( 83 الی نیمه اول 88)
نمودار موارد مشکوک به بوتولیسم بر حسب جنس ( 83 الی نیمه اول 88)
نمودار فراوانی موارد مشکوک به بوتولیسم بر حسب شغل ( 83 الی نیمه اول 88)
نمودار ميزان بروز برحسب محل سکونت از سال 83 الي 87 در يكصد هزار نفر
نمودار فراوانی موارد مشکوک به بوتولیسم بر حسب عامل مسمومیت ( 83 الی نیمه اول 88)
ماهی شور
نمودار فراوانی موارد مشکوک به بوتولیسم بر حسب فصل ( 83 لغایت 87)
مشكلات موجود در برنامه بوتوليسم : با دقت در آمار بالا مي توان مشكلات موجود در اين برنامه را به صورت زير ليست نمود : 1- بالا بودن ميزان بروز موارد مشكوك بيماري با علايم بوتوليسم در شهرستان در مقايسه با ميانگين بروز استاني و كشوري 2- استفاده از ماهي شور به عنوان مهمترين عامل غذايي بيماري ایجاد کننده مسمومیت 3- بالا بودن ميزان بروز بيماري در گروه شغلي خانه دار در مقايسه با ساير گروهها 4- مشكلات موجود در تهيه نمونه از بيماران و مواد غذايي مصرفي بيماران 5- میزان بالای بروز بیماری را در گروه سنی 15 تا 30
مشكلات موجود در برنامه بوتوليسم : با عنايت به موارد پيشگفت از عمده مشكلات شهرستان در اين برنامه استفاده از ماهي شور به عنوان يك غذاي بومي و سنتي در بين مردم منطقه است كه بدليل عدم رعايت اصول بهداشتي در تهيه - نگهداري و بخصوص مصرف آن ( بيشترين مشكل ) باعث گرديده ما هرساله شاهد بروز مواردي از مسموميت بوتوليسم در شهرستان باشيم.
گزيده اي از عملكرد شهرستان تركمن بوتوليسم
برنامه هاي آموزشي كلاس و كارگاههاي آموزشي : 1- برگزاري كلاس آموزشي در قالب برنامه باز آموزي ماهانه براي كليه پرسنل بهداشتي ( پزشكان – كارشناسان – كاردانها و بهورزان ) 2 - برگزاري كارگاه آموزشي بيماريها با محوريت بيماري بوتوليسم براي گروه هدف مربيان بهداشت مدارس ادارات آموزش و پرورش در آبان ماه 86
برنامه هاي آموزشي كلاس و كارگاههاي آموزشي : 3 - برگزاري كلاس آموزشي براي گروه هدف دانش آموزان مقاطع تحصيلي راهنمايي و دبيرستان در اذر ماه 86 براي تعداد نفر در مناطق شهري توسط مربيان بهداشت مدارس آموزش و پرورش و در روستاها توسط كاردانهاي مبارزه با بيماريها 4 – برگزاري مسابقه علمي بين دانش آموزان
برنامه هاي آموزشي برنامه هاي اطلاع رساني : 5 - پارچه نويسي شعارهاي بهداشتي 250 متر و نصب در اماكن عمومي و معابر در قالب برنامه اطلاع رساني ويژه بوتوليسم 6- نصب بيلبرد آموزشي در شهر بندرتركمن 7 – اطلاع رساني از پايگاههاي موقت در بيمارستانها ، تامين اجتماعي و بازارهاي هفتگي
برنامه هاي آموزشي برنامه هاي اطلاع رساني : 5 – ارسال پيام راديويي 7 – تهيه گزارش تصويري با همكاري صدا و سيماي مركز گلستان
برنامه هاي آموزشي برنامه هاي اطلاع رساني : 5 – توزيع تراكت و پمفلت آموزشي برگ در مناطق شهري به صورت پست تبليغ با همكاري ادارات پست شهرستان و در روستا ها توسط همكاران بهورز
برنامه هاي آموزشي توليدات آموزشي : تهيه و تدوين پمفلت آموزشي تهيه و تدوين تراكت اطلاع رساني
برنامه هاي مراقبت ، درمان و گزارش بيماريها اگاهي دادن به پزشكان بخش دولتي و خصوصي شهرستان با ارسال دستورالعمل مسموميت بوتوليسم برگزاري كارگاه آموزشي مراقبت مسموميت بوتوليسم در قالب كارگاه مراقبت بيماريها براي گروه هدف پرسنل بيمارستان با هدف ارتقاء توان همكاران بخش درمان در تشخيص و گزارش مسموميت بوتوليسم
برنامه هاي مراقبت ، درمان و گزارش بيماريها برگزاري كارگاه آموزشي مراقبت مسموميت بوتوليسم در قالب كارگاه آموزشي مراقبت بيماريها براي گروه هدف كارشناسان و كاردانهاي مبارزه با بيماريها تعيين يك كاردان مبارزه با بيماريها به عنوان رابط بيمارستان و مراكز درماني بخش خصوصي و دولتي جهت گزارشگيري
برنامه هاي مراقبت ، درمان و گزارش بيماريها هماهنگي و همكاري با بخش درمان شهرستان جهت گزارش هر گونه موارد مشكوك به مسموميت بوتوليسم جهت انجام اقدامات كنترلي و بررسي اطرافيان نمونه گيري از كليه موارد مشكوك به مسموميت و ارسال به آزمايشگاه رفرانس كشوري تهيه و تحويل سرم آنتی بوتولیسم مورد نياز بيماران به بيمارستان پيگيري و مراقبت فعال كليه موارد مشكوك به مسموميت بوتوليسم بررسي و انجام اقدامات كنترلي 2 مورد طغيان ناشي از مسموميت ناشي از ماهي شور
فعاليتهاي بين بخشي طرح موضوع مسموميت بوتوليسم در جلسات شوراي بهداشت و امنيت غذايي شهرستان 1 مورد در سال 86 برگزاري جلسات هماهنگي مشترك با شهرداري ، دامپزشكي ، نيروي انتظامي جلوگيري از عرضه ماهي شور در بازارهاي هفتگي توسط اكيپهاي بازرسي مشترك با ادرات درگير
فعاليتهاي بين بخشي جلسه هماهنگي با ادارات آموزش و پررش در خصوص برگزاري كلاسهاي آموزشي بيماريها در مدارس و كارگاه آموزشي مربيان بهداشت مدارس