Aðferðafræði og menntarannsóknir 50. 00. 04 http://starfsfolk. khi Megindlegar rannsóknir – hugtök, snið og aðferðir Jóhanna-MÞ-SRJ-KKS 13. febrúar 2008, Kennaraháskóla Íslands

Rannsókn: Kerfisbundin aðferð við öflun upplýsinga Hvað eru sannar og áreiðanlegar upplýsingar? Virginia Woolf: If the truth is not to be found on the shelves of the British Museum, where, I asked myself, ...is truth? ... ...research involves a systematic process...not simply going to the library, gathering information on a topic, and doing a research paper. Rather information is gathered directly from individuals, groups, documents, and other sources. J.H.McMillan

Fræðileg sjónarhorn: Hvernig er sannra upplýsinga aflað? Megindleg rannsókn: Byggir á pósitívisma (vissuhyggju), þ.e. trú á vísindalegar aðferðir þar sem veruleikinn sé rannsakaður hlutlægt (tölfræði) með sams konar aðferðum og stundaðar eru í raunvísindum. Reynslu og túlkun rannsakenda má ekki taka inn í myndina. Eigindleg rannsókn: Byggir á konstrúktivisma (hugsmíðihyggju), þ.e. trú á aðferðir sem leyfa túlkun og afstæði (reality is socially constructed), þ.e. að skýringar á því sem rannsakað er séu háðar samhengi og reynslu þeirra sem eiga í hlut. J.H.McMillan

Umræða – samantekt Í umræðukafla (Umræða=Discussion) er: meginniðurstaða rannsóknar dregin saman og sett í samhengi við kenningar og aðrar rannsóknir. eðlilegt að fjalla um hugsanlegar takmarkanir og galla í framkvæmd rannsóknarinnar. vakin athygli á atriðum í niðurstöðum sem gefa tilefni til áframhaldandi rannsókna. viðbúið að framsetning og snið geti verið breytilegt allt eftir því hvers eðlis rannsóknaspurningar og rannsóknasnið voru. J.H.McMillan

Megindlegar rannsóknir Rannsóknarsnið

Verkefni úr síðasta tíma Rannsóknarhugmyndin- spurningin Var réttmætið tryggt í spurningalistunum? Gáfu spurningarnar rétta mynd af því sem átti að rannsaka? Hvernig er réttmætið tryggt í rannsóknum?

Megindlegar rannsóknir Rannsóknarsnið sem byggjast ekki á tilraunum kafli 8 (Nonexperimental Research Designs) Tilraunasnið (Experimental Research Designs) Kafli 9 Eigindlegar

Lýsandi rannsóknir Notuð lýsandi tölfræði eins og tíðni meðaltal og stundum dreifing Spurningarkannanir Hversu oft eru próf? Hvers konar mat er í skólanum? Hversu margir eru fyrir ofan meðaltal í skólanum? Viðhorf nemenda til heimavinnu

Mat á lýsandi rannsóknum Niðurstöður af lýsandi rannsóknum á að taka með varúð Að skoða tengsl á milli breyta út frá einföldum lýsingum er óáreiðanlegt

Mat á lýsandi rannsóknum Gera grein fyrir þátttakendum og mælitækjum Voru þátttakendur valdir af handahófi eða tóku bara þeir þátt sem höfðu sjálfviljugir boðið sig fram?

Samanburður og fylgni Með því að kanna tengsl á milli breytna er hægt Að finna hugsanlegar ástæður fyrir t.d. námsárangri nemenda Að skoða breytur sem mætti hugsanlega kanna með tilraunum Að álykta um eina breytu út frá annari eða öðrum breytum

Samanburðarrannsóknir Skoðað hvort tengsl eru á milli tveggja breytna með því að skoða hvort háða breytan er breytileg á milli hópa. Samanburður á einkunnum karla og kvenna Námsaðferðir og árangur

Mat á samanburðarrannsóknum Góð lýsing á þátttakendum Hvernig voru hóparnir fundnir? Varist ályktanir um orsakasamband Rýnið í myndir

Fylgni- rannsóknir Correlation studies Tvær eða fleiri breytur eru tengdar með fylgnistuðlum Dæmi tími sem er eytt í heimavinnu og námsárangur Skoða þarf áreiðanleika, mælitækin, dreifinguna, fjölda

Forspárrannsóknir Ein breyta notuð til að spá fyrir um aðra Aðhvarfsgreining Einkunnir eru notaðar til að spá fyrir um námsgengi Einfaldara að spá fyrir um eitt atriði Fleiri en ein breyta notuð til að spá fyrir um námsgengi Margar breytur spá betur fyrir en ein breyta Fjölbreytu aðhvarfsgreining Fylgnistuðulinn er stórt R.

Mat á fylgnirannsóknum Varast að draga ályktanir um orsakasamband Fylgnin á ekki að vera hærri eða lægri en raunveruleg tengsl Skoða fylgnitölur og hvað fylgnin spáir mikið fyrir um dreifinguna Fylgnitölur r= 0,40 til 0,60 fyrir hópa, en r=0,75 fyrir einstaklinga

Rannsóknir til að finna orsakasamhengi Staðreyndir skoðaðar síðar (Ex post facto) Fundnir tveir hópar annar hópurinn hefur breyst, t.d.fengið inngrip Notað til að finna orsakasamband þegar ekki er hægt að nota tilraunir –fara samt varlega í að álykta um orsakasamband Dæmi Tónlistarkennsla í leikskóla, fundnir tveir sambærilegir hópar, helst sambærilegir fyrir inngrip

Spurningakannanir Þversniðsrannsóknir (cross-sectional) Upplýsingar eru fengar úr einum eða fleiri hópum á sama tíma Langsniðsrannsóknir (longitutional) Sömu þátttakendur eða hópar eru skoðaðir í lengri tíma Cross sectiotional surveyes eru

Vefkannanir Vefpóstur (Email) Vefurinn (Web) Flottar kannanir Kosta lítið Nota lykilorð til að tryggja nafnleynd Tryggja að þátttakandi svari en ekki einhver annar Aðgangur að tölvu

Tilraunasnið 9 kafli Tilrauna snið (Experimental Designs) Innra réttmæti-Ytra réttmæti Einliða snið (Single Subject Designs)

Einkenni tilrauna Hafa stjórn á háðu breytunni Gagnreyndar aðferðir Í menntarannsóknum er verið að athuga mismunandi kennsluaðferðir Gagnreyndar aðferðir Lögð áhersla á að skólar noti kennsluaðferðir sem rannsóknir hafa sýnt að skili árangri (Public law, 2002)

Gagnreyndar aðferðir Evidence Based Pratice Niðurstöður nýjustu rannsókna Reynsla og þekking sérfræðingsins Þarfir skjólstæðingsins

Lykilskref –Gagnreyndar aðferðir Stig 1: Orða spurninguna Stig 2: Finna gögn og sannanir Stig 3: Meta rannsóknir og gögn Stig 4: Ákveða hvaða aðferð verður notuð

Tilraunir- reyna að hámarka innra réttmæti Innra réttmæti segir okkur um hversu mikið háða breytan skýrir breytingarnar hátt innra réttmæti ef háða breytan skýrir breytingar Lágt innra réttmæti ef aðrar breytur hafa áhrif á breytinguna

Ógn við innra réttmæti Tími, hversu langt er milli mælinga Val á hópnum (tilviljunarkennt) Þroski Forpróf Mælingar Endurtekning inngrips Brottfall þátttakenda Tölfræði

Ógn við innra réttmæti framh Inngrip Rannsakandinn þátttakendur

Ytra réttmæti Hvað er hægt að yfirfæra á sambærilega hópa á aðrar mælingar, aðrar aðstæður Ógnir við yrtra réttmæti Þátttakendur Aðstæður Tími Inngripið Mælingar (sjá töflu bls 227)

Rannsóknarsnið Einfalt hópsnið A X O Án forprófunar Með forprófun Hvort sniðið er minni ógn við innra réttmæti? Hópur Inngrip Prófun A X O Forpróf

Rannsóknarsnið Tveir hópar eða fleiri Hóparnir ekki sambærilegir A X O Með forprófun Án forprófunar Inngrip getur verið t.d. X1 eða X2 Hópur Inngrip Prófun A X O B Forpróf

Rannsóknarsnið Raðað tilviljunarkennt í hópana Tilviljunin verður að vera þannig að möguleiki hvers og eins sé jafn Eins og áður með eða án forprófunar Eins og áður geta inngripin verið mismunandi Hópur Inngrip Prófun A X O B Forpróf

Tilraunasnið Prófun á orsakatengslum Inngripið þarf að vera stýrt Rannsóknarsniðið þarf að vera skýrt Þarf að koma í veg fyrir áhrif annara breyta Trúmennska (fidelity) er inngripið gert eins og það var áætlað Það verður að vera hægt að endurgera rannsóknina Mælingarnar verða að vera næmar á að mæla breytingar

Einliðasnið Mikið notað í rannsóknum þar sem hegðun einstaklingsins er skoðuð Mælingar þurfa að vera áreiðanlegar Endurteknar mælingar Einstaklingur er borin saman við sjálfan sig Grunnlína (baseline) inngrip grunnlína A-B-A

Dæmi um einliðasnið