Alþjóðaviðskipti Kafli 9

Alþjóðaviðskipti Hvað ræður því hvort lönd flytja inn ákv. vöru eða flytja hana út?

Alþjóðaviðskipti Hverjir tapa og hverjir hagnast af viðskiptum á milli landa?

Alþjóðaviðskipti Hvaða rök eru færð fyrir viðskipta- hindrunum?

Jafnvægi án viðskipta Gerum ráð fyrir u Landið er í eigangrun og framleiðir stál. u Á stálmarkaðinum eru aðeins innlendir söluaðilar. u Enginn má flytja út stál né kaupa það til landsins.

Jafnvægi án viðskipta... Verð á stáli Jafnvægisverð 0Magn af stáli Jafnvægismagn Heima- Framboð Heima-eftirspurn Framleiðenda ábati Neytenda ábati

Jafnvægi án viðskipta Niðurstaða: u Verðlag lagast að framboði og eftirspurn. u Samanlagður framleiðenda og neytenda ábati mælir þær nytjar sem kaupendur og seljendur hafa.

Heimsmarkaðsverð og hlutfallsyfirburðir Ef landið hefur alþjóðaviðskipti, mun það kaupa eða selja stál á alþjóðamörkuðum?

Heimsmarkaðsverð og hlutfallsyfirburðir Áhrif frjálsrar verslunar sjást með því að bera saman verð á heimamarkaði (fyrir viðskipti) og síðan heimsmarkaðsverð vörunar.

Heimsmarkaðsverð og hlutfallsyfirburðir Ef landið hefur hlutfallsyfirburði í framleiðslu er verð á heima- markaði lægra en á heimsmarkaði, og því er útflutningur hafinn á viðkomandi vöru.

Heimsmarkaðsverð og hlutfallsyfirburðir Ef landið hefur ekki hlutfallsyfirburði þá er verð á heimamarkaði hærra en heimsmarkaðsverð, og þá er tilefni til þess að flytja inn viðkomandi vöru.

Price of Steel 0Quantity of Steel Domestic demand Alþjóðaviðskipti hjá þeim sem flytja út.... Domestic supply World price Price after trade Exports Domestic quantity demanded Domestic quantity supplied Price before trade

Price of Steel 0Quantity of Steel World price Domestic demand Alþjóðaviðskipti hjá þeim sem flytja út.... Domestic supply Price after trade Price before trade A B C D Exports

Price of Steel 0Quantity of Steel World price Domestic demand Alþjóðaviðskipti hjá þeim sem flytja út Domestic supply Price after trade Price before trade A Consumer surplus before trade B C Producer surplus before trade

Price of Steel 0Quantity of Steel World price Domestic demand Alþjóðaviðskipti hjá þeim sem flytja út Domestic supply Price after trade Price before trade A Consumer surplus after trade C B Producer surplus after trade D Exports

Breytingar á velferð: landið sem flytur út. Svæði D er aukning í heildarábata sýnir því ávinning af utanríkisviðskiptum. Fyrir viðskiptiEftir viðskiptiBreyting Neytenda-ábatiA + BA- B Framleiðenda-ábati CB + C + D+ (B + D) Heildar-ábati A + B + CA + B + C + D+ D

Velferðaráhrif viðskipta hjá því landi sem flytur út. u Heimaframleiðendur hafa hagnast en neytendur hafa tapað. u Viðskiptin auka heildarvelferð hjá allri þjóðinni.

Utanríkisviðskipti og landið sem flytur inn Ef heimsmarkaðsverð er lægra en verða á heimamarkaði, mun landið hafa tilefni til þess að flytja vöruna inn, ef það er leyfilegt

Utanríkisviðskipti og landið sem flytur inn Neytendur á heimamarkaði munu vilja kaupa stál á heimsmarkaðs- verði, sem er lægra.

Utanríkisviðskipti og landið sem flytur inn Heimaframleiðendur verða að minnka framleiðsluna vegna þess að verð á heimamarkaði verður hið sama og heimsmarkaðsverð.

Utanríkisviðskipti og landið sem flytur inn... Price of Steel 0Quantity of Steel Domestic supply Domestic demand World Price Price after trade Domestic quantity demanded Domestic quantity supplied Price before trade Imports

Hvernig munu utanríkisviðskipti hafa áhrif á velferð... Price of Steel 0Quantity of Steel Domestic supply World Price Domestic demand Price after trade Price before trade A B C D Imports

Hvernig utanríkisviðskipti hafa áhrif á velferð... Price of Steel 0Quantity of Steel Domestic supply World Price Domestic demand Price after trade Price before trade A Consumer surplus before trade C B Producer surplus before trade

Hvernig utanríkisviðskipti hafa áhrif á velferð Price of Steel 0Quantity of Steel Domestic supply World Price Domestic demand Price after trade Price before trade A Consumer surplus after trade B D C Producer surplus after trade Imports

Velferðaráhrif utanríkisviðskipta hjá því landi sem flytur inn Svæði D sýnir aukningu í heildarábata og lýsir því ávinningi viðskipta. Fyrir viðskiptiEftir viðskiptiBreyting NeytendaábatiAA + B + D+ (B + D) Framleiðendaábati B + C C- B HeildarábatiA + B + CA + B + C + D+ D

Velferðaráhrif áhrif viðskipta hjá því landi sem flytur inn u Hagur heimaframleiðenda versnar, en hagur neytenda heima fyrir batnar. u Viðskiptin auka heildarvelferð þjóðarinar þar sem ávinningur neytenda er meiri en tap framleiðenda.

Hagræði og tap vegna alþjóðaviðskipta u Ávinningur þeirra sem hagnast er meiri en tap hinna. u Þegar öllu er á botninn hvolft, eykst heildar- ábatinn

Tollar u Tollar eru skattar á innfluttar vörur. u Tollar hækka verð á innfluttum vörum því sem nemur tollinum yfir heimsmarkaðsverði.

Price with tariff World price Price without tariff Áhrif tolla.... Price of Steel 0 Quantity of Steel Domestic supply Domestic demand Tariff Q1SQ1S Q1DQ1D Imports without tariff Imports with tariff Q2DQ2D Q2SQ2S

Áhrif tolla.... Price of Steel 0 Quantity of Steel Domestic supply Domestic demand World price Q1SQ1S Q1DQ1D Price without tariff Imports without tariff Consumer surplus before tariff Producer surplus before tariff

Áhrif tolla.... Price of Steel 0 Quantity of Steel Domestic supply Domestic demand Tariff World price Q1SQ1S Q2SQ2S Q2DQ2D Q1DQ1D Price without tariff Price with tariff Imports without tariff Imports with tariff A Consumer surplus with tariff B

Áhrif tolla.... Price of Steel 0 Quantity of Steel Domestic supply Domestic demand Tariff World price Q1SQ1S Q2SQ2S Q2DQ2D Q1DQ1D Imports without tariff Imports with tariff C G Producer surplus before tariff

Áhrif tolla.... Price of Steel 0 Quantity of Steel Domestic supply Domestic demand Tariff World price Q1SQ1S Q2SQ2S Q2DQ2D Q1DQ1D Imports without tariff Imports with tariff E Tariff revenue Price with tariff Price without tariff

Áhrif tolla.... Price of Steel 0 Quantity of Steel Domestic supply Domestic demand Tariff World price Q1SQ1S Q2SQ2S Q2DQ2D Q1DQ1D Price without tariff Price with tariff Imports without tariff Imports with tariff A B CE G DF Deadweight loss

Changes in Welfare from a Tariff Fyrir tollEftir TollBreyting Neytenda-ábati A+B+C+D+E+FA + B - (C+D+E+F) framleiðenda-ábati G C + G+ C Tekjur ríkisins EngarE+ E Heildar-ábati A+B+C+D+E+F+GA+B+ C+ E+ G- (D + F) Svæði D+F sýnir minnkun heildarábata og táknar því umframbyrði (e. deadweight loss) af tollinum.

Áhrif tolla u Tollar draga úr magni innfluttra vara og færir heimamarkað nær því jafnvægi sem væri án utanríkisviðskipta. u Tollar mun draga úr heildarábata sem er vísað til sem umframbyrði. (e. deadweight loss)

Kvótar á innflutningi Innflutningskvótar takmarka magn innfluttra vara.

Áhrif kvótans u Kvótinn veldur einnig umframbyrði líkt og tollar. u Áhrifin geta þó orðið verri ef fyrirtækin bítast um innflutningsleyfi og eyða til þess stórum fjármunum.

Áhrif kvóta og tolla Ef stjórnvöld selja innflutningsleyfi á markaðsvirði, verða tekjurnar jafnar því sem um tolla væri að ræða og áhrifin verða því þau sömu.

Bæði tollar og innflutningskvótar...  Hækka verðlag.  Draga úr velferð neytenda.  Bæta hag heimaframleiðenda.  Valda umframbyrði.

Önnur jákvæð áhrif utanríkisviðsskipta u Aukið vöruúrval u Lægri kostnaður vegna stærðarhagkvæmni u Aukin samkeppni u Meira flæði hugmynda

Röksemdir fyrir tollum u Vernda störf u Þjóðaröryggi u Vögguiðnaður u Ósanngjörn samkeppni u Skiptimynt í alþjóðasamningum u Tekjuöflun fyrir ríkið

Viðskiptasamningar u Einhliða: Þegar eitt landið fellir niður tolla sjálfsdáðum. u Marghliða: Viðskiptahömlur eru afnumdar samtímis hjá mörgum löndum.

Viðskiptasamningar u North American Free Trade Agreement (NAFTA) er dæmi um marghliða samninga (á milli Bandaríkjanna, Mexíkó og Kanada). u Samingurinn um EES er annað dæmi. En þar sömdu EFTA löndin (þar með talið Ísland) við ESB um niðurfellingu tolla.

Heimssamningar u The General Agreement on Tariffs and Trade (GATT) vísar til langvinnra samninga á milli heimslanda um frjálsa verslun. u GATT viðræðurnar hafa minnkað meðaltolla frá 40% í stríðslok og til þess að vera 5% nú. u GATT hefur nú breytt um nafn og heitir WTO (World Trade Organization)

Samandregið u Áhrif fríverslunar geta verið metið með því að bera saman verð á heimamarkaði við heimsmarkaðsverð. u Lágt verð heima fyrir bendir til þess að landið hafi hlutfallsyfirburði í framleiðslu nefndrar vöru og muni flytja hana út. u Hátt verð heima fyrir bendir til þess að aðrir hlutar heimsins hafi hlutfallsyfirburði í framleiðslu nefndrar vöru, og sú vara verði flutt inn.

Samandregið u Þegar vörur eru fluttar út, hagnast framleiðendur heima fyrir en neytendur tapa. u Þegar vörur eru fluttar inn, hagnast neytendur en innlendir framleiðendur tapa.

Summary u Tollar (skattur á innflutning) færa markaðinn nær því jafnvægi sem væri án utanríkisviðskipta og draga því úr hagræði viðskipta. u Innflutningskvótar munu hafa sambærileg áhrif.

Samandregið u Það eru færð margvísleg rök fyrir tollavernd: Verndun starfa og þjóðaröryggis, hlúa að vaxtarbroddum, koma í veg fyrir ósanngjarna samkeppni og svara innflutningshöftum erlendis. u Hagfræðingar trúa því að fríverslun sé yfirleitt besti kosturinn sem völ er á.