گرامر زبان طبيعي

2 Words (Input) Parsing Syntatic Structure and Logical form Contextual Interpretation Final Meaning Application Reasoning Lexicon Grammars Discourse Context Application Context Meaning of response Utterance Planning Syntatic Structure and Logical form of response Realization Words (Response) يک مثال براي ساختار سيستم پردازش زبان طبيعي

3 گرامر و پارس براي اطلاع از اينکه ساختار نحوي يک جمله چگونه کار مي کند بايستي دو مطلب بررسي گردد: 1.گرامر : يک مشخصه قاعده مند براي يک ساختار مجاز در زبان 2.پارس: متد تحليل يک نمونه براي تعيين ساختار آن بر اساس گرامر

4 گرامر Gيک زبان مشخص L(G) را ايجاد ميکند و ساختار ها را به تمام S هاي متعلق به L(G)نسبت ميدهد گرامر

يک گرامر به ما نمي گويد که چگونه L(G) را ايجاد کرده است و يا چگونه به چنين ساختاري پي ببريم گرامر G. چهار رکورد دارد و به فرم زير نوشته مي شود =(N, S,P, S0) G که در آن =N يک مجموعه از غير پايانه ها S= يک مجموعه از پايانه ها =P يک مجموعه از قوانيني که a->b که a,b يک رشته از علايم گرامر هستند در اين تعريف S,P دو مجموعه متمايز هستندو تنها غير پايانه ها قابل بازنويسي در دو طرف گرامر هستند

6 يک مثال از گرامر: 1- S  NP VP 2- VP  V NP 3- NP  NAME 4- NP  ART N 5- NAME  Amir 6- V  ate 7- ART  the 8- N  biscuite S0 = S N = {N,ART,NAME,NP,VP,P} P = {rules in 1 to 8} S = {ate,the,Amir,biscuite}

7 نمايش ساختار جملات : 1. درخت پارس 2. ليست

8 Man ate the apple S NPVP NameV NP ManateART N the apple مثال

9 کاربرد درخت تجزيه حاوي اطلاعاتي راجع به: 1.اولويت بين اجزاي اصلي 2.ارتباط بين اجزاي اصلي

10 ليست ها Man ate the apple ( S (NP (NAME Man)) (VP (V ate) (NP (ART the) (N apple))))

11 گرامر هاي دسته بندي شده گرامر G توسط 4 رکورد و به شکل زير تعريف شده است G=(n,s,t,p,s0) N= يک مجموعه از غير پايانه ها S= يک مجموعه پايانه P= يک سري قاعده به فرم A->B که در ان A,B يک رشته از علائم هستند S0= يک علامت شروع T= يک دسته از پايانه ها يا علايم لغوي که به فرم T->T1,T2,……….,Tn S= به فرم S=T1,T2,…,Tn هر پايانه دسته بندي شده به شکل Ti->ai1|ai2|……….|ain نوشته ميشود

12 يک مثال از گرامر دسته بندي شده: 1- S  NP VP9- VP  Verb 2- NP  Art NP210- VP  Verb NP 3- NP  NP211- VP  VP PP 4- NP2  Noun 5- NP2  Adj NP2 6- NP2  NP2 PP 7- PP  Prep NP 8- PP  Prep NP PP S0 = S N = {S,NP,VP,NP2,PP} T = {Art, Noun,Adj,Prep,Verb} Art = {a,the}, Noun = {Man,Woman,boy,cow,chicken} Verb = {eat,run,put} Adj = {old, young,heavy} Prep = {in,by,of,over}

13 معيار براي ارزيابي گرامرها آيا گرامر يک ساختار مناسب را به جمله نسبت ميدهد آيا قابل فهميدن است چند قاعده در ان بکار رفته است چقدر پيچيده و مبهم است

14 مفهوم overgeneration يک گرامر بايستي تنها جملاتي را که در زبانش است توليد کند

15 مفهوم undergeneration يک گرامر بايستي تمام موارد موجود در زبان را توليد کند و نباید جمله ای در زبان موجود باشد که گرامر توليد نشود.

16 گرامرهاي مناسب يک گرامر بايستي يک ساختار وابسته به زبان قابل باور را ارجاع دهد

17 قابليت فهم/عموميت گرامر بايستي ساده باشد محدوده نمونه گرامر به درستي تحليل شود

18 گرامرهاي مستقل از متن اين گرامر به حد کافي قدرتمند است تا بتواند ساختاري را که در زبان طبيعي وجود دارد توصيف کند

19 مزايا و معايب گرامرهاي مستقل از متن 1.آسان نويسي 2.اعلاني 3.خوش فهم 4.ويژگيهاي فرمال 5. تاثيرات قابل فهم معايب انديشه و فکر در ان مفقود است

20 فرم نرمال چومسکي با فرض داشتن گرامرGاين گرامر به فرم چومسکي است اگر هر قاعده ان به فرم X->YZ {X,Y,Z}عضوN X->a aمتعلق (s) يک الگوريتم وجود دارد که نشان دهد هر cfgميتواند به فرم يکcnf در آيـد

21 تبديل cfg به cnf هر قاعده به فرم X->YZرا به فرم x->a برا يa متعلق به s تبديل کنيد 2.در قواعد به فرم x->Y1,a,Y2….,Yn ai را با Xi جايگزين کنيد که در ان Xi->ai 3. در قواعد به فرم X->Y1,Y2…,Ynاگرnکوچکتر از 2باشد تبديل مستقيم انجام دهيد اما اگر بزرگتر از 2 است X->Y1 Z1= Z1->Y2 Z2= ZN-1->Yn-1,Yn

22 فرم نرمال گريباخ گرامر G=(N,S,P,S0)به فرم نرمال گريباخ است اگر تمام تمام قواعد گرامر به فرم GNFباشند گرامر نبايستي قاعده اي به فرم X->c باشد يک مثال براي تبديل CFGبه GNF

23 CFG 1- S  NP VP 2- S  NP VP PREPS 3- NP  Det NP2 4- NP  NP2 5- NP2  Noun 6- NP2  Det NP2 7- NP2  NP3 PREPS 8- NP3  Noun 9- PREPS  PP 10- PREPS  PP PREPS 11- PP  Prep NP 12- VP  Verb

24 GNF 1a- S  Det NP2 VP 5) NP2  Noun 1b- S  Noun VP 6) NP2  Adj NP2 1c- S  Adj NP2 VP 7) NP2  Noun PREPS 1d- S  Noun PREPS VP 8) NP3  Noun 2a- S  Det NP2 VP PREPS 9) PREPS  Prep NP 2b- S  Noun VP PREPS 10) PREPS  Prep NP PREPS 2c- S  Adj NP2 VP PREPS 11) PP  Prep NP 2d- S  Noun PREPS VP PREPS 12) VP  Verb 3- NP  Det NP2 4a- NP  NP2 4b- NP  Adj NP2 4c- NP  Noun PREPS

25 ساختار تجزيه

26 ساختار سطح ساختار تجزيه جمله فعلي را گويند ساختار عمق ساختار تجزيه متعارفي را که هم معني ساختار سطح باشد را گويند

27 گرامر تبديل قواعدي که ساختار تجزيه عمق را به ساختار تجزيه سطح تبديل ميکنند.

28 ساختار سطح

29 ساختار عمق The ball was hit by the boy NP VP VNP The boy hit the ball Sentence

30 گرامر تبديل از ساختار سطح ساختار عمق را به وجود مياورد مولفه نحوي قواعد ساختار تجزيه ساختار عمق قواعد تبديل ساختار سطح ترکيبات صوتي ترکيبات معني