o r g a n i z a t i o n a l b e h a v i o r e l e v e n t h e d i t i o n

ORGANIZATIONAL BEHAVIOR S T E P H E N P. R O B B I N S E L E V E N T H E D I T I O N W W W. P R E N H A L L. C O M / R O B B I N S © 2005 Prentice Hall Inc. All rights reserved. PowerPoint Presentation by Charlie Cook Chapter 8 مبانی رفتار گروهی Foundations of Group Behavior

© 2005 Prentice Hall Inc. All rights reserved.8–2 تعریف و طبقه بندی گروه ها (ادامه) گروه فرماندهی Command Group گروهی که اعضای آن مستقیما به مدیر مشخصی گزارش و جوابگو می باشند. گروه کاری Task Group افراد گردهم آمده جهت انجام یا تکمیل کاری مشخص گروه مبتنی بر منفعت Interest Group مشتمل بر افرادی که به کمک یکدیگر برای دستیابی به هدفی مشخص که هر یک به میزان مشخصی نسبت به آن دغدغه دارند, تلاش می نمایند.. گروه مبتنی بر دوستی Friendship Group افرادی که به دلیل وجود یک یا چند ویژگی مشترک شخصیتی گرد هم جمع می شودند.

© 2005 Prentice Hall Inc. All rights reserved.8–3 دلایل گرویدن افراد به گروه ها امنیت Security جایگاه و اعتبار Status اعتماد به نفس Self-esteem ایجاد وابستگی Affiliation دستیابی به قدرت Power دستیابی به اهداف E X H I B I T 8–1

© 2005 Prentice Hall Inc. All rights reserved.8–4 مراحل پنجگانه برای ایجاد گروه مرحله شکل گیری Forming Stage مرحله اول در ایجاد گروه, به عنوان مرحله ای که دارای بیشترین عدم قطعیت می باشد شناخته می شود. مرحله توفان فکری Storming Stage مرحله دوم در ایجاد گروه, به عنوان مرحله تقابل افکار و نظرات اعضاء شناخته می شود. مرحله عادی سازی Norming Stage مرحله سوم, به مرحله ایجاد روابط نزدیک و مستحکم مابین اعضاء شناخته می شود.

© 2005 Prentice Hall Inc. All rights reserved.8–5 مراحل پنجگانه برای ایجاد گروه (ادامه) مرحله نقش آفرینی Performing Stage در مرحله چهارم, گروه به نقش آفرینی و رسیدن به حداکثر کارکرد خواهد رسید. مرحله اختتام Adjourning Stage مرحله آخر برای گروه های موقت, به عنوان مرحله جمع بندی و اتمام فعالیت ها و نتایج شناخته می شود که در این نوع گروه از اولویت بالاتری نسبت به کارایی برخوردار است.

© 2005 Prentice Hall Inc. All rights reserved.8–6 مراحل تشکیل گروه Stages of Group Development E X H I B I T 8–2

© 2005 Prentice Hall Inc. All rights reserved.8–7 مدل جایگزین: گروه های موقت با محدودیت زمانی Temporary Groups with Deadlines توالی اقدامات: 1.تعیین جهت گیری گروه 2.اجرای اولین مرحله سکون 3.اجرای مرحله گذار وسط راه 4.اعمال تغییرات عمده 5.اجرای مرحله دوم سکون 6.اجرای مرحله شتاب در فعالیت ها توالی اقدامات: 1.تعیین جهت گیری گروه 2.اجرای اولین مرحله سکون 3.اجرای مرحله گذار وسط راه 4.اعمال تغییرات عمده 5.اجرای مرحله دوم سکون 6.اجرای مرحله شتاب در فعالیت ها مدل تاکید بر تعادل Punctuated- Equilibrium Model گروه های موقت باید مراحل گذار ما بین سکون تا فعالیت کامل را طی نمایند.

© 2005 Prentice Hall Inc. All rights reserved.8–8 مدل تاکید بر تعادل The Punctuated-Equilibrium Model E X H I B I T 8–3

© 2005 Prentice Hall Inc. All rights reserved.8–9 ساختار گروه – نقش ها Group Structure - Roles (cont’d) نقش ها Role(s) مجموعه ای از الگوهای رفتاری مورد انتظار از فرد دارنده موقعیت یا سمت مشخص در یک واحد گروهی یا اجتماعی اصالت نقش Role Identity گرایشات و رفتارهای مشخصی که با نقش سازگار باشد. ادراک شغل Role Perception درک و فهم هر فرد نسبت به انتظارات موجود از وی در مورد چگونگی ایفای نقش در موقعیتی مشخص

© 2005 Prentice Hall Inc. All rights reserved.8–10 ساختار گروه – نقش ها Group Structure - Roles (cont’d) توقعات نقش Role Expectations دیگران نسبت به ایفای نقش در موقعیتی مشخص چه اعتقاد و انتظاری دارند. ناسازگاری نقش Role Conflict وضعیتی که طی آن فرد با مجموعه از انتظارات متنوع و متضاد مواجه می گردد. قرارداد حسی Psychological Contract توافقنامه ای نانوشته که طی آن انتظارات متقابل مدیریت و کارکنان مشخص می گردد.

© 2005 Prentice Hall Inc. All rights reserved.8–11 ساختار گروه – معیارها Group Structure - Norms طبقه بندی معیارها: کارایی Performance ظاهری Appearance ترتیبات اجتماعی Social arrangement تخصیص منابع Allocation of resources طبقه بندی معیارها: کارایی Performance ظاهری Appearance ترتیبات اجتماعی Social arrangement تخصیص منابع Allocation of resources معیارها Norms مشتمل بر استانداردهای رفتاری در گروه که حاصل اشتراک و توافق نظر اعضای آن باشد.

© 2005 Prentice Hall Inc. All rights reserved.8–12 ساختار گروه – معیارها Group Structure - Norms انطباق Conformity منطبق نمودن رفتار فرد به منظور همراستا نمودن آن با معیارهای گروه. گروه های مرجع Reference Groups گروه های مهمی می باشند که افراد مختلف در آن عضو بوده یا امیدوار به عضویت می باشند و علاقمند به همنوایی و انطباق با معیارهای آنان می باشند.

© 2005 Prentice Hall Inc. All rights reserved.8–13 ساختار گروه – معیارها Group Structure - Norms انحراف رفتار در محیط کارDeviant Workplace Behavior اقدامات ضد اجتماعی است که توسط اعضای سازمان به طور عمدی انجام شده و معیارهای سازمان را نقض و موجب نتایج و تبعات منفی برای سازمان و اعضای آن خواهد شد.

© 2005 Prentice Hall Inc. All rights reserved.8–14 Typology of Deviant Workplace Behavior E X H I B I T 8–5 Category Examples Production Leaving early Intentionally working slowly Wasting resources Property Sabotage Lying about hours worked Stealing from the organization Political Showing favoritism Gossiping and spreading rumors Blaming coworkers Personal Aggression Sexual harassment Verbal abuse Stealing from coworkers Source: Adapted from S.L. Robinson, and R.J. Bennett. “A Typology of Deviant Workplace Behaviors: A Multidimensional Scaling Study,” Academy of Management Journal, April 1995, p. 565.

© 2005 Prentice Hall Inc. All rights reserved.8–15 ساختار گروه- وضعیت Group Structure - Status Group Norms Status Equity CultureCulture Group Member Status وضعیت Status موقعیت یا رتبه اجتماعی در نظر گرفته شده برای گروه یا گروه ها و اعضای آنها می باشد که توسط دیگران تعیین شده باشد.

© 2005 Prentice Hall Inc. All rights reserved.8–16 ساختار گروه – اندازه Group Structure - Size Group Size Performance Expected Actual (due to loafing) سایر نتایج: گروه های با تعداد اعضای فرد عملکرد بهتری از تعداد اعضای زوج دارند. گروه های 7 یا 9 نفره کارایی بهتری نسبت به گروه های با تعداد اعضاء بیشتر یا کمتر دارند. سایر نتایج: گروه های با تعداد اعضای فرد عملکرد بهتری از تعداد اعضای زوج دارند. گروه های 7 یا 9 نفره کارایی بهتری نسبت به گروه های با تعداد اعضاء بیشتر یا کمتر دارند. ولگردی اجتماعی Social Loafing عبارتست از میزان تمایل افراد برای وقت گذرانی و تلاش کمتر در هنگام انجام کار گروهی و در مقایسه با زمانی که به صورت فردی کار می نمایند.

© 2005 Prentice Hall Inc. All rights reserved.8–17 ساختار گروه – ترکیب Composition آمارنگاری گروه Group Demography عبارتست از میزان اشتراک اعضای گروه در یک مشخصه آماری نظیر سن, جنس, نژاد, سطح تحصیلات, سابقه خدمت در سازمان و میزان تاثیر خصوصیت مذکور در عملکرد و عایدی گروه پیروان Cohorts افرادی که در یک گروه دارای ویژگی مشترک بوده و از آن تبعیت نمایند.

© 2005 Prentice Hall Inc. All rights reserved.8–18 ساختار گروه – چسبندگی Cohesiveness افزایش چسبندگی گروه: 1.کوچک نمودن ابعاد گروه 2.ایجاد تفاهم در رابطه با آرمان ها و اهداف 3.افزایش مدت زمان با هم بودن گروه 4.ارتقای جایگاه گروه و دقیق یا سخت نمودن عضویت در آن 5.ایجاد رقابت با سایر گروه ها 6.پاداش به گروه نه به افراد 7.جداسازی فیزیکی گروه افزایش چسبندگی گروه: 1.کوچک نمودن ابعاد گروه 2.ایجاد تفاهم در رابطه با آرمان ها و اهداف 3.افزایش مدت زمان با هم بودن گروه 4.ارتقای جایگاه گروه و دقیق یا سخت نمودن عضویت در آن 5.ایجاد رقابت با سایر گروه ها 6.پاداش به گروه نه به افراد 7.جداسازی فیزیکی گروه چسبندگی Cohesiveness میزان وابستگی و جذب شدن اعضای گروه به یکدیگر و انگیزه آنان برای حضور در آن.

© 2005 Prentice Hall Inc. All rights reserved.8–19 رابطه بین چسبندگی گروه, معیارهای کارایی و بهره وری E X H I B I T 8–6