ixLHd moaO;shla hkq ´kEu mßñ; w.hla ksrEmKh l, yels ksÅ, l=,lhls‘
ixLHd moaO;shl wjYH;djh ixLHd moaO;s wdY%fhka l< yels ld¾hhka lsysmhla my;ska ±lafjhs' - w.hhka ksrEmKh lsÍu -.Kka lsÍu -.Kkh lsÍu - jákdlï iei£u - w.hka wkqms<sfj<ska ilia lsÍu
ixLHd moaO;s 1 oYul ixLHd moaO;sh Decimal Number System 2 oaùuh ixLHd moaO;sh Binary Number System 3 wIagl ixLHd moaO;sh Octal Number System 4 Iâ oYul ixLHd moaO;sh Hexa Decimal Number System
oYul ixLHd moaO;sh ixLHdxl - 10 ^ & Wmßu w.h - 9
oaùuh ixLHd moaO;sh ixLHdxl -2 ^ 0 1& Wmßu w.h - 1
wIagl ixLHd moaO;sh ixLHdxl- 8 ^ & Wmßu w.h - 7
Iâ oYul ixLHd moaO;sh ixLHdxl - 16 ^ & Wmßu w.h - 15 kuq;a ixLHdxl ksrEmKh jkafka ^ A B C D E F&
oyfha mdofha ixLHd moaO;sh wm mka;sfha <uqka 36 la isà *3 1* = 36
oYul ixLHdjla oaùuh njg yerùu ixLHdj 2 ka fnoñka b;sßh.kak – –
2 n, f,i,shd tl;=j.kak = 36 oaùuh ixLHdjla oYul njg yerùu
ixLHdj 8 ka fnoñka b;sßh.kak oYul ixLHdjla wIagl njg yerùu
8 n, f,i,shd tl;=j.kak = 285 wIagl ixLHdjla oYul njg yerùu
8 = – – wIagl ixLHdjla oaùuh njg yerùu
iEu ixLhdxlhlau fofla mdofha ixLHdxl 3 ka 3 olajkak = 124 ???
oaùuh ixLHdjla wIagl njg yerùu mdofha ixLHdxl 3 ka 3 LdKav lr 8 mdohg w.h olajkak ???
odifha mdofha ixLHd moaO;sh ixLHdxl - 16 ^ A B C D E F & Wmßu w.h - 15 (F)
ixLHdj 16 ka fnoñka b;sßh.kak (C) 5C 16 oYul ixLHdjla Iâ oYul njg yerùu
16 n, f,i,shd tl;=j.kak 5E 16 5 E (16*5)+(1*14) = 94 Iâ oYul ixLHdjla oYul njg yerùu
Iâ oYul ixLHdjla oaùuh njg yerùu iEu ixLHdxlhlau fofla mdofha ixLHdxl 4 ka 4 olajkak 3 B B 16 = 124 ??? 8 ?
B oaùuh ixLHdjla Iâ oYul njg yerùu fofla mdofha ixLHdxl 4 ka 4 LdKav lr 16 mdohg w.h olajkak 11 (B) ??? 8 ?
7B Iâ oYul ixLHdjla wIagl njg yerùu odifha mdofhka fofla mdohg yrjd miqj 3ka 3 LdKav lrkak
E wIagl ixLHdjla Iâ oYul njg yerùu fofla mdohg yrjd miqj 4ka 4 LdKav lr w.hka,nd.kak 14 (E)
idrdxYh 1 oYul ixLHd moaO;sh (D) Decimal Number System 2 oaùuh ixLHd moaO;sh (B) Binary Number System 3 wIagl ixLHd moaO;sh (O) Octal Number System 4 Iâ oYul ixLHd moaO;sh (H) Hexa Decimal Number System mqreÿ mdoh kqmqreÿ mdo
mqreÿ mdofhka kqmqreÿ mdohg kqmqreÿ mdofhka mqreÿ mdohg D to B D to O D to H B to D O to D H to D mqkrdj¾:j fnokak n,,shkak
kqmqreÿ mdofhka kqmqreÿ mdohg O to B B to O 3 ka 3 LdKav H to B B to H 4 ka 4 LdKav H to O O to H 2 mdoh yryd
mß.Klhla Ndú; lrk fla; l%u ASCII – American Standard Code for Information Interchange BCD – Binary Coded Decimal EBCDIC – Extended Binary Coded Decimal Interchange Code Unicode – Universal Code
ASCII – American Standard Code for Information Interchange ìgq 7 fyda 8 ls wkq,laIK 128 fyda 256 ls h;=re mqjrefõ iEu h;=rlgu fjkajQ fla;hla we; Eg- A= Enter Key =
BCD ixLHd muKla ksrEmKh l, yel‘h tu ksid.Kl hka;%j, Ndú; úh iEu ixLHdxlhlau ìgq 4lska
EBCDIC ìgq 8 la Ndú; úh IBM Mainframe mß.Kl j, Ndú; úh
Unicode úúO NdId j, wl=re j,g úúO fla; Wod - isxy, Unicode