1. Protozoa
Apicomplexa
Sarcomastigophora
Cilliophora
Microspora

2. Phylum  Apicomplexa
Class  Sporozoa
Sub – class  Coccidia
Order  Eucoccidia
Sub- order  Eimerina

3. Family: Eimeridae: Eimeria , Isospora,cyclospora
Cryptosporidae: Cryptosporidium
Sarcocystidae:
Sub family: Sarcocystinae : Sarcocystis, Frenkelia
Sub family: Toxoplasmatinae : Toxoplasma
Hamondia
Besnoitia
Neospora

4. شاخه آپی کمپلکسا ویژگیهای تک یاخته های این شاخه:
فقدان اندام حرکتی (سرخوردن: gliding)
داشتن تکثير جنسی و غير جنسی
رشد و تكثير درون سلولی
داشتن کمپلکس راسی

6. کوكسيدياCoccidia
کوكسيدياها: از شاخة آپي كمپلکسا ، که بعضي در انسان ايجاد بيماري مي كنند.
در سير تکاملی دارای تکثيرجنسی و غير جنسیهستند .
نتیجه تکثیر جنسی تولید فرم مقاوم ااسيست است.
بعضی تک میزبانه وتعدادی دو میزبانه هستند.
در تک یاخته های دو میزبانه تکثیر در بافتهای میزبان واسط منجر به تشکیل کیست نسجی میشود.

8. براساس ميزبان به دو دسته تقسيم مي شوند :
مونوگزنوز: مراحل زندگي در يك ميزبان انجام میشود .
مونوگزنوز اجباري : تمام مراحل زندگي اجباراً دربدن يك ميزبان انجام شود، مثل ايزوسپورا بلي
مونوگزنوزاختياري: مراحل زندگي دربدن يك ميزبان انجام مي شود ولي این میزبان متعدد است
مثل كريپتوسپوريديم در انسان ، پرندگان ، ماهیها

9. هتروگزنوز: مراحل زندگي دربدن دو ميزبان انجام شود
هتروگزنوز اجباري :
هتروگزنوز اجباري اجباراً به دو ميزبان نياز دارند ،
يكي براي سيكل جنسي و يكي براي سيكل غير جنسي مثل ساركوسيستیس
هتروگزنوز اختياري :
در اين مورد ميزبان واسط ممكنست حيوانات مختلفي را شامل شود. مثل توكسوپلاسماگوندي.

10. توكسوپلاسما گوندي Toxoplasma gondii
شايعترين عفونت انگلي در اكثر مناطق جهان
عفونت (Infection ) و بيماري ( Disease )
در سال 1908ازجونده كتنوداكتيلوس گوندي
جدا شده است و فقط يك گونه دارد.

11. مرفولوژي تاکی زوئیت (Tachyzoite): 7- 4 میکرون تكثير به روش: اندوديوژني
كيست كاذب : سلولهاي هسته دار حاوي تاكي زوئيت
در حال تكثير
مشاهده تاکی زوئیت نشانه عفونت حاد و اهميت آن
از نظر قابليت درمان فرد مي باشد.

12. كيست نسجيTissue cyst) ) 100-20 میکرون
داراي جداري محكم كه در مغز، عصب بينايي، شبكيه و عضلات تشكيل ميشود.
آنتي باديها و داروها برآن اثر گذار نيستند.
انگلهای درون کیست: برادي زوئيت ((bradyzoite

13. با مدفوع گربه آلوده به صورت نارس دفع
ااسيست (Oocyst) 16 ×11 میکرون
با مدفوع گربه آلوده به صورت نارس دفع
در شرايط مساعد داراي دو اسپوروسیست و
درون هر یک چهار اسپوروزوئیت میشود.

14. Sporozoite
Tachyzoite
Bradyzoite

15. Tachyzoite

16. تکثیر با روش اندوديوژني

17. Tissue cyst

18. Oocyst

20. سيرتكاملي : ميزبان نهايي:
سيكل جنسي درسلولهاي اپي تليال روده باريك گربه
درروده ← فرم فعال (تروفوزوئيت) تکثیر ←
ايجاد شيزونت
بعد از 3-2 بار شيزوگوني ، گامت ها تشکیل ، لقاح
يافته و زيگوت ساخته مي شود.
غشاء محكمي اطراف زيگوت ترشح ← ااسيست
كه همراه مدفوع گربه خارج میشود.
ااسيست پس از قرارگیری دردما ورطوبت مناسب
تكامل يافته و آلوده كننده ميشود.

21. light micrographs through the small intestine of the cat showing the appearance
of the various coccidian stages (both asexualand sexual) developing in the enterocytes (arrows).
Ma: macrogametocyte; Mi: microgametocyte; S: schizont. Bars = 10 μm

22. در ميزبان واسط : انگل از طريق عروق خوني روده به جريان خون ميرود.
به تاكي زوئيت تبديل ، به تمام سلولهاي هسته دار بدن حمله ، با روش آندودیوژنی تکثیر و كيست كاذب در سلولهاي هسته دار تشكيل مي شود.
نهایتا در بافتهاي خاص كيست نسجی ساخته مي شود.

24. راههاي آلودگي گربه:
اووسيستهاي دفعي در گربه: تا ده ميليون در روز
دفع ااسيست حدود 3-1 هفته كه خود بخود قطع مي شود
اووسيست رسیده تا يكسال و نيم در شرایط مساعد زنده مانده و در مقابل ضد عفوني كنندهای معمولي مقاومست.
ميزان آلودگي گربه ها در طبيعت بسيار زياد
در مناطق شهري 2-1% گربه ها آلوده هستند.

25. راههاي آلودگي انسان
تاكي زوئيت: انتقال اختصاصاً ازراه جفت
فرورفتن سوزن آلوده به تاكي زوئيت درآزمايشگاه
كيست نسجي: خوردن گوشت آلوده خام يا كم پخته
گوشت گوسفند مهمتر است.
گوشت گاو و گوشت خوك هم ممكنست سبب آلودگي شود.
ااسيست: از راه آب، سبزيجات و خاک

26. چرخه زندگی توکسوپلاسما

27. تظاهرات باليني توكسوپلاسما
Congenital : اگر مادري براي اولين بار در حاملگي به آن مبتلا شود، در حدود 40% موارد، عامل را به جنين منتقل مي كند.
عوارض به سويه انگل و مرحله حاملگي وابسته است
در سه ماهه اول حدود 15%
در سه ماهه دوم حدود 35%
در سه ماهه سوم حدود 65% به جنين منتقل ميشود.

28. در سه ماهه اول انتقال کم وعوارض شديد:
مرده زايي ، هيدروسفالی ، ميكروسفالي، كلسيفيكاسيون مغزي و کوریورتینیت
در سه ماهه دوم و سوم انتقال زيادتر و عوارض خفیف: زردي، بزرگي كبد و طحال ، پنوموني و كند ذهني

29. توكسوپلاسموز اكتسابي Acquired Toxoplasmosis
لنفادنوپاتيک Lymphadenopatic) ): شايعترين شكل ، بيشتر غده لنفاوي گردن و زير بغل بزرگ شده و تا مدتها بزرگ باقي مي مانند.
مغزی (Cerebral): آنسفاليت و تورم مغز ايجاد مي شود تا 90% مرگ و مير

30. چشمی ((Ocular:
ابتلا عمدتا دردوران جنيني ، در دهه دوم زندگی بروزمیکند.
به ندرت به صورت اكتسابي بروز مییابد.
كيست هاي نسجي در عصب بينايي و در شبكيه چشم ايجاد و كاهش ديد و گاه كوري را به دنبال دارد كه يكطرفه يا دو طرفه است.
در مرحله اول چشم پزشك با مشاهده ضايعاتي در رتين مشكوك مي شود.

31. توكسوپلاسموز در افرادي با نقص ايمني
در ایدزی ها اكثراً به صورت آنسفاليت مشاهده مي شود. عمده موارد توكسوپلاسموزمغزي درمبتلايان به ايدزمي باشد.
اگر سيستم ايمني غيرفعال شود، انگل در بدن منتشر ميشود. (ميوكارديت، پريتونيت، لنفادنيت)
در موارد پيوند عضو
توكسوپلاسما در موارد جنيني ، در افراد نقص ايمني و در فرم چشمي بسيار مهم است.

32. اپيدميولوژي آلودگي از تمام نقاط جهان گزارش شده است .
در مناطق گرم و مرطوب بسيار شايع است. در مناطق گرم و خشك موارد كمتر است و در مناطق سرد حداقل است.
در ايران بيشترين آلودگي در شمال كشور حدود % در مناطق غرب كشور حدود 18%و در مناطق جنوب كشور حدود 40% میباشد.

33. روشهاي تشخيص آزمايشگاهي :

34. روش پاتولوژياز بافتهاي مشكوك ، مقطع تهيه، رنگ آميزي و مشاهده ميكروسكپي میشود.
غده لنفاوی
بافت قلب
بافت مغز

35. روشهاي پارازيتولوژي سویه بیماریزا: بعد از ده روز درصفاق تاكي زوئيت
سویه غیر بیماریزا: بعد از 6-4 هفته در مغزكيست نسجي

36. روشهاي ايمنولوژي Immunodiagnosis
معمولا آنتی بادی در سرم فرد جستجو ميشود.
بهترين روش جستجوي آنتـــي بادي روش Dye – test يا
سابین فلدمن مي باشد.
تاکی زوئیت زنده+ سرم فرد مشكوك + فاكتور کمکی
(سرم توكسومنفي، به عنوان كمپلمان ) + رنگ بلودومتيلن
هر گاه آنتی ژن(تاكي زوئيت ها) رنگ نگيرد پاسخ مثبـت اســت.
هر گاه آنتی ژن(تاكي زوئيت ها ) رنگ بگيرد پاسخ منفي است.
اشكال اين روش اين است كه به انگل زنده نياز دارد.

37. ایمنوفلورسانس غیر مستقیم ( IFA)
از تاکی زوئیت کشته استفاده میشود.
تيتربالاي آنتي بادي، همراه علايم دليل ابتلاء فرد است.
اگر فردي تيتر داشته باشد، حدود دو هفته بعد مجدداً آزمايش در همان آزمايشگاه تكرار مي شود. اگر تيتر چند برابر شود فرد مبتلا به فرم حاد است اگر تيتر ثابت بماند ويا پائين آيد فرم مزمن است.

38. جستجوي IgM : سريعاً در خون ظاهر مي شود.
در فرمهاي حاد بيماري تشخيص آن مهم اسـت .
IgG مادراز جفت عبور مي كند ولي IgM عبور نمي كند. پس اندازه گيري IgM نوزاد در فرمهاي مادرزادي مهم است
در توكسوپلاسموز چشمي عيار آنتي بادي تعيين كننده نيست. مشاهده شبكيه چشم و وجود آنتی بادی در اين مورد مهم است.
- از روشهای اليزا و اايمنوبلات هم استفاده مي شود.

39. روش ایمنوفلورسانس

40. روشهاي ملكولي PCR
از مايع آمنيوتيك نمونه گیری و روي آن PCR انجام و مقادير جزئي انگل در مرحله حاد تشخيص داده مي شود.

41. درمان پریمتامين + سولفاديازين : دوره سه هفته اي
پريمتامين سنتز اسيد نوكلئيك انگل رامختل مي كند
سولفاديازين باعث انهدام جدار انگل مي شود.
پريمتامين سبب ايجاد ناهنجاري جنيني ، سولفاديازين كم خوني و عوارض كليوي در جنين مي شود.
اسپيرومايسين داروي جايگزين در دوران حاملگي
اتوواکون در مطالعات تجربی بر کیست نسجی موثر بوده است.

42. پيشگيري و كنترل
واكسن مؤثري ندارد.
افراد درمعرض خطر بايد تست شوند و اگر سرونگاتيو باشند بايد نکات پيشگيري رعایت شود.
رعايت بهداشت مواد غذايي، پختن كامل گوشت ، فريز كردن گوشت سبب از بين رفتن كيست ها و كنترل بيماري مي گردد
دماي 60 درجه بمدت نيمساعت
سرماي 20- درجه پس از 20 ساعت كيست را ازبين مي برد.

43. كوكسيدياهاي روده اي در انسان
ايزوسپورا بلی ايزوسپوريازيس
کريپتوسپوريديوم کريپتوسپوريديوزيس
سيکلوسپورا کايتاننسيس سيکلوسپوريازيس
سارکوسيستيس سارکوسيستوزيس

44. كريپتوسپوریديم Cryptosporidium6 -4 ميكرون
فاقد اسپروسيست و داراي چهار اسپروزوئيت است.
گونه هايي كه انسان مبتلا میکند:
C.hominis از انسان به انسان
C.parvum از گاو به انسان
از انگلهاي فرصت طلب در مبتلايان به ايدز
همراه آب و مواد غــذايي ← وارد بـدن ← به سلولهاي اپي تليال روده باريك حمله ← شيزونت را مي سازد . ( شيزونت نسل 1 و شيزونت نسل 2 )
شيزونت نسل 1 داراي 8 مروزوئيــت است، پاره مي شــود و تعــدادي از مروزوئیتها شيزونت نسل 2 را مي سازد كه چهار مروزوئيت دارد.

45. ←auto Infection Internal
شيزونت نسل دوم ← گامتوسيت ها
از ترکیب گامتها ← زيگوت ←اووسيست
20% از اووسیست ها جدار نازك و 80% جدار ضخيم دارند .
اووسیست های جدارنازك در روده پاره و
اسپوروزئيتها آزاد مي شوند
←auto Infection Internal
انسان يا حيوان آلوده در روز ميليونها اووسيست دفع و باعث آلودگي آب و غذا میشود.

46. راههای انتقال
انتقال از راه آب انتقال از راه غذا انتقال از فرد به فرد انتقال از هوا انتقال از حیوانات عوامل مستعد کننده: سن، وضعيت ايمنی بـــــدن، آب و هوا، مسافرت، شغل، وضعيت بهداشتی و تغذيه، تماس با حيوانات

47. Life cycle

49. کریپتوسپوریدیم در انسان ایجاد اسهال ،دل درد و گاه تهوع و استفراغ میکند که ممکنست با کاهش وزن و دهیدراتاسیون نیز همراه شود.
اسهال در افراد سالم خود بخود بهبود مي يابد.
در افراد نقص ايمني اسهال تداوم یافته و ممكنست سبب مرگ شود. موارد بيماري در انسان در افراد سالم و در افراد نقص ايمني مشاهده شده است.
گاه در ايدزي ها تمام لوله گوارش و حتي ريه گرفتارمي شود.

50. ااسيست كريپتوسپوريديم در بيوپسي كولون

51. همه گيري هایي در امريكا از آب ایجاد شده است.
كلر در غلظت معمولي در حذف انگل از آب بي اثر وفيلتراسيون در حذف آن موثر است.
درمبتلایان به نقص ايمني جوشاندن آب بمدت يك دقيقه توصیه میشود.
درمان : درمان اختصاصي ندارد. بنظر مي رسد كه پارمومايسين مؤثر باشد.

52. برای تشخیص بايد نمونه مدفوع آزمايش شود.
بهترين روش تشخیص كوكسيــدياهاي روده اي رنگ آميزي اسيـد فاست يا زيل نلسون است. انگل به رنگ قرمز در زمينـــه آبـی و يا سبز مشاهده می شود.

55. √ √ C. parvum Cattle, human C. andersoni Cattle √ C. muris Rodent
Recognized species in the genus Cryptosporidium.
immunocompromised immunocompetent Species Host
√ √ C. hominis Human
√ √ C. parvum Cattle, human
C. andersoni Cattle
√ C. muris Rodent
√ C. suis Pig
√ √ C. felis Cat
√ √ C. canis Dog
C. wrairi Guinea pig
C. baileyi Poultry
√ √ C. meleagridis Turkey, human, zoo birds
C. bovis Cattle, sheep
C. galli Finches, chicken
C. serpentis Reptile
C. saurophilum Lizard, snake
C. molnari Fish
C. scophtalmi Fish
C. xiaoi Sheep, yak, goat
C. fragile Frog
C. ryanae Cattle
C. marcopodum Kangaroo
C. fayeri Kangaroo

56. ايزوسپورا بلي : Isospora belli
از بزرگترين كوكسيدياها و اووسیست آن 12 ×30 میکرون است. درجنگ جهانی دوم موارد بيماري در بين سربازان ديده شد.
مونوگزنوز اجباري ، تمام مراحل جنسي و غير جنسي آن در روده باريك انسان ديده مي شود .
فاز خارج روده اي ندارد.
راه انتقال مدفوعي –دهاني است و ااسيست آن (Disporic-tetrazoic) است.

57. اووسيست وارد روده باريك ← شيزوگوني انجام ← گامتها ساخته ← گامتها ترکیب ← زيگوت ساخته ← اووسیست تشکیل ميشود.
اووسيست نارس همراه مدفوع دفع میشود.
اووسيست درحدود 5-4روزدرمحيط آلوده كننده میشود.
اين انگل عوارض گوارشی خفيف تا شديد ، شامل دل درد، تهوع ، اسهال و گاه اسهال چرب را ایجاد میکند.
در مبتلايان به ايدز و در افراد سالم مشاهده شده است.
تشخیص : آزمایش مدفوع و رنگ آمیزی زیل نلسون
درمان :كوتريموكسازول

58. I. belli I. canis I. ohioensis I. burrowsi I. felis I. rivolta I. suis
Isospora species
Oocyst size
Host species
Site of infection
Pathogenicity
I. belli
35 x 10µm
humans
small intestine
moderate
I. canis
40 x 30 µm
dogs
I. ohioensis
25 x 16 µm
low
I. burrowsi
12 x 10 µm
I. felis
cats
I. rivolta
I. suis
20 x 18 µm
pigs

59. ←

60. ←

64. ساركوسيستس Sarcocystis
ساير كوكسيدياها
ساركوسيستس Sarcocystis
در سال 1843 در موش مشاهده شد .حدود 120 گونه دارد.
سه گونه انسان را مبتلا مي كند.
S.hominis
S.suihominis
انسان ميزبان نهايي و سيكل جنسي در بدنش اتفاق مي افتد.
S.lindemanni
انسان ميزبان واسط وسيكل غير جنسي در بدنش اتفاق میافتد که منجر به تشکیل كيست مي شود.

65. در ساركوسیستيس هومنيس ميزبان واسط گاو و گوساله است.
كيست ها روي عضلات مخطط ، مري قلب قرار دارند.
از طريق خــــوردن گوشـت خام يا نيم پز كيست وارد بدن انسان و رودة باريك مي شود.
بدون انجام شیزوگونی گامتوسیتها تشکیل و ترکیب ونهایتا اووسیست تشکیل میشود .
معمولا اووسیست در دیواره روده پاره شده و اسپروسيستها همراه مدفوع دفع مي شوند.
در میزبان واسط اووسیست یا اسپروسیست از راه دهان وارد به روده رفته، سپس وارد عروق شده و در دیواره رگها از طریق شیزوگونی تکثیر میشود و درنهایت در عضلاتی مانند مری ، قلب و دیافراگم کیست نسجی تشکیل میشود.

66. در انسان علايم گوارشي ، اسهال ، تهوع ، دل درد و استفراغ ایجاد میشود.
در سويي هومنيس : ميزبان واسط خوك و گراز است كه انسان از طريق خوردن گوشت آنها مبتلا مي شود.
بعضي كيست ها بزرگ هستند و با چشم ديده مي شوند.
لنيدماني : انسان ميزبان واسط است . ميزبان نهايي معلوم نيست احتمالا ميمون ميزبان نهايي است. ضايعات كيست در انسان معمولاً بعد از فوت مشاهده مي شود.

67. Tissue cyst of sarcocystis

68. Cystizoite- bradyzoite of sarcocystis

69. 15-20 µm * µm

70. سيكلوسپورا كاياتنسيس cayatanensis Cyclospora
اولین باردر کشور پرو، در شهر Cayetano مشاهده شد.
چرخه زندگی آن به طور کامل روشن نیست.
اندازه اووسیست آن میکرون میباشد.
اووسيست دو اسپورسيست و در هر اسپورسيست ،
دو اسپوروزوئيت دارد. (دي اسپوريك ، دي زويك )
زير نور U.V ، اتوفلورسانس آبي رنگ دارد.

72. Gallbladder mucosa showing marked inflammation and edema
Gallbladder mucosa showing marked inflammation and edema. Surface columnar epithelial cells are infected with Cyclospora species at different developmental stages in the coccidian life cycle. Several epithelial cells contain large ovoid unicellular trophozoites in parasitophorous vacuoles. Two cells (arrows) contain meront-stage organisms with multiple crescent-shaped merozoites with pointed ends. (hematoxylin and eosin stain; magnification, ×1000).

73. از طريق آب و مواد غذائي وارد رودة باريك میشود.
سبب تهوع ، استفراغ ، دل درد و اسهال مزمن مي شود افراد سالم خود به خود بهبود مییابند ودر افراد مبتلا به نقص ایمنی مشکل ساز میشود.
اسپورلاسيون اووسیست 10 – 5 روز طول مي كشد.
درامريكا اپيدمي ازآب، تمشك وحشي وريحان ديده شده است.
تشخيص: رنگ آمیزی زيل نلسون يا اسيد فست
درمان: کوتریموکسازول

74. Iodine wet mount of stool showing oocyst of Cyclospora spp
Iodine wet mount of stool showing oocyst of Cyclospora spp. in unconcentrated stool (×40)