1. Dagiti Ganagan ken Kaadu ti Usaren Panangmanehar iti Sustansia Umuna a paset: Panangawat iti sistema ti PalayCheck

2. Ganagan – ania man a ramen a nainayon iti daga wenno nayaplay kadagiti mula tapno masuplayanda kadagiti napapateg nga elemento para iti pannakataraonda. Nagtitipon a ramen ti ganagan – ti garantiado a porsiento ti dagup ti nitroheno (N), phosphorus (P 2 O 5 ), ken ti marunaw iti danum a potassium (K 2 O), iti kasta a panagsaganad, iti maysa a ganagan. DAGITI TERMINO TI GANAGAN 16% N 20% P 2 O 5 0% K 2 O 16-20-0

3. Dagup a taraon ti mula – dagup a porsiento dagiti sustansia (gagangay nga N,P,K ken S) iti maysa a ganagan 17-0-17-12 = 46% a dagup ti taraon ti mula 14-14-14-12 = 54% a dagup ti taraon ti mula Carrier – kasapulan a banag tapno matengngel ti elemento ti ganagan iti kasasaad nga umayo iti pannakausarna 100% – 46% a dagup ti taraon ti mula = 54% carrier DAGITI TERMINO TI GANAGAN

4. Filler – maysa a material a mausar tapno maikkan ti ganagan iti umno a kaadu ti sustansia iti kada yunit ti timbangna, tapno nalaklaka a yaplay, wenno ikabassitna ti panagagsepna iti danum manipud iti angin. Rekomendado a ganagan – ti dagup (kg) ti N,P 2 O 5, ken K 2 O a rekomendado iti kada ektaria 90+30+60 = 90 kg N, 30 kg P 2 O 5, ken 60 kg K 2 O kada ektaria DAGITI TERMINO TI GANAGAN

5. Klasipikasion dagiti Ganagan Segun iti kasasaadna Natural nga organik Kemikal wenno inorganik Natural a kemikal Sintetiko a kemikal Segun iti ramenna nga elemento Agwaywayas Saan a kumpleto Kumpleto Nagtitipon

6. 1. Natural nga organiko – ania man a nagrupsa a bambanag a naggapu iti mula ken ayup Ehemplo: Komersial nga organiko a ganagan (OG), kompos, lugit ti manok Organiko a Banag (%) C:N Ratio Ramen a Dam-eg (%) N+P 2 O 5 +K 2 O (%) Puro nga Organiko ≥ 2012:1≤ 35≤ 7 Nalaokan iti Organiko ≥ 2012:1≤ 35> 7 Segun iti Kasasaadna Ti komersial nga OG ket mabalin a puro nga organiko wenno nalaokan nga organiko:

7. 2. Kemikal wenno inorganiko – ania man a ganagan a natural wenno sintetiko a produkto ti kemikal babaen ti reaksion ti maysa a presko a material.  Natural a kemikal – rock phosphate, Chilean nitrate of soda, kaaduanna a material ti potassium  Sintetiko a kemikal – ammonium sulfate, ordinario a superphosphate, ammonium phosphate, kompleto a ganagan; sintetiko ti urea ngem adda iti organiko a kasasaad. Segun iti Kasasaadna

8. 1.Single (agwaywayas) a ganagan – addaan iti maysa kadagiti 3 a kangrunaan nga elemento dagiti ganagan (N,P, and K) Ehemplo: urea, ammonium sulfate, ordinario a superphosphate, muriate of potash, sulfate of potash 2.Saan a kompleto a ganagan – addaan iti 2 kadagiti 3 a kangrunaan nga elemento dagiti ganagan Ehemplo: ammonium phosphate, 17-0-17, potassium nitrate, potassium phosphate, urea superphosphate (20- 10-0) Segun iti bilang ti ramenna nga elemento ti ganagan

9. 3.Kompleto a ganagan – adda amin dagiti 3 a kangrunaan nga elemento dagiti ganagan Ehemplo: 14-14-14; 17-7-17; 10-15-15; 12-12-12 4.Nagtitipon a ganagan – addaan iti 2, wenno nasursurok pay, kadagiti kangrunaan nga elemento dagiti ganagan a sinuplayan ti 2 wenno nasursurok pay a bambanag Ehemplo: ammonium phosphate + muriate of potash; urea superphosphate (20-10-0) Segun iti bilang ti ramenna nga elemento ti ganagan

10. Apay nga adalen ti ramen dagiti ganagan ken ti kaadu ti usaren? Anagem daytoy: No kasapulan ni Shane iti sangakutsarita nga asukar tapno sumam-it ti inumenna a tubbog ti prutas ngem awan met ti asukar, mabalinna kadi nga usaren laengen ti diro? No awan ti umanay a toyo nga usaren ti Nana Mena para iti lutlutuenna nga adobo, mabalinna kadi ti agusar iti asin? Kasano ti kaaduna? No kasapulan nga agaplay iti ganagan ni Mang Ado iti rekomendado a kaadu a 90-30-60 ngem awan met ti nakasagana a kompleto a ganagan, ania dagiti dadduma pay a ganagan ken kasano ti kaaduna tapno maipakatna ti rekomendado a kaadu?

11. FERTILIZER 50 kg 14-14-14 Kompleto a ganagan 14% nitrogen 14% phosphorus 14% potassium 50 kilo a sako: 7 kg nitrogen 7 kg phosphorus 7 kg potassium Dagiti gagangay a ganagan iti merkado FERTILIZER 50 kg 16-20-0 Ammonium phosphate 16% nitrogen 20% phosphorus 0% potassium 50 kilo a sako: 8 kg nitrogen 10 kg phosphorus 0 kg potassium

12. FERTILIZER 50 kg 46-0-0 Urea 46% nitrogen 0% phosphorus 0% potassium 50 kilo a sako: 23 kg nitrogen 0 kg phosphorus 0 kg potassium Dadduma pay a gagangay a ganagan Ammonium sulfate (21-0-0) Solophos (0-18-0) Muriate of potash (0-0-60) Urea superphosphate (21-10-0) 46% x 50 kg 100

13. Panangkarkulo iti Kaadu ti Ganagan Kaadu ti Ganagan (kg) Rekomendado a Kaadu (kg sustansia/ha) x Lugar (ha) = Porsiento ti Sustansia iti Ganagan No kasapulan ni Mang Ado nga agusar iti rekomendado a ganagan iti kaadu a 90-30-60 ngem awan met ti kompleto a ganagan, ania dagiti dadduma pay a ganagan ken kasano ti kaadu ti usarenna tapno maipakatna ti rekomendado a kaadu?

14. 21-0-00-18-00-0-60 16-20-0 Usaren ti kombinasion ti saan a kompleto ken material ti single a ganagan 0-0-6046-0-0 Usaren ti kombinasion ti 3 a material ti single a ganagan 0-0-6046-0-0 14-14-14 Usaren ti kombinasion ti kompleto ken material ti single a ganagan DAGITI PAGPILIAN

15. Umuna a pagpilian. Tapno makuenta ti kaadu ti rekomendado a ganagan a 90-30-60 para iti sangaektaria a talon babaen iti panagaramat iti kombinasion dagiti single a ganagan: 21-0-0 (ammonium sulfate) 0-18-0 (ordinary superphosphate) 0-0-60 (muriate of potash or potassium chloride)

16. Ngarud, masapul nga agaplay ni Mang Ado iti 428.6 a kilo a 21-0-0, 166.7 a kilo a 0-18-0, ken 100.0 a kilo a 0-0-60 tapno mayaplayna ti rekomendado a kaadu para iti 90 - 30 - 60. Kaadu ti 21-0-0 (kg) 90 kg N/ha x 1 ha 0.21 == 428.6Kaadu ti 0-18-0 (kg) 30 kg P 2 O 5 /ha x 1 ha 0.18 == 166.7 Kaadu ti 0-0-60 (kg) 60 kg K 2 O/ha x 1 ha 0.60 == 100.0

17. 16-20-0 (ammonium phosphate 46-0-0 (urea) 0-0-60 (muriate of potash) Maikadua a pagpilian. Tapno makuenta ti kaadu ti rekomendado a ganagan a 90-30-60 para iti sangaektaria a talon babaen iti panagaramat iti kombinasion ti saan a kompleto ken single a ganagan:

18. Kaadu ti16-20-0 (kg) 30 kg P 2 O 5 /ha x 1 ha 0.20 ==150.0 Kaadu ti 46-0-0 (kg) 90 kg N – kg N from 150 kg 16-20-0/ha x 1 ha 0.46 = 90 – (150 x 0.16) 0.46 = 90 – 24 0.46 = 66 0.46 = = 143.5 Kaadu ti 0-0-60 (kg) 60 kg K 2 O/ha x 1 ha 0.60 == 100.0 Ngarud, masapul nga agaplay iti 150.0 a kilo a 16-20- 0, 143.5 a kilo a 46-0-0, ken 100.0 a kilo a 0-0-60 tapno mayaplayna ti rekomendado a kaadu ti 90 + 30 + 60

19. 14-14-14 (complete) 46-0-0 (urea) 0-0-60 (muriate of potash) Maikatlo a pagpilian. Tapno makuenta ti kaadu ti rekomendado a ganagan a 90-30-60 para iti sangaektaria a talon babaen iti panagaramat iti kombinasion ti kompleto ken single a ganagan:

20. Kaadu ti 14-14-14 (kg) 30 kg P 2 O 5 /ha x 1 ha 0.14 == 214.3 Ngarud, masapul nga agaplay iti 214.3 a kilo a 14-14-14, 130.4 a kilo a 46-0-0, ken 50.0 a kilo a 0-0-60 tapno mayaplayna iti rekomendado a kaadu ti 90 - 30 - 60 Kaadu ti 46-0-0 (kg) 90 kg N – kg N from 214.3 kg 14-14-14/ha x 1 ha 0.46 = 90 – (214.3 x 0.14) 0.46 = 90 – 30 0.46 = 60 0.46 = 130.4 = Kaadu ti 0-0-60 (kg) 60 kg K 2 O – kg K 2 O from 214.3 kg 14-14-14/ha x 1 ha 0.60 = 60 – (214.3 x 0.14) 0.60 = 60 – 30 0.60 = 30 0.60 = 50.0 =

21. Ammuen ti kalakaan a kombinasion ti ganagan a mangpennek iti rekomendado a kaadu ti (90-30-60).

22. 21-0-0 428.6 kg 50 kg/bag == P 4,714.60 x P 550/sako 0-18-0 166.7 kg 50 kg/bag == P 1,833.70 x P 550/sako 0-0-60 100.0 kg 50 kg/bag == P 1,650.00 x P 825/sako DAGUP TI MAGASTO = P 8,198.30 Magasto iti umuna a pagpilian. kombinasion dagiti single a ganagan: 21-0-00-18-00-0-60

23. 16-20-0 150.0 kg 50 kg/bag == P 2,460.00x P 820/sako 46-0-0 143.5 kg 50 kg/bag == P 2,554.30x P 890/sako 0-0-60 100.0 kg 50 kg/bag == P 1,650.00x P 825/sako DAGUP TI MAGASTO= P 6,664.30 Magasto iti maikadua a pagpilian. kombinasion ti saan a kompleto ken single a ganagan : 16-20-0 0-0-6046-0-0

24. 14-14-14 214.3 kg 50 kg/sako = = P 3,471.66x P 810/sako 46-0-0 130.4 kg 50 kg/sako = = P 2,321.12x P 890/sako 0-0-60 50.0 kg 50 kg/sako = = P 825.00x P 825/sako DAGUP TI MAGASTO = P 6,617.78 Magasto iti maikatlo a pagpilian. Kombinasion ti kompleto ken single a ganagan: 0-0-6046-0-0 14-14-14

25. 21-0-00-18-00-0-60 16-20-0 Usaren ti kombinasion ti saan a kompleto a ganagan ken ti single a ganagan 0-0-6046-0-0 Usaren ti kombinasion ti 3 a single a ganagan 0-0-6046-0-0 14-14-14 Usaren ti kombinasion ti kompleto ken single a ganagan

26. Text: 0920-911-1398 PAMMIGBIG Instructional presentation designer: Ms. Ev Parac Dagiti naggapuan ken nangrebisar iti teknikal a linaonna: Mr. Glenn Ilar Note: Naadaptar manipud iti PowerPoint a presentasion nga inaramid ni: Mr. Salvador Yabes Mabalinyo nga usarem, nayonan ken mangbangon iti ania man a banag iti daytoy a presentasion a saan a pangkomersial. Para iti ad-adu nga impormasion: Ngem kanayon a bigbigen sarungkaran ti ti naggapuanna. Malaksid a saan a nadakamat, amin a nagnagan a nailista ket empleado ti PhilRice. Naaramid idi 2011