1. SOLUNUM

2.  Canlılar yaşamlarını devam ettirebilmek için sürekli enerji elde etmek zorundadır.  Enerji ancak besin maddelerini yıkarak elde edilebilir.  Canlıların besin maddelerini yıkarak enerji elde etmesine solunum denir.

3.  Bazı canlılar besinlerin yıkılmasında oksijen kullanırlar;yani OKSİJENLİ SOLUNUM yaparlar.  Bazıları ise oksijen kullanamaz;yani OKSİJENSİZ SOLUNUM yaparlar.

4.  Canlılar ister oksijenli ister oksijensiz solunum yapsın başlangıç reaksiyonları glikolizdir.  Glikozun pürivata parçalandığı bu reaksiyonlara glikoliz denir.

5.  Stoplazmada gerçekleşir.  Glikoz fruktoza dönüşür ve 2  Ortamda bulunan ADP’ler ATP’ye dönüşür.4 ATP sentezlenmiş olur.

6. 2 tip oksijensiz solunum vardır. 1) Etil Alkol Fermantasyonu 2)Laktik Asit Fermantasyonu

7.  Bakteriler ve bazı mayalar tarafından gerçekleştirilir.  Glikoz parçalandıktan sonra elde edilen pürivattan 1 CO 2 çıkarak Asetaldehit oluşturular  Asetaldehit NADH 2 ile reaksiyona girerek onun Hidrojenlerini alır.  Son ürün Etil Alkoldür.

8.  Çizgili kaslardaki hücreler yeterli oksijen bulamadığında, oksijensiz solunum gerçekleştirirler.  Glikolizde oluşan pürivatlar mitokondriye geçemediğinden, glikolizde NAD’a verdiği hidrojenleri geri alarak laktik asite dönüşür.

9.  Canlı hücrelerde karbonhidrat, yağ ve proteinlerin oksijen kullanarak parçalanması ve ATP sentezlenmesi olayıdır.  Karbonhidratlar monosakkaritlere, yağlar yağ asitleri ve gliserole, proteinler aminoasitlere dönüştürüldükten sonra solunum tepkimelerine katılırlar.  Oksijenli solunumun genel denklemi: Glikoz + 6 O 2 6 CO 2 + 6 H 2 O + 38 ATP şeklidedir

10.  Glikoliz Evresi  Krebs Devri  Oksidatif Fosforilasyon Evresi (ETS)

11. Tıpkı oksijensiz solunumda olduğu gibidir.

12.  Ortamda O 2 varsa pürivatlar mitokondriye geçer.  Herbir pürivat molekülünden 1 mol CO 2 ve 2 mol H ayrılır.  2 C’lu bir molekül olan Aktif Asetik asit oluşur.  Aktif Asetik asit 4 C’lu bir molekülle birleşerek 6 C’lu Sitrik asiti oluşturur.  Sitrik asit 5 C’lu bir bileşiğe dönüşürken 1 CO 2 oluşur.  5 C’lu bileşikten 1 CO 2 daha ayrılır ve 4 C hale gelir.  En son 4 C’lu molekül bir kaç defa ortama H + verdikten sonra tekrar 4 C’lu hale gelir.

13.  Glikoliz ve krebs devrinde hazırlanan NADH 2 ve FADH 2 deki H atomlarına ait elektronlar ETSden geçtikten sonra O 2 ile birleşir.  Bu sırada ATP üretilir ve sonuçta HO 2 molekülleri oluşur. Bu devreye Hidrojen yolu reaksiyonları denir.  NADH 2 üzerinden ETSye giren 2 elektronun O 2 ye taşınması sırasında 3 ATP üretilir.  Eğer 2 elektron FADH 2 üzerinden ETSye katılırsa üretilen enerji miktarı 2 ATPdir.  Burada ATP sentezi yükseltgenme ve indirgenme reaksiyonlarıyla sağlandığı için bu devreye ve ATP üretim şekline Oksitatif Fosforilasyon denir.

14.  Glikoliz reaksiyonlarında 4 ATP (enzim- substrat düzeyinde),  Krebs devrinde 2 ATP (enzim-substrat düzeyinde),  ETS de 34 ATP (oksitatif fosforilasyonla) olmak üzere  Toplam 40 ATP  Glikolizde harcanan 2 ATP (aktifleşme enerjisi olarak) ile  Net Kazanç: 38 ATP dir.

15.  Glikoz + 6 O 2 6 CO 2 + 6 H 2 O + 38 ATP  O 2 kullanılır.  İnorganik yapıda (CO 2 ve H 2 O) son ürünler oluşur.  40 ATP üretilir. (toplam)  Mitokondri görev yapar.  Canlıların çoğunda gerçekleşir.  ETS enzimleri görev yapar.  Krebs devri vardır.

16.  Glikoz 2 CO 2 + 2 Etil Alkol + 2 ATP veya Glikoz 2 Laktik Asit + 2 ATP  O 2 kullanılmaz  Etil Alkol, Laktik Asit ve Asetik Asit gibi organik ürünler oluşur.  4 ATP üretilir. (Toplam)  Tamamı sitoplazmada gerçekleşir.  O 2 siz solunum yapan az sayıda canlıda ve de O 2 nin bulunmadığı veya yetersiz olduğu durumlarda kas hücrelerinde gerçekleşir.

17.  CO 2 oluşumu olabilir.  ATP oluşur ve ATP harcanır.  Glikoz kullanılır.  Enzimler görev yapar.  Glikoliz gerçekleşir.