1. Unit 2 Physical Options Uned 2 Opsiynau Ffisegol 8 Weather and climate 8 Tywydd a hinsawdd
1. What are the differences in climate within the UK?
1. Beth yw’r gwahaniaethau yn hinsawdd o fewn y DU?
1.1 What factors create the variations in weather and climate experienced within and around the British Isles?
1.1 Pa ffactorau sy’n creu’r amrywiadau o dywydd a hinsawdd a welir o fewn ac o gwmpas yr Ynysoedd Prydeinig?

2. Beth ydy aergorff? What is an air mass?
Aergorff ydy mas mawr o aer gyda tymheredd a / neu lleithder tebyg
An air mass is a large body of air with similar temperature and/or humidity.
Mae aergyrff yn ffurfio mewn tarddleoedd mawr sy’n rhoi eu nodweddion i’r aer.
Air masses form in stable “source regions” such as in the sub tropics or near to the poles.

3. Air masses affecting the USA Aergyrff sy’n effeithio ar yr UDA

4. 5 aergorff mawr sy’n effeithio ar yr Ynysoedd Prydeinig
5 main air masses affect the British Isles

5. Enwi aergyrff Air mass classification
Trofannol Arforol cynnes a gwlyb
Tropical Maritime mild and moist
Trofannol Cyfandirol poeth a sych
Tropical Continental warm and dry
Pegynnol Arforol claear a gwlyb
Polar Maritime cool and moist
Pegynnol Cyfandirol oer a sych
Polar Continental cold and dry
Arctig Arforol oer iawn a gwlyb
Arctic Maritime cold and moist

6. Tropical Maritime Trofannol Arforol
Tm air masses come from the south west and originate over the Azores or the Caribbean. They bring mild, damp, cloudy weather.
Mae aergyrff trofannol arforol yn dod o’r de orllewein ac yn cychwyn dros Ynysoedd yr Azores neu Fôr y Caribî. Maent yn dod â thywydd mwyn, llaith cymylog.

7. Tropical Continental Trofannol Cyfandirol
Tc air masses come from the south and originate over dry northern Africa . They bring hot, dry weather and summer heatwaves.
Mae aergyrff trofannol cyfandirol yn dod o’r de gan gychwyn dros Ddiffeithwch y Sahara. Maent yn dod â thywydd poeth a sych a thonwresi yn ystod yr haf.

8. Polar Maritime Pegynol Arforol
Pm air masses come from the north-west and originate over the north Atlantic. They bring cool, moist conditions.
Mae aergyrff pegynol arforol yn dod o’r gogledd orllewin ac yn cychwyn dros Gogledd Môr yr Iwerydd. Maent yn dod â chyflyrau claear a llaith.

9. Polar Continental Pegynol Cyfandirol
Pc air masses come from the east and originate over Scandinavia and Russia . They bring clear dry conditions - cold in winter, warm in summer.
Mae aergyrff pegynol cyfandirol yn dod o’r dwyrain ac yn cychwyn dros Sgandinafia neu Rwsia. Maent yn dod â chyflyrau clir a sych – oer iawn yn y gaeaf a chynnes yn yr haf.

10. To remind ourselves:
when air is rising it is low air pressure
when air is falling it is high air pressure.
Er mwyn ein hatgoffa:
pan mae aer yn codi mae’r gwasgedd
yn isel
pan mae’r aer yn suddo mae’r gwasgedd yn uchel

11. High Pressure or Anticyclone Gwasgedd uchel neu antiseiclon
Gentle pressure gradient – widely spaced isobars = gentle winds
Graddiant gwasgedd esmwyth – isobarrau pell ar wahân = gwyntoedd ysgafn
Clockwise winds
Gwyntoedd clocwedd
Mae’r syniad o raddiant gwasgedd yn un pwysig iawn ac yn hawdd iawn i weld ar fap tywydd oherwydd bod yr isobarrau yn bell ar wahân gyda graddiant esmwyth ac yn agos at ei gilydd gyda graddiant serth.

12. Wind strength depends on the difference in pressure between the high and low pressure systems, and the distance between them.
This is called the PRESSURE GRADIENT; it is a similar concept to the physical slope between two places, shown on a contour map. Pressure is shown by ISOBARS on a weather map.
Pressure difference essentially depends on the temperature difference between the two places.
Farmers plant trees to protect orchards, houses, stock or prevent soil erosion
A steep pressure gradient results from a large pressure difference or short distance between places and causes strong wind.
Locally, wind is channelled down streets (wind canyons).
Beach windbreaks reduce windsped by increasing friction
Tornado in USA
Strong polar winds due to low friction
Hurricane in Florida
Strong winds also occur in low latitudes due to stronger heating and steeper presure gradients. Hurricanes and tornadoes are both tropical phenomena.

13. Anticyclones are the opposite of depressions - they are areas of high atmospheric pressure, where the air is sinking.
Mae antiseiclonau yn groes i ddiwasgeddau – maent yn ardaloedd o wasgedd atmosfferig uchel, ble mae’r aer yn suddo

14. As the air is sinking, not rising, no clouds or rain are formed
As the air is sinking, not rising, no clouds or rain are formed. This is because as the air sinks it warms - meaning it can hold more water.
Oherwydd bod yr aer yn suddo, does dim cymylau neu law yn cael eu ffurfio. Fel mae’r aer yn suddo mae’n cynhesu, sy’n golygu ei fod yn gallu dal mwy o ddŵr.
The absence of fronts means winds may be very light.
Does dim ffryntiau tywydd sy’n golygu bod y gwyntoedd yn ysgafn

15. Consequently, high pressure areas are often associated with settled, dry and bright conditions.
Felly rydym yn cysylltu ardaloedd o wasgedd uchel efo chyflyrau sefydlog (sy’n parhau am ddyddiau neu wythnosau), sych a golau.
In summer, anticyclones bring dry, hot weather. In winter, clear skies may bring cold nights and frost.
Yn ystod yr haf, mae antiseiclonau yn dod â thywydd sych a phoeth (tonwresi – heatwaves). Yn ystod y gaeaf gallai awyr clir ddod â nosweithiau oer a barrug.

16. In cold conditions anticyclones may also bring fog and mist, as the cold forces moisture in air to condense at low altitudes.
Pan mae’n oer gall antiseiclonau hefyd ddod â niwl, gan fod y tymheredd oer orfodi lleithder yn yr aer i gyddwyso, yn arbennig yn agos at y ddaear.

18. Anticyclones Antiseiclonau Winter Gaeaf Summer Haf Pressure Gwasgedd
Temperature
Tymheredd
Clouds/Rainfall
Cymylau/glaw
Wind
Gwynt
Other weather conditions
Cyflyrau tywydd eraill
High
Uchel
High
Uchel
Very cold
Oer iawn
Very Warm
Cynnes iawn
No, but hot weather may trigger thunderstorms
Na, ond gall tywydd poeth achlosi stormydd
No!
Na!
Calm
Gosteg (dim gwynt)
Calm
Gosteg (dim gwynt)
Heatwaves and drought
Tonwresi a sychder
Frost & Fog
Barrug a niwl

19. Problems of anticyclonic weather Problemau o dywydd antiseclonig
Winter
Damage to crops
Increase in road traffic accidents
Sporting events cancelled
Summer
Drought
Poor air quality
Water shortages
Heat related deaths
Problemau o dywydd antiseclonig
Gaeaf
Difrod i gnydau
Cynnydd mewn damweiniau ffyrdd
Canslo digwyddiadau chwaraeon
Haf
Sychder
Ansawdd aer isel
Diffyg dŵr
Marwolaethau sy’n gysylltiedig â gwres

20. HIGH PRESSURE
CLEAR SKIES
LITTLE WIND
High Pressure means that air tends to sink. Sinking air is compressed, warms up as a result and its relative humidity falls below saturation. Any clouds evaporate. Rainfall is unlikely, apart from occasional short, intense convectional storms due to insolation with lack of clouds in daytime.
In Britain, high pressure systems have clear skies, little or no wind, little rainfall and tend to be stable and slow moving.
Visibility is intially good, but rapidly deteriorates as dust is trapped by sinking air and is not washed out by rainfall.
Cloud cover is slight, resulting in a high diurnal ranges of temperature (hot days, cold nights). Due to the trapped dust particles and cold nights, dew, frost, fog or smog are common.
Air quality is low as all forms of pollution are retained in the lower atmosphere.
FEW CLOUDS
VISIBILITY IS POOR
FOG & SMOG IS COMMON
CLEAR SKIES CAUSE FROST
VISIBLITY REMAINS BETTER IN MOUNTAINS - LESS POLLUTION

21. Low Pressure Systems Systemau gwasgedd isel
Depressions or Mid-Latitude Cyclones
Diwasgeddau neu seiclonau lledred canol

22. Diwasgedd – system gwasgedd isel
gwasgedd aer mewn milibarrau
isobarrau
ffrynt cynnes
glawiad
ffrynt oer
Isobars are close together (and the pressure is lowest in the middle) meaning a steep pressure gradient and high wind speeds. Two rapid changes in the weather (weather fronts) occur. Rising air cools and condenses to form rain along the fronts.
Mae’r isobarrau yn agos at ei gilydd (a’r gwasgedd ar ei isaf yn y canol) sy’n golygu graddiant gwasgedd serth a gwyntoedd cryf. Mae dau newid sydyn yn y tywydd (ffryntiau tywydd) yn digwydd. Mae aer yn codi ac anwedd dŵr yn cyddwyso i ffurfio glaw ar hyd y ffryntiau.

23. Winds are anti-clockwise and spiral into the middle.
Mae gwyntoedd yn wrth-glocwedd ac yn troelli tuag at y canol.

24. Notice the spiral of cloud visible on the satellite image (it’s a weather front).
Sylwch ar y sbiral o gymylau sy’n weladwy ar y llun lloeren (ffrynt tywydd ydyw).

25. Ffrynt ydy ble mae 2 aergorff yn cyfarfod
Ffrynt ydy ble mae 2 aergorff yn cyfarfod. Gall y tywydd newid yn sydyn pan mae ffrynt yn pasio drosodd.
A front is where 2 airmasses meet. The weather can change quickly when a front passes

26. Sut rydym yn gwybod pan mae ffrynt o gwmpas
Sut rydym yn gwybod pan mae ffrynt o gwmpas? Yn aml mae llinell o gymylau sy’n dod â newid yn y tywydd.
How do we know when a front is near? Often there is a line of clouds which brings change in the weather.
Newid yn y tymheredd Change in temperature
Newid yng nghyfeiriad y gwynt
Change in wind direction
Newid yn y cymylau a pha mor wlyb mae’r aer.
Change in clouds and air moisture

27. Aergorff pegynnol arforol
Polar maritime airmass
SECTOR OER
COLD SECTOR
Aergorff pegynnol cyfandirol
Polar continental airmass
Ffrynt oer
Cold front
SECTOR OER
COLD SECTOR
SECTOR CYNNES
WARM SECTOR
Aergorff trofannol arforol
Tropical maritime airmass
Ffrynt cynnes
Warm front
Mae’r ffryntiau yn symud y ffordd yma The fronts are moving this way

29. Patrwm y tywydd ar draws ffryntiau
Pattern of clouds across fronts
Sector cynnes Warm sector
Ffrynt oer
Cold front
Ffrynt cynnes
Warm front
AER OER
Cold air
Sector oer
Cold sector
AER CYNNES
Warm air
AER OER
Cold air
Sector oer Cold sector
Use the next few slides to build up a picture of the sorts of clouds that are found across a depression.
Defnyddiwch y sleidiau nesaf i adeiladu llun o’r mathau o gymylau a geir ar draws diwasgedd.

30. Ffrynt cynnes ar y ffordd Warm air on the way
Yma mae aergorff cynnes yn gwthio yn erbyn aergorff oer.
Here a warm airmass pushes against a cold airmass
Fel mae’r aer yn codi mae’n oeri a chymylau’n ffurfio
As the air rises it cools and clouds form

32. CIRRUS

33. Thin wispy high clouds Cymylau blew geifr
Cirrus

34. ALTOSTRATUS

35. Thin and uniform Tenau a chyson
Altostratus

36. STRATUS

37. Uniform, thin to thick layered clouds, ill-defined
Cyson, tenau i drwchus, dim llawer o siâp
Stratus

38. In the middle of the warm sector
Yng nghanol y sector cynnes
CUMULUS

39. Low, puffy and piled up Isel, a chymylog!!
Cumulus

40. Yma mae aergorff oer yn gwthio yn erbyn aergorff cynnes.
Ffrynt oer ar y ffordd
Cold front on the way
Yma mae aergorff oer yn gwthio yn erbyn aergorff cynnes.
Here a cold airmass pushes against a warm airmass
Fel mae’r aer oer yn symud i fewn
mae’r aer cynnes yn gorfod codi ac yn oeri gan ffurfio cymylau.
As the cold air moves eastwards the warm air is forced to rise and cools forming clouds.

41. CUMULONIMBUS

42. Tall, fluffy angry looking grey clouds
Tal, cymylog ond llwyd a bygythiol
Cumulonimbus

43. ALTOCUMULUS

44. Medium height, small puffy clouds, patchy lines
Uchder canolig, cymylau bach mewn llinellau toredig
Altocumulus

45. Patrwm y tywydd ar draws ffryntiau
Pattern of weather across fronts
Ffrynt oer
Cold front
Ffrynt cynnes
Warm front
AER CYNNES
Warm air
AER OER
Cold air
AER OER
Cold air
Glaw trwm
Heavy rain
Glaw man
Drizzle

46. Patrwm y tywydd ar draws ffryntiau
Pattern of weather across fronts
Ffrynt oer
Cold front
Ffrynt cynnes
Warm front
AER CYNNES
Warm air
AER OER
Cold air
AER OER
Cold air
Glaw trwm
Heavy rain
Glaw man Drizzle
Cyfeiriad mae’r tywydd yn symud
Direction the weather is moving
Tywydd olaf
Final weather
Tywydd cyntaf
Initial weather

47. Mae diwasgeddau yn dechrau, datblygu a marw dros gyfnod o wythnos
Mae diwasgeddau yn dechrau, datblygu a marw dros gyfnod o wythnos. Mae ffrithiant rhwng aer cynnes o’r de ac aer oer o’r gogledd yn golygu eu bod yn dechrau troi o gwmpas ei gilydd nes bod y ffryntiau yn ffurfio. Maent yn tueddu symud o’r gorllewin i’r dwyrain.
Depressions start, develop and die within a period of about a week. Friction between two air masses, warm from the south and cold from the north mean that they start to turn about each other until the fronts form. They tend to move from west to east.
The cold front travels more quickly than the warm front so eventually catches it up. Eventally all of the warm sector air has left the ground forming an occluded front.
Mae’r ffrynt oer yn teithio’n gynt na’r un cynnes felly mae’n ei ddal i fyny. Yn y pendraw bydd aer cynnes y sector cynnes i gyd wedi gadael y tir gan ffurfio ffrynt achludol.

48. Make sure you know the symbols for the three sorts of fronts.
Sicrhewch eich bod yn gwybod y symbolau am y tri math o ffryntiau.