2. تهیه کننده: فرشید فرخ نژاد
مقدمه ای بر خدمات ارزی
تهیه کننده: فرشید فرخ نژاد
اداره امور بین الملل
1386

3. کلیه عملیاتی که بانک با پول خارجی یا ارز انجام می دهد که عبارتند از:
بانکداری خارجی
کلیه عملیاتی که بانک با پول خارجی یا ارز انجام می دهد که عبارتند از:
1. خرید و فروش ارز
2. افتتاح انواع حسابهای ارزی
3. نقل و انتقالات ارزی
4. عملیات مربوط به معاملات ارزی
5. عملیات مربوط به اعتبارات اسنادی
6. عملیات مربوط به بروات اسنادی و وصولیها
7. عملیات مربوط به ضمانتنامه های ارزی
8. عملیات مربوط به تسهیلات ارزی، فاینانس، ریفاینانس و صندوق ذخیره ارزی

4. منابع و مصارف ارزی
الف: منابع ارزی: عواید بدست آمده از صادرات کشور و پرداختهای یکجانبه یک کشور
الف -1: صادرات مرئی
ب -1: صادرات غیر مرئی
ب-1-1: درآمد عوامل تولید در خارج
ب-1-2: جهانگردان و مسافران خارجی
ب-1-3: سفارتخانه ها و نمایندگی های خارجی
ب-1-4: وامهای دریافتی و بهره های حاصل از سرمایه گذاری
ب-1-5: دریافت کمکهای بلاعوض
ب: مصارف ارزی: هزینه های پرداختی به خارج از کشور بابت واردات کالا و خدمات
ب-1: واردات کالا و خدمات
ب-2: هزینه جهانگردان و مسافران در خارج
ب-3: هزینه کارکنان خارجی شاغل در کشور
ب-4: بهره سرمایه گذاری و وامهای خارجی
ب-5: پرداخت کمکهای بلاعوض

5. روشهای پرداخت (دریافت) در بازرگانی خارجی
1. روشهای سنتی
1-1. روش حساب باز: ارسال کالا توسط فروشنده بر مبنای اعتماد کامل و پرداخت وجه کالا توسط خریدار پس از دریافت کالا (ریسک بالا برای صادر کننده)
2-1. روش پیش پرداخت کامل: ارسال وجه کالا از طریق حواله توسط خریدار برای فروشنده . ارسال کالا توسط فروشنده پس از دریافت وجه (ریسک بالا برای وارد کننده)
2. روشهای مدرن
1-2. اعتبارات اسنادی
2-2. وصولی ها

6. عملیات غیر بازرگانی در بانکداری خارجی
1. خرید و فروش ارز
2. افتتاح انواع حسابهای ارزی
3. نقل و انتقالات ارزی
4. عملیات مربوط به معاملات ارزی (Dealing)
این عملیات نسبت به عملیات بازرگانی، درآمد کمتری برای بانک داشته و از لحاظ ارزش نسبت به حجم عملیات بازرگانی ارزی بازار محدودتری دارد.

7. قابلیت تبدیل ارزها
اگر پول کشوری در بازارهای بین المللی به سایر پولهای بیگانه قابل تبدیل باشد، آنرا قابل تبدیل و در غیر اینصورت غیر قابل تبدیل مینامند.
الف) ارزهای قابل تبدیل
الف -1) قابلیت تبدیل کامل
الف – 1- 1) تضمین تبدیل از سوی انتشاردهنده
الف – 2-1) عرضه و تقاضا آن در بازارهای بین المللی
الف -2) قابلیت تبدیل محدود
ب) ارزهای غیر قابل تبدیل: غیر از تعداد محدودی از ارزها، اکثر ارزهای جهان غیر قابل تبدیل بوده و متعلق به کشورهایی است که نتوانسته اند در بازارهای جهانی جایگاه قابل قبولی برای صادرات کالا و خدمات خود بدست آورند.

8. انواع ارزها ارز بازرگانی:
ارز بازرگانی به ارزی گفته می شود که از منابع تجاری عاید شود یا به مصارف تجاری برسد. بدینسان ارز بازرگانی همه ی درآمدها و مصارف در زمینه صادرات و واردات کالاها را در بر می گیرد. مبادلات ارز بازرگانی معمولاً با اعتبار اسنادی، برات خارجی، برات اسنادی و... انجام می شود.
ارز غیر بازرگانی:
منظور از ارز غیربازرگانی ارزی است که از منابع -غیر تجاری عاید شود یا به مصارف غیرتجاری برسد. بدینسان ارز غیربازرگانی تمامی درآمدها و مصارف در زمینه ی جهانگردی، ارائه خدمات علمی و فرهنگی، سفارتخانه ها، آموزش دانشجویان، معالجه بیماران و ... را در برمی گیرد.

9. حواله ارزی
«حواله ارزی» نوعی دستور پرداخت است که بموجب آن یک بانک به تقاضای مشتری خود، عهده یکی از کارگزاران خود در خارج از کشور صادر و درخواست واریز وجه به حساب ذینفع را می نماید. حوالجات ارزی در حال حاضر از طریق سوئیفت بر اساس نمونه پیام 103(و در برخی موارد، نمونه پیام 202 جهت مبادلات بین بانکی) مخابره شده و به دو دسته تقسیم میشوند:
1. حواله وارده: پس از واریز وجه به حساب بانک رفاه و دریافت پیام 103، سند ارزی عهده شعبه مربوطه صادر می گردد.
2. حواله صادره: پس از تأمین وجه حواله و سایر هزینه های مرتبط توسط مشتری، پیام سوئیفتی (پیام 103) بر اساس درخواست مشتری مخابره می گردد.

10. نکات مهم در تنظیم حواله های ارزی صادره
1. درج مشخصات کامل حواله دهنده
2. تعیین دقیق مبدأ حواله
3. مشخصات کامل ذینفع
4. شماره حساب و کد شعبه گیرنده
5. اعلام هدف و منظور از ارسال حواله (در فیلد 72 پیام 103)

11. حسابهای ارزی انواع حسابهای ارزی نزد بانکهای خارجی:
1. حساب جاری یا حساب دیداری (Current/Demand/Sight Account): در این نوع حسابها به محض تقاضا و رؤیت دستور پرداخت صاحب حساب دریافت و پرداخت امکانپذیر می باشد.
2. حساب سپرده غیر دیداری (Deposit/Call Account)
1-2. حساب سپرده پیش آگهی: در صورت نیاز به برداشت از این حساب، صاحب حساب می بایست نسبت به اعلام آگهی قبلی (24یا 48 ساعت قبل) به بانک نگهدارنده اقدام نماید.
2-2. حساب سپرده ثابت: صرفاً در سررسید قابلیت برداشت وجود دارد.
انواع حسابهای ارزی نزد بانکهای داخلی:
1. سپرده جاری ارزی
2. سپرده پس انداز ارزی
3. سپرده مدتدار ارزی (پرداخت سود با نرخ لایبور )

12. خرید و فروش ارز خرید ارز:
1. ارزهای قابل خرید توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران عبارتند از: یورو، پوند انگلیس، دلار آمریکا، ین ژاپن، فرانک سوئیس، درهم امارات، ریال عربستان، دلار کانادا، دینار بحرین
2. خرید اسکناس حداکثر تا سقف دلار یا معادل آن به سایر اسعار با رعایت قوانین پولشوئی امکانپذیر می باشد. (خرید ارز از محل حواله و حساب ارزی مشتری بدون محدودیت مجاز می باشد)

13. خرید و فروش ارز(ادامه) فروش ارز: 1. ارز مسافرتی تا سقف 2.000 دلار
2. ارز درمانی (با تأییدیه مرکز درمانی خارج از کشور و تشخیص کتبی پزشک معالج داخلی)
3. ارز مأموریت:
4. امور دانشجوئی
5. فروش ارز بابت فرصتهای مطالعاتی
6. هزینه شرکت در نمایشگاههای خارج از کشور
7. انتقال حقوق کارکنان خارجی
8. بابت کارمزدها
9. بابت کارت اعتباری
10. فروش ارز بابت افتتاح حساب ارزی
11. سایر موارد مندرج در بخش 3 مجموعه مقررات ارزی

14. نیم در هزار (حداکثر 50 دلار)
درآمدهای عمومی حاصل از خرید و فروش ارز (با فرض خرید/فروش دلار سه ماهه)
مبلغ کارمزد
نرخ تعرفه
حداقل
عنوان تعرفه
---
بدون کارمزد
انتقال ارز از حسابهای ارزی
5/2 دلار
نیم در هزار (حداکثر 50 دلار)
3 دلار
انتقال به حسابهای ارزی
خرید از محل حواله ارزی
5 دلار
1 در هزار (حداکثر 50 دلار)
1 دلار
خرید اسکناس
5/7 دلار
5/1 در هزار (حداکثر 200 دلار)
حواله ارزی از محل فروش ارز
10 دلار
2 در هزار
پرداخت اسکناس از محل حسابهای ارزی
5 در ده هزار
فروش اسکناس

15. روشهای تعیین نرخ ارز
1. نظام نرخ ثابت ارز: پول ملی یک کشور به یک ارز یا سبدی از اسعار ثابت می گردد. معمولاً در کشورهایی استفاده میشود که منابع ارزی غنی داشته و امکان حفظ رابطه ثابت بین پول ملی و ارز یا سبد ارزی پایه را دارند.
2. نظام نرخهای متعدد: برای مصارف مختلف، نرخهای برابری متفاوت ارائه میگردد. این نظام به کنترل ارزی بسیار قوی نیاز دارد.
3. نظام نرخهای شناور: در این نظام، هر لحظه نرخ برابری پول ملی نسبت به سایر اسعار، در نتیجه عواملی همچون وضعیت اقتصادی، سیاستهای پولی و مالی، تراز تجاری، جابجایی سرمایه، عوامل سیاسی دچار نوسان میشود.
4. نظام نرخهای شناور کنترل شده: در این نظام نرخها شناورند، اما دولت با مداخلات مکرر از طریق بانک مرکزی برابری پول ملی با اسعار بیگانه را تحت کنترل داشته و عرضه و تقاضا را تا رسیدن به نرخ مورد حمایت تنظیم می نماید. نظام فعلی تعیین نرخ کشور ما، همین نظام است.

16. روشهای تعیین نرخ ارز ثابت متعدد (مثل ایران در قبل از سال 1380 هـ ش)
شناور 1971 میلادی
شناور مدیریت شده (همانند ایران از سال 1381 هـ ش)

17. تاریخچه تعیین نرخ ارز در ایران
از سال 1325 تا 1353 ریال ایران به دلار و از طریق آن به سایر اسعار ثابت بود.
از 1353 تا 1356 ریال به SDR ثابت شد و هر SDR معادل 82/2425 ریال تعیین گردید
از 1356 تا 1359 ریال به دلار تثبیت شد و نرخ خرید و فروش 70/35-70/60 ریال تعیین شد.
از 1359 تا 1371 ریال به SDR تثبیت شد و نرخ متوسط هر SDR 92/30 ریال اعلام شد.
از 1372 تا 1379 ریال به سایر ارزها شناور اعلام شد و علاوه بر آن نرخ صادراتی و گواهی سپرده نیز اعلام می گردید. در این زمان هر دلار اعلام می گردید.
نرخ شناور مدیریت شده، تثبیت دلار آمریکا به ریال
نرخ شناور مدیریت شده، تثبیت یورو به ریال و حذف دلار آمریکا

18. قابلیت تبدیل ارزها
اگر پول کشوری در بازارهای بین المللی به سایر پولها قابل تبدیل باشد آن را قابل تبدیل و در غیر این صورت غیر قابل تبدیل می گویند.
در صورتی که ارز کشوری در بازارهای پولی و مالی به هر میزان و منظوری به سهولت تبدیل شود به آن ارز قابل تبدیل کامل می گویند برای مثال دلار آمریکا، بارها شاهد بودید که فردی عازم کشور اروپائی است ولی برای سفر خود دلار تهیه می کند. البته این کار دلایل خاص خود را دارد ولی فاغ از صحیح بودن یا نبودن آن می توان به قابلیت تبدیل کامل آن اشاره کرد. برخی از ارزها هم هستند که قابل تبدیل بوده ولی در برخی میزان و منظورها نمی توان آن را به سادگی تبدیل کرد. فرض کنید یک توریست با ین ژاپن به کشور ترکیه سفر کند ممکن است وی برای تبدیل آن مجبور شود به چند صرافی مراجعه کند اما اگر دلار آمریکا به همراه داشت در اولین مغازه هم می توانست آن را تبدیل کند.
ارزهای غیر قابل تبدیل به هر میزان و منظوری قابلیت تبدیل ندارند.

19. انواع روشهای اعلام نرخ برابری ارزها
روش مستقیم: نرخ برابری یک یا صد واحد ارز خارجی در مقابل پول ملی کشور اعلام می شود مثلاً یک دلار آمریکا برابر است با 1001 تومان یا ریال
روش غیر مستقیم: نرخ برابری یک یا صد واحد پول کشور در مقابل ارز خارجی اعلام می شود مثلاً ریال ایران برابر است با 99 سنت آمریکا.
روش قیمت: در بازارهای بین المللی همواره نرخ برابری یک دلار آمریکا به سایر ارزها اعلام می گردد به استثنای ارزهای پوند انگلیس، یورو، دلار استرالیا و راند آفریقای جنوبی
1USD= CHF یعنی یک دلار آمریکا برابر 0667/1 فرانک سوئیس می باشد.
1EUR=1.4280USD یعنی یک یورو برابر با 4280/1 دلار آمریکا است.

20. نرخهای متقابل Cross
به نرخ برابری دو ارز غیر دلاری که از برابری هر یک از آنها نسبت به دلار به دست آید نرخ متقابل می گویند. مثلاً نرخ برابری فرانک سوئیس/ ین ژاپن (CHF/JPY) که از برابری دلار آمریکا/ فرانک سوئیس و دلار آمریکا/ ین ژاپن به دست می آید نرخ متقابل می گویند.

21. آشنایی باروش های بررسی بازارهای مالی
بطور کلی سوداگران(معامله گران) از دو روش پایه برای تحلیل و پیش بینی بازار استفاده میکنند.

22. آشنایی باروش های بررسی بازارهای مالی (ادامه)
تکنیکال Technical Analysis تکنیکالیست ها افرادی هستند که از مطالعه رفتار های بازار با استفاده از نمودارها با هدف پیش بینی آینده روند قیمت ها استفاده می کنند. آنها عقیده دارند هر چیزی که بتواند در قیمت تاثیرگذار باشد عینا در قیمت فعلی لحاظ شده است و به شكل نمودارها بسيار توجه ميكنند چرا كه معتقدند بازار تكرار ميشود.

23. آشنایی باروش های بررسی بازارهای مالی (ادامه)
فاندامنتال Fundamental Analysis
فاندامنتالیست ها، سوداگرانی هستند که متغیرهای سیاسی ، اقتصادي ، بین المللي، وضعیت اقتصاد داخلی و.. را تفسير كرده و در جستجوی انگیزه ها و دلایل حرکت نرخ های مبادله ارزی می باشند.

24. آشنایی باروش های بررسی بازارهای مالی (ادامه)
اما در بحث انجام معامله همواره تلفيقي از دو روش فوق مورد استفاده قرار مي گيرد يعني  Technical&Fundamental Analysis در خصوص سوداگرانی که با ترکیب و تجزیه تحلیل عوامل تکنیکال و فاندامنتال به تفسیر و پیش بینی آینده قیمت در بازار می پردازند بايد گفت روش این دسته از سوداگران بیش از آنکه وابسته به هر کدام از دو دسته بالا باشد بر اساس تجربه و ترکیب عوامل گوناگون تغییرات قیمت و عوامل بنیادی میباشد.

25. آشنایی باروش های بررسی بازارهای مالی (ادامه)
اما ذكر يك نكته ضروري است :
هيچ معامله گري نميتواند با بسنده كردن به يكي از روشهاي فوق به انجام معامله بپردازد . اين دو روش همواره همديگر را تحت تاثير خود قرار ميدهند.

26. اصطلاحات متداول در عملیات خزانه داری ارزی
1. نرخ شروع (Opening Rate): اولین نرخی که توسط یک بانک معتبر بین المللی جهت معامله اعلام می گردد.
2. نرخ خاتمه (Closing Rate): آخرین نرخی که یک بانک یا بازار با آن فعالیتش را پایان می بخشد.
3. سازندگان قیمت (Price Maker): بانکهایی که توان اعلام نرخ خرید و فروش در برابر متقاضیان نرخ را دارند.
4. گیرندگان قیمت (Price Taker): بانکهایی که متقاضی دریافت نرخ خرید و فروش و انجام معامله با سازندگان قیمت می باشند.

27. اصطلاحات متداول در عملیات خزانه داری ارزی(ادامه)
5. پوزیشن (Position): وضعیتی که در پایان روز معامله، می بایست با انجام معامله معکوس، نتیجه خرید و فروش صفر و سود حاصله به درآمد بانک واریز گردد.
6. سفته بازی (Speculation): ایجاد وضعیت کسری یا فزونی در بازار با هدف همسان نمودن آن در آینده و کسب سود، سفته بازی نامیده می شود.
7. معاملات نقدی (Spot): معامله ای که سررسید و تسویه آن دو روز کاری بعد از تاریخ انجام معامله باشد.
8. حاشیه سود (Margin): فاصله بین نرخ خرید و فروش را حاشیه سود مینامند.

28. زمان تسویه معاملات
تاریخ معامله: روزی که معامله ای توسط دو معامله گر انجام می پذیرد تاریخ معامله یا Trade Date نامیده می شود.
تاریخ سررسید معامله: روزی که ارزهای معامله شده توسط دو طرف معامله می گردد تاریخ سررسید معامله یا Value Date نامیده می شود.

29. انواع معاملات
معاملات SPOT
معاملات TOM
معاملات Same Day

30. معاملات Spot
معاملات نقدی در بازارهای ارز به معاملاتی گفته میشود که سررسید و تسویه (Value Date) آنها دو روز کاری بعد از انجام معامله (Deal / Trade Date) باشد.
در تاریخ تسویه، در صورتی که بانکهای یکی از ارزهای طرف معامله در آن تاریخ تعطیل باشد تاریخ تسویه هر دو ارز به یک روز کاری بعد منتقل می شود.

31. معاملات TOM
در معاملات TOM، بر خلاف معاملات نقدی SPOT، تسویه آن یک روز کاری بعد از انجام معامله صورت می پذیرد.
این معامله یک نوع معامله سلف Forward می باشد.

32. معاملات Same Day این معامله یک نو ع معامله سلف Forward می باشد.
در معاملات Same Day، بر خلاف معاملات نقدی SPOT، تسویه آن همان روز انجام معامله صورت می پذیرد.
این معامله یک نو ع معامله سلف Forward می باشد.

33. آشنایی با بازارپول
بازار پول: بازار سرمایه گذاری کوتاه مدتی است که سرمایه گذار می تواند با ریسک کم از یک شب تا یکسال در این بازار سرمایه گذاری نمایند. سطح نرخ سود در این بازارها به نوع ارز، سررسید، رتبه اعتباری وام گیرنده و عرضه و تقاضا بستگی دارد.
1. بازارهای پولی سپرده ثابت
2. اوراق بهادار بازار پول

34. آشنایی با بازارپول (ادامه)
1-2. اسناد خزانه (Treasury Bill): ابزار ایجاد بدهی کوتاه مدت دولتی با سررسید حداکثر یکساله بوده که کمتر از ارزش اسمی فروخته شده و در سررسید ارزش اسمی آن پرداخت می شود.
2-2. گواهی سپرده (Certificate of Deposit): ابزار بدهی قابل معامله کوتاه مدت به سررسیدیکساله بوده که توسط بانکهای تجاری صادر می گردند. این اوراق قابلیت نقدینگی و فروش در بازارهای ثانویه دارند.
3-2. قبولی بانک (Bank Acceptance): براتهایی هستند که عهده یک بانک صادر و آن بانک برات را قبولی نویسی نموده و موظف به پرداخت مبلغ اسمی برات در سررسید می باشد.
4-2. اوراق تجاری (Commercial Papers): سفته های کوتاه مدتی است که توسط شرکتهای تجاری معتبر و بزرگ که داری ریسک اعتباری مناسب می باشند، صادر می گردد.
5-2. اوراق تجاری اروپایی: شرکتهای بزرگ تجاری اگر به ارزی غیر از ارز کشور خود اوراق تجاری صادر نمایند، اقدام به توزیع اوراق تجاری اروپایی نموده اند.

35. آشنایی با بازار سرمایه
بازار سرمایه که بازار اوراق قرضه نیز نامیده می شود، امکان سرمایه گذاری بلند مدت تا سی سال حتی برای سرمایه های کوچک را فراهم می آورد.
اوراق قرضه (Bond): ابزار ایجاد بدهی است که صادر کننده آن ملزم به بازپرداخت بدهی به اضافه سود متعلقه به قرض دهنده یا سرمایه گذار در طی یک دوره مشخص زمانی می باشد.
1. اوراق قرضه با نرخ ثابت: پرداخت سود به صورت ماهیانه بوده و در سررسید صادر کننده اوراق موظف به پرداخت آخرین سود و مبلغ اسمی اوراق به دارنده آن می باشد. هر چه سررسید اوراق طولانیتر باشد، ریسک نوسان قیمت آن بیشتر است.
2. اوراق قرضه با نرخ شناور: نرخ سود از قبل مشخص نبوده، اما در فواصل زمانی مشخص و مساوی بر طبق نرخ پایه (مانند لایبور) تعیین می گردد.
3. اوراق قرضه با کوپن صفر: این اوراق با ارزش کمتر از قیمت اسمی در بازار عرضه شده که مابه التفاوت قیمت اسمی در سررسید و قیمت خرید، کوپن اینگونه اوراق محسوب می شود.

36. معاملات ابزار مشتقه Derivatives Market
در بازارهای بین المللی به ابزارها و تکنیک هائی اطلاق می گردد که از بازار نقدی تبدیلات ارزی و پول و سرمایه مشتق شده اند. هدف از ایجاد ابزار مشتقه حذف ریسک نوسانات نرخهای تبدیل و بهره بوده تا سرمایه گذاران با انجام اینگونه معاملات پوشش لازم را در بازار کسب نمایند.

37. معاملات ابزار مشتقه Derivatives Market(ادامه)
چند نوع عمده از این نوع ابزارها عبارتند از:
معاملات سلفForward Transactions
معاملات آتی Future Transactions
معاملات سوآپ Swap Transactions
معاملات اختیاری Option Transactions

38. معاملات سلف Forward transaction
معاملاتی که سررسید (والور ) آن بیش از دو روز کاری و حداکثر یک سال باشد معاملات سلف نامیده میشود. نرخ سلفِ ارزهای عمده برای دوره های یک هفته ، یک ماهه ، دوماهه ، سه ماهه، شش ماهه، نه ماهه و یکساله در رویترز خبری اعلام میگردد.
نرخ معاملات سلف برای هر تعداد روز قابل محاسبه و معامله است برای مثال برای دوره 113 روزه ، 38 روزه و.. که به آن تاریخهای شکسته شده یا اصطلاحا broken dates میگویند.

39. معاملات سلف Forward transaction(ادامه)
توافقات لازمه در این معامله عبارتند از : دو نوع ارز مورد معامله ، مقدار ارز مورد معامله ، سررسید، نرخ برابری آتی دو ارز.
از خصوصیات این معامله ، ارتباط مستقیم نرخ سلف با نرخ بازار نقدی spot است .
نحوه اعلام نرخ سلف به صورت نرخ نقدی spot و تفاوت نرخ سلف با نرخ نقدی forward margin اعلام میگردد.

40. معاملات future
معاملات آتی future همان معاملات سلف forward هستند که سررسید آنها بیش از دو روز کاری است و بواسطه این تشابه و به منظور رسیدن به تعریف معاملات آتی بهتر است به ذکر تفاوتهای آن با معاملات سلف اشاره گردد:
معاملات آتی future برای مبالغ استاندارد در سالنهای بورس برای مشتریان انجام میشود.
معاملات آتی future برای تاریخهای مشخص (چهار بار در سال در سومین چهارشنبه ماههای آخر هر فصل سررسید می شوند.
معاملات آتیfuture درمقایسه با معاملات سلف forward ، تعداد کمتری از ارزها را شامل میشود.
معاملات آتی future از نوع قراردادهای بانک با مشتری نمیباشد بلکه خریدار و فروشنده با اتاق پایاپای بورس که در آنجا معامله انجام داده اند طرف حساب هستند.

41. معاملات سوآپ (تعویضی) Swap transactions
خرید و فروش و یا فروش و خرید همزمان یک کالا به سررسیدهای متفاوت را معامله سوآپ گویند. یک معامله سوآپ ارز ، دو معامله همزمان نقدی (spot) و سلف (forward) عکس یکدیگر می باشد.

42. معاملات سوآپ (تعویضی) Swap transactions(ادامه)
بواسطه خرید و فروش یا فروش و خرید یک مقدار مشخص ارز همزمان و عدم وجود ریسک نوسانات نرخ ارز ،صرفا اینگونه معاملات دارای هزینه می باشد که این هزینه تفاوت بین نرخهای معامله نقدی و معامله سلف خواهد بود. این تفاوت ناشی از اختلاف نرخ بهره دو ارز می باشدکه دریافت کننده ارز با نرخ بهره بالاتر در معاملات نقدی تفاوت دو نرخ بهره برای مدت استفاده از ارز با نرخ بهره بالاتر (هزینه سوآپ) را پرداخت می نماید.

43. معاملات اختیاری option transactions
یک معامله اختیاری اعطای یک حق به خریدار معامله، بدون هیچگونه تعهدی برای او جهت خرید یا فروش مورد معامله در یک نرخ مشخص در تاریخ یا تا تاریخ توافق شده ای در آینده میباشد. خریدار این حق ، هزینه این معامله را پرداخت میکند.

44. معاملات اختیاری option transactions(ادامه)
در حالت اول و دوم خریدار option میتواند بدون هیچگونه تعهدی از انجام معامله خودداری کند. و خریدار میتواند طلای مورد نظر خود را با نرخ روز و قیمت کمتر خریداری نماید. اما اگر نرخ طلا بالاتر رفته باشد خریدار تمایل به انجام معامله دارد چرا که طلا را با نرخ کمتر از نرخ روز معامله کرده و از آنجائیکه این نوع معامله برای فروشنده option تعهد آور است ، فروشنده ملزم به انجام معامله است.

45. سوئیفت (S.W.I.F.T) Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication
سوئیفت «انجمن جهانی خدمات بین بانکی» می باشد. پس از خاتمه جنگ جهانی دوم و همزمان با گسترش عملیات بین المللی بین بانکی، موسسه سوئیفت با عضویت 239 بانک از 15 کشور در شهر بروکسل بلژیک تأسیس گردید. پس از خرید تجهیزات و نصب و راه اندازی آنها، سوئیفت در سال 1977 با 518 بانک از 23 کشور راه اندازی گردید. در حال حاضر میلیونها پیام از بانکهای مختلف از سیستم جهانی سوئیفت مخابره می شود. سوئیفت را می توان به عنوان یک موسسه غیر انتفاعی دانست که متعلق به بانکهای عضو بوده و با پرداخت حق عضویت توسط آنها اداره می شود. بانکهای عضو سوئیفت اعضای 25 نفری هیأت مدیره سوئیفت را انتخاب کرده و هر یک از اعضاء به عنوان سهامدار سوئیفت می باشند. میزان سهام اختصاص یافته به تعداد پیامهای مخابره شده بستگی دارد و هر 3 سال یکبار مورد بازنگری قرار می گیرد.

46. سوئیفت (S.W.I.F.T) (ادامه)
از ویژگیهای سیستم سوئیفت می توان به برخورداری از روشهای استاندارد، بالا بودن ضریب اطمینان و امنیت، بالا بودن سرعت مخابره پیام، کم بودن هزینه مخابره پیام نسبت به سایر روشها و امکان دسترسی آسان و سریع به سیستم در تمامی ساعات شبانه روز اشاره نمود. استفاده کنندگان از سوئیفت عبارتند از:
1. اعضاء
2. اعضاء فرعی
3. شرکت کنندگان

47. انواع پیامهای مورد استفاده در سیستم سوئیفت عبارتند از :
1. گروه پیامهای صفر: بین اعضاء و سوئیفت
2. گروه پیامهای 1: برای انتقال وجوه، پرداختها و چکهای مشتریان (پیامهای نمونه 100 تا 199) به کار می رود. متداولترین پیام این گروه MT103 می باشد که مخصوص حوالجات ارزی است.
3. گروه پیامهای 2: در مورد نقل و انتقال وجوه بین بانکها کاربرد دارد. متداولترین پیام این گروه MT202 مخصوص نقل و انتقال وجوه بین حسابهای بانکی نزد کارگزاران مختلف می باشد.
4. گروه پیامهای 3: در ارتباط با تأئیدیه معاملات ارزی و معاملات خزانه داری مانند خرید و فروش ارزی بین بانکی بوده و متداولترین پیامهای این گروه MT300 مخصوص تأئیدیه معاملات نقدی و MT320 مخصوص تأئیدیه سپرده گذاری و سپرده گیری است.
5. گروه پیامهای 4: در ارتباط با وصولیها بوده و متداولترین پیام آن MT400 می باشد.

48. انواع پیامهای مورد استفاده در سیستم سوئیفت عبارتند از: (ادامه)
6. گروه پیامهای 5: در ارتباط با معاملات مربوط به اوراق بهادار می باشد.
7. گروه پیامهای6: در مورد معاملات مربوط به بازارهای اوراق قرضه و فلزات قیمتی کاربرد دارد.
8. گروه پیامهای 7: این پیامها بیشترین کاربرد را در سیستم بانکی داشته و در ارتباط با اعتبارات اسنادی و ضمانتنامه های ارزی می باشد. متداولترین پیامهای این گروه 700تا 756 و 799 مربوط به اعتبار اسنادی و پیامهای 760 تا 799 مربوط به ضمانتنامه ها می باشد. پیام 700 مربوط به گشایش اعتبار اسنادی و پیام 760 مربوط به صدور ضمانتنامه می باشد.
9. گروه پیامهای 8: مربوط به چکهای مسافرتی است.
10. گروه پیامهای 9: در ارتباط با مدیریت وجوه، صورتحساب و اعلامیه های بدهکار و بستانکار بوده و متداولترین پیامهای این گروه MT950 و MT910 می باشد.

49. عملیات بازرگانی در بانکداری خارجی
1. اعتبارات اسنادی (Documentary Credits)
2. وصولیها (Collections)
3. ضمانتنامه های ارزی (Guarantees)
4. عملیات مربوط به تسهیلات ارزی، فاینانس و ریفاینانس و صندوق ذخیره ارزی
این عملیات نسبت به عملیات غیر بازرگانی، ریسک بیشتری برای بانک به همراه داشته و به تخصص بیشتری نیاز دارد، با این حال انجام این عملیات درآمد بیشتری را برای بانک به همراه خواهد داشت. ارائه سرویس خدمات بازرگانی به مشتریان نیازمند امکانات و کارکنان متخصص می باشد و ریسک عملیاتی بالایی دارد. بدیهی است انجام اینگونه عملیات درآمد بالاتری نیز برای بانک خواهد داشت.

50. قراردادهای فروش بین المللی کالا
توافق کتبی که در بازرگانی بین المللی بین خریدار و فروشنده منعقد و تعیین کننده حدود تعهدات و تکالیف هر یک از طرفین قرارداد می باشد و به دو صورت قابل پرداخت میباشد:
1. نقدی
2. تجارت متقابل
1-2. معاملات تهاتری
2-2. بیع متقابل (Buy Back)

51. نکات مهم و اساسی در قراردادهای فروش بین المللی کالا
1. عنوان قرارداد
2. مقدمه
3. آدرس و مشخصات دقیق خریدار و فروشنده
4. تاریخ تنظیم و امضای قرارداد
5. موضوع قرارداد
6. مشخصات دقیق کالای موضوع قرارداد
7. مدت و تاریخ انقضای قرارداد
8.میزان تعهدات فروشنده و خریدار
9. مبلغ و نوع ارز قرارداد
10. روش پرداخت
11. مبدأ ساخت و مبدأ حمل کالا
12. زمان حمل و نحوه تحویل کالا
13. ترم حمل
14. بسته بندی و کیفیت و استانداردها
15. تضمین های عملکرد و جریمه های تأخیر در تحویل کالا
16. قانون حاکم بر قرارداد و تعیین مرجع داوری و شرایط حل و فصل اختلافات
17. زبان اسناد و مکاتبات قرارداد و تعداد نسخ قرارداد و فهرست پیوستها و اصلاحیه ها
18. شرایط اضطراری و شرایط بازرسی کالا

52. اینکوترمز 2000
با توجه به اهمیت زیاد قراردادهای بین المللی، اتاق بازرگانی بین المللی (ICC) با هدف کمک به خریدار و فروشنده، ترمهای تجارت بین المللی (INCOTERMS) را برای تعیین میزان وظایف، تعهدات و مسئولیتهای خریدار و فروشنده ارائه نمود. این اصطلاحات با ریسک ناشی از صدمه دیدن یا از بین رفتن کالا سرو کار داشته و کاری به انتقال مالکیت کالا از فروشنده به خریدار ندارد.

53. گروه بندی اصطلاحات 13 گانه اینکوترمز
تحویل کالا در محل کار فروشنده
EXW
گروه E
تحویل کالا به حمل کننده در مبدأ حمل
FCA
گروه F
تحویل کالا در کنار کشتی در مبدأ حمل
FAS
تحویل کالا روی عرشه کشتی در مبدأ حمل
FOB
هزینه و کرایه حمل کالا تا مقصد بعهده فروشنده
CFR
گروه C
هزینه، حق بیمه و کرایه حمل کالا تا مقصد بعهده فروشنده
CIF
هزینه و کرایه حمل کالا پرداخت شده تا مقصد بعهده فروشنده
CPT
هزینه، حق بیمه و کرایه حمل کالا پرداخت شده تا مقصد بعهده فروشنده
CIP
تحویل کالا در مرز
DAF
گروه D
تحویل کالا روی عرشه کشتی در بندر مقصد
DES
تحویل کالا روی بارانداز اسکله در بندر مقصد
DEQ
تحویل کالا در مقصد عوارض پرداخت نشده
DDU
تحویل کالا در مقصد عوارض پرداخت شده
DDP

54. طبقه بندی اصطلاحات اینکوترمز بر اساس میزان مسئولیت فروشنده و خریدار
طبقه بندی اصطلاحات اینکوترمز بر اساس میزان مسئولیت فروشنده و خریدار
ریسک فروشنده D C F E
ریسک خریدار

55. طبقه بندی اصطلاحات اینکوترمز در حمل و نقل دریایی، زمینی و هوایی
طبقه بندی اصطلاحات اینکوترمز در حمل و نقل دریایی، زمینی و هوایی
اصطلاحات اینکوترمز در حمل و نقل زمینی و هوایی
1. FCA
2. CPT
3. CIP
4. DAF
5. DDU
6. DDP
اصطلاحات اینکوترمز در حمل و نقل دریایی
1. FAS
2. FOB
3. CFR
4. CIF
5. DES
6. DEQ
در ترم EXW کالا در محل کار فروشنده تحویل خریدار شده و از آنجا به بعد حمل به عهده خریدار است. ترمهاي CFR يا C&F CIF،DAF،CPT،CIP،DDU،DDP،DES ،DEQ همچنانكه در بارنامه نيز قيد گرديده كرايه پيش‌كرايه Prepaid شده است.

56. عملیات خرید خارجی از شروع تا خاتمه
1. مذاکره با فروشنده/فروشندگان و دریافت پیش فاکتور
2. انجام عملیات ثبت سفارش کالا نزد وزارت بازرگانی
3. عقد قرارداد و دریافت بیمه نامه حمل
4. مراجعه به بانک و اخذ مدارک و ارائه تعهد نامه، تضمین، وثایق و پیش پرداخت و ...
5. گشایش اعتبار توسط بانک خریدار و ابلاغ آن به فروشنده توسط بانک کارگزار ابلاغ کننده
6. تهیه/ساخت و ارسال کالا توسط فروشنده بر اساس شرایط اعتبار اسنادی
7. ارائه اسناد حمل توسط فروشنده به بانک کارگزار و دریافت وجه یا اخذ تأییدیه سررسید بر اساس شرایط اعتبار و در صورت تطبیق اسناد حمل با شرایط اعتبار
8. ارسال اسناد توسط بانک معامله کننده به بانک گشایش کننده
9. بررسی و کنترل اسناد توسط بانک خریدار
10. دریافت باقیمانده وجه اعتبار/وثایق و تضمینات در صورت مدتدار بودن اعتبار و ظهر نویسی و تحویل اسناد به خریدار
11. ترخیص کالا از گمرک و ارائه برگه ترخیص کالا به بانک جهت رفع تعهد

57. موارد مهم در پیش فاکتور (Performa Invoice)
1. نام شركت توليد كننده يا فروشنده، شماره تلفن و مهر و امضاي شركت فروشنده، كشور و آدرس شركت فروشنده
2. نام كامل شركت خريدار
3. تاريخ صدور پرفورما و اعتبار آن
4. مدت زمان ساخت و حمل محموله
5. شرح كالاي مورد نظر و واحد شمارش
6. قيمت واحد و كل
7. نحوه پرداخت مبلغ و شرایط آن
8. كد تعرفه گمركي کالا
9. ترم حمل تحويل كالا و محل بارگيري
10. شماره و نوع استاندارد بين المللي در صورت نياز
11. موارد و شرایط مربوط به بازرسی کالا
12. مدت ضمانت محصول

58. اسناد حمل Shipping Documents
(6) فهرست عدل بندی
(Packing List)
(5) بیمه نامه
(Insurance)
(4) گواهی بازرسی
(Inspection Certificate)
(3) بارنامه
(Bill of Lading)
(2) گواهي مبداء
(Certificate of Origin)
(1) فاکتور تجاری (Commercial Invoice)

59. انواع اسناد و بارنامه های تجاری
ب) اسناد حمل فیاتا (فورواردرها)
ب -1) بارنامه حمل مرکب فیاتا
ب -2) گواهی حمل فیاتا
ب -3) گواهی رسید فیاتا
ب -4) رسید انبار فیاتا
ج) سایر اسناد حمل
ج -1) راه نامه هوایی
ج -2) راه نامه کامیون
ج -3) راه نامه راه آهن
الف) بارنامه دریایی (حمل کنندگان)
الف -1) بارنامه مقید
الف -2) بارنامه شخص ثالث
الف -3) بارنامه دربست (Charter Party B/L)
الف -4) بارنامه قابل معامله و انتقال
الف -5) بارنامه غیر قابل معامله و انتقال
الف -6) بارنامه On Board
الف -7) بارنامه On Deck
الف -8) بارنامه پشت سفید یا ملخص
الف -9) بارنامه سراسری (بهره گیری از بیش از یک وسیله حمل)
الف-10) بارنامه موقت
الف -11) کالا آماده حمل
الف -12) بارنامه بیات
الف -13) سری کامل بارنامه
الف -14) ابلاغ به نماینده
الف-15) کرایه حمل پرداخت شده
الف -16) کرایه حمل پرداخت خواهد شد.
مهمترین تفاوت بین بارنامه و راهنامه اینست که بارنامه سند مالیکت کالاست اما راهنامه اینگونه نیست.

60. تعریف اعتبار اسنادی
اعتبار اسنادی التزام مشروط صادر کننده اعتبار (بانک گشاینده) است و به صورت اعتبار به تقاضای مشتری بانک گشایش می شود و بانک را مکلف می سازد به شرط رعایت شرایط مقرر در اعتبار اسنادی از جانب ذینفع، وجه مذکور در اعتبار اسنادی را با در نظر گرفتن شرایط ذیل به ذینفع یا به حواله کرد وی پرداخت نماید:
1. پرداخت به شخص ثالث (ذینفع اعتبار) یا حواله کرد وی یا قبول و پرداخت برات صادره ذینفع
2. صدور مجوز برای بانک دیگر به منظور پرداخت وجه اعتبار یا قبول برات ذینفع
3. صدور مجوز برای بانک دیگر به منظور معامله اسناد

61. ویژگیهای اعتبارات اسنادی
1. صادر کننده به اعتبار بانک گشایش کننده، اعتبار اسنادی ارز حاصل از صادراتش را به جای وارد کننده از بانک گشایش کننده دریافت می نماید.
2. اعتبار اسنادی از تنوع بسیار بالایی برخوردار بوده و کارگاه مجهزی در تجارت جهانی بشمار میرود.
3. مقررات جهانی توسط اتاق تجارت بین الملل (ICC) در این زمینه تدوین شده است. (UCP 600، ISBP، ...)
4. اعتبار اسنادی هم در مورد کالا، هم در مورد خدمت کاربرد دارد.
5. اعتبار اسنادی امکان تأمین مالی خریدها را فراهم می آورد، بدین ترتیب، وارد کننده به اعتبار بانک گشاینده واردات انجام داده و صادرکننده با وثیقه گذاشتن اعتبار اسنادی می تواند از اعتبارات مالی ارزان قیمت استفاده نماید.

62. ویژگیهای اعتبارات اسنادی(ادامه)
6. از طریق مکانیسم اعتبار اسنادی، امکان اجرای نظام کنترل ارزی و سیاستهای ارزی برای دولتها ساده تر می باشد.
7. با توجه به امکان پیش بینی دریافتها و پرداختهای ارزی بر اساس سررسید، امکان تنظیم جدول نقدینگی برای بانکها فراهم می شود.
8. امکان وثیقه قراردادن اعتبار اسنادی جهت اخذ تسهیلات مالی از بانکها برای صادرکننده وجود دارد.
9. به دلیل پرداخت وجه اعتبار پس از انتقال مالکیت اسناد، بزرگترین ریسک وارد کننده (عدم ارسال کالا توسط فروشنده) از طریق اعتبار اسنادی پوشش داده می شود.
10. اعتبار اسنادی مستقل از کلیه قراردادهای منعقده فیمابین خریدار و فروشنده می باشد.

63. محدودیتهای اعتبار اسنادی
1. هزینه بیشتر اعتبار اسنادی در مقایسه با سایر روشهای پرداخت با لحاظ بالاتر بودن مسئولیت (کارمزد گشایش، اصلاح، تمدید و واریز اسناد)
2. کنترل سلیقه ای اسناد در اعتبار اسنادی که در همین راستا نشریه رویه های استاندارد بانکداری بین المللی (ISBP) توسط ICC منتشر گردید. با این حال، این نشریه به عنوان مقررات نبوده و صرفاً برای آموزش کارشناسان اعتبارات اسنادی بانکها در سراسر جهان در ایجاد وحدت رویه تلقی می گردد.
3. عدم امکان کاربرد اعتبارات اسنادی در معاملات متقابل یعنی معاملات بدون پول، تهاتری یا پایاپای

64. طرفهای درگیر در اعتبار اسنادی
1. خریدار یا متقاضی (Applicant): درخواست صدور گشایش اعتبار را می نماید.
2. فروشنده یا ذینفع( Beneficiary): اعتبار به نفع وی گشایش می گردد.
3. بانک گشایش کننده اعتبار اسنادی (Issuing Bank): بر اساس درخواست متقاضی اقدام به گشایش اعتبار اسنادی به نفع ذینفع می نماید.
4. بانک تعیین شده (Nominated Bank): از طرف بانک گشاینده جهت ابلاغ، دریافت اسناد، انتقال، تأیید، پرداخت، معامله و قبول برات انتخاب می گردد.
5. بانک ابلاغ کننده (Advising Bank): فقط برای ابلاغ اعتبار اسنادی به ذینفع مورد استفاده قرار می گیرد.

65. طرفهای درگیر در اعتبار اسنادی(ادامه)
6. بانک معامله کننده (Negotiating Bank): علاوه بر ابلاغ اعتبار به ذینفع، نسبت به معامله اسناد هم اقدام مینماید.
7. بانک تأیید کننده (Confirming Bank): بنا به درخواست بانک گشاینده، نسبت به تأیید اعتبار اسنادی اقدام نموده و تعهد خود را به تعهد بانک گشاینده جهت ایفای تعهد در قبال ذینفع اضافه مینماید. چنانچه بانک گشایش کننده درخواست تأیید اعتبار اسنادی را ننموده، اما ذینفع به هزینه خود درخواست تأیید نموده و اجابت گردد، این نوع تأیید، تأیید مسکوت (Silent Confirmation) نامیده میشود.
8. بانک پوشش دهنده (Reimbursing Bank): بنا به دستور بانک گشاینده اعتبار اسنادی نسبت به پوشش اعتبار اسنادی به بانک مطالبه کننده (پرداخت وجه پس از دریافت تقاضای بانک معامله کننده) اقدام مینماید.

66. 4. ابلاغ/تأييد اعتبار اسنادي
چرخه اعتبار اسنادی
1. قرارداد
گمرك
خريدار
(Applicant)
فروشنده
(Beneficiary)
بانك گشايش كننده
(Issuing Bank)
بانك ابلاغ كننده (Advising Bank)
5. بارگيري و ارسال كالا
12. تحويل كالا از گمرك
4. ابلاغ/تأييد اعتبار اسنادي
7. تحويل وجه
10. ارائه اسناد
6. تحويل اسناد
11. تسويه
2. درخواست گشايش اعتبار اسنادي
8. تحويل اسناد
9. پوشش وجه اعتبار
3. مخابره متن اعتبار اسنادي

67. انواع اعتبارات اسنادی
1. اعتبار اسنادی برگشت ناپذیر (بر اساس UCP 600 کلیه اعتبارات برگشت ناپذیر تلقی میگردند.)
2. اعتبار اسنادی تأیید شده
3. اعتبار اسنادی با پرداخت دیداری
4. اعتبار اسنادی با پرداخت مدتدار
5. اعتبار اسنادی با شرط قبولی
6. اعتبار اسنادی با پرداخت از طریق معامله
7. اعتبار اسنادی اتکایی
8. اعتبار اسنادی متقابل
9. اعتبار اسنادی فعال
10. اعتبار اسنادی غیر فعال
11. اعتبار اسنادی تکرارشونده
12. اعتبار اسنادی قابل انتقال
13. اعتبار اسنادی غیر قابل انتقال
14. اعتبار اسنادی با عبارت قرمز
15. اعتبار اسنادی مستقیم (تک بانکی)
16. اعتبار اسنادی ضمانتی
17. اعتبار اسنادی ترانزیت
18. اعتبار اسنادی ریالی

68. انواع اعتباراسنادی از لحاظ زمان پرداخت وجه
اعتبارت اسنادي مدتدار (يوزانس) Usance LC
در اعتبارات اسنادي گشايش شده به صورت يوزانس، هنگامي كه ذينفع اعتبار اسنادي نسبت به ارسال كالا اقدام و اسناد بدون مغايرت را به بانك ذيربط ارائه مي دهد، از تاريخ ارائه اسناد/بارنامه و پس از خاتمه دورة يوزانس مبلغ اعتبار را از بانك مربوطه اخذ خواهد نمود. بانکها عمدتاً وجه این اسناد را تنزیل نموده و وجه آنرا قبل از سررسید به فروشنده پرداخت مینمایند.
اعتبارت اسنادي نقدي (ديداري) Sight LC
در اعتبار اسنادي گشايش شده به صورت ديداري (نقدي) هنگامي كه ذينفع اعتبار اسنادي نسبت به ارسال كالا اقدام و سپس اسناد حمل بدون مغايرت مطابق با شرايط در متن اعتبار اسنادي را به بانك ذيربط (بانك معامله کننده اعتبار) ارائه ميدهد، بانك مزبور موظف است پس از رسيدگي اسناد در مهلت مقرر (5 روز کاری بر اساس UCP 600)، نسبت به پرداخت وجه اعتبار اسنادي مطابق آنچه در متن اعتبار اسنادي قيد شده عمل نمايد.

69. نحوه پرداخت وجه اعتبار اسنادی
1. در صورت نقدی بودن (Sight payment) بانک معامله کننده پس از وصول اسناد و عدم مغایرت اسناد ملزم به پرداخت مبلغ اعتبار است.
2. در صورت مؤخر بودن (Deferred payment) اعتبار، ذینفع پس از ارائه اسناد بدون مغایرت به بانک در زمانی معین در آینده مبلغ اعتبار را دریافت خواهد کرد. مثلاً اگر مؤخر ۹۰ روزه باشد ذینفع ۹۰ روز بعد از ارائه اسناد یا تاریخ بارنامه طبق توافق مبلغ را دریافت می کند، در این روش برات رد و بدل نمیشود. بنابراین روش بسیار خوبی برای خریدار است.
3. در صورت پرداخت بر اساس قبولی (Acceptance payment) اسناد مانند روش فوق و با ارائه برات عمل می شود. در این صورت، در حین ارائه و ظهر نویسی اسناد به بانک، برات صادر شده قبولی نویسی میگردد تا در سررسید برات مبلغ اعتبار به ذینفع پرداخت گردد. حالا ذینفع علاوه بر داشتن مدرکی دال بر صدور کالا می تواند قبل از سررسید برات خود را به پول تبدیل کند.
4. در صورت قابل معامله بودن (Negotiation payment) روش پرداخت، ذينفع ضمن ارائه اسناد به بانك پرداخت كننده برات نيز ارائه ميدهد و مبلغ اعتبار را بعد از قبولي نويسي اسناد توسط بانك گشاينده اعتبار دريافت مي كند. در این روش ارائه برات الزامی نیست.

70. ريسک هاي بانک گشاينده اعتبار و نحوه بررسی
نکات مهم در بررسی درخواست متقاضی
وضعيت مالي- حسن شهرت و درستکاري مشتري.
بررسي شرايط گشايش اعتبار اسنادي مشتري.
بانک گشايش کننده بايد دقت کند که پوشش بيمه انجام شده باشد.
ریسکهای احتمالی
1. کالا ممکن است حين انتقال آسيب ديده يا از بين برود.
2. ممکن است کالا به علت نداشتن پروانه ورود يا انقضاي سررسيد پروانه تخليه نشود.
3. ممکن است بانک مجبور شود کالا را بفروشد اما خريدار نداشته باشد.
4. عدم دريافت وثائق معتبر از خريدار جهت موارد مقتضي.
5. عدم تطابق بهای مندرج در فاکتور فروش با بهای واقعی کالا تحت مالکیت بانک به دلیل فقدان گواهی بازرسی

71. مغایرتهای معمول اسناد در اعتبارات اسنادی
مغایرت در حمل
1. سررسيد اعتبار منقضي و پس از آن کالا ارسال شده است.
2. کالا ديرتر از زمان مجاز، حمل شده است.
3. کالا از مبدأ حملي غير از مبدأ تعيين شده در اعتبار حمل شده و يا مقصد کالا غير از مقصد تعيين شده در اعتبار ميباشد.
4. کالا برخلاف شرایط مندرج در اعتبار، حمل گردد بطور مثال: در حمل دريايي روي عرشه حمل شده باشد.
مغایرت در بارنامه
5. در روي بارنامه کلمه «کالا بارگيري شده» يا «در راه است» قيد نشده است.
6. بارنامه ارائه شده مطابق بارنامه درخواستي در اعتبار نميباشد.

72. مغایرتهای معمول اسناد در اعتبارات اسنادی(ادامه)
مغایرت در سایر اسناد
7. علامت حمل و شماره ثبت سفارش و يا اعتبار در اسناد ذکر نشده است.
8. اسناد ارائه شده با يكديگر مغايرت دارند.
9. بعضي از اسناد تقاضا شده در اعتبار ارائه نشده است.
10. اسناد ارائه شده فاقد امضاها و يا تائيديه هاي درخواستي در اعتبار باشد.
11. وزن کالا در اسناد با يكديگر مغايرت دارد.
12. مراتب با شرايط ارائه شده مطابق نيست و داراي اشکال ميباشد.
مغایرت در سیاهه تجاری
13. مبلغ مندرج در سياهه تجاري بيش از مبلغ اعتبار ميباشد.
14. شرح کالا در سياهه تجاري با شرح کالا در اعتبار ويا پيش فاکتور مغاير است.
15. مبلغ سياهه تجارتي با مبلغ برات ارائه شده مغاير است.
16. برات، عهده شخص ديگري غير از شخص تعيين شده در اعتبار باشد.

73. جمع مبلغ كارمزد دريافتي: 7.000 دلار معادل تقريبي 65.373.000ريال
درآمدهای عمومی حاصل از گشایش اعتبارات اسنادی دیداری و مدتدار (با فرض گشایش اعتبار اسنادی 1 میلیون دلاری)
مبلغ کارمزد
نرخ تعرفه
عنوان تعرفه
1000 دلار
1 در هزار برای سه ماه اول
گشایش اعتبار اسنادی
500 دلار
نیم در هزار
بررسی، کنترل، ظهرنویسی و واریز اسناد
5 در ده هزار
کارمزد فروش ارز بازرگانی
2000 دلار
حداقل 2% نسبت به اصل و فرع پس از کسر پیش پرداخت (بافرض 10%)
هزینه پذیرش تعهد پرداخت (در مورد اعتبارات مدتدار و ریفاینانس با فرض یکساله)
3000 دلار
5/1 درصد در سال
کارمزد حاصل از پذیرش ضمانتنامه وارداتی (20% اعتبار)
جمع مبلغ كارمزد دريافتي: دلار معادل تقريبي ريال
سایر منابع درآمد: 1. پیش دریافت: حداقل به میزان 10% مبلغ اعتبار اسنادی (بابت سپرده، خرید اعتبار، تبدیل به ریال) 2. تفاوت نرخ ارز: (بین نرخ ارز خریداری شده از بازار بین بانکی با نرخ فروش ارز به مشتری) 3. ضمانتنامه های ارزی: صدور ضمانتنامه تحت اعتبار اسنادی گشایش شده و اخذ کارمزد طبق تعرفه

74. تعریف یوزانس
یوزانس: در اعتبارات اسنادي گشايش شده به صورت يوزانس، هنگامي كه ذينفع اعتبار اسنادي نسبت به حمل كالا اقدام و اسناد بدون مغايرت را به بانك ذيربط ارائه مي دهد، از تاريخ ارائه اسناد و بارنامه طبق توافق قبلی و پس از خاتمه دورة يوزانس مبلغ اعتبار (اصل و فرع) را از بانك مربوطه اخذ خواهد نمود.

75. تعریف فاینانس
فاینانس: تأمین مالی طرحهای تولیدی (سرمایه گذاری)، فاینانس نامیده می شود. چنانچه كالاي موضوع اعتبار داراي بازار (تقاضا) خوبي باشد، فروشنده راساً از قبول اعتبار اسنادي يوزانس خودداري مي‌كند و از متقاضي اعتبار درخواست مي‌نمايد كه نسبت به يافتن شركت هاي معتبر (مانند بانك‌هاي تجاري) براي تأمين مالي اعتبار (Finance) اقدام نمايد. در صورت قبول شركت مالي مورد نظر ذينفع اعتبار در روز معامله اسناد مبلغ اعتبار را از شركت مزبور دريافت مي‌دارد و اين شركت مبلغ اعتبار به علاوه بهره يوزانس را در سررسيد (پايان دوره يوزانس) از بانك ذيربط اخذ مي‌نمايد. قراردادهای فاینانس برای تأمین مالی طرحهای میان مدت و بلند مدت منعقد می گردند.

76. تعریف ریفاینانس
ریفاینانس: بانك مركزي جمهوري اسلامي ايران و یا سایر بانکهای تجاری با برخي از بانك‌هاي خارجي اقدام به انعقاد قرارداد در قالب اعتبار خریدار مي‌نمايد، تا بانك مذکور در روز معامله اسناد نسبت به پرداخت وجه اسناد به ذينفع اعتبارات اسنادي گشايش شده توسط بانك‌هاي ايراني اقدام نمايند. بانك‌هاي فوق الذكر براساس قرارداد (خط اعتباری) در سررسيد (پايان دوره يوزانس) مبلغ اعتبار پرداختي (اصل و فرع) را از بانك مركزي جمهوري اسلامي ايران و یا بانک تجاری طرف قرارداد، دريافت می‌دارند. از آنجائیکه خریدار طبق قرارداد مذکور تا سررسید اعتبار مهلت داشته تا نسبت به تسویه وجه اعتبار با بانک داخلی خود اقدام نماید، به اين نوع يوزانس اصطلاحاً يوزانس داخلي (Refinance) گفته مي شود. قراردادهای ریفاینانس برای تأمین مالی طرحهای کوتاه مدت (حداکثر یکساله) منعقد می گردند.

77. راههای استفاده از منابع تأمین مالی بین المللی
1. سرمایه گذاری مستقیم (مستقل/مشترک)
2. وام
3. سرمایه گذاری غیر مستقیم خارجی
4. استفاده از اعتبار اسنادی مدتدار (یوزانس) ـ 3،6،9 ماهه، 1 ساله
5. ریفاینانس (یوزانس داخلی)
6. فاینانس
7. فاینانس پروژه
8. Buy Back
9. برات مدتدار
10. تنزیل موقت (Discounting)
11. خرید قطعی دین
12. پیش فروش
13. اجاره

78. شرایط لازم برای اخذ تسهیلات فاینانس
1. آژانسهای تضمین صادرات، بیمه نامه اعتبار صادراتی صادر نمایند، هدف این شرکتها، ایمن سازی تجارت جهانی و قبول ریسک عدم پرداخت توسط خریداران است، که در صورت وقوع ریسکهای سیاسی و تجاری، خسارت و زیان صادرکنندگان را جبران می نمایند، «صندوق ضمانت صادرات» از این دسته است.
2. ریسک کشور قابل قبول باشد، زیرا بر اساس ریسک کشور، رتبه اعتباری (حد اعتباری) کشور تعیین می گردد.
1-2. ریسک سیاسی
2-2. ریسک اقتصادی (نسبت خدمات به بدهی، نسبت مانده کل بدهی)
3-2. ریسک تجاری
4-2. ریسک اعتباری

79. شرایط عمومی قراردادهای تأمین مالی
1. پیش پرداخت: خریدار خارجی باید قبل از حمل کالا نسبت به پرداخت پیش پرداخت و میان پرداخت معادل 15% ارزش قرارداد اقدام نماید. 85% مابقی فاینانس گردیده و باید در قسطهای مساوی متوالی 6 ماهه (هر سال 2 قسط) بازپرداخت گردد.
2. نرخ سود: نرخ سود قابل اعمال برای اعتبارات صادراتی به طبقه بندی کشور خریدار بستگی دارد.
3. دوره اعتبار: حداکثر دوره اعتبار صادراتی به کشورهای نسبتاً ثروتمند تا 5 سال و نسبتاً فقیر تا 10 سال میباشد.

80. طبقه بندی کشورها بر حسب ریسک (جدول ارائه شده توسط پاول پاپادوپولوس)
AAA
کشورهای بدون ریسک
درصد 5/0-0 AA
کشورهای با ریسک قابل گذشت
درصد 5/1-5/0 A
کشورهای با ریسک کم
درصد 3-5/1
BBB
کشورهای با ریسک متوسط
درصد 7-3 BB
کشورهای با ریسک معمولی
درصد 15-7 B
کشورهای با ریسک قابل توجه
درصد 30-15 C
کشورهای با ریسک زیاد
درصد 55-30 D
کشورهای با ریسک غیر قابل قبول
55 درصد به بالا
بنابراین، بانکدار شخصی است که بتواند ریسک کشور و ریسک اعتباری مشتریش را ارزیابی و بر اساس آن تصمیم به اعطای وام و اعتبار نماید.

81. قراردادهای مورد نیاز در طرح فاینانس
1. قرارداد تجاری
2. قرارداد مالی
3. گشایش اعتبار اسنادی
4. صدور تضمین نامه (بیمه نامه)
5. ضمانتنامه دولت کشور گیرنده تسهیلات میان مدت
6. بررسی طرحهای صنعتی
1-6.خودگردان (بازپرداخت از محل صادرات)
2-6.غیرخودگردان (بازپرداخت به صورت ریالی در داخل کشور)

82. نکات ضروری در تنظیم قراردادهای تأمین مالی
1. اصل مبلغ و نوع ارز تسهیلات فاینانس
2. زمان پرداخت اصل مبلغ تسهیلات
3. سود تسهیلات: مبنای محاسبه سود، بر مبنای اصل مبلغ تسهیلات در دوره بازپرداخت است.
4. دوره دیرکرد: از زمان سررسید اولیه پرداخت نشده تا تاریخ توافق شده
5. دوره تنفس: از پایان دوره دیرکرد تا تاریخ توافق شده
6. دوره بازپرداخت: از پایان دوره تنفس تا تاریخ بازپرداخت آخرین قسط اول
7. نرخ بهره: نرخ پایه سود (لایبور) + Margin
8. هزینه ها حق بیمه
کارمزد مدیریت (با افزایش مبلغ تسهیلات، نرخ کارمزد کاهش می یابد.)
کارمزد تعهد (برای مبالغ استفاده نشده)
سایر هزینه ها (مالیات، عوارض، تمبر و ...)

83. نقاط قوت و ضعف تسهیلات فاینانس
نقاط ضعف
1. طولانی بودن فرآیند استفاده از تسهیلات فاینانس
2. اخذ وثایق سنگین توسط بانکها
3. گران تمام شدن استفاده از تسهیلات فاینانس
4. عدم مشارکت بانکها در تأمین منابع ریالی
5. عدم آگاهی سرمایه گذاران صنعتی از فاینانس
6. ضعف آموزش کارشناسان
7. عدم هماهنگی بین دستگاههای دولتی ذیربط
8. فقدان کتب و نشریات در خصوص فاینانس
9. فقدان بازار سلف ارز
نقاط قوت
1. استفاده از تسهیلات فاینانس به عنوان وام نظارت شده
2. حق انتخاب فن آوری روز و مناسب توسط مجریان طرحهای صنعتی
3. امکان استفاده از منابع مالی بین المللی

84. تعریف ضمانتنامه و ارکان ضمانتنامه
ضمانتنامه ارزی تعهد پرداخت وجه معینی به ارز است که در رابطه با یک قرارداد پایه و به عنوان تضمین اجرای آن داده می شود. این ضمانتنامه، یک تعهد مستقل از قرارداد موضوع تضمین را تشکیل میدهد و دارای این ویژگی است که ایرادات مربوط به قرارداد پایه، نسبت به این تعهد قابل استناد نبوده و به عنوان پشتیبان اجرای قرارداد تلقی میشود.

85. تعریف ضمانتنامه و ارکان ضمانتنامه (ادامه)
ارکان اصلی ضمانتنامه عبارتند از:
1. متقاضی (Applicant)
2. بانک ضامن (Guarantor)
3. ذینفع (Beneficiary)
4. وجه الضمان (Amount)
5. موضوع ضمانتنامه (Subject)
6. مدت اعتبار ضمانتنامه (Validity)
7. بانک دستور دهنده (در مورد ضمانتنامه های متقابل)
(Counter-Guarantor)

86. انواع ضمانتنامه های ارزی
تقسیم بندی بر اساس کاربرد
1. ضمانتنامه شرکت در مناقصه/مزایده
(Tender Guarantee)
2. ضمانتنامه حسن انجام تعهدات (کار)
(Performance Bond Guarantee)
3. ضمانتنامه پیش پرداخت
(Advance Payment)
4. ضمانتنامه استرداد کسور وجه الضمان
(Retention Money)
5. ضمانتنامه گمرکی
(Customs Guarantee)
6. ضمانتنامه دریافت تسهیلات اعتباری
7. ضمانتنامه عندالمطالبه
(Demand Guarantee)
8. ضمانتنامه دولتی
(Sovereign Guarantee)
9. ضمانتنامه پرداخت سفته/برات
تقسیم بندی غیر رسمی
1. مستقیم
2. غیر مستقیم (متقابل)
3. مشروط
4. غیر مشروط

87. مقایسه ضمانتنامه بانکی با اعتبار اسنادی
تفاوتها
1. اعتبار اسنادی وسیله پرداخت، اما ضمانتنامه پشتیبان اجرای قرارداد است.
2. در اعتبار اسنادی، اسنادی مبنی بر ایفای تعهدات ارائه میگردد، در حالیکه در برخی موارد، اسنادی مبنی بر عدم ایفای تعهدات در قالب ضمانتنامه ها ارائه می گردد.
3. مقررات UCP 600 از سوی بانکها قطعاً پذیرفته شده، اما مقررات URDG همچنان در دست بررسی میباشد.
شباهتها
1. اعتبار اسنادی و ضمانتنامه از قرارداد منعقده بین طرفین داد و ستد مستقل می باشند.
2. بانک صادرکننده اعتبار اسنادی یا ضمانتنامه بانکی هردو در مقابل ذینفع متعهد می باشند.

88. فرآیند صدور ضمانتنامه بانکی
بانک صادر کننده (3) بانک ضامن (اول)
ضمانتنامه ضمانتنامه پایه
(4) (2) قرارداد
ضمانتنامه غیر مستقیم ضمانتنامه مستقیم
ذینفع متقاضی
(1) قرارداد پایه

89. نکات مهم در مقررات متحدالشکل ضمانتنامه های ارزی
1. این مقررات در صورتی الزام آور است که در متن ضمانتنامه قید شده باشد.
2. ضمانتنامه تعهدی مستقل و غیر قابل برگشت است.
3. طرفهای ضمانتنامه فقط با اسناد خواسته شده در متن ضمانتنامه سروکار دارند و ارتباطی با قرارداد و سایر توافقات ندارد.
4. استرداد لاشه ضمانتنامه و یا اظهاریه کتبی ذینفع، برای ابطال ضمانتنامه کافی است.
5. نگهداری لاشه ضمانتنامه توسط ذینفع پس از انقضای سررسید، حقی برای او محفوظ نمیدارد.

90. 100 دلار یا معادل آن به سایر اسعار
درآمدهای عمومی حاصل از صدور ضمانتنامه های ارزی وارداتی (با فرض صدور ضمانتنامه 1 میلیون دلاری سه ماهه)
مبلغ کارمزد
نرخ تعرفه
حداقل
عنوان تعرفه
3.750 دلار
حداقل 1 و حداکثر 5/1%
100 دلار یا معادل به سایر اسعار
کارمزد صدور، افزایش و یا تمدید ضمانتنامه در مقابل تضمین بانکهای خارجی
100 دلار
100 دلار مقطوع
----
کارمزد صدور، افزایش و یا تمدید ضمانتنامه در مقابل 100% وجه نقد به ارز
1.875 دلار
75/0 در هزار
100 دلار یا معادل آن به سایر اسعار
کارمزد صدور، افزایش و یا تمدید ضمانتنامه در مقابل سپرده های مدتدار ارزی
30 دلار
30 دلار یا معادل آن به سایر اسعار
ابلاغ و تغییر شرایط ضمانتنامه مستقیم بانکهای خارجی بدون تأیید بانک

91. ضمانتنامه بانکهای محلی
درآمدهای عمومی حاصل از صدور ضمانتنامه های ارزی صادراتی (با فرض صدور ضمانتنامه 1 میلیون دلاری سه ماهه با 10% پیش دریافت)
ضمانتنامه بانکهای محلی
اموال غیر منقول
سفته
اوراق مشارکت
100% وجه نقد
نوع وثیقه/ضمانتنامه 1
5/1
75/1
5/0
5 دلار
شرکت در مناقصه
2.255 دلار
3.380 دلار
5/3.942 دلار
1.130 دلار
درآمد حاصل از کارمزد
25/1
25/2
75/0
سایر ضمانتنامه ها
5/2.817 دلار
5/5.067 دلار
5/1.692 دلار
5 در 10 هزار
کارمزد فروش ارز بازرگانی

92. تعریف وصولی ها
معاملات وصولی یکی از روشهای پرداخت وجه کالا در بازرگانی بین المللی است و به معنای انجام امور مربوط به اسناد توسط بانکها طبق دستورالعملهای دریافت شده برای موارد ذیل می باشد:
1. حصول پرداخت یا قبولی
2. تحویل اسناد در قبال پرداخت یا در مقابل قبولی
3. تحویل اسناد بر اساس تعاریف و شرایط دیگر

93. عوامل و عناصر مهم در وصولیها
بانکهای درگیر
1. بانک ارسال کننده اسناد (بانک فروشنده)
2. بانک وصول کننده (بانک خریدار)
3. بانک ارائه کننده (بانک وصول کننده)
4. بانک واسطه
عناصر مهم
1. اسناد (Documents)
2. دستور وصول (Collection Order)
3. بانک
4. صادرکننده (براتکش)
5. واردکننده (براتگیر)

94. تقسیم بندی اسناد در وصولیها
1. اسناد مالی برات ارزی (Bill of Exchange)
سفته (Promissory Note)
چک (Cheque)
ابزار مشابه
2. اسناد بازرگانی سیاهه (Invoice)
اسناد حمل (Shipping Documents)
اسناد مالکیت (Ownership Documents)
اسناد مشابه

95. تعریف برات و انواع برات
صادر کننده برات همان فروشنده است. که از طريق بانک گشاينده اعتبار با ارائه سياهه درخواست مي گردد و بانک گشاینده را متعهد می کند که مبلغ اعتبار را از خریدار اخذ کند بعد اسناد را در اختیارش قرار دهد. برات دو نوع است برات ديداري يا نقدي Turn draft/Sight Draft و برات مدت دار Time draft
برات نقدي در تجارت معمول تر مي باشد، در اين روش بانک گشاینده اسناد حمل را در صورتي که خریدار وجه پرداخت ها را تأمین کرده باشد، به خريدار ارائه مي کند.
در برات مدت دار زمان سررسيد معمولا سه ماه، 6 ماه يا 180 روز مشخص ميشود، که بر اساس توافق طرفين از زمانهاي مشخصي مثل زمان ارائه پروانه سبز گمرکي آغاز مي گردد و خريدار سعي مي کند زمان سررسید برات را از مراحل پایانی ترخیص قرار دهد (مثلا ارائه پروانه سبز گمرکي) تا مهلت بیشتری برای تأمین وجه داشته باشد. مسلماً ۱۸۰ روز بعد از ارائه پروانه سبز گمرکی از ۱۸۰ روز بعد از تاریخ صدور بارنامه مهلت بیشتری به خریدار می دهد.
 از این شیوه زمانی استفاده می شود که فروشنده به خریدار اعتماد داشته و همزمان با ارسال کالا، اسناد را نیز از طریق بانک برای خریدار ارسال می نماید.

96. شرایط و ویژگیهای برات
بر اساس قانون تجارت ایران، برات علاوه بر امضاء یا مهر برات دهنده باید دارای شرایط ذیل باشد:
1. قید کلمه «برات» در روی برگه
2. تاریخ تحریر (روز و ماه و سال)
3. اسم شخصی که باید برات را تأدیه نماید.
4. تعیین مبلغ برات
5. مکان تأدیه وجه برات
6. اسم شخصی که برات در وجه یا حواله کرد او پرداخت میشود.
7. تصریح باینکه نسخه اول یا دوم یا چهارم والخ است.
طبق مقررات کنوانسیون انسیترال، برات یا سفته باید شامل مندرجات ذیل باشد:
1. دستور پرداخت
2. مهلت پرداخت
3. تاریخ تحریر
4. امضاء

97. واردات کالا از طریق برات اسنادی
1. بانکها درصورتی ارز بابت واردات از طریق وصولی را تأمین و پرداخت می نمایند که صرفاً وصولی/برات اسنادی باشد.
2. نوع برات (نقدی/مدتدار) می بایست مشخص گردد.
3. واردکننده اصل و کپی پروفرما اینویس، اصل و کپی کارت بازرگانی، فرم تایپ شده اوراق ثبت سفارش و رسید پرداخت کارمزد وزارت بازرگانی را پس از ممهور نموده به مهر وزارت بازرگانی به همراه بیمه نامه حمل و رسید حق بیمه به بانک ارائه می نماید.
4. در صورت پذیرش بانک به عنوان براتگیر، پس از اخذ تأمینات لازم و کلیه هزینه ها و کارمزدها، شماره بانکی بابت ثبت سفارش مذکور برای صادرکننده ارسال می گردد.
5. صادرکننده کالا را حمل و اسناد خواسته شده را همراه با برات و دستور وصول از طریق بانک خود به بانک وصول کننده ارسال می دارد.

98. فرآیند واردات کالا از طریق برات اسنادی
صادر کننده وارد کننده
اسناد حمل + برات + دستور وصول اسناد حمل
بانک ارسال کننده بانک وصول کننده
اسناد حمل + برات + دستور وصول

99. انواع وصولیها
1. وصولی ساده: وصول اسناد مالی بدون اینکه اسناد بازرگانی ضمیمه باشد. صادرکننده کالا و اسناد حمل را برای وارد کننده ارسال نموده و برات (برواتی) را طبق توافق به مبلغ سیاهه و به ارز توافق شده و همراه دستور وصول به بانک کارگزار ارائه می نماید. بانک کارگزار از طریق بانک کارگزار خریدار برای وصول وجه برات اقدام خواهد نمود. این روش بیشتر به سود وارد کننده است.

100. انواع وصولیها (ادامه)
2. وصولی اسنادی: وصول اسناد بازرگانی با/بدون اینکه اسناد مالی ضمیمه باشد. صادرکننده کالا را برای وارد کننده ارسال نموده و اسناد (مالی/بازرگانی) را از طریق بانک کارگزار خود به بانک کارگزار خریدار ارسال می نماید. در صورت پرداخت وجه و یا قبولی نویسی برات مدتدار از سوی واردکننده، اسناد برای ترخیص کالا در اختیار وی قرار خواهد گرفت.
1-2. اسناد وصولی دیداری: صادرکننده در فرو دستور وصول خود از بانک وصول کننده می خواهد که اسناد را در مقابل پرداخت وجه در اختیار واردکننده قرار دهد و واگذاری اسناد به وارد کننده جهت ترخیص کالا منوط به وصول وجه می باشد.
2-2. اسناد وصولی مدتدار: صادرکننده، همراه اسناد بازرگانی یک برات مدتدار 30، 90 و یا 360 روزه را عهده واردکننده صادر و تصریح مینماید که در صورت امضاء و ارائه برات توسط خریدار به بانک، بانک اسناد را در اختیار واردکننده قرار دهد.

101. شرایط و اطلاعات مندرج در دستور وصول
دستور وصول، نحوه اقدام بانکها در مورد وصولیها می باشد:
1. جزئیات بانکی که اسناد وصولی از آن دریافت شده است.
2. جزئیات مربوط به واگذارنده اسناد
3. جزئیات مربوط به بانک ارائه کننده اسناد
4. مبلغ و نوع ارزی که می بایست وصول گردد.
5. لیست اسناد ضمیمه دستور وصول وتعداد نسخ هر سند
6. شرایط و مقررات مربوط به پرداخت یا قبولی
7. شرایط تحویل اسناد در مقابل پرداخت یا قبولی
8. هزینه های قابل وصول
9. بهره قابل وصول
10. دستورات لازم در صورت عدم پرداخت، عدم قبولی و عدم تطبیق
11. تعیین دوره دقیقی زمانی را که طی آن براتگیر اقداماتش را انجام می دهد.

102. مقایسه اعتبارات اسنادی و وصولیها
1. ارزانتر بودن هزینه ها
2. وصولیها صرفاً در مورد تجارت کالا توصیه میگردند.
3. معامله اسناد در کشور وارد کننده که عمدتاً به سود وارد کننده است.
4. بانکها صرفاً تعداد اسناد و ضمیمه بودن برات را کنترل کرده و مسئولیتی در قبال رسیدگی به اسناد واصله ندارند.
اعتبار اسنادی
1. گرانتر بودن هزینه ها
2. کاربرد هم در مورد خدمات و هم در مورد کالاها
3. معامله اسناد در کشور صادرکننده که ذینفع اعتبار تلقی میگردد.
4. اسناد از لحاظ بررسی مغایرت احتمالی از سوی بانک مورد بررسی قرار میگیرند.

103. قوانین و مقررات حاکم بر عملیات ارزی
قوانین و مقررات بین المللی
1. UCP 600 (اعتبارات و بروات اسنادی)
2. ISP98 (مقررات بین المللی تضمین نامه ها)
3. ISBP (رویه های استاندارد بانکداری بین المللی، به منزله قوانین تلقی نمی گردند.)
4. URDG 458 (قوانین متحدالشکل ضمانتنامه های عندالمطالبه)
5. INCOTERMS 2000 (ترمهای حمل)
قوانین داخلی
1. مجموعه مقررات ارزی
1-1. بخش 1: واردات کالا و خدمت
2-1. حمل و نقل کالا، بیمه و بازرسی
3-1. خدمات ارزی و سایر مبادلات ارزی بین المللی
4-1. تسهیلات ارزی
5-1. دستورالعمل تأمین مابه التفاوت ریالی نرخ ارز پرداختهای تعهدات ارزی
6-1. عملیت ارزی شعب و واحدهای بانکهای مناطق آزاد و واحدهای خارج از کشور
7-1. نحوه رسیدگی به تعهدات ارزی ناشی از واردات کالا
2. سایر بخشنامه های و اطلاعیه های اجرایی صادره اداره امور بین الملل

104. پایان