1. REKABENTUK MODEL PANGKALAN DATA RANGKAIAN
E4161 : SISTEM KOMPUTER & APLIKASI
UNIT 13 :
REKABENTUK MODEL PANGKALAN DATA RANGKAIAN

2. PENGENALAN
Menyelesaikan masalah model pangkalan data hierarki  mewakilkan hubungan banyak ke banyak (M:M).
Tidak mengikut piawaian industri
Diperkenalkan sebagai penambah baikan kepada model pangkalan data hierarki

3. CONTOH MODEL PANGKALAN DATA RANGKAIAN
SALEREP
CUSTOMER
1:M
1:M
1:M
Commition Set
Sales Set
Payment Set
PRODUCT
INVOICE
PAYMENT
1:M
1:M
Inventory Set
Line Set
INV_LINE

4. REKABENTUK PD RANGKAIAN
Rekod paras bawah dikenali sebagai rekod ahli dan boleh dihubungkan kepada 1 atau lebih bapa yang dikenali sebagai pemilik.
Hubungan ini dikenali sebagai set.
Satu set menunjukkan perhubungan 1 ke banyak (1:M) di antara rekod-rekod.

5. REKABENTUK MODEL PANGKALAN DATA RANGKAIAN
JENIS REKOD
PEMILIK
SALEREP
CUSTOMER
1:M
1:M
1:M
Commition Set
Sales Set
Payment Set
PRODUCT
INVOICE
PAYMENT
1:M
1:M
Inventory Set
Line Set
REKOD AHLI
INV_LINE
SET

6. DEFINISI MODEL PD RANGKAIAN
Terdiri daripada beberapa jenis rekod dan dihubungkan melalui petunjuk

7. CIRI-CIRI MODEL PD RANGKAIAN
Lebih fleksibel kerana maklumat boleh diperolehi melalui banyak cara.
Boleh mewakili jenis hubungan banyak ke banyak (M:M)
Setiap pemilik tidak terhad kepada hubungan satu arah sahaja dan setiap rekod boleh mempunyai lebih dari satu hubungan.
Setiap hubungan di antara rekod ahli dan rekod pemilik dihubungkan melalui petunjuk.

8. STRUKTUR DATA PD RANGKAIAN
Terbahagi kepada 3 bahagian :
REKOD
Rekod mengandungi sekumpulan data yang berhubung kait.
JENIS REKOD
Penyelaras rekod yang menerangkan struktur sekumpulan rekod bagi menyimpan maklumat yang sama jenis
ITEM DATA
Medan atau atribut. Ia mengandungi nama dan format.

9. STRUKTUR DATA PD RANGKAIAN
PELAJAR
No_Pelajar
Nama
Alamat
T_Lahir
Item Data
Nama Item Data Format
No_Pelajar CHAR 8
Nama VARCHAR 25
Alamat VARCHAR 40
T_Lahir CHAR 8

10. JENIS SET & KEJADIAN SET
- Penerangan hubungan antara 2 jenis rekod di dalam nisbah
1:M
- Setiap jenis set mempunyai 3 elemen iaitu nama (utk jenis
set), jenis rekod pemilik dan jenis rekod ahli.
JABATAN
Jenis set : JAB_UTAMA
Jenis Rekod Pemilik : JABATAN
Jenis Rekod Ahli : PELAJAR
Jenis hubungan : 1 : M
Set JAB_UTAMA
PELAJAR

11. JENIS SET & KEJADIAN SET
- Terdapat beberapa jenis kejadian set di dalam jenis set
tertentu.
- Setiap kejadian set dibina oleh 1 rekod pemilik dan
beberapa rekod ahli dari jenis rekod ahli.
PERAKAUNAN
PEMASARAN
AIMAN
MUTHU
AZLAN
FARHANA
FIRDAUS
ARIF
Rekod ahli bagi Jabatan Perakauan : Aiman, Muthu, Azlan
Rekod ahli bagi Jabatan Pemasaran : Farhana, Firdauz, Arif
Rajah ini menunjukkan 2 kejadian dan contoh hubungan 1:M
di antara rekod JABATAN dan PELAJAR

12. JENIS SET & KEJADIAN SET
Syarat set ahli
Terbahagi kepada 2 kategori syarat iaitu :
i. Pilihan Insertion
ii. Pilihan Retention

13. JENIS SET & KEJADIAN SET
Pilihan Insertion
- Berlaku apabila 1 rekod ahli baru dimasukkan ke dalam PD.
- Rekod tersebut dimasukkan dengan perintah STORE.
- Terdapat 2 pilihan bagi Insertion :
i. AUTOMATIC
Rekod ahli baru secara automatik dihubungkan kepada kejadian set apabila rekod tersebut dimasukkan ke dalam pangkalan data
ii. MANUAL
Rekod ahli baru tidak boleh dimasukkan ke dalam kejadian set sehingga arahan CONNECT dilaksanakan.

14. JENIS SET & KEJADIAN SET
Pilihan Retention
- Berlaku apabila satu rekod dari jenis rekod ahli wujud dengan sendirinya di dalam PD atau mesti sentiasa mempunyai hubungan dengan rekod pemilik, dengan itu menjadi ahli di dalam kejadian set.
- Terdapat 3 pilihan set bagi Retention :
i. OPTIONAL
* Satu rekod ahli tampil dengan sendirinya tanpa menjadi ahli dalam mana-mana kejadian set tertentu.
* Ia boleh dihubungkan atau diputuskan hubungan dengan kejadian set melalui arahan CONNECT atau DISCONNECT.
ii. MANDATORY
* Satu rekod ahli tidak boleh wujud dengan sendiri.
* Ia mesti sentiasa menjadi ahli dalam kejadian set bagi jenis set tertentu
* Rekod ahli tersebut boleh dihubungkan dengan kejadian set lain melalui arahan RECONNECT.

15. JENIS SET & KEJADIAN SET
Pilihan Retention
iii. FIXED
* Satu rekod ahli tidak boleh wujud dengan sendiri.
* Ia mesti sentiasa menjadi ahli dalam kejadian set bagi jenis set tertentu tetapi tidak boleh dihubungkan kepada kejadian set lain.

16. JENIS SET & KEJADIAN SET
Set Susunan
- Rekod-rekod ahli di dalam satu kejadian boleh disusun mengikut beberapa pilihan.
- Antaranya : SORT, SYSTEM DEFAULT, FIRST, LAST, NEXT dan PRIOR.
i. SORT
Rekod ahli boleh disusun secara susunan menaik atau menurun mengikut medan yang dikehendaki.
ii. SYSTEM DEFAULT
Rekod ahli yang baru dimasukkan ke dalam PD di mana-mana kedudukan yang ditentukan oleh sistem.
iii. FIRST
Satu rekod ahli yang baru boleh menjadi rekod pertama di dalam kejadian set tertentu apabila dimasukkan
ke dalam PD.

17. JENIS SET & KEJADIAN SET
Set Susunan
iv. LAST
Satu rekod ahli yang baru menjadi rekod yang terakhir dalam kejadian set tertentu apabila dimasukkan ke dalam PD.
v. NEXT
* Rekod ahli baru akan dimasukkan selepas rekod ahli yang terakhir digunakan dalam kejadian set tertentu.
* Jika hendak menggunakan arahan NEXT, maka sekurang- kurangnya satu rekod ahli mesti wujud dalam kejadian set.
vi. PRIOR
* Rekod ahli baru akan dimasukkan ke dalam PD sebelum rekod terakhir yang telah dimasukkan.
* Jika rekod itu adalah rekod pemilik, maka rekod baru akan ditempatkan pada tempat terakhir di dalam set itu.

18. DATABASE TASK GROUP (DBTG)
DBTG menyediakan 3 jenis bahasa untuk model rangkaian :
Skima bahasa definisi data
Subskima bahasa definisi data
Bahasa manipulasi data

19. DATABASE TASK GROUP (DBTG)
SKIMA BAHASA DEFINISI DATA (Skima DDL)
- Merupakan bahasa yang menerangkan struktur PD Rangkaian iaitu skima dalaman.
- Terbahagi kepada DUA bahagian utama iaitu :
* Menakrif rekod
* Menakrif set

20. DATABASE TASK GROUP (DBTG)
MENAKRIF REKOD
- Rujuk Rajah 13.4 & 13.5
- Pernyataan pertama rekod PUB
menunjukkan yang nilai PNAME
mestilah UNIK.
- Pernyataan CHECK digunakan
untuk memberi penekanan
pada PNAME, supaya nilainya
tidak boleh menjadi NULL.
PUBLISHER
ID Name Address Salesrep Phone
TITLE
0.N
RECORD NAME IS PUB
DUPLICATES ARE NOT ALLOWED FOR PNAME
PNAME TYPE IS CHARACTER 10 CHECK IS NOT NULL ADDRESS TYPE IS CHARACTER 25 SALPSN TYPE IS CHARACTER 20 PPHONE TYPE IS CHARACTER 10

21. DATABASE TASK GROUP (DBTG)
MENAKRIF REKOD
- Terdapat 2 pernyataan yang berbeza untuk isytiharkan TNAME dan CALL# unik.
- Memandangkan pernyataan TNAME dan CALL# diasingkan, maka setiap nilai dalam TNAME dan CALL# mesti unik.
TITLE Name
ID Call#
PUBLISHER
1.1
COPY
0.N
AUTHOR
0.N
RECORD NAME IS TTLE
DUPLICATES ARE NOT ALLOWED FOR CALL#
DUPLICATES ARE NOT ALLOWED FOR TNAME
CALL # TYPE IS CHARACTER 8
CHECK IS NOT NULL
TNAME TYPE IS CHARACTER 50
PNAME TYPE IS CHARACTER 10

22. DATABASE TASK GROUP (DBTG)
MENAKRIF SET
- Rujuk Rajah 13.4 & 13.5
- Hubungan di antara PUB dan TTLE
- Rekod pemilik = PUBLISH , Rekod ahli = TTLE
- Rekod dalam set disusun dengan menggunakan TNAME.
- 2 pernyataan yang menunjukkan arahan untuk menyusun rekod :
* ORDER IS SORTED BY DEFINE KEYS
* KEY IS ASCENDING TNAME
- Syarat set ahli iaitu AUTOMATIC & FIXED kerana setiap buku mesti mempunyai penerbit dan penerbit bagi setiap buku tidak boleh diubah
- Nilai dalam PNAME digunakan untuk mengenalpasti rekod PUB.
PUBLISHER
ID Name Address Salesrep Phone
TITLE
0.N
SET NAME IS PUBLISH OWNER IS PUB ORDER IS SORTED BY DEFINED KEYS MEMBER IS TTLE INSERTION IS AUTOMATIC, RETENTION IS FIXED KEY IS ASCENDING TNAME SET SELECTION IS BY VALUE OF PNAME

23. DATABASE TASK GROUP (DBTG)
SUBSKIMA BAHASA DEFINISI DATA (Subskima DDL)
- Merupakan bahasa yang mendefinisikan pandangan luaran bagi satu PD.
- Subskima DDL merupakan subset kepada skima.
- Format subskima DDL 
* Terbahagi pada 3 bahagian :
- TITLE DIVISION
nama subskima
- MAPPING DIVISION
nama samaran
- STRUCTURE DIVISION
rekod, item data & set bagi skima
yang terdapat pada subskima tersebut
TITLE DIVISION
(subschema name)
MAPPING DIVISION
ALIAS SECTION
(alternate names for records, sets or data-items)
STRUCTURE DIVISION
RECORD SECTION
(records and data items that are appear in the subschema
SET SECTION
(sets to appear in the subschema)

24. DATABASE TASK GROUP (DBTG)
BAHASA MANIPULASI DATA
- Mengandungi satu set operator untuk memanipulasikan PD rangkaian.
- Kebanyakan arahan DML menggunakan 2 langkah sahaja.
- Arahan FIND digunakan untuk mengenalpasti rekod yang dikehendaki dan arahan GET digunakan untuk operasi yang dikehendaki.
Cth : Arahan GET digunakan untuk membaca rekod.
Ringkasan Arahan CODASYL/DBTG
ARAHAN
OPERASI
FIND
Menunjukkan kedudukan rekod
GET
Mendapatkan rekod
OBTAIN
Menunjukkan dan mendapatkan rekod
MODIFY
Mengemaskini rekod
ERASE
Menghapuskan rekod
STORE
Memasukkan rekod

25. PERHUBUNGAN BANYAK KE BANYAK DALAM MODEL RANGKAIAN
Jenis hubungan banyak ke banyak untuk objek majmuk tidak boleh dipersembahkan secara langsung di dalam model DBTG.
Ia mestilah ditukarkan ke rangkaian mudah dengan silangan data seperti yang dibuat oleh model hubungan.
TITLE Name
ID Call#
TTLE Relation
AUTH Relation
PUBLISHER
1.1
Call#
Tname
Pname
Aname
Affiliation
COPY
0.N
TA-INT
Relation
AUTHOR
0.N
Call#
Aname
* REKABENTUK HUBUNGAN
AUTHOR
ID Name Affiliation
TTLE Record
AUTH Record
Call#
Tname
Pname
Aname
Affiliation
TITLE
T-A set
A-T set
1.N
Call#
Aname
TA-INT Record
* REKABENTUK CODASYL/DBTG

26. RAJAH 13.4 ( CONTOH OBJEK DALAM PD PERPUSTAKAAN )
TITLE Name
ID Call#
PUBLISHER
ID Name Address Salesrep Phone
AUTHOR
ID Name Affiliation
TITLE
PUBLISHER
1.N
1.1
TITLE
COPY
0.N
0.N
AUTHOR
0.N
COPY
ID Copy-ID Copy#
Acqdate
Due - date
STUDENT
Name
ID Student#
VIDEO
ID Name Acqdate Acqcost
TITLE
COPY
1.1
1.1
0.N
STUDENT
VIDEO
1.N
STUDENT
0.1
0.1
0.N

27. RAJAH 13.5 ( Skima DDL bagi PD Perpustakaan )
SCHEMA NAME IS LIBRARY
RECORD NAME IS PUB DUPLICATES ARE NOT ALLOWED FOR PNAME
PNAME TYPE IS CHARACTER CHECK IS NOT NULL ADDRESS TYPE IS CHARACTER SALPSN TYPE IS CHARACTER PPHONE TYPE IS CHARACTER 10
RECORD NAME IS TTLE
DUPLICATES ARE NOT ALLOWED FOR CALL#
DUPLICATES ARE NOT ALLOWED FOR TNAME
CALL# TYPE IS CHARACTER 8
CHECK IS NOT NULL
TNAME TYPE IS CHARACTER 50
PNAME TYPE IS CHARACTER 10

28. RAJAH 13.5 ( Skima DDL bagi PD Perpustakaan )
RECORD NAME IS CPY DUPLICATES ARE NOT ALLOWED FOR CALL#, COPY#
CALL# TYPE IS CHARACTER CHECK IS NOT NULL COPY# TYPE IS FIXED CHECK IS NOT NULL ACQDATE TYPE IS DATE
RECORD NAME IS AUTH
DUPLICATES ARE NOT ALLOWED FOR ANAME
ANAME TYPE IS CHARACTER 30
CHECK IS NOT NULL
AFFILIATION TYPE IS CHARACTER 30
RECORD NAME IS TA-INT
DUPLICATES ARE NOT ALLOWED FOR CALL#, ANAME
CALL# TYPE IS CHARACTER 8

29. RAJAH 13.5 ( Skima DDL bagi PD Perpustakaan )
RECORD NAME IS CPY DUPLICATES ARE NOT ALLOWED FOR STUDENT#
STUDENT# TYPE IS FIXED CHECK IS NOT NULL SNAME TYPE IS CHARACTER SPHONE TYPE IS FIXED
RECORD NAME IS VID
DUPLICATES ARE NOT ALLOWED FOR VID#, VCOPY#
DUPLICATES ARE NOT ALLOWED FOR STUDENT#
VID# TYPE IS FIXED 5
CHECK IS NOT NULL
VCOPY# TYPE IS FIXED 2
VNAME TYPE IS CHARACTER 40
STUDENT# TYPE IS FIXED 10
RECORD NAME IS DUE-DATE
DATE-DUE TYPE IS DATE

30. RAJAH 13.5 ( Skima DDL bagi PD Perpustakaan )
SET NAME IS PUBLISH OWNER IS PUB ORDER IS SORTED BY DEFINED KEYS MEMBER IS TTLE INSERTION IS AUTOMATIC, RETENTION IS FIXED KEY IS ASCENDING TNAME SET SELECTION IS BY VALUE OF PNAME
SET NAME IS T-A OWNER IS TTLE
ORDER IS SYSTEM DEFAULT
MEMBER IS TA-INT
INSERTION IS AUTOMATIC, RETENTION IS FIXED
CHECK IS CALL# IN TTLE= CALL# IN TA-INT
SET SELECTION IS BY VALUE OF CALL#
SET NAME IS A-T OWNER IS AUTH
CHECK IS ANAME IN AUTH = ANAME IN TA-INT
SET SELECTION IS BY VALUE OF ANAME

31. RAJAH 13.5 ( Skima DDL bagi PD Perpustakaan )
SET NAME IS COLLECTION OWNER IS TTLE ORDER IS SORTED BY DEFINED KEYS MEMBER IS CPY INSERTION IS AUTOMATIC, RETENTION IS FIXED KEY IS ASCENDING COPY# SET SELECTION IS STRUCTUAL CALL# = CALL#
SET NAME IS CHECKOUT OWNER IS STU
ORDER IS LAST
MEMBER IS CPY
INSERTION IS MANUAL, RETENTION IS OPTIONAL
SET SELECTION IS BY VALUE OF STUDENT#
SET NAME IS VCHKOUT OWNER IS STU
MEMBER IS VID

32. RAJAH 13.5 ( Skima DDL bagi PD Perpustakaan )
SET NAME IS HISTORY OWNER IS CPY MEMBER IS DUE-DATE ORDER IS LAST INSERTION IS AUTOMATIC, RETENTION IS FIXED SET SELECTION IS BY VALUE OF CALL#, COPY#
SET NAME IS TITLE-SEQ OWNER IS SYSTEM
ORDER IS BY DEFINED KEYS
MEMBER IS TTLE
INSERTION IS AUTOMATIC, RETENTION IS FIXED
KEY IS ASCENDING TNAME