1. CIENCIAS DO MUNDO CONTEMPORÁNEO PILAR DE VEGA. IES ANXEL FOLE

2. Ciencia ∞ Arte
“Antes pensábamos que o noso futuro estaba nas estrelas. Agora sabemos que está nos nosos xenes”.
James Watson.
“A herencia depende dunha maquinaria soberana e a vida misma é o resultado do goberno absoluto do ácido”. Salvador Dalí.
 ”Butterfly Landscape”
Salvador Dalí.

3. O principal obxecto de estudo da Xenética son os xenes.
Os comezos da Xenética.
A Xenética é a Ciencia que se ocupa do estudo das leis biolóxicas da herdanza e da variabilidade.
O principal obxecto de estudo da Xenética son os xenes.
. As leyes que rigen esa transmisión, as llamadas LEIS DA HERDANZA, son universales para todos los seres vivos, lo cual es una prueba más del origen único de todos los seres vivos.
GREGOR MENDELL, Monxe Austriaco ( ) Pai da Xenética. 3

4. En que parte da célula están os xenes?
A molécula que contén a información xenética recibe o nome de ADN
(Ácido Desoxirribonucleico)
e atópase no interior do núcleo das células, formando a cromatina.

5. A estrutura do ADN https://www.youtube.com/watch?v=czXseKE4gZA
WATSON E CRICK
ROSALIND FRANKLIN
O teu corpo contén cen millóns de millóns de células e 6 mil millóns de quilómetros de ADN, dabondo para chegar á Lúa e volver oito mil veces.
FOTOGRAFÍA 51
(IMAXE POR DIFRACCIÓN DE RX)
MODELO DA DOBRE HÉLICE DE ADN 5

6. En 1953, Watson e Crick propoñen como modelo de estrutura para o ADN a dobre hélice. Baseáronse nas imaxes por refracción de RX obtidas por Rosalind Franklin.
En 1962 reciben o Premio Nobel. 6

7. O ADN: unha molécula nanométrica.
DOBRE HÉLICE
As unidades que forman o ADN reciben o nome de NUCLEÓTIDOS
(desoxirribosa base nitroxenada+ fosfato).
Formada por dúas cadeas de polinucleótidos unidas de maneira complementaria polas súas bases nitroxenadas.
A-T / G-C
Estirada, a molécula de ADN dunha célula humana ten unha
lonxitude de case 2 metros.
Actividade: 7

8. Como enrolar 2 metros en 10 micróns.
O segredo está nas proteínas do núcleo: as HISTONAS. Arredor delas empaquétase o ADN.

9. Como determinan os xenes o que somos: a síntese de proteínas.
Os xenes conteñen a información para a síntese de proteínas.
As proteínas son as encargadas de realizar ou inducir “mandar” tódalas funcións vitais: unha enzima que te axuda a dixerir o almorzo, un anticorpo que repele unha infección, ou unha das proteínas receptoras do cerebro que te permiten entender este parágrafo.
A CHAVE XENÉTICA define a relación entre a información contida no ADN e a síntese de proteínas.
ACTIVIDADE:

10. A chave xenética.
Un XEN é o fragmento de ADN que contén a información para a síntese dunha proteína.
SEVERO OCHOA, médico español
( ).
Recibiu o Premio Nobel de Medicina en pola súa contribución ao descubremento da “chave xenética”. 10

11. Análises cromosómicas.
Cromosomas en metafase.
Análises cromosómicas.
CARIOTIPO :Conxunto de cromosomas dun individuo ordenados por parellas Obtívose por primeira vez en 1956.
O cariotipo humano consta de 23 pares de cromosomas.
O último par son os cromosomas sexuais : XX nas femias e XY nos homes 11

12. Os síndromes hereditarios.
J. Lejeune . Médico francés ( )
Síndrome de Down (Trisomía 21) 12

13. Secuenciación de ADN.
A secuenciación de ADN é un conxunto de métodos e técnicas cuxa finalidade é a determinación da orde en que están os nucleótidos (A,C,T,G).
Allan Maxam e Walter Gilbert.
Desenvolven métodos de secuencia de ADN en 1977.

14. A “PCR”, unha “fotocopiadora” de ADN.
K.B. Mullis.
Premio Nobel en 1993 pola técnica da PCR (Reacción en cadea da Polimerasa)

15. Secuenciaciación de mapas xénicos.
En 1990 secuéncianse os xenomas dalgúns microorganismos.
Calcúlase que no xenoma humano existen entre y xenes diferentes, o que implica a existencia de, alomenos, entre e enfermidades xenéticas, sen ter en conta as posibles interaccións xénicas que tamén existen.
Escherichia coli. (Contén xenes). 15

16. Proxecto Xenoma Humano (PGH)
James Watson: 1990.
En 2001, o consorcio HGP publica un borrador do traballo en Nature (15 Febreiro). Celera o publica en Science (16 Febreiro).
HGP PROXECTO GENOMA HUMANO 16

17. O mapa xénico dalgunhas enfermidades humanas.

18. Qué sabemos? Temos uns 3 mil millóns de pares de bases (A,C,T, G).
Un xen ten de media 3000 bases pero varía moito o seu tamaño.
O número de xenes total que temos é duns
Os seres humanos somos idénticos nun 99,9% .
Só o 2% do xenoma codifica para proteínas.
A maioría do ADN é non codificante.
Sobre un 50% do ADN son frases que se repiten (moito máis que en calquera outra especie). 18

19. Un gran impacto para a Xenética Forense: “A PEGADA XENÉTICA”
Alec Jeffreys (1985)
As you all know, DNA typing or DNA profiling as it is now known, was first described in 1985 by Alec Jeffreys and co-workers and it has had a tremendous impact in forensic genetics
genetica/599578/
From then the field has experienced a continuous technical revolution.
Let me just to remember and to summarize in a few slides how fast the methodology for DNA typing has evolved over the last 15 years.
A pegada xenética é o conxunto de polimorfismos (rexións do ADN altamente variables) específicos de cada persoa. 19

20. Sondas para detectar xenes: “Biochips”.
Son láminas de vidro onde se fixa unha cantidade ínfima de fragmentos de ADN de cadea simple cuxa secuencia de nucleótidos é complementaria á secuencia do xene que queremos detectar.
A tecnoloxía foi desenvolvida a finais dos 80 por catro científicos, en Affymax: Stephen Fodor, Michael Pirrung, Leighton Read e Lubert Stryer. 20

21. A outra historia do ADN: biografía de Rosalind Franklin.
Traballo de ampliación. Opción 4.
A outra historia do ADN: biografía de Rosalind Franklin.
1. PERFIL BIOGRÁFICO
(Cronoloxía que recolla os principais aspectos da súa vida e da súa obra. Principais aportacións realizadas. Feitos máis destacados)
2. FORMACIÓN CIENTÍFICA.
3. RELACIÓN COS SEUS CONTEMPORÁNEOS.
3. A CIENCIA E A SOCIEDADE DA SÚA ÉPOCA.
4. DESCUBRIMENTOS E AS SÚAS APLICACIÓNS.
Sitios web sobre Rosalyn Franklin
As you all know, DNA typing or DNA profiling as it is now known, was first described in 1985 by Alec Jeffreys and co-workers and it has had a tremendous impact in forensic genetics
genetica/599578/
From then the field has experienced a continuous technical revolution.
Let me just to remember and to summarize in a few slides how fast the methodology for DNA typing has evolved over the last 15 years. 21

22. Traballo de ampliación. Opción 5.
Biografía de Severo Ochoa de Albornoz.
1. PERFIL BIOGRÁFICO
(Cronoloxía que recolla os principais aspectos da súa vida e da súa obra. Principais aportacións realizadas. Feitos máis destacados)
2. FORMACIÓN CIENTÍFICA.
3. RELACIÓN COS SEUS CONTEMPORÁNEOS.
3. A CIENCIA E A SOCIEDADE DA SÚA ÉPOCA.
4. DESCUBRIMENTOS E AS SÚAS APLICACIÓNS.
Podes realizar unha liña de tempo empregando o programa:
As you all know, DNA typing or DNA profiling as it is now known, was first described in 1985 by Alec Jeffreys and co-workers and it has had a tremendous impact in forensic genetics
genetica/599578/
From then the field has experienced a continuous technical revolution.
Let me just to remember and to summarize in a few slides how fast the methodology for DNA typing has evolved over the last 15 years.
Información: 22

23. Traballo de ampliación. Opción 6.
“COMO EXTRAER ADN DE CALQUERA BICHO VIVENTE”.
Realiza un video /presentación sobre todos os pasos a
seguir para a extracción de ADN. Baséate nas páxinas
recomendadas. Non esquezas explicar o fundamento da
práctica e as conclusións a que chegas.
Páxinas de consulta:
ias/pagweb/la_ciencia_a_tu_alcance_II/quimica/Experiencias_qu imica_extraccion_de_adn.htm