1. Besplatni softverski alati
Inkscape 1
Zoltan Geller
2016

2. Sadržaj Osnovni pojmovi Osnove rada u programu Inkscape
Crtanje objekata
Selektovanje i transformacije

3. Osnovni pojmovi - Vektorska grafika -
VEKTORSKA SLIKA SE CRTA POMOĆU GEOMETRIJSKIH OBJEKATA: TAČKE, PRAVE I KRIVE LINIJE, PRAVOUGAONICI, KRUGOVI, ITD.
OBJEKTI OD KOJIH JE VEKTORSKA SLIKA SASTAVLJENA OPISUJU SE MATEMATIČKIM FORMULAMA

4. Osnovni pojmovi - Kontura i ispuna -
OBJEKTI SE CRTAJU POMOĆU KONTURE (Stroke) OKO OBJEKTA I ISPUNE (FILL) UNUTRAŠNJOSTI
KONTURA
(Stroke)
ISPUNA
(Fill)

5. Osnovni pojmovi - Rasterska i vektorska grafika -
RASTERSKA GRAF. VELIKE REZOLUCIJE DAJE FOTOREALISTIČNE SLIKE
ALI SKALIRANJEM SE GUBI KVALITET
VEKTORSKA GRAF. DAJE JEDNOSTAVNIJE SLIKE SA MANJE DETALJA
ALI SKALIRANJEM SE NE GUBI KVALITET

6. Osnovni pojmovi - Formati vektorskih slika -
PROGRAM
FORMAT
Inkscape
SVG
Adobe Illustrator AI
CorelDRAW
CDR
LibreOffice Draw
ODG
SVG
Scalable Vector Graphics
- tekstualna datoteka -

7. Osnovni pojmovi - Upoređivanje rasterske i vektorske grafike -
RASTERSKA (BITMAP)
VEKTORSKA
MREŽA TAČAKA - PIKSELA
GEOMETRIJSKI OBLICI
SVAKA TAČKA IMA BOJU
KONTURE I ISPUNE
PRIMENA:
FOTOGRAFIJE
LOGOI, ILLUSTRACIJE, POSTERI
FOTOREALISTIČNE SLIKE SA PUNO DETALJA
JEDNOSTAVNIJE SLIKE SA MANJE DETALJA
SKALIRANJEM SE GUBI KVALITET
MOGU SE SKALIRATI BEZ GUBLJENJA KVALITETA
TEŠKO SE PRETVARA U VEKTORSKU
LAKO SE PRETVARA U RASTERSKU
VEĆE DIMENZIJE – VEĆA DATOTEKA
VELIČINA DATOTEKE NE ZAVISI OD DIMENZIJE SLIKE
GIMP, Photoshop, PaintShop Pro
Inkscape, Illustrator, CorelDRAW
XCF, PSD, PSP – BMP, JPG, PNG, GIF
SVG, AI, CDR

8. Osnovni pojmovi - HSL model boja -
H – BOJA (Hue):
BOJA
( H, S, L)
Crna
( 0, 0, 0)
Crvena
( 0, 100, 50)
Narandžasta
( 39, 100, 50)
Žuta
( 60, 100, 50)
Zelena
(120, 100, 50)
Plava
(240, 100, 50)
Ljubičasta
(300, 100, 50)
Bela
( 0, 0, 100)
S – ZASIĆENOST (Saturation):
0..100
L – OSVETLJENOST (Luminance)

9. Osnovni pojmovi - Redosled i providnost objekata 1 -
REDOSLED ODREĐUJE KOJI OBJEKAT JE IZNAD A KOJI ISPOD
PROVIDNOST ODREĐUJE U KOJOJ MERI SE VIDI OBJEKAT KOJI JE ISPOD PREKO OBJEKTA KOJI JE IZNAD
POSTIŽE SE MEŠANJEM BOJA OBJEKATA
PROVIDNOST SE PREDSTAVLJA POMOĆU BROJA IZ OPSEGA
0 – POTPUNA PROVIDNOST, 255 – POTPUNA NEPROVIDNOST

10. Osnovni pojmovi - Redosled i providnost objekata 2 -
OSOBINA
OPIS
z-order
redosled
(alpha) transparency
providnost
opacity
neprovidnost
RGBA – MODEL
RGB + A (providnost)
A = 255
A = 126
A = 0

11. Sadržaj Osnovni pojmovi Osnove rada u programu Inkscape
Crtanje objekata
Selektovanje i transformacije

12. Osnove rada u programu Inkscape - Inkscape -

13. Osnove rada u programu Inkscape - Delovi radnog okruženja -
MENI
TRAKA NAREDBI
TRAKA OPCIJA
LENJIR
PLATNO ZA CRTANJE
POMOĆNI
PROZORI
ALATI
TRAKA ZA PORAVNANJE
PALETA BOJA
TRAKA STATUSA

14. Osnove rada u programu Inkscape - Otvaranje, zatvaranje, snimanje -
File
ZADATAK
NAREDBA
OTVARANJE
Open (Ctrl + O)
ZATVARANJE
Close (Ctrl + W)
SNIMANJE
Save (Ctrl + S)
SNIMANJE POD DRUGIM NAZIVOM
ILI U DRUGOM FORMATU
Save As (Shift + Ctrl + S)
ZATVARANJE PROGRAMA
Quit (Ctrl + Q)
ZADATAK
OTVORITE SLIKU “Slika 1”
SNIMITE U PNG FORMATU I ZATOVRITE
PONOVITE SA SLIKOM “Slika 2”

15. Osnove rada u programu Inkscape - Povećanje produktivnosti -
View
PRIKAZ
NAREDBA
NA CELOM EKRANU
Fullscreen (F11)
POMOĆNE MREŽE
Page Grid
POMOĆNIH PROZORA
Show/Hide Dialogs (F12)
TRAKE NAREDBI
Show/Hide → Commands Bar
TRAKE ZA PORAVNANJE
Show/Hide → Snap Controls Bar
TRAKE OPCIJA
Show/Hide → Tools Control Bar
ALATA
Show/Hide → Toolbox
LENJIRA
Show/Hide → Rulers
KLIZAČA
Show/Hide → Scrollbars
PALETE BOJA
Show/Hide → Palette
TRAKE STATUSA
Show/Hide → Show Statusbar

16. Osnove rada u programu Inkscape - Načini prikaza slike -
View
PRIKAZ
NAREDBA
NORMALAN
Display mode → Normal
KONTURNI
Display mode → Outline
U BOJI
Color display mode → Normal
U NIJANSAMA SIVE BOJE
Color display mode → Grayscale
Normal
Outline
Grayscale

17. Osnove rada u programu Inkscape - Zumiranje i navigacija -
View → Zoom
KLIZAČI
TRAKA STATUSA
SPACE + POMERANJE MIŠA
TOČKIĆ MIŠA (+Shift)
POZICIJA POKAZIVAČA MIŠA
+, - NA TASTATURI
TRAKA STATUSA
Ctrl + TOČKIĆ MIŠA
ALAT ZA ZUMIRANJE (Z)

18. Osnove rada u programu Inkscape - Osobine dokumenta -
Slika 1.svg
File → Document Properties
MERNA JEDINICA
STANDARDNE
VELIČINE
PAPIRA
KORISNIČKA
VELIČINA
PAPIRA
ORIJENTACIJA
PAPIRA

19. Osnove rada u programu Inkscape - Štampanje -
Slika 1.svg
File → Print :General
IZBOR ŠTAMPAČA:
Microsoft XPS Document Writer
- ŠTAMPA U DATOTEKE TIPA XPS -
BROJ KOPIJA

20. Osnove rada u programu Inkscape - Papir i platno 1 -
Slika 1.svg
PAPIR JE DEO PLATNA KOJI SE ŠTAMPA – OZNAČEN JE OKVIROM
PAPIR
PLATNO

21. Osnove rada u programu Inkscape - Papir i platno 2 -
Slika 1.svg
SMANJITE VELIČINU PAPIRA NA 400x400
SNIMITE U PNG FORMATU
ŠTAMPAJTE

22. Osnove rada u programu Inkscape - Pravljenje nove slike -
File → New
PODRAZUMEVANE OSOBINE: A4, USPRAVNA ORIJETANCIJA
File → Templates
UNAPRED PRIPREMLJENI ŠABLONI

23. Sadržaj Osnovni pojmovi Osnove rada u programu Inkscape
Crtanje objekata
Selektovanje i transformacije

24. Crtanje objekata - Pravougaonik 1 -
Rectangle
KLIKNITE NA IKONU Rectangle ALATA
IZABERITE BOJU ISPUNE: KLIKOM NA BOJU U PALETI
BEZ BOJE
IZABERITE BOJU KONTURE: Shift + KLIKOM NA BOJU U PALETI
NACRTAJTE PRAVOUGAONIKA

25. Crtanje objekata - Pravougaonik 2 -
MENJANJE IZGLEDA C
KVADRATIĆI – VISINA I ŠIRINA
KRUŽIĆI – ZAOBLJENOST UGLOVA
ŠIRINA: W, VISINA: H
ZAOBLJENOST UGLOVA
BEZ ZAOBLJENOSTI

26. Crtanje objekata - Paleta boja -
IZBOR PALETE BOJA
KLIKNITE NA TROUGAO NA DESNOJ STRANI PALETE
BIRAJTE PALETU IZ MENIJA

27. Crtanje objekata - Prozor ispune i konture -
Object → Fill and Stroke
FILL – BOJA ISPUNE
Stroke paint – BOJA KONTURE
Stroke style – STIL KONTURE
DEBLJINA
STIL LINIJE

28. Crtanje objekata - Elipsa -
Ellipse C
KVADRATIĆI – VELIČINA
KRUŽIĆ – PRETVARA ELIPSU U: LUK ILI ODSEČAK C
LUK JE
OTVOREN
OBJEKAT
ODSEČAK JE
OTVOREN
OBJEKAT
LUK – DRŽITE POKAZ. MIŠA UNUTAR ELIPSE DOK GA POMERATE
SEGMENT – DRŽITE POKAZ. MIŠA VAN ELIPSE DOK GA POMERATE

29. Crtanje objekata - Zvezda i poligon 1 -
Star
KVADRATIĆI – DEFORMIŠU ZVEZDU
SHIFT – MENJA ZAOBLJENOST C C

30. Crtanje objekata - Zvezda i poligon 2 -
OPCIJE
ZVEZDA
BROJ ČVOROVA
POLIGON
PODRAZUMEVAN IZGLED

31. Crtanje objekata - Spirala -
KVADRATIĆI – MENJAJU BROJ OBRTANJA C C

32. Crtanje objekata - Linearni preliv 1 -
Prozor ispune i konture: Fill and Stroke
KVADRATIĆ – POČETNA TAČKA – C C
KRUŽIĆ – ZAVRŠNA TAČKA –
POMERANJEM OVIH TAČAKA MENJAMO IZGLED PRELIVA

33. Crtanje objekata - Linearni preliv 2 -
PROMENA POČETNE I ZAVRŠNE BOJE
KLIKNITE NA IKONU ZA CRTANJE DATOG OBJEKTA (Rectangle, Ellipse, itd.)
KLIKNITE NA KVADRATIĆ (KRUŽIĆ) LINIJE PRELIVA
IZABERITE BOJU IZ PALETE BOJA
DODAVANJE NOVE BOJE
KLIKNITE NA IKONU ZA CRTANJE DATOG OBJEKTA
PREVUCITE BOJU IZ PALETE, OTPUSTITE BLIZU LINIJE PRELIVA
BRISANJE BOJE
KLIKNITE NA TAČKU I PRITISNITE Delete

34. Crtanje objekata - Kružni preliv -
Prozor ispune i konture: Fill and Stroke C
KRUŽIĆI KRUŽNI PRELIV IMA
DVE ZAVRŠNE TAČKE
KOJE SE MOGU POMERATI NEZAVISNO C

35. Crtanje objekata - Istorija izvršenih promena -
Edit → Undo History
Undo History:
SADRŽI ISTORIJU (SPISAK) IZVRŠENIH PROMENA
KLIKOM NA NEKU STAVKU SLIKA SE VRAĆA U PRETHODNO STANJE

36. Sadržaj Osnovni pojmovi Osnove rada u programu Inkscape
Crtanje objekata
Selektovanje i transformacije

37. Selektovanje i transformacije - Selektovanje -
SELEC
SELEKTOVANJE POJEDINAČNIH OBJEKATA
KLIKNITE NA IKONU Selection ALATA
KLIKNITE NA OBJEKAT
DODAVANJE I UKLANJANJE OBJEKATA
Shift + klik NA OBJEKTE
GRUPA OBJEKATA
CRTANJE OBLASTI SELEKCIJE

38. Selektovanje i transformacije - Skaliranje -
SELEKTUJTE OBJEKAT POMOĆU Selection ALATA
SKALIRAJTE POMOĆU STRELICA OKO OBJEKTA
Ctrl – PROPORCIONALNO SKALIRANJE

39. Selektovanje i transformacije - Rotiranje i iskošenje -
KLIKNITE NA OBJEKAT DVA PUTA POMOĆU Selection ALATA
ROTIRAJTE POMOĆU STRELICA U UGLOVIMA SELEKCIJE
ISKOŠITE POMOĆU STRELICA NA IVICAMA SELEKCIJE

40. Besplatni softverski alati
Inkscape 1
Zoltan Geller
2016