1. TAKLIMAT PERKHIDMATAN PERAWATAN DOMISILIARI KEBANGSAAN
BAHAGIAN PEMBANGUNAN KESIHATAN KELUARGA
KEMENTERIAN KESIHATAN MALAYSIA
12 MAC 2014

2. ISI KANDUNG PEMBENTANGAN
1. Polisi 2. Garis Panduan 3. Reten dan Data 4. Latihan 5. Peruntukan Kewangan 6. Tindakan JKN

3. 1. POLISI PERKHIDMATAN PERAWATAN DOMISILIARI
BAHAGIAN PEMBANGUNAN KESIHATAN KELUARGA
KEMENTERIAN KESIHATAN MALAYSIA
12 MAC 2014

4. PUNCA ARAHAN
Merujuk kepada Mesyuarat Halatuju KKM bersama-sama YBMK yang telah diadakan di Melaka pada Oktober 2013:
Family Doctor Concept
Community Empowerment
Public private integration
Domiciliary Health care
HO’s training in primary care

5. DEFINISI PERKHIDMATAN PERAWATAN DOMISILIARI
(MENGGUNAPAKAI DEFINISI PERKHIDMATAN PERAWATAN DI RUMAH)
Perkhidmatan Perawatan Domisiliari (PPD) adalah satu perkhidmatan perawatan holistik yang diberikan kepada kes stabil yang terlantar dan memerlukan kesinambungan penjagaan serta perawatan selepas discaj dari hospital atau rujukan dari klinik kesihatan.
Perkhidmatan Perawatan Di Rumah telah diluluskan semasa Mesyuarat JDPKK Bil. 4/ 2007 bertarikh 19 Disember 2007.

6. OBJEKTIF OBJEKTIF UMUM :
Untuk membantu dalam perawatan dan penjagaan pesakit yang terlantar di rumah ke arah meningkatkan kualiti hidup pesakit.
OBJEKTIF KHUSUS :
Membantu pesakit meneruskan rawatan dan penjagaan di rumah sebagai kesinambungan rawatan selepas discaj dari hospital
Memberi panduan dan tunjuk ajar kepada pesakit dan keluarga bagi meningkatkan penjagaan kendiri.
Menggalakan penyertaan keluarga dan masyarakat dalam pengendalian pesakit terlantar bagi mengurangkan kemasukan semula ke hospital.

7. Perawatan Di Rumah (rintis)
PERKHIDMATAN PERAWATAN DOMISILIARI streamline and expand current service
Perawatan Di Rumah (rintis)
1Malaysia Family Care
Jagaan Warga Emas di Institusi
Jagaan OKU di PDK
Jagaan kesihatan ibu tunggal
Saringan
Intervensi
Rujukan ke klinik, hospital, JKM
Perawatan di rumah
HCN for Warga Emas Terlantar
Home Help Services by Welfare

8. PELAKSANAAN (2 fasa): FASA 1 (2014-2015) :
Klinik Kesihatan jenis 1, 2 dan 3 (diklasifikasikan mengikut beban kerja) akan menyediakan perkhidmatan ini.
Kes stabil yang memerlukan rawatan jangka panjang, contohnye pesakit strok, traumatic brain injury, kecederaan saraf tunjang dan individu dengan penyakit kronik yang terjejas kefungsiannya dan memerlukan seseorang untuk membantunya.
FASA 2 ( ) :
Memperluaskan ke semua Klinik Kesihatan secara berperingkat
Memperluaskan ke penjagaan paliatif

9. 2. GARIS PANDUAN PERKHIDMATAN PERAWATAN DOMISILIARI DI KESIHATAN PRIMER
BAHAGIAN PEMBANGUNAN KESIHATAN KELUARGA
KEMENTERIAN KESIHATAN MALAYSIA
12 MAC 2014

10. SKOP PERKHIDMATAN Perawatan Rehabilitasi Paliatif
Penerangan
Perawatan
Perkhidmatan perawatan termasuk latihan teknik mencegah berlakunya kudis tekanan, pendidikan mengenai rawatan luka dan penjagaan kebersihan, menukar tiub nasogastrik, kateter urethral, pemeriksaan darah ujian gula darah dan mengambil tekanan darah dan penyediaan sokongan emosi.
Rehabilitasi
Aktiviti rehabilitasi bagi kes yang memerlukan termasuk rehabilitasi pergerakan aktif dan pasif serta latihan activity of daily living.
Paliatif
Perkhidmatan ini merangkumi perawatan yang melibatkan penjagaan paliatif.

11. POLISI PELAKSANAAN
Perkhidmatan Perawatan Domisiliari (PPD) dijalankan oleh pasukan yang ditempatkan di klinik kesihatan yang dikenalpasti.
Perkhidmatan ini akan merangkumi kesemua penduduk yang tinggal di dalam kawasan operasi sesebuah klinik kesihatan.
Perkhidmatan ini diberi kepada kes yang dirujuk oleh Pakar/Pegawai Perubatan dari hospital/klinik kesihatan kerajaan yang memerlukan penjagaan berterusan di rumah.
Perkhidmatan ini dilaksanakan dengan kerjasama di antara hospital dan kesihatan.
Bagi kes yang memerlukan perawatan di rumah, pesakit akan didiscaj dengan surat rujukan beserta pelan perawatan.
Penyelaras PPD Hospital perlu memaklumkan kepada penyelaras PPD Klinik Kesihatan terlebih dahulu sebelum pesakit tersebut didiscajkan dari hospital.

12. POLISI PELAKSANAAN
Pesakit yang memenuhi kriteria akan didaftar dengan PPD klinik kesihatan.
Perkhidmatan akan dimulakan dalam masa tidak lebih daripada 72 jam hari bekerja daripada penerimaan surat rujukan.
Perkhidmatan PPD dilakukan dalam waktu pejabat (8 pagi hingga 5 petang).
Pelan perawatan menyeluruh (perubatan dan sosial) perlu disediakan bagi setiap kes berdasarkan rujukan dari Pakar/Pegawai Perubatan.
Perkhidmatan PPD akan dilaksanakan dengan menggunakan pendekatan pelbagai disiplin.
Semasa melakukan PPD semua sisa klinikal hendaklah dilupuskan mengikut Garispanduan Disinfection & Sterilization Policy & Practice.
Lawatan PPD dibuat secara berpasukan sekurang-kurangnya dua orang.

13. AHLI PASUKAN MENGIKUT KEPERLUAN PERKHIDMATAN
PASUKAN PPD
PASUKAN ASAS
AHLI PASUKAN MENGIKUT KEPERLUAN PERKHIDMATAN
Penolong Pegawai Perubatan
Jururawat Kesihatan
Pakar Perubatan Keluarga
Pegawai Perubatan
Pegawai Farmasi
Jurupulih Perubatan (Anggota)
Jurupulih Perubatan (Cara Kerja)
Pegawai Sains Pemakanan/Pegawai Dietetik
Pegawai Perubatan Sosial
Kaunselor
Pemandu

14. KRITERIA KES PPD Maksima perkhidmatan di berikan selama 3 bulan.
KRITERIA KEMASUKAN
KRITERIA DISCAJ
Kes yang dirujuk dari hospital kerajaan/ klinik kesihatan ke perkhidmatan PPD
Pesakit mempunyai alamat rumah yang jelas dan tinggal dalam kawasan operasi.
Pesakit mempunyai penjaga yang sesuai.
Mendapat kebenaran bertulis dari penjaga.
Maksima perkhidmatan di berikan selama 3 bulan.
Kes boleh didiscaj apabila penjaga mampu mengambil alih penjagaan pesakit.
Atau mana-mana yang terdahulu
Bagi pesakit yang telah didiscaj tetapi masih memerlukan perkhidmatan di rumah seperti mengganti ryles tube, urine cateter , pesakit perlu dirujuk semula kepada PPD.

15. KLASIFIKASI PESAKIT Modified Rankin Scale (mRS)
akan digunakan oleh Pakar/Pegawai Perubatan hospital bagi membuat keputusan kelayakan pesakit ke PPD
Modified Barthel Index (mBI)
akan digunakan bagi assesmen pesakit pada permulaan dan semasa discaj dari PPD

16. MODIFIED RANKIN SCALE (mRS)
Hanya pesakit skor 4 atau 5 layak untuk Perkhidmatan Perawatan Domisiliari
0 - No symptoms at all.
1 - No significant disability despite symptoms. Able to carry out all usual duties and activities.
2 - Slight disability; unable to carry out all previous activities, but able to look after own affairs without assistance.
3 - Moderate disability; requiring some help, but able to walk without assistance.
4 - Moderately severe disability. Unable to walk without assistance and unable to attend to own bodily needs without assistance.
5 - Severe disability; bedridden, incontinent and requiring constant nursing care and attention.
6 – Dead

17. MODIFIED BARTHEL INDEX
Penjagaan tahap ringan – boleh berdikari
Mereka yang tidak memerlukan bantuan untuk melakukan aktiviti kendiri harian (Aktivity of Daily Living- ADL) dan IADL (Instumental Activities od Daily Living)
Modified Barthel Index >75
Penjagaan tahap sederhana – memerlukan bantuan penjaga
Kefungsian ADL dan IADL terjejas separa, yang memerlukan bantuan separa
Modified Barthel Index: 50-74
Penjagaan sepenuhnya – kebergantungan sepenuhnya
Kefungsian aktiviti ADL dan IADL terjejas teruk, memerlukan bantuan sepenuhnya (pesakit terlantar)
Modified Barthel Index: 24-0   

18. KRITERIA PENJAGA: Penjaga dewasa, waras dan berupaya.
Penjaga perlu memahami dan mematuhi polisi PPD contohnya klinik tidak menyediakan keperluan pakai buang bagi pesakit yang discaj dari PPD.
Penjaga perlu ada bersama semasa perawatan dijalankan.
Bersedia untuk belajar prosedur penjagaan pesakit mengikut keperluan contohnya Ryles Tube feeding, mencuci luka, penjagaan kudis tekanan dan lain-lain.

19. CAJ BAYARAN PERKHIDMATAN
Perkhidmatan Perawatan Domisiliari dikecualikan dari bayaran caj perkhidmatan seperti dalam surat Kementerian Kewangan Malaysia KK/BP/WAI(S)/09/692/79Jld.5 sk.2/2013(1b) bertarikh 7 Jun 2013 iaitu:
Perkhidmatan yang mempunyai kesinambungan kepada rawatan yang telah diberikan semasa pesakit berada di wad dan lawatan tersebut telah dirancang terlebih dahulu dan telah dipersetujui oleh pakar-pakar demi kebaikan pesakit. 
Perawatan pesakit di rumah oleh Jurupulih Perubatan (Carakerja dan Anggota) iaitu jagaan kejururawatan/rehabilitasi yang diberikan untuk memastikan kesinambungan penjagaan kesihatan (continuous care) dan lain-lain aktiviti termasuk kes-kes terlantar (bed ridden), Orang Kurang Upaya (OKU) dan warga emas.

20. Pejabat Kesihatan Daerah
RINGKASAN
Pejabat Kesihatan Daerah
Rumah Pesakit
Hospital Berpakar
Pasukan PPD dari Klinik Kesihatan
Penyelaras PPD PKD
Penyelaras PPD Hospital
Lawatan pertama PPD kerumah tidak melebihi 3 hari bekerja
Menilai kes
Pelan perawatan holistik
Discaj /masuk semula PPD/rujuk hospital
Rujuk kes terlantar
mRS skor 4 atau 5
Discaj dengan
Surat rujukan
Pelan Perawatan
Surat Persetujuan Penjaga
Maklum kepada Penyelaras PPD Daerah
Rujuk Senarai KK dengan PPD yang disediakan
Terima kes dengan dokumen lengkap
Maklum kepada Pasukan PPD KK

21. 3. PEMANTAUAN BAHAGIAN PEMBANGUNAN KESIHATAN KELUARGA
KEMENTERIAN KESIHATAN MALAYSIA
12 MAC 2014

22. BORANG, REKOD & RETEN Borang berkaitan PPD
Borang rujukan dari wad kepada Penyelaras Perkhidmatan Perawatan Domisiliari (Hospital) / Penyelaras Perkhidmatan Perawatan Domisiliari (PKD) PPD001/2014
Senarai semak kriteria pemilihan kes untuk PPD di Klinik Kesihatan PPD002/2014
Borang persetujuan penjaga bagi Perkhidmatan Perawatan Domisiliari PPD003/2014
Borang Penilaian Modified Barthel Index
Rekod
Rekod pelanggan PPD 004(a)/2014
Rekod Penilaian Kes Perkhidmatan Perawatan Domisiliari PPD 004 (b) /2014
Buku Daftar Perawatan Domisiliari PPD101/2014
Laporan Bulanan/Tahunan
Borang Reten Perkhidmatan Perawatan Domisiliari bulanan PPD 201/2014

23. INDIKATOR Indikator Perkhidmatan Bilangan PPD ditubuhkan
Bilangan anggota PPD dilatih
Bilangan pelanggan didaftar
Bilangan pelanggan didiscaj
Bilangan pelanggan didiscaj atas risiko sendiri
Bilangan pelanggan dirujuk ke agensi lain /hospital
Jenis perkhidmatan disediakan
Bilangan penjaga yang dilatih
Indikator ‘outcome’
Kemasukan semula ke hospital dalam jangkamasa PPD
Komplikasi semasa tempoh perkhidmatan (Bilangan kes mendapat kudis tekanan baru )
Peratus kes yang berjaya diambil alih oleh penjaga (skor mBI meningkat)
Peratus kes ulangan (kes yang didaftar semula ke PPD)
Impak
Kepuasan pelanggan dan penjaga (kajian)

24. CARTA ALIR PENGHANTARAN RETEN
CARTA ALIR PENGHANTARAN RETEN PPD 201/2014
MAKLUMAT PERKHIDMATAN PERAWATAN DOMISILIARI MENGIKUT DAERAH / NEGERI BAGI SETIAP BULAN

25. 4. LATIHAN BAHAGIAN PEMBANGUNAN KESIHATAN KELUARGA
KEMENTERIAN KESIHATAN MALAYSIA
12 MAC 2014

26. LATIHAN Peserta Tarikh Tempat Taklimat Kebangsaan TPN (KA) dan TPN(P)
Pegawai Kesihatan Keluarga
Matron Negeri dan KA
12 Mac
PKD Putrajaya
Latihan TOT
FMS, PT dan OT dari KK
Kaunselor dan Jururawat Rehab Hospital
16-19 Mac
Hotel Premier, Klang, Selangor
Latihan ZON
Bil Hosp
Bil KK
Tarikh
Tempat
Peserta
Perlis & P. Pinang 3 18
Mac
H. Putra Palace, Perlis
1 Penyelaras JKN
1 Penyelaras Hospital
1 Penyelaras PKD yang berkaitan, 1PPP &
1 Jururawat setiap KK
(Type 1, 2 dan 3)
Kedah & Perak 6 21
31 Mac-3 April
Perak Akademi Pembangunan Belia M’sia, Perak
Sabah, Sarawak & Labuan 19 20
7-10 April
Sabah
WPKL, Putrajaya & Selangor 10 31
21-24 April
H. Empress, Selangor
NS, Melaka & Johor 12 29
5-8 Mei
Johor
Pahang, Terengganu & Kelantan 17
19-22 Mei
Klinik Kes, Batu Rakit, Terengganu

27. LATIHAN SANGKUT
Anggota yang dilatih di zon perlu meneruskan latihan sangkut (attachment) di hospital
Buku LOG - RYLE’S TUBE , CBD , GASTROSTOMY FEEDING , TRACHEOSTOMY CARE, COLOSTOMY CARE
Penyelaras PPD Daerah dan PPD Hospital menyelaras latihan sangkut

28. BAHAN RUJUKAN Garis Panduan Perkhidmatan Perawatan Domisiliari
Buku daftar KK dan reten
Manual Latihan PPD
Manual Penjaga warga emas dan OKU
Manual Strok

29. 5. PERUNTUKAN KEWANGAN BAHAGIAN PEMBANGUNAN KESIHATAN KELUARGA
KEMENTERIAN KESIHATAN MALAYSIA
12 MAC 2014

30. Peruntukan Peruntukan adalah dibawah NBOS7 : 1Malaysia Family Care:
Peruntukan Dasar Baru adalah bagi 50 daerah (bekalan perkhidmatan dan latihan)
Surat rujukan : Dasar Baru 2014 (08) KKM/62/BPKK (KEW)/K6-h bertarikh 7 Februari 2014
Peruntukan NBOS Unit Perbendaharaan
Perbelanjaan bagi elaun perjalanan, consumable, pembelian peralatan portable bagi alat perubatan dan alat rehab
Latihan susulan kepada anggota kesihatan, sukarelawan JKM, penjaga
Pembelian aset - komputer

31. W.P Kuala Lumpur & Putrajaya
PERUNTUKAN JKN
NEGERI
DASAR BARU
NSU
JUMLAH
Perlis
3,000
32,600
35,600
Kedah
7,000
130,800
137,800
Pulau Pinang
10,000
117,800
127,800
Perak
17,000
134,500
151,500
Selangor
207,100
224,100
N.Sembilan
5,000
103,700
108,700
Melaka
59,800
66,800
Johor
231,400
248,400
Pahang
99,000
102,000
Terengganu
11,000
80,900
91,900
Kelantan
13,000
110,100
123,100
Sabah
198,500
205,500
Sarawak
12,000
259,500
271,500
W.P Kuala Lumpur & Putrajaya
88,200
98,200
W.P Labuan
2,000
15,600
17,600
taklimat PPD 12 mac 2014\agihan peruntukan NBOS7.xlsx

32. CONTOH PERALATAN MOBILE
Pembelian Alat Perubatan
Glucometer
Cholesterol meter
Digital Blood Pressure Device (health screening)
Home Care Nursing Bag
Pembelian Alat Rehab
TENS
Rollater
Digiflex
IRR (Infra red ray)
Sandbag 1b
Dumb bell 1b
Insentive spirometry
Triflow

33. 6. TINDAKAN JKN BAHAGIAN PEMBANGUNAN KESIHATAN KELUARGA
KEMENTERIAN KESIHATAN MALAYSIA
12 MAC 2014

34. JK PERINGKAT NEGERI
Pegawai yang bertanggungjawab dalam Perkhidmatan Perawatan Domisiliari di peringkat Kesihatan Negeri
Ketua Penolong Pengarah Kanan, Unit Bahagian Pembangunan Kesihatan Keluarga yang mengetuai sebagai penyelarasan perkhidmatan perawatan di rumah yang sedia ada dan aktiviti lawatan ke rumah bagi program NBOS7 1Malaysia Family Care.
Jawatankuasa Peringkat Negeri dipengerusi oleh Pengarah Kesihatan Negeri dan ahlinya terdiri dari wakil dari kesihatan awam, perubatan, agensi lain seperti Jabatan Kebajikan Masyarakat (JKM) serta badan sukarela yang berkaitan dalam penjagaan pesakit di komuniti.
Peranan Jawantankuasa Peringkat Negeri adalah untuk menyelaras, memantau dan menilai program Perkhidmatan Perawatan Domisiliari di peringkat negeri.
Pegawai Perubatan Yang Menjaga di Klinik Kesihatan adalah ketua Pasukan Perkhidmatan Perawatan Domisiliari dan bertanggungjawab bagi pelaksanaan perkhidmatan ini.

35. JK PERINGKAT NEGERI (sambungan)
Kenalpasti Penyelaras Hospital dan DAERAH
Taklimat susulan peringkat negeri kepada
Pegawai Kesihatan Daerah, Pengarah Hospital, Penyelaras Hospital dan Penyelaras PKD
Mula dengan Hospital Berpakar ( state dan hospital major – 40 hospital)
Latihan
Mohon urusetia peringkat negeri bagi bantu pelaksanaan latihan zon
Selaraskan latihan sangkut (attachment) di hospital bagi PPP dan Jururawat
Latihan echo dan latihan sukarelawan JKM/penjaga peringkat negeri dan daerah
Pemantauan
Pengumpulan data dan reten berpusat di JKN.
Hantar maklumbalas bulanan ke BPKK
Maklumbalas aktiviti (reten) dan perbelanjaan BULANAN

36. KESIMPULAN BAHAGIAN PEMBANGUNAN KESIHATAN KELUARGA
KEMENTERIAN KESIHATAN MALAYSIA
12 MAC 2014

37. PELAKSANAAN NEGERI Jan Feb Mac April Mei Jun Julai Ogos Sept Oktober
Jan
Feb
Mac
April
Mei
Jun
Julai
Ogos
Sept
Oktober
Nov
Dis
Taklimat Kebangsaan
 12 Mac
TOT
16-19 Mac
Latihan zon
2 zon
Latihan susulan
Pelaksanaan
Kumpul data
Penilaian

38. Terima kasih