1. ESTUDO DE OPTIMIZACIÓN ENERXÉTICA NO SECTOR CONSERVEIRO EN GALICIA 2005

2. SECTOR CONSERVEIRO EN GALICIA
ÍNDICE
1.- ESCENARIO DO SECTOR
2.- ESTRUTURA DA INDUSTRIA CONSERVEIRA
3.- CONSUMO ENERXÉTICO
4.- POSIBILIDADES DE AFORRO ENERXÉTICO
5.- CONCLUSIÓNS

3. SECTOR CONSERVEIRO EN GALICIA
ESCENARIO DO SECTOR
Pilar básico da economía galega polas súas ligazóns co sector primario
Existen na actualidade 67 industrias conserveiras en Galicia, cun consumo enerxético estimado para a súa actividade de 43 ktep/ano (1 % do total da comunidade)
DATOS SOCIO-ECONÓMICOS DO SECTOR
ANO 2003
GALICIA
ESPAÑA %
Produción de conservas (t)
84,7
Valor económico (M€)
751,9
905,9
83,0
Nº empregos directos
12.050
15.512
77,6
Fonte: Anfaco
Galicia xera o 85 % da produción nacional de conservas de peixe
empregos directos de marcado carácter femenino e cun alto índice de temporalidade
Sector con gran tradición e experiencia en Galicia e cunha imaxe de boa calidade dos produtos
Continua modernización e mellora das instalación produtivas para reducir custos e posibilitar a entrada a novos mercados

4. SECTOR CONSERVEIRO EN GALICIA
OBXETIVO DO ESTUDO
Coñecer os perfis de consumo enerxético do sector
Establecer as ratios máis significativas do uso da enerxía
Posibilitar a comparación con instalacións e usos similares
Propoñer melloras de cara a optimización enerxética, avaliando a súa viabilidade técnica e económica
Facilitar a toma de decisións
Información ó sector das últimas melloras tecnolóxicas “maduras”

5. SECTOR CONSERVEIRO EN GALICIA
ESTRUTURA PRODUTIVA DA INDUSTRIA CONSERVEIRA
Tres procesos diferenciados:
Túnidos e cefalópodos: atún, bonito, xarda, polbo, lura,…
Sardiñas e similares: sardiña, xurela,…
Moluscos: mexillón, ameixa, berberecho, zamburiña,…

6. SECTOR CONSERVEIRO EN GALICIA
DIAGRAMA DE PROCESO

7. SECTOR CONSERVEIRO EN GALICIA
REPRESENTATIVIDADE DA MOSTRA
DISTRIBUCIÓN SEGUNDO FACTURACIÓN
FACTURACIÓN
AUDITADAS
SEN AUDITAR
> 80 M€ 3 2
De 10 a 80 M€ 5
< 10 M€ 4 7
Total 12
Realizáronse 12 auditorías
Recopiláronse datos doutras 12 empresas
As empresas consideradas suman no seu conxunto o 75 % da facturación do sector conserveiro galego e o 76 % da súa produción

8. SECTOR CONSERVEIRO EN GALICIA
CONSUMO ENERXÉTICO
A maioría da demanda enerxética realízase en forma de calor (78 %, 19 % eléctrico, 3 transporte), sendo o fuel óleo a principal fonte empregada
O custo enerxético representa aproximadamente o 2 % dos custos totais de produción
DISTRIBUCIÓN DO CONSUMO DE ENERXÍA TÉRMICA

9. SECTOR CONSERVEIRO EN GALICIA
CONSUMO ESPECÍFICO (TEP)
Actividade
Consumo eléctrico (tep*/t)
Consumo térmico (tep/t)
Consumo en transporte e distribución (tep/t)
Conservación
0,018 - 
0,006
Cocción
0,069
Esterilización -
0,052
Outros
0,017
Enerxía eléctrica (Forza)
0,015
Total
0,033
0,138
* tep: tonelada equivalente de petróleo, enerxía equivalente á producida na combustión dunha tonelada de cru de petróleo.
O consumo enerxético por tonelada de produto ascende a 0,177 tep/t
O transporte normalmente encóntrase subcontratado polo que o consumo real é moi superior o aquí recollido
Nas empresas con coxeración so se considerou a calor e electricidade autoconsumidos

10. SECTOR CONSERVEIRO EN GALICIA
COSTE ESPECÍFICO DA ENERXÍA (€)
Actividade
Custo do consumo eléctrico (cent€/kg)
Custo do consumo térmico (cent€/kg)
Custo do consumo no transporte e distribución (cent€/kg)
Conservación
1,25 - 
0,37
Cocción  -
1,43
Esterilización
1,08
Outros
0,34
Enerxía eléctrica (forza)
1,04
Total
2,29
2,85
O consumo enerxético para a elaboración dun quilogramo de conservas sen incluír o transporte, ascende a 5,51 cent€/kg.

11. SECTOR CONSERVEIRO EN GALICIA
CONSUMO ENERXÉTICO TOTAL
CONSUMO ENERXÉTICO TOTAL DO SECTOR CONSERVEIRO
Produto enerxético
Consumo de enerxía (ktep/ano)
Custo da enerxía (M€)
Enerxía eléctrica
8,0
5,5
Combustible para xerar enerxía térmica
33,3
6,9
Combustible para transporte (*)
1,4
0,9
TOTAL
42,7
13,3
(*) Como xa se comentou, esta é só unha pequena parte dos consumos reais en transporte, dado que xeralmente esta actividade se encontra subcontratada a outras empresas.
O gasto anual en enerxía da industria conserveira ascende a 13,3 M€

12. SECTOR CONSERVEIRO EN GALICIA Período de retorno (anos)
MELLORAS PROPOSTAS
MELLORA DO DESEÑO DA DISTRIBUCIÓN EN PLANTA:
-Separación de zonas cálidas e frías
-Aproximación dos puntos de consumo aos de xeración
INSTALACIÓN DE CENTRAIS DE COXERACIÓN
- RD 436/2004, autoconsumo eléctrico 10 %
- Investimento aprox. 600 €/kW
Período de retorno (anos)
Potencia
Gas natural (1)
G.N.L.
1 MW
5,06
8,07
5 MW
4,91
6,00
(1) P > 4 bar

13. SECTOR CONSERVEIRO EN GALICIA
MELLORAS PROPOSTAS
Autoclaves e cocedoiros con sistemas de intercambio:
Aforro de auga tratada de alimentación á caldeira
Aforro de combustible debido ao aproveitamento da calor da auga condensada que se retorna ao tanque de alimentación da caldeira
Aforro de auga de arrefriamento que se recircula unha e outra vez
Control rigoroso das liñas de vapor
Especialmente purgadores e fugas de vapor
Un purgador en mal estado pode perder ata un 25 % da calor entrante
Axuste dos queimadores das caldeiras
A presenza de oxíseno en fumes non debe superar o 4 %

14. SECTOR CONSERVEIRO EN GALICIA
MELLORAS PROPOSTAS POR PERÍODO DE RETORNO
Melloras amortizables nun período inferior a 1 ano:
Optimización da facturación de enerxía eléctrica.
Posta a punto dos queimadores das caldeiras (redución da entrada de aire e axuste do tiro).
Cambio das bocas das mangueiras de limpeza e baldeo.
Reparación de fugas de vapor (mantemento de purgadores).
Illamento lateral das balsas de cocción.
Realización de cursos de condución eficiente para os condutores de vehículos de transporte.
Instalación de turbuladores na caldeira para un maior aproveitamento dos gases de combustión.

15. SECTOR CONSERVEIRO EN GALICIA
MELLORAS PROPOSTAS POR PERÍODO DE RETORNO
Melloras amortizables nun período entre 1 e 5 anos:
Calorifugado de entubados e outros elementos a elevada temperatura.
O sobrecusto da instalación de autoclaves con intercambiadores de calor e torres de arrefriamento no momento da renovación destes.
Instalación de autoclaves de gran tamaño.
Instalación de equipamentos estabilizadores-reductores de tensión nos circuítos de iluminación.
Instalación de baterías de condensadores para corrixir o factor de potencia.
Substitución de equipamentos de iluminación por outros máis eficientes.
Equipos de reinxección directa dos condensados na caldeira.
Instalación de economizadores en caldeiras de gran tamaño.
Instalacións de coxeración que utilicen como combustible gas natural a presións superiores a 4 bar.

16. SECTOR CONSERVEIRO EN GALICIA
MELLORAS PROPOSTAS POR PERÍODO DE RETORNO
Melloras amortizables nun período superior a 5 anos:
Instalación de balastos electrónicos nas lámpadas fluorescentes.
Instalación de cortinas de aire seco á entrada das cámaras frigoríficas.
Instalación de equipamentos de medida de consumo nos distintos procesos para detectar variacións anómalas de consumo e establecer ratios por unidade de produción.
Instalación de centrais de coxeración alimentadas por gas natural licuado (GNL).

17. SECTOR CONSERVEIRO EN GALICIA
CONCLUSIÓNS
INVESTIMENTOS REQUIRIDOS EN AFORRO ENERXÉTICO EXTRAPOLADOS A TODO O SECTOR
PORCENTAXES DE AFORRO ACADABLES
Período de amortización da mellora
Aforro económico respecto ao total de custos
Inferior a 1 ano
3,5 %
Entre 1 e 5 anos
10,1 %
Superior a 5 anos
29,1 %
Período de amortización da mellora
Investimentos
(M€)
Inferior a 1 ano
0,1
Entre 1 e 5 anos
3,0
Superior a 5 anos
31,4
POTENCIAL DE AFORRO NO SECTOR
Período de amortización da mellora
Potencial de aforro enerxético
(ktep/ano)
Potencial de aforro económico
(M€/ano)
Inferior a 1 ano
1,2
0,5
Entre 1 e 5 anos
3,4
1,3
Superior a 5 anos
9,9
3,9
TOTAL
14,5
5,7

18. SECTOR CONSERVEIRO EN GALICIA
CONCLUSIÓNS
Existe un potencial de aforro
enerxético amortizable nun
período inferior a 5 anos do
13,6 % do consumo.
O investimento preciso para lévalo a cabo en todo o sector ascende a 3,1 M€, conseguéndose un aforro económico de 1,8 M€/ano.
O aforro enerxético resultante sería de 4,6 ktep/ano, equivalentes a t de CO2