1. AFRIKAANS

2. 1652: Die Kaap word Hollands
Hollands word in die volksmond Afrikaans
* Erfgoed – Hollands
(straat, hond, kind)
* Leengoed – Maleis, Portugees, Khoisan (bollemakiesie, twak, bobotie)
* Eiegoed – Nuwe woorde
(lekker, baiesukkel, vloermoer, flaterwater)
Kombuistaal

3. Mense praat Afrikaans, maar dit word nie as taal erken nie
1795: Die Kaap word Engels
Engels word amptelike taal vir regering, howe, kerk
Stig Engelse skole – mislukking
Mense praat Afrikaans, maar dit word nie as taal erken nie

4. 1860 - 1890: 1ste Afrikaanse beweging
Reaksie teen verengelsingbeleid
Bybel in Afrikaans vertaal
Eerste Afrikaanse koerant
Eerste Afrikaanse uitgewers (HAUM)
Reaksie teen eerste Anglo-Boereoorlog
Afrikaans word hartstaal

5. 1902-1920: Die 2de Afrikaanse beweging
Teenreaksie op die 2de Anglo-Boereoorlog
Vredesooreenkoms: Engels as enigste voertaal
Afrikaners moet land materieel opbou en geestelik weerbaar word
Publiseer Die Burger, Die Huisgenoot, De Afrikaner ens. om Afrikaans te bevorder
Afrikaans word kulturele taal met poësie & prosa

6. 1920’s: Afrikaans ‘n amptelike taal
Na die uniewording van Suid-Afrika word Afrikaans saam met Engels die amptelike tale in die land
Afrikaans word in skole aangebied
Vir die eerste keer voel Afrikaanssprekendes dat Afrikaans erken word en dit bou ‘n gevoel van nasietrots
Afrikaans ‘n regeringstaal

7. Afrikaans ‘n taal van konflik
1948: Die nasionale party
1948: Nasionale party aan bewind, Afrikaans as politieke instrument gebruik
Afrikaans word voorgehou as die ‘wit’ man se taal en sy werklike ontstaan is ontken
Skrywers en moedertaalsprekers draai rug op Afrikaans om protes teen apartheid aan te teken
Afrikaans ‘n taal van konflik

8. Stig skrywersgilde om te protesteer teen apartheid
1960: Die sestigers
Skrywers & kunstenaars protesteer
sterk teen die apartheidsbeleid
Boeke en gedigte word verban
Antjie Krog, Breyten Breytenbach, Bartho Smit, John Miles, Ingrid Jonker,
Ettienne le Roux
Stig skrywersgilde om te
protesteer teen apartheid

9. Afrikaans word taal van onderdrukker
1976: Die Soweto-optogte
Afrikaans word naas Engels as die medium in skole ingevoer
Hoogtepunt van opstand teen Afrikaans
Breytenbach tronk toe
Taalmonument deur PW Botha ingewy
Afrikaans word taal van onderdrukker

10. 1980’s: Die Voëlvry-beweging
Johannes Kerkorrel, Koos Kombuis, Jeanne Goosen, Pieter Dirk Uys en andere
‘In your face’-protes: “Sit dit af, sit dit af”
Word op universiteit-kampusse verbied 1991
Afrikaans word
taal van protes

11. Ons is Afrikaans, maar ons is nie só nie
Afrikaans word vry
Gebruik ou gedigte, liedjies om politieke kommentaar te lewer
Begin Engelse woorde gebruik om te wys …
Ons is Afrikaans, maar ons is nie só nie

12. Afrikaans word ‘n taal van versoening
1994: SA word demokrasie
Nelson Mandela word vrygelaat
Madiba lees die gedig “Die kind” van Ingrid Jonker voor in die parlementsopening
Kerkorrel sing in die parlementsopening saam met Lady Smith Black Mambasa
Afrikaans word ‘n taal
van versoening

13. Afrikaans word stem van nuwe generasie
Wat gebeur vandag?
Afrikaans gebruik om jong Afrikaanssprekendes se gevoel van isolasie uit te beeld
Die nuwe stemme is sangers, nie digters
Gebruik steeds ou volksliedjies en gedigte om sosiale kommentaar te lewer
Stemme soos Karen Zoid, Gert Vlok Nel, Valiant Swart, Jan Blohm, ****polisiekar
Afrikaans word stem van nuwe generasie