1. تهيه و تنظيم : کاظم شاطری نسب
مانيتورهاي CRT
تهيه و تنظيم : کاظم شاطری نسب

2. مقدمه اي بر نمايشگرها
صفحات نمايشگر که " مانيتور " نيز ناميده می شوند ، متداولترين دستگاه خروجی در کامپيوترهای شخصی محسوب می گردند. اغلب صفحات نمايشگر از CRT(Cathod ray tube) استفاده
می نمايند . کامپيوترهای Laptops و ساير دستگاه های محاسباتی قابل حمل ، از LCD يا
Liquid Crystal display و يا LED (Light-emiting diode)  استفاده می نمايند. استفاده از مانيتورهای LCD با توجه به مزايای عمده آنان نظير : مصرف انرژی پايين بتدريج جايگزين مانيتورهای CRT می گردند. زمانيکه قصد تهيه يک مانيتور را داشته باشيم ، پارامترهای متفاوتی را می بايست بررسی نمود : 
تکنولوژی  نمايش  ( CRT  و يا LCD و يا  ... )
تکنولوژی کابل ( VGA و DVI دو مدل رايج می باشند )
محدوده قابل مشاهده ( معمولا" قطر صفحه نمايشگر است )
حداکثر ميزان وضوح تصوير (Resolution)
Dot P inch
Refresh rate
Color depth
ميزان برق مصرفی

3. تکنولوژی نمايش
از سال 1970 که اولين نمايشگر ها ( مانيتور های  مبتنی بر متن ) برای کامپيوتر های شخصی عرضه گرديند، تاکنون مدل های متفاوتی مطرح و عرضه شده است :
شرکت IBM در سال 1981 مانتيورهای   CGA (Color Graphic Adapte) را معرفی کرد. مانتيورهای فوق قادر به نمايش چهار رنگ با وضوح تصوير 320 پيکسل افقی و 200 پيکسل عمودی می باشند.
شرکت IBM در سال 1984 مانيتورهای EGA (Enhanced Graphic Adapter) را معرفی کرد. مانيتورهای فوق قادر به نمايش شانزده رنگ و وضوح تصوير 350 * 640 بودند.
شرکت IBM در سال 1987 سيستم VGA (Video Graphic Array) را معرفی کرد. مانيتورهای فوق قادر به نمايش 256 رنگ و وضوح تصوير 600 * 800 بودند.
شرکت IBM در سال 1990 سيستم XGA (Extended Graphics Array) را معرفی کرد. سيستم فوق با وضوح تصوير 600*800 قادر بود وضوح تصوير 768 * 1024 را به همراه رنگ به نمايش گذارد.
اغلب صفحات نمايشگر که امروزه در سطح جهان عرضه می گردند ، استاندارد UXGA
(Ultra Extended Graphics Array) را حمايت می نمايند. UXGA قادر به ارائه
8 / 16 ميليون رنگ با وضوح تصوير 1200 * 1600 پيکسل است . يک آداپتور UXGA اطلاعات ديجيتالی ارسال شده توسط يک برنامه را اخذ و پس از ذخيره سازی آنها در حافظه ويدئوئی مربوطه ، با استفاده از يک تبديل کننده " ديجيتال به آنالوگ " آنها را به منظور نمايش تبديل به سيگنال های آنالوگ خواهد نمود. پس از ايجاد سيگنال های آنالوگ ، اطلاعات مربوطه از طريق يک کابل VGA برای مانيتور ارسال خواهند شد.

4. همانگونه که در شکل فوق مشاهده می نمائيد ، يک کانکتور VGA از سه خط مجزا برای سيگنال های قرمز ، سبز و آبی واز دو خط ديگر برای ارسال سيگنال های افقی و عمودی استفاده می نمايد. در تلويزيون تمام سيگنال های فوق در يک سيگنال مرکب ويدئويی قرار می گيرند. تفکيک سيگنال های فوق ، يکی از دلايل بالا بودن تعداد پيکسل های يک مانيتور نسبت به تلويزيون است . با توجه به اينکه آداپتورهای VGA قابليت استفاده کامل از مانيتورهای ديجيتال را ندارند ، اخيرا" يک استاندارد جديد با نام DVI)Digital Video Interface) ارائه شده است . در تکنولوژی VGA  می بايست سيگنال های ديجيتال در ابتدا تبديل به آنالوگ شده و در ادامه سيگنال های فوق برای مانيتور ارسال گردند .در تکنولوژی DVI ضرورتی به انجام اين کار نبوده وسيگنال های ديجيتال مستقيما" برای مانيتور ارسال خواهند شد. در صورتيکه از مانتيتورهای DVI استفاده می گردد ، می بايست حتما" از کارت گرافيکی استفاده نمود که تکنولوژی فوق را حمايت نمايد.

5. محدوده قابل مشاهده حداکثر وضوح و دقت تصوير
محدوده  قابل مشاهده
دو پارامتر ( مقياس ) اندازه يک مانيتور را مشخص خواهد کرد : اندازه صفحه  و ضريب نسبت . اکثر نمايشگرهای کامپيوتر نظير تلويزيون دارای ضريب نسبت 3 : 4 می باشند. اين بدان معنی است که نسبت پهنا به ارتفاع  معادل 4 به 3 است . اندازه صفحه بر حسب اينچ اندازه گيری شده و معادل قطر نمايشگر است ( اندازه از يک گوشه صفحه تا گوشه ديگر بصورت قطری ) . 15 ، 17 و 21 اندازه های رايج برای نمايشگر ها است . اندازه  نمايشگرهای  NoteBook اغلب کوچکتر بوده و دارای دامنه بين 12 تا 15 اينچ می باشند. اندازه يک نمايشگر تاثير مستقيمی بر وضوح تصوير خواهد داشت . يک تصوير بر روی يک مانيتور 21 اينچ با وضوح تصوير 480 * 640 بخوبی مشاهده تصوير بر روی يک مانيتور 15 اينچ با همان وضوح تصوير نخواهد بود.  با فرض يکسان بودن وضوح تصوير ، مشاهده يک تصوير بر روی يک مانتيتور با ابعاد کوچکتر نسبت به يک مانيتور با ابعاد بزرگتر ، کيفيت بالاتری را خواهد داشت.
حداکثر وضوح و دقت تصوير
دقت) Resolution) به تعداد پيکسل های  نمايشگر اطلاق می گردد. دقت تصوير توسط تعداد پيکسل ها در سطر وستون، مشخص می گردد.  مثلا" يک نمايشگر با دارابودن 1280 سطر و1024 ستون قادر به نمايش 1024 * 1280 پيکسل خواهد بود. کارت فوق دقت تصوير در سطوح پايين تر 768 * 1024 ، 600 * 800 و 480 * 640 را نيز حمايت می نمايد.

6. ( نرخ باز خوانی / باز نويسی )
در مانيتورهای با تکنولوژی CRT ، نرخ بازخوانی / بازنويسی  ، نشان دهنده تعداد دفعات نمايش ( رسم ) تصوير در يک ثانيه است.  در صورتيکه مانيتور CRT شما دارای نرخ بازخوانی / بازنويسی 72 هرتز باشد ، در هر ثانيه 72 مرتبه تمام پيکسل ها از بالا به پايين بازخوانی / بازنويسی مجدد خواهند شد. نرخ فوق بسيار حائز اهميت بوده و هر اندازه که نرخ فوق بيشتر باشد تصوير مناسبتری را شاهد خواهيم بود ( تصوير ی عاری از هر گونه لرزش ) در صورتيکه نرخ فوق بسيار پايين باشد باعث لرزش (Flicke ring)  نوشته های موجود بر روی صفحه شده و بيماريهای متفاوت چشم و سردرد های متوالی را در پی خواهد داشت .
عمق رنگ (Color Depth)
تعداد رنگ هائی که يک مانتيتور می تواند ارائه دهد از ترکيب حالات متفاوت کارت گرافيک و قابليت  رنگ در مانيتور ، بدست می آيد.  مثلا" کارتی که می تواند در حالت SVGA فعاليت نمايد ، قادر به نمايش رنگ خواهد بود. کارت های فوق قادر به پردازش اعداد 24 بيتی تشريح کننده يک پيکسل می باشند. تعداد بيت های استفاده شده برای تشريح يک پيکسل  را " عمق بيت " می نامند. در مواردی که از 24 بيت برای تشريح يک پيکسل استفاده می گردد ، برای هر يک از رنگ های اصلی ( قرمز ، سبز ، آبی) از هشت بيت استفاده می گردد. عمق بيت را True color نيز می گويند. در چنين مواردی امکان تولييد ده ميليون رنگ وجود خواهد داشت . يک کارت شانزده بيتی قادر به توليد رنگ خواهد بود.

7. منبع : سايت اينترنتي SRCO.IR
مصرف انرژي
ميزان مصرف انرژی در مانيتورها بستگی به تکنولوژی استفاده شده دارد. نمايشگرهای با تکنولوژی CRT ، از 110 وات  استفاده می نمايند. مانيتورهای با تکنولوژی LCD دارای مصرف انرژی به ميزان  30 تا 40 وات  ، می باشند. در يک کامپيوتر شخصی که از يک مانيتور با تکنولوژی CRT استفاده  می نمايد ، 80 درصد ميزان مصرف انرژی سيستم متعلق به مانتيتور است ! .  در زمان روشن بودن کامپيوتر ممکن است کاربران در اغلب زمان های مربوطه ، بصورت تعاملی با آن درگير نگردند ، دولت امريکا در سال 1992 برنامه Energy star را مطرح نمود. در چنين مواردی زمانييکه  پس از مدت زمانی عملا" از سيستم استفاده نگردد ، نمايش تصوير قطع می گردد. وضعيت فوق تا زمانيکه کاربر موس را بحرکت در نياورده و يا بر کليدی از صفحه کليد ضربه نزد ، همچنان ادامه خواهد يافت . بهرحال تکنولوژی فوق باعث صرفه جوئی زيادی در ميزان برق مصرفی ( منازل ، ادارت و ...) خواهد داشت .
منبع : سايت اينترنتي SRCO.IR

8. معرفي استانداردهاي متعارف در مانيتورها :
1. استاندارد FCC :
FCC) Federal Communications Commission) يک موسسه آمريکايي است که توسط (Communications Act of 1934) تاسيس شده. اين موسسه روابط مخابرات بين ايالتي و جهاني راديو، تلفن، تلگراف و ارتباطات راه دور را تنظيم مي کند. استاندارد FCC دستورالعمل هايي در زمينه تداخل فرکانسهاي راديويي دارد که در ايجاد دستگاهايي که به نوعي ايجاد فرکانسهاي راديويي مي نمايند لازم الاجراست. اين استانداردها طوري در نظر گرفته شده اند که حفاظت لازم در برابر تداخلات زيان آور اين گونه دستگاه ها فراهم گردد. اين تداخلات ممکن است براي ارتباطات راديويي مضر باشند و به طور مثال در کار راديو و تلوزيون تداخلاتي ايجاد کنند.
2. استاندارد IC :
اين استاندارد که توسط شوراي اختياري کنترل تداخل تجهيزات داده اي و ماشينهاي اداري الکتريکي تنظيم گرديده يک استاندارد کانادايي است و مقرراتي را در ارتباط با تداخل دستگاه هاي جانبي بيان مي کند. اين استاندارد به منظور جلوگيري از تداخل راديويي در محل استقرار دستگاه در نظر گرفته شده.

9. 3. استاندارد MPRII :
اين استانداردکه استانداردي اختياري است توسط شرکت تحقيقاتي صنايع انفورماتيک سوئد ايجاد شده و قوانيني را جهت کاهش ميدانهاي مغناطيسي و الکتريکي که از مانيتورهاي CRT منتشر مي شود وضع نموده است. ازجمله اين تشعشع ها VLF (Very Low Frequency radiation) است که تشعشعات الکترومغناطيسي با فرکانسهاي در محدوده تقريبي 300 هرتز تا هرتز يا 30 کيلو هرتز مي باشد که از اين مانيتورها منتشر مي شود. MPR-II در سال 1987 ايجاد شده و در سال 1990 آن را به روز شده و استاندارد MPR 1990 را به عنوان استاندارد تعريف شده بمنظور سنجش ميزان تشعشعات از دستگاه هائي نظير مانيتور معرفي کرد. البته اين استاندارد تنها مربوط به ميدان هاي الکتريکي و مغناطيسي است و اشعه ايکس را که توسط لامپ تصوير مانيتور ها ايجاد مي شود را شامل نمي شود.
4. استاندارد Energy Star :
اين استاندارد اولين مرتبه توسط شرکت EPA (Environmental Protection Agency) در 17 ژوئن 1993 ارائه گرديد. استاندارد Energy Star به منظور توليد و استفاده از کامپيوتر هاي شخصي با هدف بهينه سازي مصرف انرژي ارائه شد. طبق اين استاندارد مصرف انرژي کامپيوترها و مانيتورها بايد در پايين ترين وضعيت ممکن به کمتر از 30 وات تنزل يابد.

10. 5. استاندارد TCO :
استاندارد TCO (The Swedish Confederation of Professional Employers) يا تکو به معني اتحاديه تخصصي کارفرمايان کشور سوئد است که براي ميزان تابش و تشعشعات مجاز نمايشگر ها و ادوات مختلف کامپيوتر ها در نظر گرفته شده. اين استاندارد از استاندارد MPRII و همچنين MPR 1990 جديدتر است و علاوه بر ميدان هاي الکتريکي و مغناطيسي، اشعه ايکس را که توسط لامپ تصوير مانيتور ها ايجاد مي شود را نيز شامل مي شود. اين استاندارد ابتدا با عنوان TCO92 ارائه شده بود که تنها براي مانيتورها قوانيني را وضع کرده بود. سپس TCO95 ارائه شد که علاوه بر مانيتور به قطعات ديگر کامپيوتر هم توجه شده بود. اکنون استاندارد TCO99 تکميل کننده دو استاندارد قبلي است که دامنه کاربرد آن افزايش يافته و مقررات آن نيز کمي سخت تر شده است. در اين استاندارد علاوه بر تشعشعات اثرات زيست محيطي نيز در نظر گرفته شده.
البته با وجود اين استاندارد ها نمي توان گفت که کار کردن با مانيتورها هيچ گونه ضرري براي کاربران ندارد چون در هر حال نمي توان به طور کامل از ايجاد امواج و تشعشعات مضر جلوگيري کرد ولي مي توان با رعايت استاندارد هاي متعارف اثرات زيانبار آنها را تا حد قابل قبولي کاهش داد.
در واقع اين استاندارد ها سلامتي کامل کاربران را تضمين نمي کند ولي به عنوان وسيله شناسايي نمايشگر هاي کم خطر کاربرد دارد. از آن جايي که اغلب توليد کنندگان نمايشگر ها مدعي رعايت استاندارد ها در نمايشگر خود هستند بهتر است خودتان از وجود اين استاندارد ها اطمينان حاصل کنيد.

11. تاريخچه اي درباره پيدايش مانيتور
در سال 1970 اولين نمايشگر براي كامپيوترهاي شخصي ساخته شد. اين مانيتور فقط براي نمايش متن كاربرد داشت اما پس از يك دهه در سال 1981 شركت IBM اولين مانيتور كه مي‌شد از آن براي نمايش تصوير استفاده كرد را ساخته و روانه بازار كرد. اين مانيتور تنها قادر به نمايش چهار رنگ و با وضوح تصوير 320 پيكسل افقي و 200 پيكسل عمودي بود. هر چند در آن زمان تمام تلاش اين شركت در ساخت و توليد مانيتورهايي با قابليت بالاتر و ارائه تصوير بهتر بود اما شايد فكرش را هم نمي‌كردند كه در طول چند دهه اين صنعت اين چنين دچار تحول شود و مانيتورهايي با كيفيت بسيار بالاتر ساخته شوند. تا قبل از سال 1988 بهترين نمايشگرها قادر به نمايش 256 رنگ و وضوح تصوير 350 در 640 بودند. اين نمايشگرها به علت تكنولوژي به كاربرده شده در آن عموما با نام CRT معروف بودند.
البته در سال 1990 شركت IBM يك مدل جديد از اين سري مانيتورها ساخت كه از سيستم XGA استفاده مي‌كرد. اين سيستم با وضوح تصوير 600 در 800 قادر بود كه 8/16ميليون رنگ و با وضوح تصوير 768 در 1024 قادر به نمايش رنگ بود. در مانيتورهاي CRT كه لامپ تصوير آن به صورت محدب است يك آداپتور UXGA وجود دارد كه اطلاعات ديجيتال ارسال شده از يك برنامه را پس از ذخيره كردن در حافظه ويدئويي, با استفاده از يك مبدل ديجيتال به آنالوگ, اين اطلاعات را به سيگنال‌هاي آنالوگ تبديل كرده و توسط يك كابل VGA به مانيتور ارسال مي‌كند.

12. درون محفظه مانيتور اين اطلاعات به تفنگ الكتروني رفته و اين تفنگ الكتروني اطلاعات دريافتي را به صورت الكترون‌هاي قرمز, آبي و سبز مجزا مي‌كند. اين الكترون‌ها كه بار منفي دارند از سطح تفنگ الكتروني رها شده براثر خلا داخل لامپ به سمت صفحه نمايش كه بار الكتريكي مثبت دارد حركت مي‌كنند. داخل صفحه نمايش, پوششي فسفري دارد كه برخورد الكترون‌ها با آن باعث نوراني شدن يك پيكسل در نقطه برخورد مي‌شود. نوراني شدن و خاموش شدن يك پيكسل كه fade نام دارد در مدت يك ششم ثانيه صورت مي‌گيرد و با فركانسي معادل 75 يا 85 هرتز عمل بازسازي يا refresh صورت مي‌گيرد. استفاده از اين ميزان فركانس به منظور جلوگيري از لرزش تصوير است.
جريانات الكتروني در طول مانيتور دائما در حال حركت هستند در حالي كه تفنگ‌ها كاملا ثابت هستند. محل پيكسل‌ها كه الكترون‌ها در نهايت به آنجا مي‌روند از قبل مشخص نشده است بنابراين تغيير قدرت تفكيك در اينگونه نمايشگرها به سادگي صورت پذير است. اگر فاصله هر پيكسل تا تفنگ الكتروني مساوي باشد كنترل اين نمايشگرها راحت‌تر است و در آن صورت لامپ تصوير به صورت قسمتي از يك كره با شعاع مساوي در‌مي‌آيد و در نتيجه انحنا صفحه نمايش زياد به نظر مي‌رسد كه البته صفحات نمايش CRT تقريبا بدين شكل است.
بدبيني از اشكالات موجود در اين مانيتورها مي‌توان به موارد زير اشاره كرد: جريان‌هاي الكتروني در اين نمايشگرها از امواج الكترو مغناطيسي موجود در محيط كه توسط ساير دستگاه‌هاي برقي توليد مي‌شوند اثرپذيري دارند كه اين اثرپذيري باعث لرزش تصوير در لبه‌هاي آن مي‌شود. سازندگان براي رفع اين مشكل, فركانس نمايش تصوير را بالا مي‌برند تا اين لرزش‌ها توسط چشم انسان قابل مشاهده نباشد كه اين كار باعث ايجاد هاله در لبه‌هاي تصوير مي‌شود.

13. در اين مانيتورها نور و رنگ توسط مواد شيميايي فلورسانس كه حساس به نور هستند توليد مي‌شوند و وضوح تصوير, بستگي به شدت پرتو الكترون تابش شده و حساسيت مواد شيميايي دارد. اگر شدت پرتو الكترون افزايش يابد سطح انتشار پرتوهاي الكترو مغناطيس مضر نيز افزايش مي‌يابد لذا سازندگان مجبورند كه شدت پرتو الكترون را كنترل كنند كه در نهايت از وضوح تصوير كاسته مي‌شود همچنين در اين نمايشگرها پس از گذشت زمان به دليل كاهش حساسيت مواد شيميايي و كاهش قدرت تفنگ الكتروني كيفيت تصوير نيز پايين مي‌آيد.
از ديگر معايب اين گونه مانيتورها به اندازه تصوير آن مي‌توان اشاره كرد. به دليل انحنا لامپ تصوير اندازه واقعي تصوير با اندازه نامي آن متفاوت است مثلا تصوير مفيد يك مانيتور 15 اينچي عملا حدود 13/5 اينچ است. ميزان مصرف انرژي در مانيتورهاي CRT بسيار بالا و معادل 110 وات است. در يك كامپيوتر شخصي كه از مانيتور CRT استفاده مي‌شود 70 درصد ميزان مصرف انرژي سيستم متعلق به مانيتور است. به دليل وجود همين مشكل بود كه دولت آمريكا درسال 1992 برنامه Energy star رامطرح كرد. چنانچه پس از مدت زماني عملا از سيستم استفاده نشود نمايش تصوير قطع مي‌شود و اين وضعيت تا زماني كه كاربر ماوس را به حركت در نياورد و يا بركليدي از صفحه كليد ضربه نزند ادامه خواهد داشت اين تكنولوژي باعث صرفه‌جويي زيادي در ميزان برق مصرفي مي‌شود.
معايب اين مانيتورها سازندگان را هر روز به ساخت انواع جديدتر و رفع نواقص موجود ترغيب مي‌كرد تا جايي كه اين شركت‌ها براي اينكه بتوانند به برخي از مشكلات چون كيفيت تصوير و مصرف انرژي فائق آيند به سمت ساخت مانيتورهايي با صفحه‌هاي تخت روي آوردند.

14. مانيتورهاي CRT) Cathode Ray Tube) :
در واقع هر يک از نقطه ها در سطح داخلي صفحه نمايش از قطعه فسفري قرمز، سبز و آبي تشکيل مي شود. هريک از تفنگ هاي الکتروني فقط قطعه متناظر با خود را مورد هدف قرار مي دهد که با برخورد شعاع الکتروني نوري به همان رنگ از آن منعکس مي شود. مدار کنترل کننده نمايشگر بسته به رنگ نقطه هاي متن يا تصويري که قرار است نمايش داده شود در زمانهاي مناسب شعاع الکتروني هريک از تفنگ ها را خاموش يا روشن مي کند. در اثر ترکيب رنگ ها شعاع هاي نوراني منعکس شده از هر نقطه، آن نقطه را به يک رنگ خاص در مي آيد که با ترکيب حالت هاي مختلف خاموش و روشن کردن اين سه شعاع الکتروني و تنظيم شدت روشنايي مي توان رنگ هاي بيشتري توليد کرد.

15. مانيتورهاي CRT چگونه كار مي كنند ؟
يك مانيتور CRT قديمي از يك لوله به شكل Wh استفاده ميكند كه شبيه يك بطري شيشه اي بزرگ است. 3 تفنگ الكتروني در سمت باريك آن قرار دارند آنها الكترونها را به سمت صفحه بزرگ مسطحي كه در برابر تماشاگر قرار دارد شليك مي كنند.

16. داخل صفحه اي كه ما به آن نگاه مي كنيم بوسيله لايه نازكي از فسفر به صورت نقطه اي پو شانده شده است آنها در گروههاي 3 تايي مرتب شده اند يك قرمز ، يك سبز و يك نقطه فسفري آبي. آنها با يكديگر يك پيكسل را مي سازند. اين نقاط زماني روشن مي شوند كه بوسيله الكترونها از طرف تفنگ الكتروني ضربه مي زنند. هر كدام از اين تك نقطه ها بوسيله يك پرتو الكترون ضربه مي خورند
هر چه پرتو الكترون قويتر باشد نقاط نوراني تر مي شوند. آنها شروع به سياه شدن مي كنند اما زمانيكه اشعه به تمام قدرت خود رسيد نقاط به رنگ قرمز سبز و آبي  در مي آيند.
اشعه الكتروني بوسيله ميدان مغناطيسي هدايت مي شود كه به اشعه انحنا مي دهند بنابراين آنها دقيقاً به نقطه مطلوب اصابت مي كنند.
                                                                                                                                                 

17. اشعه هاي الكترون به سرعت صفحه نمايش را جارو مي كنند
اشعه هاي الكترون به سرعت صفحه نمايش را جارو مي كنند. هر كدام از سه تفنگ الكتروني بايد بدون وقفه تك نقطه هاي ( هر يك از نقطه هاي رنگي به تنهايي ) مقصد را از چپ به راست خط به خط از بالا به پايين اسكن كنند و اين كار را معمولاً 70 تا 85 بار در ثانيه انجام  مي دهند. شدت اشعه هر تفنگ الكتروني براي هر تك نقطه مي تواند تنظيم شود تا رنگ نهايي را ايجاد كند.
يك صفحه معمولي يك مانيتور CRT مي تواند از پيكسل كه به آن تصوير 600*800 مي گويند. در هر خط افقي 800 نقطه وجود دارد و 600 خط از بالا تا پايين صفحه مانيتور CRT وجود دارند كه مجموعاً پيكسل مي شود.
                                                                                                                                                                                                                                                             

18. Recommended CRT screen size
رزولوشنهاي بالاتر:
تعداد پيكسلهاي بيشتر در صفحه نمايش براي ما امكان رزولوشنهاي بالاتر را فراهم مي كند و با يك رزولوشن بالاتر ممكن است تصوير واضح تر شود.
پايين ترين رزولوشن در كامپيوترهاي شخصي كه براي مصارف بر اساس متنهاي DOS مورد استفاده قرار مي گيرد 480*680 پيكسل است و به آن يك تصوير VGA  مي گويند. VGA يك تصوير استاندارد بود تا اينكه وارد بازار شد قبل از آن استانداردهاي پايين تري هم وجود داشت مانند CGA.
همانطور كه كامپيوتر هاي شخصي قدرتمند تر مي شدند حوالي سال 1990 تقاضا براي صفحه نمايش با رزولوشن بيشتر افزايش يافت. ويندوز يك محيط گرافيكي است و به خوبي در رزولوشنهاي بالا كار ميكند همچنين بازيهايي زيادي وجود داشتند كه احتياج به رزولوشن بالايي داشتند. به هر حال آخرين استاندارد واقعي كه روي كامپيوترهاي شخصي به كار گرفته شد VGA بود. و بهينه ساريهاي كه در رزولوشن انجام گرفت بر اساس VGA بود و اصطلاحات SVGA يا SUPER VGA كه بعدها استفاده شد بر همين اساس بود بعدها XGA و نامهاي ديگري آمدند كه هر كدام رزولوشنهاي متفاوتي را تعريف مي كردند.
در حقيقت اصطلاحات SVGA , XGA خيلي مورد استفاده قرار نمي گيرند. در عوض ما به رزولوشن، فركانس تصوير و رنگ توجه مي كنيم. اما اجازه بدهيد در مورد رزولوشن بحث كنيم. رزولوشن با اندازه صفحه مانيتور رابطه دارد هر چه مانيتور بزرگتر باشد امكان دستيابي به رزولوشن بالاتر بيشتر است در زير جدولي از رزولوشنهاي مختلف را مي بينيد.
Standard
Resolution
Number of pixels
Recommended CRT screen size
VGA
640 x 480
307,200
14"
SVGA
800 x 600
480,000
15", 17"
1024 x 768
786,432
17", 19"
XGA
1152 x 864
995,328
17", 19", 21"
Vesa 1280
1280 x 1024
1,310,720
19", 21"
Vesa 1600
1600 x 1200
1,920,000
21" and bigger

19. WWW.YADBEGIR.COM پرتو الكتروني:
در مانيتورهاي قديمي CRT تفنگ الكتروني بدون وقفه و دقيقاً الكترونها را از پيكسلي به پيكسل ديگر پرتاب مي كرد. در حقيقت همانطور كه اشعه صفحه نمايش را جارو مي كرد تغيير مكان مي داد. هر نقطه در صفحه نمايش يك تابش آني الكترونها را دريافت مي كرد قبل از اينكه اشعه به نقطه بعدي بتابد و شدت اشعه از نقطه اي به نقطه ديگر تغيير مي كرد.
صفحه مانيتور پوشيده شده از فسفر داراي خاصيت نور افشاني بود زمانيكه الكترونها به سمت آنها شليك مي شدند در حقيقت بايد دوباره نقاط را نوراني مي كردند قبل از اينكه نور آنها محو شود.
و نتيجه اين مي شود كه ما يك تصوير پايدار و نسبتاً يكنواخت مي ديديم. ولي در حقيقت تصوير لرزشهايي داشت.
مانيتورهاي CRT امروزي:
در مانيتورهاي امروزي هر پيكسل 60 ، 70 ، 75 يا 80 بار در ثانيه refresh يا تازه سازي مي شوند. بنابراين تفنگ الكتروني بايد خيلي سريع حركت كند تا 18 ميليون شليك در ثانيه يا بيشتر انجام دهد اگر يك تصوير 75 بار در ثانيه تازه سازي شود مي گوييم فركانس تازه سازي يا refresh برابر 75 هرتز است كارت گرافيك سيگنالهاي refresh را صادر مي كند بنابراين سرعت تازه سازي را كنترل مي كند پس كارت گرافيكي بايد با مانيتور سازگاري داشته باشد بنابراين اين دو واحد بايد بوسيله يك رابط مناسب براي انتقال سيگنال به يكديگر متصل شوند
اجازه بدهيد تصور كنيم مانيتوري با رزولوشن 1280 در 1024 و سرعت تازه سازي (refresh ) برابر 75 هرتز در اختيار داريم. براي اين منظور به مانيتوري با تفنگ الكتروني كه قادر به 98 ميليون شليك در ثانيه باشد احتياج داريم اين مانيتور در يك سرعت خيلي بالا كار مي كند كه بعضي مواقع مي تواند سبب آلودگي بوسيله پرتوها شود.

20. ويژگي مهم مانيتورهاي CRT
مانيتورهاي CRT از دو نوع تکنولوژي لامپ تصوير استفاده مي نمايند : Shadow mask و يا Aperture grille . در مانيتورهاي قديمي CRT از تکنولوژي shadow mask استفاده شده است . استفاده از تکنولوژي فوق ، همچنان نيز متداول مي باشد .Aperture grille ، تکنولوژي ديگر در رابطه با لامپ تصوير بوده که شفافيت و وضوح تصوير بمراتب بهتري را ارائه مي نمايد. در نمايشگرهاي مسطح که از تکنولوژي فوق استفاده مي گردد ، انعکاس نور کاهش مي يابد. مانيتورهاي Aperture grille از تکنولوژي پيشرفته stripe pitch استفاده مي نمايند. در اين تکنولوژي ، فاصله بين Strip هاي مجاور با رنگ مشابه که يک تصوير بر روي نمايشگر را ايجاد مي نمايند بر حسب ميليمتر اندازه گيري مي گردد. مانيتورهاي Shadow mask از تکنولوژي قديمي dot pitch استفاده مي نمايند. در تکنولوژي فوق ، فاصله بين نقاط مجاور با رنگ مشابه بر حسب ميليمتر اندازه گيري مي گردد. با توجه به ماهيت متفاوت دو تکنولوژي فوق ، نمي توان آنان را مستقيما" با يکديگر مقايسه نمود. در هر دو تکنولوژي ، هر اندازه ميزان فاصله محاسبه شده کمتر باشد ( dot pitch و يا stripe pitch ) ، کيفيت تصوير بنمايش درآمده بهتر خواهد بود. در حال حاضرمانيتورهائي که از تکنولوژي Shadow mask استفاده مي نمايند، داراي حداقل dot pitch معادل بيست و شش صدم ميليمتر و حداکثر چهل و يک صدم ميليمتر مي باشند. مانيتـورهائي که از aperture grille استفاده مي نمايند ، داراي حداقل strip pitch معادل بيست و پنج ميليمتر مربع و حداکثر سي و يک صدم ميليمتر مي باشند .

21. تکنولوژي Aperture grille از مجموعه اي سيم هاي نازک که بصورت عمودي در مجاورت يکديگرقرار گرفته اند ، بمنظور ايزولاسيون پيکسل ها بصورت افقي ، استفاده مي نمايد . پيکسل ها با توجه به ماهيت خطوط پويش استفاده شده بمنظور نگاشتن تصوير ، از يکديگر مجزا مي گردند. بمنظور استقرار مناسب سيم هاي عمودي در يک Aperture grille تراز شده توسط لامپ تصوير ، از يک و يا دو سيم کاهنده ، استفاده خواهد شد. تکنولوژي Aperture grille داراي مزاياي زير است :
الکترون بيشتري را فراهم نموده و در يک تصوير بزرگ، contrast بهتري را شاهد خواهيم بود . resolutionعمودي در مانيتورهائي که از تکنولوژي فوق استفاده مي نمايد،متاثر از فضاي عمودي pinholes (سوراخچه ها ) نمي باشد . تکنولوژي فوق ، داراي استعداد بمراتب کمتري نسبت به Shadow mask ،بمنظور warping ناشي از حرارت است
از مهمترين ويژگي هاي مرتبط با مانيتورهاي CRT ، مي توان به موارد زير اشاره نمود : نوع لامپ تصوير : نمايشگرهاي CRT که از تکنولوژي Shadow mask استفاده مي نمايند،داراي يک صفحه فلزي مشبک با حفره هاي کوچکي بمنظور فيلتر نمودن الکترون هاي منحرف شده ( هرز) و تمرکز اشعه الکترون بمنظور روشن نمودن فسفرهاي درون لامپ مي باشند .در اکثرمدل هاي ارزان قيمت که از تکنولوژي فوق استفاده مي نمايند ، نمايشگر داراي يک سطح انحناء مي باشد. مانيتورهاي مسطحي که از تکنولوژي فوق استفاده مي نمايند، نيز بتدريج متداول شده و در اختيارمتقاضيان قرار گرفته شده است . با توجه به اينکه مانيتـورهاي CRT ، خطوط مستقيم را بخوبي تفسير و نمايش مي دهند ، استفاده از آنان بمنظور کاربردهائي نظير ترسيم و نقشه کشي مناسب مي باشد . مانيتورهاي فوق ، متن را نيز بخوبي نمايش داده و استفاده از آنان در ادارات و موسسات براي کاربردهاي عمومي، مناسب مي باشد .

22. در نمايشگرهاي CRT که از تکنولوژي Aperture grille استفاده مي نمايند ، پرتوهاي الکترون از طريق يک آرايه شامل سيم هاي عمودي نازک ، ارسال مي گردد .grille (ديواره مشبک) ، توسط يک و يا دو سيم که باعث ايجاد يک خط ضعيف در پائين و يا بالاي يک صفحه سفيد ( يک سوم آن ) مي گردد ، حمايـت مي شود.تمامي مانيـتورها ئي که از تکنولوژي Aperture grille استفاده مي نمايند ،داراي يک صفحه مسطح بوده و قيمت آنان در مقايسه با نمايشگرهاي Shadow mask نيز بيشتر مي باشد. کيفيت تصاوير ، نور و رنگ در مانيتورهائي که از تکنولوژي Aperture grille استفاده مي نمايند ، بسيار مناسب بوده و گزينه اي ايده آل براي کاربراني مي باشند که از گرافيک استفاده مي نمايند .
نقطه در اينچ : dot pitch و stripe pitch، بهترين شاخص بمنظور بررسي کيفيت تصوير مانيتور نمي باشند. Dot Pitch ، فاصله بين دو فسفر با رنگ مشابه بر روي يک مانيتور CRT از نوع Shadow mask مي باشد . در مقابل ، لامپ هاي تصوير با تکنولوژي Aperture grille به يک Stripe pitch استناد نموده که فاصله افقي بين دو نوار با رنگ مشابه از فسفر مي باشد. توليد کنندگان نمايشگرهاي Shadow mask ، دربرخي موارد شاخصي با نام dot pitch افقي را نيز اعلام نموده که فاصله بين دو ستون از نقاط با رنگ مشابه مي باشد. مقدار فوق ، کمتر از dot pitch قطري است .تقريبا" تمامي مانيـتورهاي فعلي داراي dot pitch و يا stripe pitch قابل قبول مي باشند ( بيست و هشتم صدم و يا کمتر ) .
اندازه Resolution و Refresh : پارامتر Refresh rate ، نشاندهنده تعداد دفعاتي در ثانيه است که صفحه مجددا" نوشته و يا Redraw مي گردد . در صورتيکه پارامتر فوق داراي مقداري کمتر از هفتاد هرتز باشد ، چشم قادر به تشخيص لرزش نمايشگر خواهد بود . Resolution بالا ، باعث ارائه تصاوير گرافيکي هموار( صاف و بي موج ) و نمايش اطلاعات بيشتر بر روي نمايشگر مي گردد.

23. نکاتي دررابطه با تهيه مانيتور (موارد عمومي )
بررسي قبل از انتخاب : مانيتور از جمله تجهيزات سخت افزاري است که پس از انتخاب ، چندين سال در کنار ما بوده و از آن استفاده خواهد شد ، بنابراين لازم است در زمان انتخاب آن بررسي لازم و جامعي صورت پذيرد. انتخاب نامناسب يک مانيـتور مي تواند در درازمدت آسيب جدي را متوجه چشمان کاربر نمايد. در زمان انتخاب يک مانيـتور ، لازم است از ضمانت نامه آن اطمينان حاصل نموده و کيفيت آن بصورت عملي بررسي گردد .
انتخاب يک مانيتور با محدوده ديد مناسب : مانـيتور انتخابي ، مي بايست داراي محدوده ديد قابل قبول و متناسب با نوع نياز کاربران باشد . مانيتورهاي نوزده اينچ CRT و هيفده اينچ CRT داراي محدوده قابل ديد مناسبي در ارتباط با اکثر کاربردها مي باشند .
استفاده از فضاي بيشتر با استفاده از دو مانيتور. در صورتيکه نوع استفاده از کامپيوتر بگونه اي است که ضرورت وجود يک محدوده ديد بيشتر وجود داشته باشد، مي توان از دو مانيتور كوچك در مقابل يك مانيتور بزرگ استفاده نمود. در اين رابطه مي بايست كارت گرافيك داراي پتانسيل ارسال دو تصوير همزمان بر روي دو مانيـتورباشد .بدين ترتيب ،مي توان دو تصوير جداگانه از يك كامپيوتررا بر روي دو مانيتورمشاهده نمود.
استفاده از پورت هاي USB: با استفاده از پورت هاي USB ، مي توان بسادگي و بسرعت تجهيزات جانبي رابه کامپيوتر متصل نمود.در برخي مانيتورها ، تعدادي پورت USB از نوع USB 1.1 يا USB 2 تعبيه شده است .پورت هاي USB 1.1 داراي سرعت انتقال کمتري نسبت به USB 2.0 بوده و از آنان بمنظور اتصال تجهيزاتي نظير صفحه کليد و موس استفاده مي گردد. از پورت هاي USB 2.0 ، مي توان بمنظور اتصال تجهيزاتي نظير رايتر و يا هارد ديسک ها استفاده نمود . ( امکان استفاده از تجهيزات فوق توسط پورت USB 1.1 نيز وجود خواهد داشت ، در چنين موادي سرعت کاهش پيدا خواهد کرد ).

24. استفاده از مانيتـورهاي مسطح :
استفاده از مانيتـورهاي مسطح : .در مانيتورهاي مسطح ، تصاوير با وضوح و کيفيت مطلوبي نمايش داده مي شوند. مانيتور هاي مسطح هيفده و يا نوزده اينچ ، عليرغم اشغال فضاي زياد، داراي شرايط مطلوبي بمنظور استفاده در اکثر موارد مي باشند .
توجه به ميزان برق مصرفي : مانيتورهاي CRT برق بيشتري را نسبت به مانيـتورهاي LCD مصرف نموده و لازم است مانيتوري انتخاب گردد که ميزان برق مصرفي آن کم مي باشد ( تائيديه TCO 99 ) .
توجه به مواد سمي موجود در مانيتور در صورت دورانداختن يک مانيتور : مانيتورهاي CRT داراي چهار ( 1816 گرم ) تا شش پوند( 2724 گرم ) سرب و ساير مواد سمي بوده که در صورت عدم بازيافت مناسب مي تواند صدمات جدي رامتوجه محيط زيست نمايد .

25. دو روش براي آگاهي از وجود استاندارد هاي تشعشعات در مانيتور هاي CRT وجود دارد:
روش اول:
يک نسخه فيلم راديولوژي مخصوص عکس برداري از دندان تهيه مي کنيم ودقت مي کنيم
که فيلم خام باشد. سپس بدون اينکه فيلم را از پوشش محافظ خود خارج کنيم فيلم و محافظ آن را با
نوار چسب به وسط صفحه نمايش مانيتورمي چسبانيم. نمايشگر را روشن کرده و يک تصوير واضح و
روشن از يک بازي يا برنامه را به نمايش در مي آوريم، به طوري که تصوير ثابت باشد و حرکت نکند.
(بايد دقت کنيم که محافظ مانيتور (Screen saver) و تنظيم هاي صرفه جويي مصرف برق سيستم
عامل در بخش (Power Management) مانيتور خاموش باشند تا مانيتور تا زماني که فيلم را از
آن جدا کنيد روشن و فعال باقي بماند.) بعد از گذشت دو ساعت فيلم را از صفحه نمايش جدا مي
کنيم و بدون خارج کردن از پوشش محافظ آن را به يک راديولوژي مي دهيم تا آن راظاهر کند. در
اين زمان اگر فيلم راديولوژي نور ديده باشد و خراب باشد نشانگر اين است که مانيتور فوق داراي
استاندارد هاي لازم نيست و داراي تشعشعات زياد و خطرناک است. ولي اگر فيلم راديولوژي نور
نديده باشد در اين صورت مي توان گفت که مانيتورداراي استاندارد لازم است.

26. http://www.daneshjoocn.com روش دوم:
يک نوار کاغذي به طول 10 سانتي متر و عرض 1 سانتيمتر را به آب کلم قرمز آغشته مي
کنيم و مي گذاريم خوب خشک شود. پس از خشک شدن آن را به وسيله نوار چسب به کناره صفحه
نمايش در بخشي که لبه تصويرها تشکيل مي شودمي چسبانيم. پس از گذشتن 30 ساعت کار با مانيتور
نوار کاغذي را جداکرده و رنگ دو طرف نوار کاغذي را با هم مقايسه مي کنيم. اگر سَمتي که به صفحه
نمايش مانيتور چسبيده بود سفيد و بي رنگ يا کمرنگ تر شده باشدنشان دهنده آن است که کاربردر
معرض تابش هاي خطرناک اشعه ماورا بنفش قرار دارد.

27. راه‌حل مقابله با سم صفحه مانيتور !!
در پي درج خبري با عنوان «غبار روي صفحه مانيتور، سمي است»، شركت «ماديران» از توليدكنندگان مانيتور، اعلام كرد: در اصل قضيه سمي بودن غبار روي شيشه تلويزيون و مانيتور، هيچ شكي وجود ندارد. بايد دانست كه مواد سمي، عمدتا روي مانيتورها و تلويزيون‌هاي CRT و يا به اصطلاح لامپي تجمع مي‌كنند و مانيتورهاي LCD از اين لحاظ بي‌خطرند.
اين اتفاق، به دليل الكتريسيته ساكن توليدشده روي سطح بيروني لامپ تصوير اين‌گونه نمايشگرها رخ مي‌دهد.
مدتهاست دستورالعمل تميز كردن صفحه نمايش مانيتورها در داخل كارتن‌هاي محصولات قرار مي‌گيرد. كاربران براي تميز كردن صفحه نمايش مانيتورهاي CRT (لامپي) مي‌توانند محلولي از 90 درصد مايع شيشه‌پاك‌كن و 10 درصد الكل صنعتي تهيه كرده و با يك دستمال كاملا نخي آغشته به اين محلول، صفحه نمايش را تميز كنند سپس با يك دستمال نخي ديگر، صفحه مانيتور را كاملا خشك كرده تا لكه‌اي باقي نماند.