1. BAB 9
VB6 DAN PANGKALAN DATA

2. komputer dan akan diuruskan oleh satu aplikasi yang khusus
PENGENALAN
Pangkalan data merupakan satu set data yang tersusun dalam
komputer dan akan diuruskan oleh satu aplikasi yang khusus
yang dipanggil sebagai Sistem Pengurusan Pangkalan Data.
  Sistem Pengurusan Pangkalan Data yang boleh di lakukan
dengan VB adalah menggunakan beberapa elemen yang sangat
penting iaitu:
1. Bahasa pangkalan data.
Bahasa pangkalan data yang sangat popular untuk VB adalah dipanggil SQL (Structured Query Language)
Bahasa ini yang akan sentiasa digunakan kerana agak fleksible dan agak mudah berbanding bahasa-bahasa pangkalan data yang lain seperti Data Definition Language dan Data Manipulation Language.

3. Microsoft DataGrid Control 6.0
2.  Microsoft ADO (ActiveX Data Object) data control 6.0 dan
Microsoft DataGrid Control 6.0
ADO data control adalah satu cara terbaik untuk mengurus capaian ke pangkalan data dengan VB.
Kebiasaannya ADO data control akan mengurus connection antara aplikasi dan pangkalan data yang membenarkan beberapa kawalan lain melihat dan memanipulasi data yang wujud dalam pangkalan data.
DataGrid pula bertujuan untuk kawalan display dalam bentuk jadual. DataGrid pula membenarkan capaian yang mudah menggunakan RecordSet untuk kedua-dua tugas melihat dan mengedit data dalam pangkalan data

4. 3. ODBC data sources (32 bit)
Perkara ini juga penting kerana connection antara aplikasi dan pangkalan data perlu sentiasa di adakan.
Jika terdapat masalah connection antara aplikasi dan pangkalan data yang ODBC data sources(32 bit) akan sentiasa dirujuk dan sentiasa dikemaskini jika connection tersebut ada masalah.
Jika aplikasi yang melibatkan Active Server Page (ASP), Visual Basic Script (VBScript) dan Jscript (Java Script) atau aplikasi yang melibatkan penggunaan HTML, setting ODBC ini sangat penting.

5.  4. SQL Server dan Microsoft Access.
Dalam pembinaan satu aplikasi pangkalan data yang mudah anda memerlukan sekurang-kurangnya Microsoft Access untuk membina pangkalan data tersebut.
SQL Server pula digunakan untuk satu aplikasi yang lebih besar, sudah tentu SQL Server mempunyai kredibiliti yang lebih baik dari Microsoft Access. Satu aplikasi SQL Server yang popular adalah MS SQL Server.
Dalam perbincangan ini, lebih tumpuan diberikan kepada Microsoft Access kerana aplikasi ini boleh didapati di mana-mana komputer yang mempunyai Microsoft Office 98/2000.

6.  A. SQL
Beberapa asas yang penting dalam SQL seperti menambah, mengedit dan juga memadamkan rekod yang selalunya akan digunakan dalam aturcara VB.
1. mencapai semua rekod dari satu table.
Jika anda ingin mencapai rekod dari jadual, anda boleh menggunakan command SELECT. Anda perlu tahu nama table yang anda bina.
Sebagai contoh :
SELECT * from Pembekal

7.  2. mencapai beberapa medan dari satu table
anda juga boleh memilih hanya beberapa medan untuk dicapai dari pangkalan data.
Contoh :
SELECT PembekalID, PembekalNama from Pembekal
3. capaian ke medan berdasarkan conditions.
Pernyataan Where
Ia sangat penting untuk menentukan lokasi rekod dalam pangkalan data yang sesuai dengan kriteria pilihan. Dengan itu SQL menyediakan arahan optional WHERE untuk menentukan pilihan yang ingin di pilih oleh pengaturcara.

8.  Formatnya
SELECT * from Pembekal WHERE [TahunLahir] >= 1950
Bermaksud :
Semua rekod yang ada dalam pangkalan data yang memenuhi criteria tahunlahir melebihi 1950 sahaja yang boleh dimanipulasi oleh pengaturcara.
Atau
SELECT * from Pembekal WHERE NamaPembekal = ‘Ahmad’
  Bermaksud
Hanya rekod yang mempunyai nama pembekal Ahmad yang akan dicapai.
Atau penggunaan operator Like juga boleh digunakan.
  Select * from Pembekal Where NamaPembekal = ‘A*’

9.  Pernyataan ORDER
Query jenis ini lebih kepada menyusun carian berdasarkan turutan menaik atau turutan menurun.
Select * from Pembekal Order by NamaPembekal ASC
  Bermaksud
Carian dari table Pembekal dengan mengikut susunan
menaik NamaPembekal
Select * from Pembekal Order by NamaPembekal DESC
Bermaksud
Carian dari table Pembekal dengan mengikut susunan menurun NamaPembekal.

10.  Penggunaan INNER JOIN
Tugas utamanya adalah untuk menggabungkan rekod-rekod dari dua atau lebih jadual dengan mengambil kira syarat yang diberikan oleh SQL
Format mudah :
SELECT * FROM table1 INNER JOIN table2 ON table1.field = table2.field

11.  Jika SQL berikut diperolehi :
SELECT Pengarang, ISBN FROM JadualPengarang INNER JOIN [Tajuk] ON JadualPengarang.P_ID = [Tajuk].P_ID ORDER by Pengarang ASC
Apakah maksudnya ?

12. Contoh penggunaan VB6 untuk pangkalan data 1
1. Dalam contoh ini ditunjukkan bagaimana VB6 boleh digunakan untuk memanipulasi pangkalan data.
2. Semua komponen utama untuk manipulasi pangkalan data akan digunakan dalam contoh ini.
3. Pernyataan SQL yang akan digunakan adalah yang paling asas iaitu menyediakan perhubungan kepada pangkalan data. Kemudian arahan-arahan VB6 akan digunakan untuk menghasilkan satu contoh pembinaan sistem pangkalan data yang mudah

13. Langkah-langkah yang boleh digunakan :
1. Bina suatu antaramuka seperti dalam rajah di bawah :

14. 2. Namakan objek-objek yang akan digunakan berdasarkan antaramuka yang disediakan di atas :
Ada 8 butang (commandbutton). Gunakan nama-nama berikut :
cmdPadam(untuk butang Delete)
cmdClear(untuk butang Clear)
cmdSimpan(untuk butang Simpan)
cmdPertama(untuk butang Pertama)
cmdBerikut(untuk butang Berikut)
cmdSebelum(untuk butang Sebelum)
cmdAkhir(untuk butang Akhir)
cmdKeluar(untuk butang Keluar)

15. b. Ada 5 textbox yang digunakan :
txtMatrik
txtNama
txtIC
txtAlamat
txtICBapa
c. Ada 2 label tambahan yang digunakan :
lblBil
lblRekod Ke
d. Ada 1 adodc yang digunakan adodcDBPelajar
Anda perlu untuk setkan adodcDBPelajar dengan cara yang telah ditunjukkan. Dalam contoh ini fail maklumatPelajar.mdb digunakan.

16. Pengishtiharan pembolehubah: Option Explicit Dim bilklik As Integer
3. Untuk setiap butang yang akan melaksanakan proses tertentu. Letakkan aturcara yang berikut:
Pengishtiharan pembolehubah:
Option Explicit
Dim bilklik As Integer
Dim bilangan, i As Integer
a. Untuk butang Clear
Private Sub cmdClear_Click()
On Error Resume Next
txtMatrik.Text = " "
txtNama.Text = " "
txtIC.Text = " "
txtAlamat.Text = " "
txtICBapa.Text = " "
End Sub

17. b. Untuk butang Simpan sambung Private Sub cmdSimpan_Click()
On Error Resume Next
Dim i As Integer
i = MsgBox("Anda pasti untuk menambah data ?", vbYesNo, "Pemberitahuan")
If i = 6 Then
adodcDBpelajar.RecordSource = "select * from maklumatPel"
adodcDBpelajar.Refresh
adodcDBpelajar.Recordset.AddNew
adodcDBpelajar.Recordset![no_matrik] = txtMatrik
adodcDBpelajar.Recordset![namapelajar] = txtNama
adodcDBpelajar.Recordset![ic] = txtIC
adodcDBpelajar.Recordset![alamat] = txtAlamat
adodcDBpelajar.Recordset![ic_bapa] = txtICBapa
adodcDBpelajar.Recordset.Update
Else
txtMatrik.Text = ""
txtNama.Text = ""
txtIC.Text = ""
txtAlamat.Text = ""
txtICBapa.Text = ""
End If
sambung

18. Sambung …
bilangan = 0
adodcDBpelajar.RecordSource = "select * from maklumatPel order by no_matrik"
adodcDBpelajar.Refresh
adodcDBpelajar.Recordset.MoveFirst
Do While adodcDBpelajar.Recordset.EOF = False
bilangan = bilangan + 1
adodcDBpelajar.Recordset.MoveNext
Loop
lblBil.Caption = " Bilangan pelajar adalah " & bilangan
End Sub

19. c. Untuk butang Pertama Private Sub cmdPertama_Click()
On Error Resume Next
bilklik = 0
adodcDBpelajar.RecordSource = "select * from maklumatPel order by no_matrik"
adodcDBpelajar.Refresh
adodcDBpelajar.Recordset.MoveFirst
Do While adodcDBpelajar.Recordset.EOF = False
bilangan = bilangan + 1
adodcDBpelajar.Recordset.MoveNext
Loop
bilklik = bilklik + 1
txtMatrik.Text = adodcDBpelajar.Recordset("no_matrik")
txtNama.Text = adodcDBpelajar.Recordset("namapelajar")
txtIC.Text = adodcDBpelajar.Recordset("ic")
txtAlamat.Text = adodcDBpelajar.Recordset("alamat")
txtICBapa.Text = adodcDBpelajar.Recordset("ic_bapa")
lblRekodKe.Caption = "Rekod ke " & bilklik
End Sub

20. d. Untuk butang Berikut :
Private Sub cmdBerikut_Click()
On Error Resume Next
bilklik = bilklik + 1
adodcDBpelajar.Recordset.MoveNext
txtMatrik.Text = adodcDBpelajar.Recordset("no_matrik")
txtNama.Text = adodcDBpelajar.Recordset("namapelajar")
txtIC.Text = adodcDBpelajar.Recordset("ic")
txtAlamat.Text = adodcDBpelajar.Recordset("alamat")
txtICBapa.Text = adodcDBpelajar.Recordset("ic_bapa")
If bilklik > 0 And bilklik <= adodcDBpelajar.Recordset.RecordCount Then
lblRekodKe.Caption = "Rekod ke " & bilklik
ElseIf bilklik = 0 Then '
End If
End Sub

21. e. Untuk butang Sebelum:
Private Sub cmdSebelum_Click()
Dim i As Integer
On Error Resume Next
bilklik = bilklik - 1
adodcDBpelajar.Recordset.MovePrevious
txtMatrik.Text = adodcDBpelajar.Recordset("no_matrik")
txtNama.Text = adodcDBpelajar.Recordset("namapelajar")
txtIC.Text = adodcDBpelajar.Recordset("ic")
txtAlamat.Text = adodcDBpelajar.Recordset("alamat")
txtICBapa.Text = adodcDBpelajar.Recordset("ic_bapa")
If bilklik > 0 And bilklik <= adodcDBpelajar.Recordset.RecordCount Then
lblRekodKe.Caption = "Rekod ke " & bilklik
ElseIf bilklik = 0 Then '
Else
End If
End Sub

22. f. Untuk butang Akhir: g. Untuk butang Keluar
Private Sub cmdAkhir_Click()
On Error Resume Next
adodcDBpelajar.Recordset.MoveLast
txtMatrik.Text = adodcDBpelajar.Recordset("no_matrik")
txtNama.Text = adodcDBpelajar.Recordset("namapelajar")
txtIC.Text = adodcDBpelajar.Recordset("ic")
txtAlamat.Text = adodcDBpelajar.Recordset("alamat")
txtICBapa.Text = adodcDBpelajar.Recordset("ic_bapa")
lblRekodKe.Caption = "Rekod terakhir"
bilangan = 0
End Sub
g. Untuk butang Keluar
Private Sub cmdKeluar_Click()
Unload Me

23. h. Untuk butang Delete Sambung … Private Sub cmdPadam_Click()
On Error Resume Next
Dim i As Integer
i = MsgBox("Anda pasti untuk memadam data ?", vbYesNo, "Pemberitahuan")
If i = 6 Then
adodcDBpelajar.Recordset.Delete
Else
i = MsgBox("Data tidak dipadam", vbOKOnly, "Perhatian")
End If
bilangan = 0
txtMatrik.Text = " "
txtNama.Text = " "
txtIC.Text = " "
txtAlamat.Text = " "
txtICBapa.Text = " "
Sambung …

24. Sambung …
adodcDBpelajar.RecordSource = "select * from maklumatPel order by no_matrik"
adodcDBpelajar.Refresh
adodcDBpelajar.Recordset.MoveFirst
Do While adodcDBpelajar.Recordset.EOF = False
bilangan = bilangan + 1
adodcDBpelajar.Recordset.MoveNext
Loop
lblBil.Caption = "Bilangan pelajar adalah " & bilangan
End Sub

25. i. Untuk form_load()
Private Sub Form_Load()
adodcDBpelajar.RecordSource = "select * from maklumatPel order by no_matrik"
adodcDBpelajar.Refresh
adodcDBpelajar.Recordset.MoveFirst
Do While adodcDBpelajar.Recordset.EOF = False
bilangan = bilangan + 1
adodcDBpelajar.Recordset.MoveNext
Loop
lblBil.Caption = "Bilangan pelajar adalah " & bilangan
Sambung …

26. Sambung …. cmdSimpan.Enabled = True cmdPertama.Enabled = True
cmdBerikut.Enabled = True
cmdSebelum.Enabled = True
cmdAkhir.Enabled = True
cmdKeluar.Enabled = True
cmdClear.Enabled = True
cmdPadam.Enabled = True
bilangan = 0
End Sub
Form_load adalah suatu acara yang disediakan oleh VB6 yang boleh dilaksanakan terus apabila aturcara VB6 dilaksanakan.

27. Dalam contoh ini telah disediakan 2 data yang telah dimasukkan terlebih dahulu ke dalam pangkalan data.
Anda perlu cuba memasukkan beberapa data yang lain dan cuba semua butang yang disediakan.
Setiap butang yang disediakan akan berfungsi berdasarkan nama yang diberikan kepadanya.

28. Inilah adalah beberapa contoh larian aturcara tersebut :

30. Contoh penggunaan VB6 untuk pangkalan data 2
Di dalam contoh ini ditunjukkan cara lain penggunaan pangkalan data.
Contoh ini menekankan penggunaan combobox sebagai pilihan untuk memilih senarai nombor matrik yang wujud di dalam pangkalan data.
Apabila pengguna memilih satu dari matrik yang wujud. Senarai maklumat pelajar akan dipaparkan pada listbox.

31. Langkah-langkah yang boleh digunakan :
1. Bina suatu antaramuka seperti dalam rajah di bawah :

32. 2. Namakan objek-objek yang akan digunakan berdasarkan antaramuka yang disediakan di atas :
a. Ada 1 butang (commandbutton).
cmdKeluar(untuk butang Keluar)
b. Ada satu listbox.
listMaklumat
c. Ada satu combobox.
comboMatrik
d. Ada satu adodc.
adoMakPel

33. Pengishtiharan pembolehubah : Option Explicit
3. Untuk setiap butang yang akan melaksanakan proses tertentu. Letakkan aturcara yang berikut:
Pengishtiharan pembolehubah :
Option Explicit
Dim medanloop As ADODB.Field
Dim i As Integer
*adodb.field boleh disetkan dengan memilih Project Reference  kemudian tanda checklist pada Microsoft ActiveX Data Object 2.0 Library
Untuk butang Keluar seperti biasa letakkan aturcara :
Private Sub cmdKeluar_Click()
Unload Me
End Sub

34. b. Untuk comboMatrik_Click isikan aturcara berikut :
Private Sub comboMatrik_Click()
listMaklumat.Clear
adoMakPel.RecordSource = "select * from maklumatPel order by no_matrik"
adoMakPel.Refresh
Do While adoMakPel.Recordset.EOF = False
If Combo1.Text = adoMakPel.Recordset("no_matrik") Then
listMaklumat.AddItem ("Nombor matrik " & adoMakPel.Recordset("no_matrik"))
listMaklumat.AddItem ("Nama " & adoMakPel.Recordset("namapelajar"))
listMaklumat.AddItem ("Nombor kad pengenalan " & adoMakPel.Recordset("ic"))
listMaklumat.AddItem ("Alamat " & adoMakPel.Recordset("alamat"))
listMaklumat.AddItem ("Nombor IC bapa " & adoMakPel.Recordset("ic_bapa"))
End If
adoMakPel.Recordset.MoveNext
Loop
End Sub

35. b. Untuk Form_Load() isikan aturcara berikut :
Private Sub Form_Load()
adoMakPel.RecordSource = "select no_matrik from maklumatPel order by no_matrik"
adoMakPel.Refresh
Do While adoMakPel.Recordset.EOF = False
For Each medanloop In adoMakPel.Recordset.Fields
comboMatrik.AddItem (medanloop.Value)
i = i + 1
Next medanloop
adoMakPel.Recordset.MoveNext
Loop
End Sub

36. Inilah adalah beberapa contoh larian aturcara tersebut :

37. Contoh penggunaan VB6 untuk pangkalan data 3
1. Di dalam contoh ini ditunjukkan cara lain penggunaan pangkalan data.
2. Contoh ini menekankan penggunaan pernyataan SQL InnerJoin untuk menggabungkan dua table yang berlainan.
3. Apabila pengguna menekan butang penggabungan dua table dalam fail pangkalan data yang sama.

38. Data yang wujud dalam table maklumatTam
Data yang wujud dalam table maklumatTam. No_matrik digunakan sebagai key
Dua table yang wujud dalam
maklumatPelajar.mdb

39. Langkah-langkah yang boleh digunakan :
1. Bina suatu antaramuka seperti dalam rajah di bawah :

40. 2. Namakan objek-objek yang akan digunakan berdasarkan antaramuka yang disediakan di atas :
a. Ada 2 butang (commandbutton).
cmdKeluar(untuk butang Keluar)
cmdKlik(untuk butang Klik untuk lihat hasil … )
b. Ada satu listbox.
listLihatHasil
c. Ada satu adodc.
adoMakPel

41. Pengishtiharan pembolehubah : Dim bil As Integer
3. Untuk setiap butang yang akan melaksanakan proses tertentu. Letakkan aturcara yang berikut:
Pengishtiharan pembolehubah :
Dim bil As Integer
Untuk butang Keluar seperti biasa letakkan aturcara :
Private Sub cmdKeluar_Click()
Unload Me
End Sub

42. untuk butang klik untuk lihat hasil innerjoin 2 table
Private Sub cmdKlik_Click()
adoMakPel.RecordSource = " select maklumatPel.no_matrik, " & _
" maklumatPel.namapelajar, maklumatPel.alamat, " & _
" maklumatPel.ic, maklumatPel.ic_bapa, " & _
" maklumatTam.cgpa, maklumatTam.nama_bapa " & _
" from maklumatPel " & _
" inner join [maklumatTam] on " & _
" maklumatPel.no_matrik = " & _
" [maklumatTam].no_matrik order by " & _
" maklumatPel.no_matrik"
adoMakPel.Refresh
listLihatHasil.Clear
Sambungan …

43. Sambung … bil = 1 Do While adoMakPel.Recordset.EOF = False
listLihatHasil.AddItem ("Pelajar " & bil)
listLihatHasil.AddItem ("*****************")
listLihatHasil.AddItem (" ")
listLihatHasil.AddItem ("Nombor matrik : " & adoMakPel.Recordset![no_matrik])
listLihatHasil.AddItem ("Nama pelajar : " & adoMakPel.Recordset![namapelajar])
listLihatHasil.AddItem ("Nombor IC : " & adoMakPel.Recordset("ic"))
listLihatHasil.AddItem ("Alamat : " & adoMakPel.Recordset![alamat])
listLihatHasil.AddItem ("Nama bapa : " & adoMakPel.Recordset![nama_bapa])
listLihatHasil.AddItem ("Nombor IC bapa : " & adoMakPel.Recordset![ic_bapa])
listLihatHasil.AddItem ("CGPA : " & adoMakPel.Recordset![cgpa])
listLihatHasil.AddItem (" ")
adoMakPel.Recordset.MoveNext
bil = bil + 1
Loop
End Sub

44. Inilah adalah beberapa contoh larian aturcara tersebut :
Sebelum ditekan Selepas ditekan