1. با ارائه: دكتر عبدالرحمن بهرامي دكتر حسين كاكويي مهندس مهدي علي گل
آزبست: قاتل خاموش
با ارائه:
دكتر عبدالرحمن بهرامي
دكتر حسين كاكويي
مهندس مهدي علي گل
تهيه شده در مركز سلامت محيط و كار( وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشكي (

2. عناوين و اهداف آموزشي بخش 1: تعاريف، ويژگيها و كاربرد تعاريف
وي‍ژگي هاي آزبست
كاربردهاي آزبست
بخش 2:
خطرات،ارزشيابي و كنترل
خطرات آزبست براي سلامت
خطرات آزبست براي محيط زيست
مواجهه با آزبست
كنترل مواجهه با آزبست
جايگزين هاي آزبست
بخش 3:
آزبست در جهان و ايران
آزبست در جهان
آزبست در ايران
نمونه هايي از كارخانجات آزبست در ايران
بخش 4:
آزبست: حذف و كاهش در ايران
برنامه كشوري كنترل و حذف مواجهه با آزبست
منابع
عغ7ه7ه97988

3. آزبست: تعاريف، وي‍ژگي ها و كاربردها
بخش 1:
آزبست: تعاريف، وي‍ژگي ها و كاربردها
با ارائه: دكتر عبدالرحمن بهرامي
تهيه شده در مركز سلامت محيط و كار( وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشكي (

4. تعاريف آزبست (Asbestos):
آزبست ريشه اي يوناني دارد و به معني نابود نشدني است.
آزبست نام گروهی از ترکیب‌های معدنی منیزیوم و سیلیسیوم است که بیشتر در طبیعت به صورت الیاف معدنی و سنگ یافت می‌شود. نام ديگر آن پنبه كوهي يا نسوز است.
اين ماده از گروه الیاف معدنی سرپنتین و آمفیبول است و از دیرباز تاکنون مورد استفاده بوده است.
تجارت اين ماده به خاطر دارا بودن خواص ويژه و ارزاني آن بسيار سودآور است!

5. (ادامه)خواص و ويژگي هاي آزبست
به صورت طبيعي به شكل فيبر است
قابليت كشش مناسبي دارد
انعطاف پذير است
مقاوم به گرما
مقاوم به جريان الكتريسيته
عايق مناسب
مقاوم در برابر مواد شيميايي
مقاوم در برابر سايش
افزاينده مقاومت سيمان
سنگ معدني آزبست
الياف آزبست
به خاطر اين ويژگي ها ي منحصر به فرد است كه آزبست كاربردهاي فراواني پيدا كرده است.
عغ7ه7ه97988

6. الياف آزبست با بزرگنمايي زياد
انواع آزبست
موارد با بيشترين كاربرد
كريزوتايل: آزبست سفيد (خطر كمتر)
آموزيت: آزبست قهوه اي
كروسيدوليت: آزبست آبيe Asbestos”-
ديگر موارد:
ترموليت
اكتينوليت
آنتوفيليت
الياف آزبست با بزرگنمايي زياد
عغ7ه7ه97988

7. (ادامه) انواع آزبست

8. آزبست درطبيعت

9. آزبست در وسايل الكتريكي
كاربردهاي آزبست
آزبست براي قرن ها استفاده مي شده است اما استفاده از آن در طي و پس از جنگ جهاني دوم به شدّت افزايش پيدا كرد كه در عايق سازي كشتي و موارد زير بود:
عايق سازي لوله ها
مواد عايق كننده سطوح
تقويت مواد
ضد آتش سازي
پلاسترهاي دكوري و ضد صوت
منسوجات
لنت و كلاچ ترمز
آزبست در ديگ بخار عايق شده
آزبست در وسايل الكتريكي
استفاده از اين ماده از اواخر دهه 70 به شدت افت كرده است.
عغ7ه7ه97988

10. كاربرد آزبست: ورقه هاي موجدار(ايرانيت)
الياف آزبست در اين ورقه ها به منظور مستحكم سازي و خصوصيات عايق حرارتي و ... بكار گرفته مي شود. الياف آزبست در شكل مشخص اند.

11. لوله آزبست سيمان(ترانسيت)
اين لوله ها مي توانند در طي حفاري و يا تعويض تخريب شوند.
عغ7ه7ه97988

12. (ادامه) لوله آزبست سيمان:
در کشورهای در حال توسعه، به طور گسترده‌ای از لوله‌های آزبست سیمان استفاده می‌شود.
۳۰ درصد لوله‌های انتقال رسانی آب شهری در هندوستان و ۱۹ درصد از شبکه آبرسانی کانادا از جنس آزبست سیمان است.

13. ورميكوليت(محصول حاوي آزبست)
ورميكوليت به منظور عايق سازي
عغ7ه7ه97988

14. تخته هاي آزبستي
تخته هاي آزبستي كه 80 تا 90 درصد آزبست دارند و در ديوار ساختمان ها يا كوره ها به منظور عايق سازي در برابر گرما و ... استفاده مي شوند
عغ7ه7ه97988

15. آزبست در لنت و كلاچ خودروها
ثقلثقل

16. لوله هاي عايق سازي شده با آزبست (تخريب شده)
اين لوله هاي عايق سازي شده با آزبست كه تخريب شده اند خطري براي سلامتي آنهايي است كه در نزديك آنها كار يا زندگي مي كنند.. آزبست در لبه ها مشخص شده است.

17. آزبست به منظور درزگيري و استفاده در پارچه
درزگيري با آزبست
پارچه آزبستي در سيستم تهويه مطبوع
درزگير ي با آزبست كه خراب شده است
عغ7ه7ه97988

18. نمونه هايي ديگر از كاربرد آزبست
وينيل ورقه اي حاوي آزبست
مواد مقاوم شده با آزبست افشانه شده
اين مواد مي توانند در ساختمان هاي مسكوني و اداري يافت شوند..
كف پوش هاي حاوي آزبست
عغ7ه7ه97988

19. مواد آزبست دار( درسقف ساختمان ها استفاده مي شده و ميشود)
عغ7ه7ه97988

20. كاشي سقف آزبستي(مورد استفاده در دهه 80 اروپا)
نماي نزديك
عغ7ه7ه97988

21. توفال يا تخته آزبستي
برداشت صحيح توفال ها
عغ7ه7ه97988

22. مواد آزبست سقف معروف به ”پف فيلي“
اين مواد كه به عنوان عايق ضد صوت نيز به كار مي رفته اند در سال هاي 1950 تا تا دهه 90 محبوبيت زيادي داشته اند
كار جداسازي اين نوع مواد از ساختمان ها
موادآزبست دار سقف كه تخريب شده اند.
عغ7ه7ه97988

23. برخي تركيبات مربوط به اتصالات و پلاستر ها
اين مواد ممكن است تا 5 درصد آزبست داشته باشند.
Some joint compound contained up to 5% asbestos. Older plasters in lathe and plaster construction also sometimes contained asbestos.
تركيبات اتصال
پلاستر داراي آزبست
عغ7ه7ه97988

24. مهم‌ترین فرآورده‌های آزبستی:
محصولات آزبستی سیمانی:
شامل لوله‌های آزبست سیمانی، ناودانی، صفحات ایرانیت، تخته هاي ديواري و پوشش هاي سيماني که در صنایع گوناگون بکار می‌روند.
جامه هاي نسوز:
لباس، جلیقه، نمدها هود هاي ازمايشگاهي، دستكش هاي آزمايشگاهي، پتوهاي آتش نشاني، پرده هاي ضد آتش و دیگر مواد نسوز.
كاغذهاي آزبستی:
از این نوع کاغذها به عنوان پوشش لوله‌ها و عایق‌های الکتریکی استفاده می‌کنند.
* Source: EPA
عغ7ه7ه97988

25. (ادامه)مهم‌ترین فرآورده‌های آزبستی:
مواد مالشی و حرارتی:
صفحه کلاچ، لنت ترمز، انواع واشر و...
به‌عنوان ماده پرکننده و پوشش:
در آسفالت، رنگ شیمیایی، کاشی، پلاستیک و عايق هاي افشانه آزبست، تركيبات درزگير نواري شكل، مواد درزگير ضد حرارت، عايق هاي ضد حرارت، عايق هاي ضد اتش، كاشي كف هاي آسفالتي، كاشي كف هاي وينيلي، پلاستر هاي ضد صوت و پوشش هاي دكوري يا سقف
و ...
اين مواد كل مواد و محصولات داراي آزبست نيستند ولي مي توانند به عنوان راهنمايي براي شناسايي بكار روند.

26. ديگر مواد حاوي آزبست ديوار هاي پيش ساخته گچي پانل هاي تجهيزات بالابر
كفشك هاي ترمز آسانسور و بالابر
عايق هاي سيستم تهويه مطبوع
عايق هاي ديگ بخار
مواد پارچه اي درزگير مجاري
برج هاي خنك سازي
مجاري الكتريكي و گرمايي
لباس هاي ضد الكتريسيته
ديوار هاي پيش ساخته گچي
شينگل هاي سقف
مواد كاغذي ضد گرما
درهاي ضد آتش
تركيبات اتصال دهنده
مواد چسبنده
تركيبات بتونه
عايق هاي الكتريكي

27. نسبت هاي مصرف آزبست
در سال هاي اخير در سطح جهاني بيشترين كاربرد آزبست را فرآورده هاي آزبست سيمان تشكيل مي دهد.
90 درصد مصرف آزبست به محصولات آزبست – سيمان
7 درصد آن براي مواد اصطكاكي
ساير موارد
در ايالات متحده، مصرف عمده در تركيبات سقف(62%)، درزگير(22%)، و محصولات اصطكاكي(11%)، مقادير اندكي نيز براي مصرف در عايق و محصولات پارچه اي نسوز به كار گرفته مي شود.

28. خودشه! راه پول دار شدن آسان... جايگزيني كريزوتايل آزبست
ولي داره ممنوع ميشه؟
آزبست