1. دانشگاه علوم پزشکی بوشهر دانشکده بهداشت
Health Research Methodology
روش تحقیق در علوم بهداشتی

2. Introduction in research
انواع مطالعات
Introduction in research

3. انواع مطالعات توصيفي تحليلي مشاهده اي مداخله اي گزارش مورد گزارش موارد
كوهورت
كارآزمايي باليني
اكولوژيك
مورد شاهدي
مقطعي

4. مطالعات توصيفي
هدف محقق از انجام اين پژوهش، توصيف عيني، واقعي و منظم يک موقعيت يا يک موضوع و يا يک بيماري است.
در اين نوع مطالعه، رابطه علت و معلولي بررسي نمي شود و تنها به سوالات پاسخ مي دهد.
مطالعات توصيفي در اپيدميولوژي غالباً براي بيان توزيع زماني ، توزيع مکاني و توزيع بيماري در ارتباط با عوامل فردي طرح مي شود.
مطالعات توصیفی

5. دسته بندي طرح هاي مطالعاتي
مطالعات مشاهده اي ( Observational)
پژوهشگر در مطالعات مشاهده اي به معاينه يک يا چند گروه از بيماران مي پردازد و خصوصيات هر يک از بيماران را براي تحليل ثبت مي کند.
مطالعات مداخله اي يا آزمايشي (Interventional, Experimental)
در مطالعات آزمايشي، يک مداخله اي تحت نظارت پژوهشگر، مانند استفاده از دارو ، روش تشخيصي يا روش درماني صورت مي گيرد.
مطالعات توصیفی

6. مطالعات توصیفی
مطالعات توصیفی

7. مطالعات توصیفی
مطالعات توصیفی

8. مثال
شيوع تنبلي چشم در 2000 دانش آموز سال اول دبستان هاي شهر بوشهر، 1395
شيوع و عوامل محيطي موثر بر عيوب انكساري چشم دانش آموزان ساله دوره اول دبیرستان شهر بوشهر در سال 1393
مطالعات توصیفی

9. گزارش مورد (Case Report)
براي توصيف و گزارش خصوصيات جالب و غير معمول مشاهده شده در يک بيمار که به منظور مستند سازي بکار مي رود.
مثال:
گزارش یک مورد كيست دوپليكاسيون مري عفونت يافته در يك فرد بالغ
مطالعات توصیفی

10. مطالعات توصیفی

11. مطالعات توصیفی

12. مطالعات توصیفی

13. گزارش گروهي(Case Series)
براي توصيف و گزارش خصوصيات جالب مشاهده شده در گروهي از بيماران بکار مي رود.
مطالعات توصیفی

14. مطالعات توصیفی

15. کاربردها:
بررسي راه هاي تشخيص يک بيماري (بررسي علائم باليني – پاراکلينيکي – شکايت بيمار)
تشخيص گروه هاي در معرض خطر و برنامه ريزي براي ارائه خدمات بهتر به آنها
مطالعه مقدماتي براي طرح مطالعات تحليلي (فرضيه سازي)
مطالعات توصیفی

16. مطالعات توصیفی

17. مطالعات توصیفی

18. مطالعات توصیفی

19. Correlational studies يا پژوهشهاي همبستگي : پژوهشهاي اکولوژيک
بسياري از اوقات در جمعيتهاي مختلف داده هاي مختلفي ثبت مي شودبدون اينکه قصد ارائه فرضيه يا اثبات فرضيه خاصي را داشته باشيم . يک پژوهشگر زيرک مي تواند با دقت بر روي اين داده ها به ارتباطات خاصي برسد و فرضيات خاصي را مطرح کند.
اين نوع پژوهش در بسياري از موارد مي تواند شروع فرايند اثبات يک رابطه عليتي را رقم بزند.
مطالعات توصیفی

20. با توجه به اينکه در پژوهشهاي همبستگي يا اکولوژيک داده هاي ما در سطح فرد نيست و در سطح گروههاي جمعيتي مثل يک استان يا کشور است هيچگاه نمي توان در اين پژوهشها به ارتباط (individualized) يا فردي بين علت ومعلول رسيد.
مطالعات توصیفی

21. مطالعه اکولوژیک واحد مطالعه در این حالت «جامعه» است، نه «فرد».
ارتباط بین سطح مواجهه و فراوانی بیماری را در بین تعدادی از جوامع بررسی و مقایسه می کند.
مطالعات توصیفی 21

22. ارتباط بین میزان مصرف چربی با سرطان سینه بر حسب کشور
USA
250
Switzerland
Canada
Fed. Repub.
Of Germany
200
Italy UK
Israel
Denmark
Sweden
France
New Zealand
Australia
150
Norway
Incidence Ratio per 100,000 Women
Finland
Yugoslavia
Spain
100
Poland
Romania
Hong Kong
Hungary 50
Japan
600
800
1000
1200
1400
1600
Prentice RL, Kakar F, Hursting S, et al: Aspects of the rationale for the Women’s Health Trial. J Natl Cancer Inst 80: , 1988.)
مطالعات توصیفی
Per Capita Supply of Fat Calories 22

23. cross-sectional studies
مطالعات مقطعی
cross-sectional studies
مطالعات توصیفی

24. مطالعات مقطعی (cross-sectional):
مطالعات مقطعی نوع دیگری از مطالعات مشاهده ای است که هم در گروه مطالعات توصیفی و هم در گروه مطالعات تحلیلی می تواند قرار گیرد.
مطالعه مقطعی اطلاعات مربوط به فراوانی یا خصوصیات یک بیماری را به صورت یک عکس فوری از وضعیت سلامتی گروه مورد مطالعه در یک زمان مشخص ارایه می دهد.
مزايا:
• خط اول مطالعات اپيدميولوژيك است
• ارزان و سريع بوده و در آزمونهاي غربالگري استفاده مي شود.
• براي شناسايي و توصيف فراواني مشكلات مربوط به سلامتي در جامعه.
• در برنامه ريزيهاي بهداشتي و مديريتي كاربرد دارد مانند:
مطالعات رضايت سنجي، نيازسنجي، پوشش برنامه ها.
مطالعات توصیفی

25. مطالعات توصیفی

26. مطالعات مقطعی (cross-sectional):
برای به دست آوردن اطلاعات در مورد شیوع بیماری یا سایر پیامدهای بهداشتی بعضی مشاغل می توان از مطالعات مقطعی استفاده کرد.
مثال:
جمع آوری اطلاعات در مورد سرفه های مداوم و خلط (نشان دهنده بیماری انسدادی و مزمن ریه) در کارگران یک کارخانه لاستیک سازی نشان داد که کارگرانی که در بعضی قسمت های این کارخانه کار می کردند، نشانه های تنفسی بیشتری داشتند.
این بررسی مقدمه ای برای یک مطالعه تحلیلی بعدی شد که در نهایت نشان داد که کار کردن با لاستیک گرم منجر به پیدایش نشانه های ریوی می شود.
مطالعات توصیفی

27. مطالعات توصیفی

28. مطالعات توصیفی

29. ضعف در تعیین رابطه علت و معلولی است.
معایب مطالعه مقطعی
ضعف در تعیین رابطه علت و معلولی است.
تغييرات زمان در اين مطالعات در نظر گرفته نمي شود.
به این مثال توجه کنید:
برای بررسی رابطه بین فعالیت بدنی و شیوع بیماری ایسکمیک قلب (IHD) یک مطالعه مقطعی انجام شد و در آن از حدود 1300 نفر شرح حال گرفته شد و معاینه جامع پزشکی به عمل آمد و مشخص شد که شیوع IHD در میان کسانی که فعالیت بدنی کمی داشتند، 5 برابر بیشتر از کسانی بود که فعالیت بدنی بالایی داشتند، ولی با این وجود با استفاده از این اطلاعات نمی توان نتیجه گرفت که فعالیت بدنی اثر حفاظتی در بروز IHD دارد یا کسانی که نشانه های IHD دارند فعالیت بدنی خود را کاهش می دهند.
مطالعات توصیفی

30. مطالعات توصیفی

31. با همه این اشکال ها مطالعات مقطعی مطالعاتی ارزان سریع
راهگشا برای مطالعات بعدی است
اصطلاحات مترادف آن عبارت است از: Prevalence study , Survey
مطالعات توصیفی

32. مطالعات توصیفی