1. آثار فسخ قرارداد کنوانسیون بین المللی بیع کالا مصوب 1980
استاد: جناب آقای دکتر فیضی
پژوهشگر: فاطمه مهدی برزی
دانشگاه علامه طباطبایی، دانشکده حقوق، 1394

2. انحلال قرارداد استرداد عوضین ماده 81.1 (آثار فسخ)
رها شدن از تعهدات اصلی
انحلال قرارداد
استرداد عین
استرداد ثمن
استرداد منافع
استرداد عوضین

3. موارد تأثیرناپذیر از فسخ
ماده 81.1
موارد تأثیرناپذیر از فسخ
شرایط قرارداد در مورد حل اختلاف
شرایط حاکم بر حقوق و تکالیف طرفین پس از فسخ (تعهدات فرعی)

4. ماده 81.2 اجرای تمام یا قسمتی از قرارداد امکان طلب اعاده از طرف مقابل
اگر هر دو طرف ملزم به اعاده باشند
باید همزمان باشد

5. محفوظ ماندن سایر طرق جبران خسارت درخواست تعمیر کالا به علت عدم تطابق
مواد 82.1 و 83
عدم امکان اعاده کالا عمدتاً به همان وضعیت دریافت شده
عدم امکان اعلام فسخ
عدم امکان الزام بایع به تسلیم بدل
محفوظ ماندن سایر طرق جبران خسارت
جبران زیان وارده
کاهش قیمت کالا
درخواست تعمیر کالا به علت عدم تطابق

6. ماده 82.2 (استثنائات بر عودت کالا عمدتاً با همان وضعیت)
عدم تقصیر مشتری
فساد کالا در جریان بازرسی
فروش، مصرف یا تغییر شکل کالا

7. مواد 84.1 و 84.2 (استرداد منافع) پرداخت منافع ثمن از تاریخ تأدیه
بایع ملزم به رد ثمن
پرداخت منافع ثمن از تاریخ تأدیه
مشتری مکلف به اعاده تمام یا قسمتی از کالا
تحویل تمام یا قسمتی از منافع حاصل از کالا

8. جبران خسارت نقض احتمالی
زمان پیش بینی نقض که در نظام حقوقی بی سابقه نیست (مسئولیت قراردادی یا قهری)
زمان ارزیابی خسارت
توسط کارشناس بر اساس قیمت کنونی
معیار ارزیابی
پس از فسخ و حتی پیش از فرارسیدن زمان انجام تعهد
زمان پرداخت خسارت

9. نتیجه گیری
کنوانسیون در ارتباط با منافع، اثر قهقرایی برای فسخ قائل شده و فسخ بیع اثری همانند بطلان دارد، حال آنکه در حقوق ایران فسخ نسبت به گذشته موثر نیست و منافع منفصله مبیع بین عقد تا فسخ متعلق به خریدار است (که البته امری نیست)
کنوانسیون در راستای اثر قهقرایی بایع را موظف به پرداخت بهره ثمن می نماید که همان خسارت تأخیر تأدیه است که در حقوق ایران هم به گونه ای پیش بینی شده و نرخ آن هم تعیین نشده است (تبصره 2 ماده 515 و ماده 522 آ.د.م مصوب 79) و این بهره غیر از بهره ای است که شرعا و قانونا ممنوع است.

10. منابع
منابع فارسی:
صفایی، سید حسین و دیگران، حقوق بیع بین المللی، تهران: نشر موسسه انتشارات دانشگاه تهران، چ 4، 1392
کاظمی، محمود، مرضیه ربیعی، نقض احتمالی قرارداد در حقوق ایران با نگاهی به کنوانسیون بیع بین المللی کالا و نظام های حقوقی خارجی، دو فصلنامه علمی پژوهشی دانش حقوق مدنی، شماره نخست، بهار و تابستان 91
اشراقی، آرانی، تحلیل حقوقی-اقتصادی پیش بینی نقض قرارداد، فصلنامه پژوهشی بازرگانی، شماره 69، 1392
پاشازاده، حسن، آثار فسخ در کنوانسیون بیع بین‎المللی کالا و حقوق مدنی ایران، مصر و فرانسه،
منابع انگلیسی
Explanatory Notes by the UNCITRAL Secretariat on the UN CISG; available at:
Liu, Chengwei, 2005, EFFECTS OF AVOIDANCE: Perspectives from the CISG, UNIDROIT Principles and PECL and case law available at:
Bridge, Michael, 2007, The nature and consequences of avoidance available at:
Honnold, John, O. 1999, Uniform law for international sales under the 1980 UN convention, available at:
Magnus, Ulrich, The Remedy of avoidance of contract under CISG, general remarks and special cases, Journal of Law of Commerce, Vol. 25 available at: