1. Mesyuarat Pengurusan Profesional IPGM KPM Bil 1/2015
GKB 1053 Kemahiran Belajar Topik 3: Kemahiran Perolehan dan Pengurusan Maklumat (Internet) Dr.Sajap Maswan Jabatan Teknologi Pendidikan IPG Kampus Tuanku Bainun

2. Pengenalan
Topik ini akan membincangkan;
Pencarian Sumber maklumat
Pengurusan maklumat
Pencarian di perpustakaan

3. Apa itu maklumat?

4. Maklumat
Data, bahan dan pengetahuan
Data yang tersusun dalam satu struktur yang mempunyai makna.

5. Maklumat
Menurut Paisly dan Chen(1982)
Maklumat boleh dikatakan sebagai sesuatu yang memberi kesan kepada cara seseorang berfikir. Ia terrkandung di dalam masej yang boleh disimpan, dicapai dan dimanipulasi.

6. Sumber Maklumat
Sumber berasaskan manusia (seorang pakar, penyelidik, guru, dsbgnya)
Bahan bercetak (buku, jurnal, laporan, prosiding, dsbgnya)
Bahan pandangan dengar (video, audio, tv, dsbgnya)
Sumber berasaskan computer dan internet.

7. Jenis Sumber Maklumat
Sumber Primer
Sumber primer bermaksud hasil kerja asal sama ada diterbitkan atau tidak yang memberikan pengetahuan baru atau meningkatkan kemajuan ke atas pengetahuan sedia ada.
Merupakan penemuan baru atau ilmu pengetahuan baru
Contoh, individu yang terlibat secara langsung dengan maklumat tersebut.

8. Jenis Sumber Maklumat
Sumber Sekunder
sumber yang memberikan akses kepada sumber primer melalui perkhidmatan abstrak dan indeks.
Contoh, ulasan, buku teks, monograf, ensiklopedia, kamus, glosari, buku panduan (handbook) dan sebagainya.

9. Jenis Sumber Maklumat
Sumber Sekunder
sumber yang memberikan akses kepada sumber primer melalui perkhidmatan abstrak dan indeks.
Contoh, ulasan, buku teks, monograf, ensiklopedia, kamus, glosari, buku panduan (handbook) dan sebagainya.

10. Jenis Sumber Maklumat
Sumber Tertier
Ia juga dikenali sebagai sumber umum. Ia merupakan maklumat yang telah diterima umum dari sumber-sumber primer.
Sumber tertier dapat membantu mengesan sumber primer dan sumber sekunder.
Contoh, buku tahunan, bibliografi, buku panduan kepada perpustakaan.

11. Pencarian Maklumat Menggunakan Internet
Penggunaan enjin pencarian (search engine)

12. Pencarian Maklumat Menggunakan Internet
Enjin pencarian berperanan untuk mengimbas (browse) dokumen berdasarkan satu kata kunci atau frasa yang spesifik.
Enjin pencarian akan mencari kata kunci atau frasa daripada berbilion laman web yang wujud dalam pelayan (sever) dari seluruh dunia.

13. Pencarian Maklumat Menggunakan Internet
Pengguna perlu menggunakan kata kunci (keyword) setepat yang mungkin.
Keputusan hasil pencarian akan dipaparkan dengan segera kepada pengguna.
Setiap enjin pencarian berbeza dari segi kaedah pencarian.

14. Pencarian Maklumat Menggunakan Internet
Jenis-jenis enjin pencarian
Enjin pencarian tersendiri
hanya mencari rangkai kata yang dinyatakan dan bergantung kepada kategori suntingan manual terhadap perkara yang telah dikemukakan.
Contohnya, Yahoo, Google, Alta Vista

15. Pencarian Maklumat Menggunakan Internet
Jenis-jenis enjin pencarian
Enjin pencarian meta
Memajukan pencarian kepada pelbagai enjin pencarian dan/atau direktori dan kemudian merumuskan hasilnya dalam satu paparan yang mudah
Contohnya, Metacrawler, Savvysearch, Find, Mamma dan seumpamanya.

16. Pencarian Maklumat Menggunakan Internet
Jenis-jenis enjin pencarian
Enjin pencarian khusus
Portal atau laman web juga kebanyakkannya menyediakan pautan kepada punca maklumat yang lain.
Biasanya mengikut pilihan kumpulan editor.
Contoh Agricola dan Faostat.

17. Pencarian Maklumat Menggunakan Internet
AKTIVITI:
Apakah perbezaan yang anda perolehi setelah menggunakan enjin pencarian berikut;

18. Pencarian Maklumat Menggunakan Internet
AKTIVITI:

19. Pencarian Maklumat Menggunakan Internet
Jenis-jenis pencarian
Laman web
Tujuan untuk mencari laman web atau portal
Enjin pencarian yang boleh digunakan seperti Yahoo, Google, Alta Vista, Dogpile dan lain-lain

20. Pencarian Maklumat Menggunakan Internet
Jenis-jenis pencarian
Grafik
Tujuan untuk mencari bahan-bahan grafik dalam format jpg, jpeg, bmp, gif, png dan psf.
Enjin pencarian yang boleh digunakan seperti Yahoo, Google, Alta Vista, Cari dan lain-lain

21. Pencarian Maklumat Menggunakan Internet
Jenis-jenis pencarian
Audio
Tujuan untuk mencari bahan-bahan audio dalam format midi, mp3, wma, dan sebagainya
Enjin pencarian yang boleh digunakan seperti Ask, Google, Alta Vista, Dogpile dan lain-lain

22. Pencarian Maklumat Menggunakan Internet
Jenis-jenis pencarian
Video
Tujuan untuk mencari bahan-bahan video dalam format mid, mp4, avi, mkv dan sebagainya
Enjin pencarian yang boleh digunakan seperti Ask, Google, Alta Vista, Dogpile dan lain-lain

23. Pencarian Maklumat Menggunakan Internet
Kaedah pencarian
Basic Search
Pengguna boleh melakukan pencarian yang spesifik menggunakan kaedah pencarian Exact Pharase
Pengguna boleh meluaskan pencarian dengan mengklik pada menu pilihan Also Search for Related Words dan Search Within Full text Articles

24. Pencarian Maklumat Menggunakan Internet
Kaedah pencarian
Operator Booean Logic
Boolean Search – pencarian yang dibuat khusus.
Hasil pencarian yang diperolehi akan memaparkan artikal yang paling terkini dan diikuti artikal yang lama.

25. Pencarian Maklumat Menggunakan Internet
Kaedah pencarian
Operator Booean Logic
Boolean Search – pencarian yang dibuat khusus.
Hasil pencarian yang diperolehi akan memaparkan artikal yang paling terkini dan diikuti artikal yang lama.

26. Pencarian Maklumat Menggunakan Internet
Kaedah pencarian
Operator Boolean Logic OR
Akan mencari hasil carian yang mengandungi sekurang-kurangnya satu istilah daripada istilah yang hendak dicari.
Mencari artikal yang mengandungi salah satu atau kedua istilah yang hendak dicari. Contoh, teaching OR learning.

27. Pencarian Maklumat Menggunakan Internet
Kaedah pencarian
Operator Boolean Logic AND
Akan mencari hasil carian yang mengandungi semua istilah yang hendak dicari.
Mencari artikal yang mengandungi kedua istilah yang hendak dicari. Contoh, teaching OR learning.

28. Pencarian Maklumat Menggunakan Internet
Kaedah pencarian
Operator Boolean Logic NOT
Akan mencari hasil carian yang tidak mengandungi istilah yang ditaip selepas NOT operator.
Contohnya, carian teaching NOT learning, iaitu mencari artikal yang mengandungi istilah teaching dan bukan learning.

29. Pencarian Maklumat Menggunakan Internet
Kaedah pencarian
Contoh-contoh carian yang lain, iaitu:
Menggunakan advanced search option menggunakan Boolean operators (AND, OR, NOT, NEAR, +, -)
Also Search for Related Words
Giuded Search
Advanced Search
Expert Search

30. Pengurusan maklumat
Menyimpan maklumat
Setelah carian diperolehi perlu disimpan dengan pelbagai cara.
Save as
Save page as
Copy and paste
Save picture as
Print screen & crop
Copy image

31. Pengurusan maklumat
Menyimpan maklumat
Setelah carian diperolehi perlu disimpan dengan pelbagai cara.
Copy image location
Save image as
Save picture as
Bookmarks

32. Pengurusan maklumat
Maklumat yang berwibawa
Pencarian maklumat dalam talian akan lebih bermakna apabila bahan yang diperolehi adalah berwibawa.

33. Autoriti dan kreadibiliti sumber maklumat
Tidak semua maklumat yang diperolehi daripada buku, jurnal, artikal, akhbar, sumber atas talian dan sebagainya sesuai digunakan di dalam penulisan akademik.
Semua sumber yang diperoleh perlu disemak dari segi autoriti dan kredibilitinya.

34. Menilai Sumber Maklumat
Pada umumnya, maklumat pada masa ini adalah terlampau banyak dan mudah diperolehi terutamanya dengan adanya lebuhraya maklumat.
Maklumat-maklumat ini perlu dipilih, diproses dan dinilai sebelum ia dapat dimanfaatkan dengan sepenuhnya oleh pengguna. 

35. Menilai Sumber Maklumat
Kemahiran menilai maklumat sangat penting kerana ia merupakan proses menentukan sama ada sesuatu maklumat yang diperolehi berguna atau tidak.
Maklumat yang tepat dapat membantu membuat keputusan ataupun menyelesaikan masalah dengan lebih berkesan.

36. Menilai Sumber Maklumat
Maklumat yang tidak tepat akan memberikan gambaran yang salah kepada penulis dan orang ramai yang membaca tulisannya.
Maklumat yang bias akan memberi keuntungan kepada satu pihak dan memberi impak yang negetif kepada satu pihak yang lain.

37. Kriteria Menilai Sumber Maklumat
Autoriti ( Authority )
Ketepatan Maklumat
Saksama ( Impartiality )
Nilai Semasa ( Currency )
Lengkap dan Jelas ( Coverage )

38. Pencarian di perpustakaan
E-sumber
Pengguna bebas melayari internet ke perpustakaan yang menyediakan perkhidmatan digital diseluruh negara tanpa had untuk mendapatkan artikel, jurnal, kajian-kajian dan buku-buku rujukan.

39. Pencarian di perpustakaan
E-sumber
Pengguna bebas melayari internet ke perpustakaan yang menyediakan perkhidmatan digital diseluruh negara tanpa had untuk mendapatkan artikel, jurnal, kajian-kajian dan buku-buku rujukan.

40. Pencarian di perpustakaan
Perpustakaan Digital
Menggunakan talian internet sepenuhnya dalam proses meminjam dan memuat turun bahan-bahan bacaan.
Koleksi bahan, perkhidmatan dan kemudahan untuk menyebar, menyimpan data dan maklumat secara maya

41. Pencarian di perpustakaan
e-Jurnal
Satu bentuk khusus dokumen elektronik yang menyediakan bahan untuk penyelidikan dan kajian akademik, dan ianya diformatkan dalam bentuk jurnal artikel dan jurnal bercetak tradisional.
Kebanyakkan perpustakaan ada melanggan e-jurnal dan boleh diakses oleh para pelajar

42. Pencarian di perpustakaan
Sistem Elmu
Suatu sistem yang digunakan hampir di semua perpustakaan di Malaysia.
Elmu (Intergated Library Management Utilities) berfungsi untuk melaksanakan tugasan perpustakaan dengan berkesan.

43. Pencarian di perpustakaan
OPAC
adalah singkatan untuk “Online Public Access Catalog” dan merupakan katalog paling terkini dan kebanyakan perpustakaan pada hari ini.
menggantikan katalog manual mereka.
Maklumat boleh dicari menggunakan pangkalan data komputer.

44. AKTIVITI
1. Bincangkan bagaimana menyimpan maklumat supaya mudah dicari/digunakan. 2. Jelaskan kaedah pencarian bahan/maklumatr di perpustakaan. 3. Secara kumpulan cari maklumat berkaitan “CoRT” melalui OPEC, e-book, e-journal dan enjin pencarian.

45. Terima Kasih

46. Sumber Rujukan:
1. Kementerian Pendidikan Malaysia (2014) Modul letrasi ICT. Putrajaya: Bahagian Pendidikan Guru. 2. Teh, T.K., Sajap Maswan., Chuah, B.K., Ter. C.H (2017). Teknologi maklumat dan komunikasi. Petaling Jaya: Sasbadi Sdn. Bhd