Presentation is loading. Please wait.

Presentation is loading. Please wait.

مطالعات امکانسنجي و ارزيابي فني- مالي- اقتصادي طرحها

Similar presentations


Presentation on theme: "مطالعات امکانسنجي و ارزيابي فني- مالي- اقتصادي طرحها"— Presentation transcript:

1 مطالعات امکانسنجي و ارزيابي فني- مالي- اقتصادي طرحها

2

3 تعاريف دوره عمر(تکامل، چرخه حيات) پروژه (Project Lifecycle)
چرخه حيات پروژه مراحلي را كه شروع پروژه را به پايان آن متصل مي سازند، تعريف مي نمايد. مديران پروژه ها يا سازمان‌ مي توانند براي بهبود كنترل مديريتي از طريق ارتباط مناسب با عمليات جاري سازمان اجرايي، پروژه ها را به فازهائي (Phases) تقسيم مي‌كنند. مجموع اين فازهاي پروژه به‌عنوان چرخه‌ حيات پروژه شناخته مي‌شوند. مراحل دوره تکامل مرحله ارزيابي و انتخاب پروژه/امکانسنجي (Feasibility Study) شناسائي امکانات سرمايه گذاري انتخاب و تشريح اوليه پروژه تدوين پروژه مرحله سرمايه گذاري مرحله تست، راه اندازي و بهره برداري

4 جايگاه مطالعات امکانسنجي در دوره حيات

5 انتخاب بهترين پروژه ضوابط انتخاب بهترين پروژه
در ارزيابي پروژه ها غالبا ضوابط ذيل در نظر گرفته مي شوند: حداکثر کردن سود حداقل نمودن هزينه حداکثر کردن نسبت منافع به هزينه ها حداقل نمودن ريسک حداقل نمودن تغييرات مالي شرکت حداکثر کردن فروش متعادل نمودن وضعيت شرکت با توجه به شرايط متلاطم اقتصادي ارتقاء اعتبار شرکت حداکثر نمودن رشد شرکت بهبود خدمات پس از فروش حداکثر نمودن اهداف اقتصادي و رواني کارکنان حداکثر نمودن ايمني ...

6 مطالعات امکانسنجي

7 تعاريف مطالعات امکانسنجي (Feasibility Study) تعريف
مطالعه امکانسنجي، ارزيابي اوليه اي است که قبل از اينکه کار واقعي طرح آغاز شود، براي افزايش احتمال موفقيت طرح انجام مي شود. اين مطالعه تمامي راه حلهاي ممکن براي مساله را در بر مي گيرد. چرا مطالعات امکانسنجي انجام مي دهيم؟ تعيين اينکه آيا انجام يک پروژه/طرح، به صرفه است يا خير؟

8 اطلاعات اصلي امکانسنجي
انواع اطلاعاتي که در مرحله امکانسنجي جمع آوري و تحليل مي شوند: سابقه و تاريخچه پروژه نام و نشاني باني پروژه تعيين وضعيت پروژه از نظر اتکاء به مواد اوليه موقعيت از نظر بازار داخلي يا صادرات سياستهاي کلان اقتصادي بازار و ظرفيت کارخانه تقاضا براي محصول پيش بيني فروش چگونگي بهره برداري از توليد ظرفيت کارخانه مواد اوليه و وروديهاي پروژه مواد خام، قطعات، ملزومات کارخانه، آب و برق و سوخت، ... موقعيت جغرافيائي و محل واحد صنعتي دوري و نزديکي به بازار مواد اوليه و نيروي کار دوري و نزديکي به بازار مصرف ويژگيهاي آب و هوائي

9 اطلاعات اصلي امکانسنجي (ادامه)
انواع اطلاعاتي که در مرحله امکانسنجي جمع آوري و تحليل مي شوند: طرح مهندسي پروژه ساخت و روشهاي فني، تکنولوژي توليد، نوع تجهيزات، عمليات ساختماني و مهندسي ساختار تشکيلاتي کارخانه سازمان ساختار نيروي انساني پروژه اجراي پروژه مدت زمان نصب و ايجاد مدت زمان توليد آزمايشي و ورود به مرحله بهره برداري نهائي هزينه هاي سرمايه گذاري هزينه زمين و آماده سازي محل کارخانه هزينه عمليات مهندسي و راه و ساختمان هزينه تکنولوژي و تجهيزات هزينه هاي مالي قبل از توليد هزينه سرمايه در گردش

10 اطلاعات اصلي امکانسنجي (ادامه) تامين مالي پروژه
منابع تامين مالي هزينه هاي مربوط به تامين مالي نسبتهاي مالي کل هزينه هاي توليد و عمليات (بهره برداري) هزينه هاي سرمايه گذاري هزينه هاي سرباز اداري هزينه هاي توزيع و فروش هزينه هاي مالي هزينه استهلاک

11 مطالعات امکانسنجي جنبه هاي مطالعات امکانسنجي
1. مطالعه بازار (Market Study) آيا محصول خريدار دارد؟ تحقيقات بازاريابي : 4P، اندازه بازار، سهم بازار، بازار هدف، تقسيم بازار و ... 2. مطالعه اقتصادي (Economical Study) برآورد تقاضا، عرضه، کشش، رقبا و ... 3. مطالعه فني/عملياتي (Technical/Operational Study) برآورد ظرفيت، مطالعه فناوري، وجود تجهيزات، دانش فني و ... 4. مطالعه مالي (Financial Study) پيش بيني حسابهاي مالي، درآمدها، هزينه ها، جريان نقدي، صورتهاي مالي، ترازنامه، ... دوره بازگشت (PP)، نرخ تنزيل (DR)، نرخ بازده داخلي (IRR)، ارزش فعلي (NPV) و ... آناليز نقطه سربسر BEP، آناليز نسبتهاي مالي

12 مطالعات اقتصادي/ بازار

13 مطالعات بازار مفاهيم بازاريابي بازاريابي
بازاريابي به مفهوم تعيين و تعريف نيازها و خواسته هاي بازارهاي هدف و تأمين رضايت مشتريان به نحو مطلوب تر و مؤثرتر از رقباست. (Kotler) آميخته بازاريابي (يا 4P): آميخته بازاريابي تركيب خاصي از فعاليتهاي بازاريابي مرتبط و وابسته به هم مي باشند كه بوسيله آنها تحقق هدفها امكان پذير است (Zikmund). محصول (Product) قيمت (Price) مکان (Place) پيشبرد فروش (Promotion) تبليغات، پيشبرد فروش، روابط عمومي، فروش شخصي تحقيقات بازار (Marketing Research) روشي شهودي و سيستماتيک براي تبيين (گردآوري، طبقه بندي، تحليل) اطلاعات بازار مورد نياز براي ارتقاء کيفيت تصميمات بازاريابي.

14 مطالعات بازار مفاهيم بازاريابي اهداف بازاريابي (Marketing Purpose)
افزايش سطح مصرف، افزايش رضايت مشتري، افزايش شانس انتخاب و ... اندازه بازار (Market Size) کميت و کيفيت مشتريان بالقوه سهم بازار (Market Share) کسري از فروش کل يک محصول يا خدمت که به يک شرکت تعلق مي گيرد. درآمد فروش شرکت (در يک بازار) تقسيم بر کل درآمد فروش يا تعداد محصول فروخته شده شرکت به کل محصولات فروخته شده در يک بازار بخش بندي بازار (Market Segmentation) تجميع مشتريان آتي در گروههائي که نيازهاي يکسان دارند و فعاليتهاي بازاريابي عکس العملهاي يکسان نشان مي دهند. بر اساس متغيرهاي جمعيتي، روانشناختي، جغرافيائي، رفتاري و ... بازار هدف (Target Market) بخشي از بازار که يک محصول خاص براي آن توليد مي شود.

15 پيش بيني روشهاي پيش بيني (Forecasting) روشهاي برآورد تقاضاي آتي بازار
پيش بيني کيفي (بدون داده هاي آماري) دلفي (Delphi technique) مشاوره (Group Consensus) بر اساس شاخصهاي اقتصادي (نرخ تورم، نرخ رشد اقتصادي، ...) ... پيش بيني کمي (تجزيه و تحليل آماري تقاضا) همگرائي روند گذشته (تجزيه و تحليل سريهاي زماني) ميانگين ساده، ميانگين متحرک، ميانگين متحرک موزون، هموارسازي، هموارسازي نمائي، رگرسيون و ...

16 برآوردها پيش بيني توليد گامهاي برنامه ريزي توليد 1. برآورد تقاضا
2. تعيين ميزان توليد داخل 3. تعيين ميزان واردات 4. تعيين ميزان صادرات 5. تعيين سهم قابل کسب (وصول) از بازار 6. تعيين برنامه توليد کسري از سهم قابل کسب بر حسب: قدرت سرمايه گذاري وضعيت رقبا سطح تکنولوژي مورد استفاده قيمت قابل عرضه محصولات و ...

17 مطالعات فني/عملياتي

18 مطالعات فني مطالعات فني اصلي بررسي ظرفيت حجم توليد در بازه زماني مشخص
مفهوم ظرفيت اسمي و ظرفيت واقعي بررسي تکنولوژيک خريد يا ساخت، مهندسي معکوس، نوآوري، چرخه عمر تکنولوژي و ... بررسي موقعيت مکاني دستيابي به بازار/مواد اوليه/نيروي کار/سوخت/انرژي، قوانين، زمين، حمل نقل و ... بررسي مهندسي تستهاي اوليه، انتخاب روش توليد، انتخاب تجهيزات و ماشين آلات، طراحي کارخانه، انعطاف توليد، ...

19 مطالعات فني مراحل ترتيبي طراحي فني و ساخت
اين مراحل حدودا بدين ترتيب بوده و داراي همپوشاني نيز هستند: طراحي محصول تجزيه و تحليل ارزشي (Value Analysis/Value Engineering) طراحي فرايند طراحي عمليات طرحريزي واحد طرح ساختمان و تاسيسات تجزيه و تحليل جريان مواد و طراحي سيستم حمل و نقل برنامه ريزي توليد تهيه و آماده سازي زمين تدارک (خريد يا ساخت) ماشين آلات و تجهيزات آموزش پرسنل فني نصب و راه اندازي توليد و انبارش بازاريابي و فروش

20 مطالعات فني طراحي محصول تصميم گيري و تفکيک اجزاء به ساختني و خريدني
تعيين مشخصات مهندسي قطعات ساختني رسم انواع نقشه هاي محصول نقشه قطعات نقشه انفجاري (باز شده) نقشه مونتاژ ... تهيه ماکت يا نمونه اوليه (Prototype) از محصول تهيه ليست قطعات (مطابق با اطلاعات نقشه باز شده)

21 مطالعات فني طراحي فرايندها و عمليات
تهيه مراحل ساخت قطعات ساختني در قالب برگه هاي عملياتي (Route Sheet) تهيه نمودار مراحل ساخت (شامل عمليات و بازرسي ها) تهيه نمودارهاي مونتاژ تهيه نمودارهاي فرايند عمليات (OPC) برآورد ماشين آلات توازن انسان – ماشين بالانس خط تعداد نيروي کار فني برنامه توليد و ...

22 مطالعات فني برآورد ماشين آلات محاسبه تعداد ماشين مورد نياز براي هر عمل
جمع ماشين مورد نياز براي عمليات مشابه توازن تعداد ماشين آلات و تهيه ليست ماشين آلات تعديل در شرايط عملي با توجه به يک برنامه امکانپذير (کنترل موجودي، برنامه توليد و ...) محاسبه کسر ماشين مورد نياز Fn: کسر ماشين مورد نياز براي انجام عمل n ام Pn: تعداد قطعه مورد نياز از عمل n ام Tn: زمان استاندارد انجام عمل n ام Hn: کل زمان در دسترس براي انجام عمل n ام Un: ضريب استفاده از ماشين (خرابي، آماده سازي و ...)

23 مطالعات فني برآورد نيروي فني مورد نياز استفاده از فرمول ماشين آلات
محاسبه کسر ماشين مورد نياز N: نفرساعت مورد نياز براي انجام عمل n ام Pn: تعداد قطعه مورد نياز از عمل n ام Tn: زمان استاندارد انجام عمل n ام Hn: کل زمان در دسترس براي انجام عمل n ام Un: درصد اوقاتي که انتظار مي رود اپراتور به عمل n ام اختصاص دهد.

24 مطالعات فني برنامه ريزي مواد و موجودي ها روشهاي کنترل موجودي
در حالتهاي نرمال، داراي تخفيف، محدوديت انبار، پيش خريد و ... ساده ترين حالت: (EOQ) D: کل تقاضا؛ A: هزينه هربار سفارش؛ H: هزينه نگهداري هر واحد موجودي روشهاي برنامه ريزي توليد MRP، MRP II، ERP و ... روشهاي ابتکاري و فرا ابتکاري (متاهيوريستيک) سعي و خطا در حالت تعدد عوامل و محدوديتهاي دخيل الگوريتم ژنتيک، الگوريتم مورچگان، TS، SA و ...

25 مطالعات فني تکنولوژي توليد
مي بايست در خصوص سطح و عمر تکنولوژي مورد استفاده، بر اساس عوامل دخيل تصميم گيري شود سطوح تکنولوژي عملياتي و کاربري تعميرات و نگهداري مونتاژ و سرهم کردن کپي و مهندسي معکوس طراحي و توليد اختراعات و نوآوريهاي تکنولوژيک مطالعات بنيادي دوره حيات تکنولوژي معرفي، رشد، بلوغ، نزول، نسوخ

26 مطالعات فني طرح استقرار (Layout) نمودار برنامه ريزي استقرار
جدولي براي نمايش نحوه استقرار کارخانه شامل: طراحي بخشهاي توليدي و خط مونتاژ طرح بخشهاي در ارتباط با توليد (نت، اتاق ابزار، انبار ضايعات، انبار وسايل حمل و نقل و ...) و خدماتي (سرويس دهنده به پرسنل) طرح قسمتهاي دريافت و ارسال و موقعيت نسبت به ساير بخشها طراحي انبار ...

27 مطالعات فني انبار انواع انبار انبار مواد اوليه انبار در جريان ساخت
انبار محصول انبار ابزارآلات انبار قطعات انبار ضايعات روشهاي مختلف انبارش روش ثابت، روش تصادفي، روش ترکيبي نحوه ورود و خروج مواد روشهاي FiFo، LiFo و...

28 مطالعات فني حمل و نقل نمودار برنامه ريزي حمل و نقل
جدولي براي نمايش نحوه حمل و نقل شامل طرح شبکه راهروها تعيين وسايل حمل تجزيه و تحليل جريان مواد جدول از-به، نمودار فرايند عمليات چند محصولي، نمودار فرايند عمليات، نمودار رابطه فعاليتها و ... اصول انتخاب سيستم حمل و نقل اصل برنامه ريزي، اصل سيستم، اصل ساده کردن، اصل نيروي جاذبه، اصل اندازه واحد بار و ...

29 مطالعات فني طراحي کارخانه انواع تکنيکهاي استقرار (Layout) روشهاي دستي
روشهاي مارپيچي (حلزوني)، خط مستقيم، جدول بندي سفر، الگوئي روشهاي کامپيوتري سازنده: ALDEP، CORELAP، PLANET بهبود دهنده: CRAFT، Micro-CRAFT، COFAD روشهاي رياضي

30 مطالعات فني مکان طرح (Location)
مکان مناسب براي ساخت طرح، مي بايست بر اساس عوامل موثر تعيين شود: دسترسي به بازار دسترسي به مواد اوليه، قطعات و ابزارآلات دسترسي به نيروي کار موردنياز قوانين و مقررات دسترسي به منابع آب، برق، سوخت دسترسي به وسايل حمل و نقل شرايط آب و هوائي و جغرافيائي شرايط زندگي زمين ...

31 مطالعات مالي

32 اقتصاد مهندسي اصول پايه در اقتصاد مهندسي بهره (Interest)
بهره عبارتست از هزينه استفاده از سرمايه ارزش زماني پول (Time Value of Money) = مقدار بهره مقدار اوليه - مقدار اصل و فرع (ثانويه) مقدار سرمايه اوليه - مقدار اصل و فرع = نرخ بهره ساليانه بر حسب درصد 100* مقدار سرمايه اوليه = مقدار بهره (ساليانه) نرخ بهره ساليانه * مقدار اوليه = مقدار اصل و فرع (ثانويه) (نرخ بهره ساليانه + 1) * مقدار اوليه

33 اقتصاد مهندسي نرخ بازگشت سرمايه (Rate of Return/ROR)
مقدار سرمايه اوليه - مقدار اصل و فرع دريافتي = نرخ بازگشت سرمايه (ساليانه) مقدار سرمايه اوليه سود = مقدار سرمايه اوليه

34 اقتصاد مهندسي حداقل نرخ جذب کننده (Minimum Attractive RoR/MARR)
حداقل نرخ بازگشت سرمايه جذاب براي سرمايه گذار (که بدليل ريسک و فعاليتهاي سرمايه گذار، بايد مساوي يا بيشتر از نرخ بهره (سود) بانکي باشد) پارامترهاي فرايندهاي مالي سرمايه اوليه/ارزش فعلي سرمايه: Present Value/worth (P) اصل و فرع/ارزش آينده سرمايه: Future Value (F) نرخ بهره/نرخ بازگشت سرمايه: Interest Rate (i) تعداد دوره مالي: Number of Interest Period (n) هزينه و درآمد مساوي پايان هردوره: Uniform Annual Cost/Income (A)

35 مطالعات مالي هزينه هاي سرمايه گذاري
1. هزينه هاي راه اندازي  سرمايه گذاري ثابت (Fixed Investment) هزينه هاي تحقيقات اوليه، زمين، ساختمانها، ماشين آلات و تجهيزات، تاسيسات (Utility)، تسهيلات اداري، ليسانس و موارد قانوني، بهره و ... 2. هزينه هاي دوره عمليات/بهره برداري  سرمايه کاري(Working Capital) انبار موارد اوليه، انبار قطعات يدکي، هزينه توليد، جريان نقدي، تنزيل فروش اعتباري و ...

36 مطالعات مالي روشهاي مطالعات مالي
اين روشها براي اولويت بندي در انتخاب فرصتها (پروژه ها) به کار مي روند. معيارهاي غير تنزيلي (Non-discounting criteria) Urgency Payback Period Accounting rate of return (RoR) Debt service coverage ratio معيارهاي تنزيلي (Discounting criteria) ارزش خالص فعلي (Net present value/NPV) نرخ بازده داخلي (Internal rate of return/IRR) نسبت سود/هزينه (Benefit/Cost ratio) Annual capital charge

37 مطالعات مالي مثال کلي سازماني با دو پروژه (موقعيت سرمايه گذاري) A و B

38 مطالعات مالي 1. روش ضرورت (Urgency) تعاريف:
منظور از اين روش، اجراي پروژه اي است که به هر دليلي، ضروري تشخيص داده شده است. (مثلا احداث يک جاده) روش کار اولويت با پروژه اي است که داراي ضرورت است. ويژگيهاي روش: در مواقعي که پروژه کوچک باشد، مناسب است. آناليز مالي انجام نمي شود. در واقع آناليز مالي، بايد انجام مي شده، ولي بدليل بديهي بودن، انجام نشده است.

39 مطالعات مالي 2. روش دوره بازگشت (Payback Period) تعاريف:
دوره بازگشت (PP): مدت زماني که طول مي کشد تا سرمايه ثابت برگردد. بيشترين زمان بازگشت قابل قبل (MAPP): تعيين بوسيله سرمايه گذار روش کار تعداد دوره ها= سرمايه اوليه تقسيم بر درآمد سالانه اگر PP از MAPP کوچکتر باشد، پروژه پذيرفته مي شود. در غيراينصورت، رد مي شود. ويژگيهاي روش: قوتها: ساده، شهودي و همراه با در نظر گرفتن جريان نقدي بجاي سود حسابداري، مفروضات ساده ضعفها: شهودي بودن دوره بازگشت، در نظر نگرفتن ارزش افزائي پروژه (با نرخ تنزيل کاري ندارد)، در نظر نگرفتن ارزش زماني پول (Time Value of Money)

40 مطالعات مالي مثال

41 مطالعات مالي 3. روش ارزش فعلي خالص (Net Present Value/NPV) تعريف:
ارزش فعلي خالص عبارتست از حاصل تفريق ارزش فعلي درآمدها و ارزش فعلي سرمايه گذاري ها. روش کار: اگر NPV>0 است، پروژه پذيرفته مي شود و اگر NPV<0، رد مي شود. در حالت NPV=0 بي تفاوت است. n: دوره عمر پروژه K: نرخ هزينه استفاده از سرمايه (cost of capital) يا نرخ بهره (نرخ سود اگر سرمايه در بانک مي ماند.)

42 مطالعات مالي مثال NPV فرض هزينه سرمايه: 10% (نرخ بازگشت موردنياز)

43 مطالعات مالي 4. روش نرخ بازده داخلي (Internal Rate of Return/IRR)
تعريف: IRR نرخ تنزيل (Discount Rate) است که ارزش فعلي خروجي را با ارزش فعلي ورودي برابر مي کند. روش کار: اگر IRR>k بود، پروژه پذيرفته مي شود. اگر IRR<k باشد، پروژه رد مي شود و اگر IRR=k باشد، بي تفاوت است. k: نرخ بهره

44 مطالعات مالي پروفايل NPV

45 مطالعات مالي مقايسه روشهاي مطالعات مالي جمع بندي
پروژه هاي کوچک (مدت کوتاه): روش دوره بازگشت (PP) پروژه هاي بزرگ معمولا: نرخ بازگشت داخلي (IRR) گاهي اوقات:جريان نقدي تنزيل شده (NPV)

46 تحليل هاي مالي

47 آناليز نقطه سربسر نقطه سربسر (Breakeven Point/BEP)
مقدار توليدي که در آن، سود و زيان موسسه برابر است. نمودار نقطه سربسر: نموداري که وضع سود و زيان موسسه را در مراحل مختلف بهره برداري (ميزان توليد مختلف) نشان مي دهد. نيازمنديهاي محاسبه BEP: ظرفيت توليد واقعي قيمت واحد محصول هزينه هاي ثابت و متغير

48 آناليز نقطه سربسر نمودار نقطه سربسر

49 آناليز نقطه سربسر محاسبه نقطه سربسر
نقطه سربسر عملياتي (OBP): در اين نقطه سود عملياتي (EBIT) صفر است.

50 آناليز نقطه سربسر معايب روش BEP ثابت فرض کردن قيمت فروش هر واحد محصول
ثابت فرض کردن هزينه متغير و ثابت هر واحد محصول ؛ عليرغم افزايش توليد لزوم وجود سيستم حسابداري دقيق و صحيح براي محاسبات

51 تحليل صورتهاي مالي نسبتهاي مالي تحليل نسبتها (Ratio Analysis)
ارزيابي عملکرد و وضعيت سازمان/پروژه از نظر مالي هر نسبت، به تناسب، مورد استفاده سرمايه گذاران، اعتباردهندگان و مديريت و... انواع نسبتهاي مالي نسبتهاي نقدي (Liquidity Ratios) نسبتهاي فعاليت (Activity Ratios) نسبتهاي اهرمي (Leverage Ratios) نسبتهاي سودمندي (Profitability Ratios) نسبتهاي بازار (Market Ratios)

52 نسبتهاي مالي مثال: نسبتهاي نقدينگي نسبت جاري (Current Ratio)
دارائي جاري به بدهي جاري معرف قدرت بازپرداخت بدهي هاي کوتاه مدت موسسه نسبت سريع/آني (Quick/acid-test Ratio) (صندوق+بانک+بدهکاران) به بدهي جاري معرف قدرت بازپرداخت فوري موسسه

53 نسبتهاي مالي نسبتهاي مالي

54 نسبتهاي مالي نسبتهاي مالي

55 آشنائي با نرم افزار COMFAR III

56 COmputer Model for Feasibility Analysis and Reporting
نرم افزار COMFAR III روشهاي انجام محاسبات مالي دستي (روابط اقتصاد مهندسي) نرم افزار COMFAR III COmputer Model for Feasibility Analysis and Reporting تهيه شده توسط UNIDO براي مطالعات بازار و مالي

57 نرم افزار COMFAR III نرم افزار COMFAR III براي مطالعات بازار و مالي

58 نرم افزار COMFAR III نماي کلي

59 نرم افزار COMFAR III

60 نمونه طرح فضای نرم افزار کامفار

61 دانستن کافی نیست، باید به دانسته ی خود عمل کنید.

62 دریاب خویش را که در این بحر موج خیز همچون حباب وقت تو بسیار نازک است
با تشکر از توجه شما علیرضا زارع امامی


Download ppt "مطالعات امکانسنجي و ارزيابي فني- مالي- اقتصادي طرحها"

Similar presentations


Ads by Google