1. Համաշխարհային Ֆինանսական Ճգնաժամը
г۳ëï³ÝÇ µ³ÝÏ»ñÇ ÙÇáõÃÛáõÝ
ÐáÏï»Ùµ»ñ, 2008

2. Ֆինանսական հաստատությունների
գործունեության սխեման հիփոթեքային շուկայում
Բարձր ռիսկայնությամբ
հատվածներում ներդրումներ
Հիփոթեքային վարկեր
Ակտիվներով ապահովված արժեթղթեր վաճառված ամբողջ աշխարհում
Վարկ
*CDO - collateralized debt obligation
(պարտավորություններով ապահովված արժեթղթեր) *

3. “Խառնաշփոթը” նախնական փուլում
Հիփոթեքային շուկայում ճգնաժամի ուժեղացում և դրամական հոսքերի դադարեցում
Խնդիրներ ակտիվներով ապահովված արժեթղթերի շուկայում
Միջբանկային վարկավորման դադարեցում
Հիփոթեքային շուկա

4. 2007 թվական
Ապրիլ
(ԱՄՆ) New Century Financial - (կորպորացիա` մասնագիտացված հիփոթեքային վարկերի տրամադրման գործում)
Կանգնեց սնանկացման եզրին – կրճատեց աշխատուժը – իր հանդեպ ունեցած պարտավորությունների մեծ մասը վաճառեց այլ բանկերի
Ապրիլի 16-ին հայտարարվեց սնանկ
Հուլիս
(ԱՄՆ) Bear Stearns - (համաշխարհային խոշորագույն ներդրումային բանկերից մեկը)
Դժվարանում էր այն ներդրողների գումարները վերադարձնել, որոնք ներդրումներ էին կատարել իր 2 հեջային ֆոնդերում – փնտրում էր վարկավորում այլ բանկերից
Գնվեց 2008թ-ի ապրիլին JP Morgan-ի կողմից 240 մլն ԱՄՆ դոլարով
Օգոստոս
(Ֆրանսիա) BNP Paribas - (Եվրոպայի խոշորագույն բանկերից մեկը)
Դճվարանում էր գնահատել սեփական ատիվները` ԱՄՆ-ի շուկայում տիրող լիկվիդայնության “լիակատար գոլորշիացման” պատճառով
Օգոստոսի 9-ին Եվրոպական կենտրոնական բանկը 130 մլրդ ԱՄՆ դոլար ցածր տոկոսով վարկ տրամադրեց
Արդյունքում
Միջբանկային վարկավորման կրճատում ԱՄՆ-ում
Միջամտությունը
Օգոստոս
Եվրոպական կենտրոնական բանկը տրամադրեց 95 մլրդ եվրո եվրոպական շուկայի լիկվիդայնությունը վերականգնելու համար, հետագա մի քանի օրվա ընթացքում ավելացնելով ևս մլրդ եվրո
ԱՄՆ-ի ֆեդերալ պահուստային ֆոնդը, Bank of Canada-ն և Bank of Japan-ը իրենց աջակցությունը ցուցաբերեցին իրավիճակը շտկելու համար:

5. 2007 թվական
Օգոստոս
(Գերմանիա) Sachsen Landesbank - (տարածաշրջանային բանկ)
կանգնեց լուծարման եզրին – Դեկտեմբերին վաճառվեց Landesbank Baden-Wuerttemberg-ին 328 մլն եվրոյով
Սեպտեմբեր
Northern Rock-ը դիմեց Bank of England-ին ֆինանսական աջակցություն ստանալու խնդրանքով` լիկվիդայնության հետ կապված խնդիրները լուծելու համար:
Հոկտեմբեր
UBS – (աշխարհի մասշտաբով խոշորագույն բանկ)
Ներդրումների բնագավառում ունեցավ 3.4 մլրդ ԱՄՆ դոլար կորուստ
Citigroup
6 ամսվա ընթացքում կորուստները հասան 40 մլրդ ԱՄՆ դոլարի
Իրավիճակը
Սեպտեմբեր
Միջբանկային վարկավորման տոկոսադրույքի (LIBOR) զգալի աճ
Միջամտությունը
ԱՄՆ-ի ֆեդերալ պահուստային համակարգը աշխարհի խոշորագույն 5 կենտրոնական բանկերի հետ միասին սկսեցին միլիարդավոր դոլարների վարկեր տրամադրել բանկերին: Հետագայում ավելացավ և’ կենտրոնական բանկերի թիվը, և’ տրամադրվող գումարների չափը:
2007-ի դեկտեմբերին ԱՄՆ-ի ֆեդերալ պահուստային համակարգը առևտրային բանկերին տրամադրեց 20 մլրդ ԱՄՆ դոլար, իսկ Եվրոպական կենտրոնական բանկը 500 մլրդ ԱՄՆ դոլար:

6. 2008 թվական - ԱՄՆ Հուլիս Սեպտեմբեր Wells Fargo 14.8 մլրդ ԱՄՆ դոլար
200 մլրդ ԱՄՆ դոլար ցածր տոկոսադրույքով վարկեր
$5 տրիլիոն արժողությամբ հիփոթեքային վարկերի երաշխավորողներ
Հուլիս
Սեպտեմբեր
Կառ. $85 մլրդ վարկ տրամադրեց` ստանալով 80% բաժնեմաս որպես երաշխիք
Նյու Յորքի ֆեդ. Պահ. համակարգը $37.8 մլրդ վարկ կանխիկ գործարքների համար
Barclays բրիտանական բանկը 2 մլրդ ԱՄՆ դոլարով գնեց Lehman Brothers-ի որոշ ակտիվներ
Bank of America
50 մլրդ ԱՄՆ դոլար
JP Morgan Chase 1.9 մլրդ ԱՄՆ դոլար (բանկերի մի մասը)
Wells Fargo 14.8 մլրդ ԱՄՆ դոլար
Աջակցություն
ԱՄՆ Ֆեդերալ պահուստային համակարգը 200 մլրդ ԱՄՆ դոլար տրամադրեց շուկայի լիկվիդայնությունը բարձրացնելու համար
Ֆեդերալ պահուստային համակարգը 10 բանկերի հետ համատեղ 70 մլրդ ԱՄՆ դոլար տրամադրեց խորը ճգնաճամի մեջ գտնվող ֆինանսական կառույցներին:
ԱՄՆ-ի ԿԲ-ն մեղմացրեց վարկավորման սահմանափակումները

7. Lloyds TSB - 12 մլրդ ֆունտ ստեռլինգ
2008 թվական - Այլ երկրներ
Մեծ Բրիտանիա
Փետրվար
Սեպտեմբեր
91 մլրդ ԱՄՆ դոլար
Խնայողությունները, գործարքները և մասնաճյուղերը վաճառվեցին իսպանական Santander-ին
Lloyds TSB - 12 մլրդ ֆունտ ստեռլինգ
215 մլրդ ԱՄՆ դոլլար
Իսլանդիա
878 մլն ԱՄՆ դոլարով 75%-ը

8. 2008 թվական - Այլ երկրներ Սեպտեմբեր Գերմանիա
35 մլրդ եվրո վարկային երաշխիքներ` թողարկված գերմանական կառ. և բանկային կոնսորցիումի կողմից
Գերմանիա
Բելգիա, Հոլանդիա և Լյուքսեմբուրգ
Բելգիա, Ֆրանսիա և Լյուքսեմբուրգ
Մասամբ ազգայնացվեց 3 երկրների կառ. կողմից մլրդ եվրոյով
Բելգիա մլրդ եվրո բելգիական մասնաճյուղի` Fortis Bank NV/SA-ի 49%-ի դիմաց
Հոլանդիա – 4 մլրդ եվրո հոլանդական մասնաճյուղի` Fortis Bank Nederland Holding-ի 49%-ի դիմաց
Լյուքսեմբուրգ – 2.5 մլրդ եվրո Fortis Banque Luxembourg-ի 49%-ի դիմաց
6.4 մլրդ եվրո ներդրում

9. 1,126 տրիլիոն ռուբլի, որպես ավանդ 3 խոշոր բանկերում մինչև 2009 թվականը
2008 թվական - Այլ երկրներ
Սեպտեմբեր
754,2 մլրդ ռուբլի
268,5 մլրդ ռուբլի
Ռուսաստան
1,126 տրիլիոն ռուբլի, որպես ավանդ 3 խոշոր բանկերում մինչև 2009 թվականը
103,9 մլրդ ռուբլի

10. ԱՄՆ-ի փրկության ծրագիրը
Միջազգային դրամական շուկաներ*
ԱՄՆ Կառավարություն
Անհատներ և փոքր բիզնեսներ
$700 մլրդ պարտք
Բաժնեմաս բանկերում
Միջբանկային վարկավորման ավելացում
Լիկվիդայնություն
Բարձր ռիսկայնությամբ ակտիվների գնում
Վարկի մարում
Վարկ
*Libor-London Inter Bank Offered Rate

11. Մեծ Բրիտանիայի փրկության ծրագիրը
Միջազգային դրամական շուկաներ*
Գանձապետարան
Պարտք
Bank of England
Կապիտալ մինչև £50 մլրդ
Կարճաժամկետ վարկեր մինչև £200 մլրդ
Կառավարություն
Անհատներ և փոքր բիզնեսներ
Տոկոսներ
Արտոնյալ բաժնետոմսեր
Միջբանկային վարկավորում
Վարկերի երաշխավորում մինչև £250 մլրդ
Վարկի մարում
Վարկ
*Libor-London Inter Bank Offered Rate

12. Փրկության ծրագրեր Գերմանիա – 500 մլրդ եվրո Ֆրանսիա – 350 մլրդ եվրո
Հոլանդիա – 200 մլրդ եվրո
Իսպանիա – 100 մլրդ եվրո
Ավստրիա – 85 մլրդ եվրո
Իտալիա – 20 մլրդ եվրո
Պորտուգալիա – 20 մլրդ եվրո
Կիպրոս – 2 մլրդ եվրո

13. Փրկության ծրագրեր IMF-ը Ուկրաինային տրամադրում է $16.5 մլրդ վարկ
Երկրի տնտեսական և ֆինանսական կայնությունը ապահովելու համար
IMF-ը Իսլանդիային տրամադրում է €2.1 մլրդ վարկ
Բանկային համակարգը ճգնաժամից դուրս բերելու համար

14. Ավանդների երաշխավորում
ԱՄՆ
Բանկային ավանդների երաշխավորումը դոլարից դարձավ դոլար
Ավստրիա
Ֆիզ. անձանց ավանդների երաշխավորում եվրոյից դարձավ անսահմանափակ
Բելգիա
Բանկային ավանդների երաշխավորումը եվրոյից դարձավ եվրո
Բուլղարիա
Բանկային ավանդների երաշխավորումը եվրոյից դարձավ եվրո
Կիպրոս
Ֆինլանդիա
Բանկային ավանդների երաշխավորումը եվրոյից դարձավ եվրո
Գերմանիա
Ֆիզ. անձանց ավանդների երաշխավորում (անսահմանափակ)

15. Ավանդների երաշխավորում
Հունաստան
Բանկային ավանդների երաշխավորումը եվրոյից դարձավ եվրո
Հունգարիա
Բանկային ավանդների երաշխավորումը եվրոյից դարձավ եվրո
Հոլանդիա
Բանկային ավանդների երաշխավորումը եվրոյից դարձավ եվրո
Լիտվիա
Բանկային ավանդների երաշխավորումը եվրոյից դարձավ եվրո
Պորտուգալիա
Բանկային ավանդների երաշխավորումը եվրոյից դարձավ եվրո
Ռումինիա
Բանկային ավանդների երաշխավորումը եվրոյից դարձավ եվրո
Իսպանիա
Մեծ Բրիտանիա
Բանկային ավանդների երաշխավորումը ֆունտ ստեռլինգից դարձավ ֆունտ ստեռլինգ

16. Համաշխարհային ճգնաժամի դեմ պայքարի ուղիները ըստ երկրների
Տոկոսադրույքի նվազեցում
Պետական լրացուցիչ ֆինանսավորում
Ավանդների երաշխավորում
Ազգայնացում
Փրկության ծրագիր