1. اصول ایمنی در آزمایشگاهها تهیه و تنظیم: مهندس همت جو
مرکز بهداشت استان آذربایجان شرقی
زمستان 1390

2. مخاطرات عمده در آزمايشگاه:
آتش
شكستن ظروف شيشه‌اي
اجسام تيز
پاشش
ظروف تحت فشار و گازهاي سيلندر
گرما ، سرما
مخاطرات شيميايي
مخاطرات بيولوژيكي
تشعشات
And many more!
مهندس همت جو - زمستان 1390

3. رعایت اصول ایمنی در آزمایشگاهها بر عهده:
تمامی کارکنان
مراجعین
کارآموزان
دانشجویان و اساتید
مهندس همت جو - زمستان 1390

4. اصول کلی ایمنی در آزمایشگاهها:
خوردن و آشامیدن در آزمایشگاه ممنوع است
سیگار کشیدن ممنوع
آرایش کردن ممنوع
کار کردن به تنهایی در آزمایشگاه ممنوع
از وسایل حفاظت فردی مناسب استفاده شود.
استفاده از تجهیزات مناسب
اجتناب از شوخی های بی مورد
توجه کافی به مخاطرات مواد شیمیایی
هرگز صورت بيني و چشمهايتان را لمس نكنيد.
هرگز خودكار و يا مداد را نمكيد.
قبل از ترك محل و خصوصاً قبل از خوردن دستانتان را بشوئيد.
مهندس همت جو - زمستان 1390

5. بازنگری در ایمنی آزمایشگاهها:
کارکنان جدید
فرآیند جدید
تغییر در پروسه کاری
تجهیزات جدید
مهندس همت جو - زمستان 1390

6. پيرامون حوادث OSHA بررسيهاي
تماس با مواد سمي در آزمايشگاه مي تواند نتايج خطرناكي حتي مرگ در بر داشته باشد.
اين صدمات مي تواند در هر آزمايشگاهي كه با مواد سمي كار مي كننداتفاق افتد.
بيشتر اين صدمات قابل پيشگيري است در صورتي كه افراد از:
* تجهيزات مناسب
* تكنيك و روش مناسب
* دانش مناسب و كافي
مهندس همت جو - زمستان 1390

7. آزمايشگاه استاندارد OSHA
بايد آلايندههاي موجود در محل كار پرسنل زير حد
مجاز باشد ((permissible exposure limit
دستورالعمل بهداشت كار با مواد شيميايي موجود باشد
فردي بعنوان مدير ايمني شيميايي معين شود
به پرسنل اطلاعات وآموزش لازم داده شود
تمام ظروف مواد شيميايي داراي برچسب باشد
همه مواد شيميايي داراي MSDS باشد
آزمايشات پزشكي و مشاوره پزشكي براي
پرسنل انجام شود
مهندس همت جو - زمستان 1390

8. دستور العملهاي بهداشت مواد شيميايي
1- روش كار استاندارد 2- اندازه گيري و كنترل تماس 3-تجهيزات حفاظتي وتهويه مناسب 4- اطلاعات آموزشی 6-توجه به كار با مواد ويژه خطرناك 5- مصوب كردن برنامه ريز ي براي موادشيميايي از قبل 7-آزمايشات پزشكي و مشاوره
مهندس همت جو - زمستان 1390

9. كليد كار ايمن .......... شناخت خطرات
مطالعه دستورالعمل بهداشتي مواد شيميايي
بازنگري MSDS مواد شيميايي
-خطرات بهداشتي وفيزيكي ارزيابي حفاظ تجهيزات
- نشانه ها و علائم تماس روشهاي كمكهاي اضطراري
مطالعه همه برچسبها
آگاهي از پروتكل و روشهاي كار
توجه به اثربرخي مواد شيميايي كه اثر سمي تاخيري روي بدن دارد
مهندس همت جو - زمستان 1390

10. وسایل شیشه ای: نگهداری مناسب استفاده مناسب شستشو
کنار گذاشتن وسایل شیشه ای شکسته و ترک برداشته
دفع به روش مناسب
مهندس همت جو - زمستان 1390

11. ایمنی برق از کلید و پریز مناسب استفاده گردد.
پس از مصرف، وسیله بی برق گردد.
کلیه سیمها و تجهیزات برقی به دور از آب باشند.
از سیم ارت استفاده گردد.
بازرسی مستمر انجام شود.
مهندس همت جو - زمستان 1390

12. ELECTRICAL SAFETY Protection of employees and equipment
inspect panels and plugs
surge protectors
inspection & reporting programs
مهندس همت جو - زمستان 1390

13. Physical Safety حمل ونقل و جابجایی ها با احتیاط
از کشیدن سیم در مسیرهای رفت و آمد اجتناب گردد.
میزهای عسلی به دور از مسیر عبور و مرور
استفاده از سیستمهای گرمایش و سرمایشی مناسب
رعایت اصول ایمنی ساختمان
مهندس همت جو - زمستان 1390

14. سيلندرهاي گاز هرگز بدون آموزش استفاده نكنيد.
تعداد سيلندرها را در آزمايشگاه كاهش دهيد.
در صورت امكان در بيرون نگهداري شود.
سيلندرها سنگين هستند و در صورت سقوط مي‌تونند آسيب رسان باشند.
مطمئن شويد در حين استفاده با زنجير مهار شده‌اند.
براي جابجايي از گاريهاي مخصوص استفاده نمائيد.
از فشار سنج و وسايل كنترلي استفاده نمائيد.
مراقب نشت آن باشيد.
مهندس همت جو - زمستان 1390

15. Sharp Objects ابزار تیز به دور از دست و انگشت
Sharp Objects
ابزار تیز به دور از دست و انگشت
برای حمل و نقل از ابزار مناسب استفاده گردد.
موقع حمل و نقل قسمت تیز رو به پایین باشد
هیچ وقت سعی نکنید وسایل تیز در حال سقوط را با دست بگیرید.
پس ماند خطرناک
مهندس همت جو - زمستان 1390

16. Heating Safety Never leave a heat source unattended
Heated metal and glass looks cool, use tongs or gloves before handling
Do not place hot glassware directly on lab desk or in cold water
مهندس همت جو - زمستان 1390

17. Chemical Safety
قبل از برداشتن ماده شیمیایی از ظرف مربوطه برچسب آن را دوبار مطالعه کنید
فقط از مواد شیمیایی گفته شده در دستورالعمل و آن هم به مقدار اعلام شده استفاده کنید.
هرگز ماده شیمیایی را لمس، بو و یا مزه نکنید.
هرگز مواد شیمیایی را خارج از دستورالعمل با هم مخلوط نکنید.
مهندس همت جو - زمستان 1390

18. Chemical Safety حمل و نقل مواد شیمیایی با احتیاط
سرپوش ظروف حاوی مواد شیمیایی در مواقع عدم مصرف بسته باشد
موقع اضافه کردن اسید به آب، بصورت قطره قطره و آرام این کار انجام شود.
از خطرات مواد شیمیایی آگاه باشید.
مهندس همت جو - زمستان 1390

19. Occupational Safety and Health Administration
Permissible Exposure Limit PEL
Ceiling C
Short-Term Exposure Limit STEL
Time-Weighted Average TWA
Action Level AL: Generally ½ the PEL.
مهندس همت جو - زمستان 1390

20. Exposure Limits--ACGIH
American Conference of Governmental Industrial Hygienists
TLV—Threshold limit value
TLV-TWA
TLV-STEL
TLV-C
مهندس همت جو - زمستان 1390

21. Toxicity--NIOSH LC50—Lethal Concentration 50 (respiratory)
Kills 50% of test animals after a single exposure in a specific time.
LCLO—Lethal Concentration Low
Lowest concentration to cause a death in human or animal.
LD50—Lethal Dose 50
Kills 50% by route other than inhalation
مهندس همت جو - زمستان 1390

22. *مستطيل HMIS * لوزي NFPA Hazardous Material Identification System National fire protection agency
برچسب ها

23. NFPA 704 Hazard Identification System NFPA Hazard Diamond
Flammability
Health
Reactivity
Special Precautions

24. مثال برچسب ها
*مستطيل HMIS * لوزي NFPA Hazardous Material Identification System National fire protection agency
مهندس همت جو - زمستان 1390

25. Material Safety Data Sheets
1- ماهیت ماده شيميايي 2- اطلاعات مربوط به اجزاء سازندة آن 3- آشنايي با خطرات احتمالي 4- اقدامات اوليه اورژانسي 5- اقدامات اوليه در مواجهه با حريق 6- اقدامات اوليه در صورت ريختن اتفاقي ماده شيميايي 7- شيوه صحيح حمل و نقل و نگهداري 8- روشهاي مهاركردن سرايت آن/ محافظت افراد در برابر ماده شيميايي 9- خواص فيزيكي و شيميايي 10- پايداري و واكنش پذيري 11- اطلاعات سميت ماده شيميايي 12- اصول صحيح معدوم كردن پسماندهاي آن 13- اطلاعات لازم در مورد جابجا كردن آن 14- ساير اطلاعات
مهندس همت جو - زمستان 1390

26. Proper Work Practices in the Laboratory
اجتناب از انباشتن مواد شیمیایی و تجهیزات در کف آزمایشگاه
تمییز نمودن برای نفر بعدی
رعایت احتیاطات لازم
آگاهی از محل :
تجهیزات حفاظت فردی
وسایل اطفاء حریق
دوشهای ایمنی
چشم شوی
کیتهای مربوط به اقدام در موقع پاشش مواد
جعبه کمکهای اولیه
مهندس همت جو - زمستان 1390

27. You Should Never… Engage in…. practical jokes horse play
مهندس همت جو - زمستان 1390

28. تجهيزات حفاظت فردي (PPE)
بايدهمه لوازم حفاظت فردي بر اساس كد باشدودرمحيط كار استفاده شود.اين لوازم شامل:
محافظ هاي چشمي
كفش ايمن داراي روكش
محافظ هاي تنفسي
پيشبندهاي لاستيكي يا پلاستيكي براي مواد خورنده وبازي
دستكش باتوجه به نوع ماده
انبركها جهت عدم تماس با مواد
مهندس همت جو - زمستان 1390

29. هودهاي شيميايي
هود محفظه بسته است كه فرد را از در معرض بودن فيومهاي شيميايي ،گازها و آيروسلها در امان نگه مي دارد
هودها معمولا هواي اتاق را به داخل كشيده واز طريق دودكش خارج مي نمايد
بايدهودها هميشه درهنگام حضور روشن باشند
صفحه جلو هود بايد در محل مشخص قرار گيرد
مهندس همت جو - زمستان 1390

30. راهنمای ایمنی در موارد ریختن و یا شکستگی ظروف محتوی مواد شیمیایی
سعی نمائید کمتر تنفس نموده و سریعاً از محل آلوده دور شوید.
استفاده از PPE
مدتی صبر کنید تا مواد معلق ته نشین شود.(حداقل 15 دقیقه)
محل را با حوله کاغذی و یا تنزیب بپوشانید.
از محلول ضد عفونی کننده مناسب به آرامی در محل بریزید.
در ارتباط با نوع محلول مدتی صبر نمائید.
بوسیله پنس پارچه و قطعات شیشه را داخل Safety Box قرار دهید.
محل را تمیز نموده و در صورت لزوم عمل فوق را تکرار نمائید.
مهندس همت جو - زمستان 1390

31. اقدام در موقع پاشش
اگر پاشش در خارج از هود اتفاق بیفتد کلیه کارکنان باید تخلیه شوند.
گزارش دقیق پاشش : نام ماده شیمیایی، مقدار پاشش، محل دقیق پاشش و ...
در صورت پاشش به بدن شستشوی محل حداقل به مدت 15 دقیق با آب فراوان
انتقال به مراکز درمانی در صورت نیاز
تمییز نمودن محل پاشش با رعایت احتیاطات لازم صورت گیرد.
پدهای جاذب برای جمع آوری مواد شیمیایی باید در آزمایشگاه موجود باشد.
مهندس همت جو - زمستان 1390

32. Chemical splash in the eyes!
شستشوی چشمها با آب فراوان برای حداقل 15 دقیقه و انجام اقدامات پزشکی مورد نیاز
مهندس همت جو - زمستان 1390

33. تخلیه آزمایشگاه
کلیه تجهیزاتی که به آنها دسترسی داریم به شکل ایمن خاموش گردد.
هود آزمایشگاه را خاموش نمائید.
درب ظروف مواد شیمیایی که با آنها کار می کنید(خصوصاً مواد فرار مثل استون و الکل) را ببندید.
آشنایی با درب خروج اضطراری
عدم استفاده از آسانسور و استفاده از نزدیک ترین راه پله
خروج از آزمایشگاه ؛ عدم ترک اداره
مهندس همت جو - زمستان 1390

34. Hazardous Waste Management How Do You Handle Hazardous Waste?
مهندس همت جو - زمستان 1390

35. Hazardous Waste Management How do You Handle Hazardous Waste?
چهار اولویت در مدیریت پسماندها خطرناک:
ایجاد حداقل ممکن پسماند
کاهش سمیت پسماندها با جدا سازی
حداقل پتانسیل آسیب به محیط زیست
کاهش ریسک مواجهه افراد
مهندس همت جو - زمستان 1390

36. Hazardous Waste Management How do You Handle Hazardous Waste?
استفاده از PPE برای حمل و نقل
دفع کلیه لباسها و PPE آلوده شده
پرهیز از عجله و حرکتهای سریع در مواجهه با پسماندهای خطرناک
افراد مسئول پسماندهای خودشان هستند.
کلیه مواد شیمیایی در ظروف با برچسب پسماند شیمیایی دفع گردند
اجتناب از دفع مواد شیمیایی در فاضلاب
پر کردن ظروف پسماند شیمیایی در زیر هود
شستشوی کلیه ظروف شیشه ای و پلاستیکی پس از اتمام کار
مهندس همت جو - زمستان 1390

37. Hazardous Waste Management How do You Handle Hazardous Waste?
دفع پسماندهای تیز و برنده در Safety Box
دفع پسماندها در کیسه های ضخیم، مقاوم و زرد رنگ
تمامی مراحل جمع آوری و حمل ونقل پسماندها باید با دست صورت گیرد.
مهندس همت جو - زمستان 1390