1. PROGRAM PENCEGAHAN KANSER PAYUDARA KEBANGSAAN
Dr Nor Izzah binti Haji Ahmad Shauki
Pakar Perubatan Kesihatan Awam
Unit Pembangunan Kesihatan Keluarga, JKNS

2. Breast Cancer Burden in Malaysia

3. CANCER BURDEN IN MALAYSIA (National Cancer Registry - 2007)
5 most common in general – Breast, colorectal, lung, nasopharynx, cervix uterus
Ten most frequent cancers , all residence, Malaysia 2007 ( NCR 2007)

4. CANCER BURDEN IN MALAYSIA cont
5 most common cancers for females: - Breast, colorectal, Cervix Uteri, Ovary, Lung
Ten most frequent cancers in females, National Cancer Registry Malaysia 2007

5. Incidence of Breast Cancer in Malaysia (selected years of cancer reporting)
No.of cases reported
ASR
NCR 2002 (Peninsular)
4337
52.8
Penang Cancer Registry 2004
343
55.1
NCR (Peninsular)
11,952
47.4
NCR 2006 (Peninsular)
3,525
35.9
NCR 2007(Malaysia)
3,242
29.1

6. DISEASE BURDEN OF BREAST CANCER
Overall ASR of breast cancer cases per 100,000 population (2007 National Cancer Registry report)
A total of 3,242 new cases reported in 2007 – 18.1% of all cancer cases registered
13.2% of all admissions related to cancer in MOH hospitals in 2008, was due to breast cancer
548 deaths - 23% of all adult female cancer deaths in Ministry of Health hospitals in 2008

7. Incidence of Breast Cancer by state (NCR 2007)

8. Female Breast Cancer Incidence by ethnicity (NCR 2007)

9. Female Breast Age Specific Cancer Incidence per 100,000 population (NCR 2007)

10. BREAST CANCER STAGE AT DIAGNOSIS
National Cancer Registry, 2007

11. BREAST CANCER STAGE AT DIAGNOSIS (Penang Cancer Registry)

12. Prevention and Control Programme of Breast Cancer

13. Awareness on Breast Examination (NHMS II, 1996 & NHMS III, 2006)

14. PREVENTION AND CONTROL PROGRAMME IN MOH
Promotional activities
Adoption of healthy lifestyles (since 1995) & breast feeding campaign
BSE as screening (since )
Breast health awareness (via BSE since 2007)
Clinical Breast Examination
in Health Clinics (started mid 2009)
more than 20 years old as a mean for early detection of breast cancer
Mammography screening for high risk women
Referrals of symptomatic women
Management of Breast Cancer

15. BREAST SELF EXAMINATION (BSE)
i.e the physical examination of the breast done by women
No evidence on its effectiveness in reducing breast cancer mortality.
BUT , BSE is continuously promoted and recommended for raising awareness and as a means of early detection but not as a screening method
It is seen to empower women and encourage them to take responsibility for their own health.

17. PREVENTION AND CONTROL PROGRAMME IN MOH
Promotional activities
Adoption of healthy lifestyles (since 1995)
BSE as screening (since )
Breast health awareness (via BSE since 2007)
Clinical Breast Examination
in Health Clinics (started mid 2009)
more than 20 years old as a mean for early detection of breast cancer
Mammography screening for high risk women
Referrals of symptomatic women
Management of Breast Cancer

18. CLINICAL BREAST EXAMINATION
i.e physical examination of the breast done by a health professional/ trained staffs
Current evidence is insufficient to assess the additional benefits and harms of CBE (CPG Management of Breast Ca Nov 2010)
Good CBE could have important role for early detection (JK Teknikal Kebangsaan Pencegahan Kanser Payudara)
Survival from breast cancer depends on early detection and prompt treatment

19. CLINICAL BREAST EXAMINATION (cont’)
In 2008, development of training module & annual training to clinic health providers
CBE activities started in health clinics in year 2009 – opportunistic
Recommended target group & screening interval :-
20 to 39 years – every 3 years
40 years and above – every year
High risk group – every year , regardless of age

22. CLINICAL BREAST EXAMINATION (cont’)
Submission of aggregated data from states for activities in health clinics using PKW 206
3 monthly
age, ethnic, abnormality detected (yes/no), referral (yes/no)
Performance indicator :
50% of women population aged >20 years had CBE

23. PREVENTION AND CONTROL PROGRAMME IN MOH
Promotional activities
Adoption of healthy lifestyles (since 1995)
BSE as screening (since )
Breast health awareness (via BSE since 2007)
Clinical Breast Examination
in Health Clinics (started mid 2009)
more than 20 years old as a mean for early detection of breast cancer
Mammography screening for high risk women
Referrals of symptomatic women
Management of Breast Cancer

24. PERLAKSANAAN PROGRAM PENGESANAN AWAL KANSER PAYUDARA KEBANGSAAN (BAGI WANITA BERISIKO TINGGI DI KLINIK KESIHATAN)

26. Mammography (MMG) screening for high risk women
An on-going services (formalize)
Mesyuarat JK Teknikal Kebangsaan Pencegahan Kanser Payudara in Nov 2010 :-
need to be strengthened by having a standard and structured protocol of screening – criteria, work flow, reports, indicators etc.
Workshop in January 2011 – Breast Surgeons, Radiologist, Public Health Physicians, FMS, nurses – “Garis Panduan Program Pengesanan Awal Kanser Payu Dara Kebangsaan”
Role of KKM Health Clinics – as entry points for high risk women to have MMG examinations (refer page 8 & 9, Garis Panduan Program Pengesanan Awal Kanser Payu Dara Kebangsaan)

27. MMG examination to general women population?
MMG screening is known to reduce breast cancer mortality.
Organised MMG screening can reduce breast cancer mortality by 20-30% in women >50 yrs old in high-income countries if coverage >70%
But it is very resource intensive, no research of its cost effectiveness has been conducted in low-resource settings
A study in Hong Kong – incidence rate 123 per 100,000 pop, approx. 1,302 healthy women need to have MMG annually for 10 years to prevent 1 breast cancer death (Leung at al, 2002).
Guideline Implementation for Breast Healthcare in Low-and Middle-Income Countries, 2008 by Breast Health Global Initiative (BHGI), low income countries are recommended to have targeted screening and public awareness for early detection.

29. OBJEKTIF PROGRAM Objektif Umum Untuk pengesanan awal kanser payu dara
Objektif Spesifik
Untuk meningkatkan pengesanan kanser payu dara pada peringkat awal
Untuk mengetahui profil epidemiologi kejadian kanser payu dara termasuk pra invasif di kalangan wanita berisiko tinggi

30. Strategi
Perkhidmatan pemeriksaan klinikal payu dara (PKP) untuk wanita
Perkhidmatan mamogram bagi wanita berisiko tinggi
Pendidikan kesihatan berkaitan risiko kanser, kaedah pencegahan dan pengesanan awal
Peningkatan kompetensi kakitangan melalui latihan kepada semua anggota yang berkaitan
Kerjasama inter sektoral dan inter agensi
Perkhidmatan lanjutan yang mencukupi dan berkualiti seperti perkhidmatan radiologi, pembedahan, patologi dan onkologi
Pemantauan dan penilaian program

31. PERANAN OLEH PELBAGAI PERINGKAT PENJAGAAN KESIHATAN/ AGENSI

32. Peringkat Penjagaan Kesihatan Primer - KLINIK DESA
Menjalankan promosi kesihatan dan memberi pendidikan kesihatan
Melakukan pemeriksaan klinikal payu dara
Mendokumentasi perkhidmatan pemeriksaan klinikal payu dara dalam Sistem Pengurusan Maklumat Kesihatan (PKW 101, PKW 102)

33. Peringkat Penjagaan Kesihatan Primer - KLINIK KESIHATAN
Menjalankan promosi kesihatan dan memberi pendidikan kesihatan
Mengenalpasti wanita berisiko tinggi mengikut kriteria yang ditetapkan
Melakukan pemeriksaan klinikal payu dara
Merujuk dan mendapatkan tarikh temujanji untuk pemeriksaan mamogram atau klinik bedah payu dara mengikut keperluan. Klien boleh dirujuk kepada agensi lain (seperti LPPKN, National Cancer Society Malaysia, MAKNA dan lain-lain) untuk pemeriksaan mamogram.
Bertanggungjawab untuk memastikan klien hadir mengikut temujanji yang ditetapkan melalui sistem fail maklumat klien
Meneruskan pengendalian susulan pesakit yang dirujuk dari klinik bedah payu dara
Mendokumentasi aktiviti perkhidmatan bagi saringan kanser payu dara dalam Sistem Pengurusan Maklumat Kesihatan dan sistem maklumat lain yang berkaitan.

34. Peringkat Penjagaan Kesihatan Primer - LPPKN
Menjalankan promosi kesihatan dan memberi pendidikan kesihatan
Mengenalpasti wanita berisiko tinggi mengikut kriteria yang ditetapkan
Melakukan pemeriksaan klinikal payu dara
Mengendalikan Program Subsidi Mamogram
Menerima rujukan dari mana-mana fasiliti kesihatan termasuk fasiliti Kementerian Kesihatan untuk pemeriksaan mamogram
Mendokumentasi aktiviti perkhidmatan bagi saringan kanser payu dara dalam sistem maklumat yang berkaitan

35. Peringkat Penjagaan Kesihatan Primer - NGO, FASILITI SWASTA
Menjalankan promosi kesihatan dan memberi pendidikan kesihatan
Mengenalpasti wanita berisiko tinggi mengikut kriteria yang ditetapkan
Menyediakan perkhidmatan mamogram (bergantung kepada fungsi organisasi)
Menerima rujukan dari fasiliti KKM atau merujuk wanita berisiko tinggi kepada KKM untuk pemeriksaan mamogram mengikut keperluan

36. Peringkat Penjagaan Kesihatan Sekunder - Hospital KKM, swasta dan lain-lain agensi
Bertanggungjawab untuk memberi tarikh temujanji untuk pemeriksaan mamogram bagi klien yang dirujuk dari klinik kesihatan. Pihak hospital digalak menjadualkan hari khusus untuk mamogram klien yang dirujuk dari klinik kesihatan.
Menjalankan perkhidmatan mamogram bagi klien yang dirujuk dari klinik kesihatan.
Mendiagnosa dan merawat pesakit kanser payu dara
Memberi kaunseling dan menjalankan ujian genetik untuk kes, sekiranya mempunyai kemudahan

37. Peringkat Penjagaan Kesihatan Sekunder - Hospital KKM, swasta dan lain-lain agensi (samb)
Mengesan dan memberi kaunseling kepada ahli keluarga pesakit kanser payu dara (berdasarkan kriteria wanita berisiko tinggi)
Merujuk ahli keluarga terdekat (berdasarkan kriteria wanita berisiko tinggi) ke klinik kesihatan untuk saringan
Merujuk kes-kes tertentu untuk pemeriksaan susulan ke klinik kesihatan
Mendokumentasi aktiviti perkhidmatan bagi saringan kanser payu dara dalam sistem maklumat yang berkaitan

38. KUMPULAN SASAR DAN KEKERAPAN PEMERIKSAAN

39. Pemeriksaan Klinikal Payu Dara
Wanita yang berumur 20 tahun keatas perlu menjalani pemeriksaan klinikal payu dara mengikut kekerapan berikut
Kumpulan umur 20 hingga 39 tahun - setiap tiga tahun
Kumpulan umur 40 tahun dan ke atas – setiap tahun
Wanita berisiko tinggi (tanpa mengira umur) setiap tahun

40. Saringan Mamogram Untuk Wanita Berisiko Tinggi
Seorang wanita itu layak menjalani pemeriksaan mamogram jika:-
Berumur 40 tahun dan ke atas DAN
Mempunyai faktor berikut iaitu :-
sekurang-kurangnya SATU (1) faktor pada kumpulan kriteria A
ATAU
sekurang-kurangnya DUA (2) faktor pada kumpulan kriteria B

41. Kumpulan kriteria dan kekerapan pemeriksaan mamogram
Kriteria A
sekurang-kurangnya mempunyai satu (1) faktor berikut :
Mempunyai sejarah keluarga menghidap kanser payu dara - ibu, kakak, adik perempuan atau anak perempuan menghidap kanser payu dara.
Pembawa mutasi genetik BRCA 1 dan BRCA 2.
Pernah mempunyai atypia pada biopsi payu dara.
perlu menjalani saringan mamogram pada SETIAP TAHUN
Kriteria B
sekurang-kurangnya mempunyai dua (2) faktor berikut:
Tidak pernah melahirkan anak atau melahirkan anak pertama selepas usia 30 tahun;
Haid pertama pada usia kurang dari 12 tahun;
Menopaus pada usia lebih 55 tahun;
Menerima rawatan terapi hormon gantian (HRT);
Obes iaitu BMI ≥ 27.5
perlu menjalani saringan mamogram pada SETIAP DUA (2) TAHUN

42. Carta Alir Pemeriksaan Klinikal Payudara di klinik kesihatan

43. Saringan Mamogram Untuk Wanita Berisiko Tinggi
Klinik kesihatan merupakan entry point untuk pemeriksaan mamogram bagi wanita berisiko tinggi
Sumber / rujukan untuk saringan
Klinik Kesihatan – tetap dan bergerak
Klinik Pakar Bedah
Fasiliti kesihatan lain
Secara sukarela (walk in)

44. Carta Alir Saringan Kanser Payu Dara bagi Wanita Berisiko Tinggi di Klinik Kesihatan

47. Piawaian dalam menjalankan saringan mamogram
Laporan mamogram hendaklah mengikut sistem pelaporan BIRADS
Tempoh menyediakan laporan saringan mamogram tidak melebihi 1 bulan dari tarikh pemeriksaan mamogram
Keputusan bagi kategori 0, 4 dan 5 BIRADS, Pusat Mamogram perlu memberi maklum balas kepada pusat rujukan dalam tempoh 1 minggu bagi membolehkan tindakan susulan diambil dengan segera (rujuk Lampiran 4 untuk BI-RADS Classifications)

48. Fasiliti untuk rujukan pemeriksaan mamogram
Hospital KKM yang menyediakan perkhidmatan mamografi (Rujuk Lampiran 11- Senarai Hospital Dengan Kemudahan Mamogram).
Program Subsidi Mamogram LPPKN – Melalui klinik LPPKN (Rujuk Lampiran Senarai Klinik Nur Sejahtera LPPKN)
Hospital kerajaan yang mempunyai kemudahan mamogram seperti hospital universiti dan hospital Kementerian Pertahanan
Hospital swasta dan fasiliti badan bukan kerajaan

49. Keputusan Mesyuarat Bersama Radiologist (08/12/2011)
Hospital perlu mengkhususkan hari untuk saringan MMG.
Khusus untuk saringan:
15 klien/minggu/hospital
Perlu mengenalpasti satu KK bagi setiap daerah untuk menetapkan tarikh temujanji.
Semua laporan mamogram perlu dihantar dalam tempoh sebulan selepas MMG dibuat.

50. Keputusan Mesyuarat Bersama Radiologist (08/12/2011)
Semua laporan mamogram (normal dan abnormal) perlu dihantar dalam tempoh sebulan selepas MMG dibuat.
Hanya MMG yang abnormal akan dicetak . Jika ada kes yang dirujuk terus ke SOPD, akan dinyatakan dalam laporan.
Laporan dari SOPD: KK untuk dapatkan dari klien atau SOPD.

51. Hospital TAR Klang: 3 slot setiap hari
Hospital Sungai Buloh:
Hospital Serdang:
Hospital Selayang:
Hospital Ampang:
Hospital Kajang (akan mula beroperasi mid Jan/early Feb)

52. Pasangan KK Hospital TAR Klang:
KK Botanik / KK Telok Datok / KK Sg Besar
Hospital Sungai Buloh:
KK Sg Buloh / KK Bestari Jaya
Hospital Serdang:
KK Medan Maju Jaya / KK Salak
Hospital Selayang:
KK Serendah / KK Taman Ehsan
Hospital Ampang:
KK Ampang
Hospital Kajang:
KK Kajang

53. Kriteria Wanita Yang Layak Mendapat Subsidi RM50.00
Program Subsidi Mamogram LPPKN
*semakan semula kriteria oleh LPPKN berdasarkan surat Bil (12) dlm LPPKN 27/11 Jld.15 tarikh 24 Okt 2011, berkuatkuasa serta merta
Kriteria Wanita Yang Layak Mendapat Pemeriksaan Mamogram Secara Percuma
Kriteria Wanita Yang Layak Mendapat Subsidi RM50.00
LPPKN menanggung kos sepenuhnya
LPPKN menanggung kos sebanyak RM50.00, kos selebihnya ditanggung oleh klien
Warganegara Malaysia dan Penduduk Tetap
Wanita yang berisiko tinggi dirujuk oleh LPPKN dibawah Program Subsidi Ujian Mamogram
Berumur tahun
Berpendapatan RM5,000 dan ke bawah
Berpendapatan RM5,001 dan ke atas

54. LPPKN Boleh dirujuk ke LPPKN (tanpa borang)
Rujuk ke LPPKN: perlu daftar terlebih dahulu
Kemudian rujuk ke LPPKN
LPPKN perlu hantar laporan ke KK berkenaan
Rujukan ke hospital (selepas mamogram) dari klinik
Semua reten dari KK
Akses ke e-mamogram LPPKN (KIV KK Pandamaran & Sg Buloh))

55. Pelaporan dan Pemantauan Program

56. Kandungan Format pelaporan program pengesanan awal kanser payu dara
Pemeriksaan Klinikal Payu Dara (PKP)
Saringan Mamogram untuk Wanita Berisiko Tinggi (SMWBT)
Format surat rujukan & maklumbalas
Pemantauan program – senarai indikator bagi perkhidmatan yang disediakan

57. Format pelaporan - PKP
Buku Daftar Pengamal Perancang Keluarga PKW 101 pindaan 2/ 2007
Buku Daftar Pemeriksaan Pap Smear PKW 102 pindaan 2/2007
Laporan Bulanan/Tahunan Pemeriksaan Klinikal Payu Dara (PKP) - PKW 206 1/2010

59. Format pelaporan - Saringan Mamogram untuk Wanita Berisiko Tinggi
Kekerapan
Cara hantar 1.
Buku Daftar Wanita Berisiko Tinggi Mendapat Kanser Payu Dara – PKW 105 (Lampiran 6 - excel) - 2.
Laporan Bulanan/Tahunan Perkhidmatan Saringan Mamogram Wanita Berisiko Tinggi Mengikut Kumpulan Umur – PKW 207 (Lampiran 7)
JKN ke BPKK, Setiap 3 bulan
Reten gunasama 3.
Laporan Bulanan/Tahunan Perkhidmatan Saringan Mamogram Wanita Berisiko Tinggi Yang dirujuk Mengikut Fasiliti – PKW 208 (Lampiran 8)

62. Format Surat - Saringan Mamogram untuk Wanita Berisiko Tinggi
Nama format
Kegunaan format
Nota 1.
Surat Rujukan Ke Hospital Untuk Siasatan lanjut Selepas Pemeriksaan Mamogram (Lampiran 9)
Untuk rujukan ke hospital bagi wanita berisiko tinggi yang mempunyai laporan mamogram tidak normal
Hanya diguna untuk kes yang menyertai program saringan wanita berisiko tinggi dan mempunyai laporan mamogram tidak normal
Bagi wanita berisiko tinggi dan mempunyai simptom semasa PKP (cth: ketulan payu dara), rujukan perlu menggunakan surat rujukan umum bagi klinik tersebut. 2.
Surat Maklumbalas Hasil Siasatan Lanjut Selepas Pemeriksaan Mamogram (Lampiran 10)
Untuk memberi maklumbalas hasil siasatan ke klinik kesihatan yang merujuk
Hanya diguna untuk kes yang dirujuk menggunakan format surat di Lampiran 9.
Ianya khusus bagi program saringan wanita berisiko tinggi sahaja.
Ini bagi membantu pemantauan keberkesanan saringan melalui MMG bagi wanita berisiko tinggi

63. Indikator dan sasaran – Pemeriksaan Klinikal Payu Dara
Bil.
Indikator
Tujuan indikator
Sasaran 1.
Peratus wanita menjalani pemeriksaan klinikal payu dara
Liputan wanita yang menjalani PKP
50% 2.
Peratus klien wanita menjalani pemeriksaan klinikal payu dara di klinik kesihatan (yang mempunyai TPC)
Liputan klien wanita yang menjalani PKP di klinik kesihatan (yang mempunyai TPC)
90% 3.
Peratus klien wanita yang dikesan mempunyai kelainan pada payu dara melalui PKP
Kadar pengesanan kelainan pada payu dara melalui PKP -

64. Indikator dan sasaran - Saringan Mamogram untuk Wanita Berisiko Tinggi
Bil.
Indikator
Tujuan indikator
Sasaran 1.
Bilangan klien wanita berisiko tinggi dikesan
Sebagai data asas dan denominator
Data asas 2.
Peratus klien wanita berisiko tinggi menjalani mamogram
Appropriateness of care
Effective counseling
100% 3.
Pemeriksaan MMG mengikut fasiliti yang dirujuk
Memantau beban kerja - 4.
Peratus laporan MMG diterima dalam tempoh 1 bulan dari tarikh Mamogram dijalankan
Pantau turn-around time untuk perkhidmatan MMG 5.
Peratus klien wanita berisiko tinggi yang disahkan kanser payu dara
Pantau keberkesanan saringan melalui MMG 6.
Peratus tarikh temujanji MMG > 6 bulan
Pantau keupayaan sumber

65. Indikator dan sasaran - Saringan Mamogram untuk Wanita Berisiko Tinggi
Bil.
Indikator
Tujuan indikator
Sasaran 7.
Peratus laporan mamogram abnormal (BI-RADS category 0, 4 dan 5)
Pantau kadar pengesanan melalui mamogram
Data asas 8.
Peratus laporan mamogram kategori BI-RADS 0 9.
Peratus laporan mamogram kategori BI-RADS 3
10.
Peratus laporan mamogram kategori BI-RADS 4 dan 5
11.
Peratus klien wanita yang mempunyai faktor risiko sejarah keluarga menghidap kanser payu dara
Prevalen faktor sejarah keluarga dalam risiko kanser payu dara
12.
Peratus klien wanita mempunyai faktor risiko pembawa mutasi genetik BRCA 1 dan BRCA 2
Proxy indicator bagi kes dirujuk dari hospital untuk susulan
13.
Peratus klien wanita mempunyai faktor risiko atypia pada biopsi payu dara

66. Thank you for your kind attention