1. Mankiw; 3. kafli Ávinningur verslunar
Rekstrarfræði
Mankiw; 3. kafli
Ávinningur verslunar

2. Gagnkvæm tengsl og ávinningur af verslun
Sjálfsþurftarbúskapur vs. alþjóðaviðskipti
Dæmisaga (fabúla) fyrir nútímahagkerfi
Hlutfallslegir yfirburðir - algerir yfirburðir

3. Gagnkvæm tengsl og ávinningur af verslun
Hagfræðin fjallar um hvernig þjóðfélög framleiða og dreifa vörum svo þörfum og löngunum einstaklinga sé fullnægt

4. Viðskipti vs. sjálfsþurftarbúskapur
Hvers vegna er sjálfsþurftarbúskapur óalgengur?
Einstaklingar og þjóðir treysta á sérhæfingu í framleiðslu og viðskipti sem leið til að leysa vandamál sem eru til komin vegna skortsins (scarcity).
Hvað ákvarðar þá framleiðslu- og viðskiptamynstur?
Framleiðslu- og viðskiptamynstur ákvarðast vegna mismunar á fórnarkostnaði (opportunity cost).

5. Dæmisaga fyrir nútímahagkerfi (líkan)
Leikendur
búgarðseigandi
Bóndi
Vörur
Kjöt
Kartöflur

6. Klukkustundir sem þarf ef framleiða á 1 kg af:
Kjöti
Bóndi 20 klst
búgarðseigandi 1 klst
Kartöflum
Bóndi 10 klst
búgarðseigandi 8 klst

7. Framleiðslugeta þegar 40 tímar eru til reiðu
Kjöt
Bóndi 2 kg
búgarðseigandi 40 kg
Kartöflur
Bóndi 4 kg
búgarðseigandi 5 kg

8. Framleiðslumöguleikajaðar beggja aðilanna í heimi sjálfsþurftabúskapar
Farmer
Rancher
PPF
PPF
kjöt
kjöt
kartöflur
kartöflur

9. Framleiðsla og neysla sjálfsþurftabúskapar2 40
Bóndi
Búgarðseigandi
Kjöt
Kjöt 20 1
2.5 5 2 4
Kartöflur
Kartöflur

10. Neysla við sjálfsþurftarbúskap
Búgarðseigandi
20 kg af Kjöti
2,5 kg Kartöflum
Bóndi
1 kg af Kjöti
2 kg af kartöflum
Báðir punktar eru á framleiðslumöguleikajaðar hvors um sig

11. Neyslumöguleiki við verslun
Framleiðsla
Búgarðseigandi
Minnkar framleiðslu á kartöflum um 0,5 kg. og eykur framleiðslu á kjöti um 4 kg.
Bóndi
Minnkar framleiðslu á kjöti um 1 kg. og eykur framleiðslu á kartöflum um 2 kg.
Viðskipti
Fær 3 kg af kjöti og lætur 1 kg. af kartöflum
Fær 1 kg af kartöflum og lætur 3 kg. af kjöti

12. Neyslumöguleiki við verslun: Neysluaukning
Bóndi
2 kg. af kjöti og 1 kg. af kartöflum
Búgarðseigandi
1 kg. af kjöti og 0,5 kg. af kartöflum

13. Neysla og framleiðsla

14. Kenningin um hlutfallslega yfirburði
Hvernig vitum við hver eigi að framleiða hvað og með hvað eigi að versla?
Mismunandi kostnaður við framleiðsluna
Hver getur framleitt kartöflur, kjöt við lægri kostnaði
Það eru tvær leiðir til að mæla þetta….

15. Kenningin um hlutfallslega yfirburði
Mismunandi framsetning á framleiðslukostnaði
Klukkustundir sem þarf til að framleiða 1 kg af vörunni
Fórnarkostnaður- það sem við fórnum af einni vöru til að fá eitt kg. af hinni vörunni.

16. Algjörir yfirburðir
Þegar við lýsum framleiðni einnar persónu, fyrirtækis eða þjóðar samanborið við aðra.
Sú persóna, fyrirtækið eða þjóð sem hefur mesta framleiðni þ.e.a.s. þarf minnst af aðföngum hefur algjöra yfirburði.

17. Hlutfallslegir yfirburðir
Notað þegar bornir eru saman framleiðendur með tilliti til fórnarkostnaðar.
Sá framleiðandi sem hefur lægri fórnarkostnað er sagður hafa hlutfallslega yfirburði

18. Sérhæfing og viðskipti
Algjörir yfirburðir
Augljóst að búgarðseigandi hefur algjöra yfirburði í framleiðslu beggja vara
Fórnarkostnaður og hlutfallslegir yfirburðir
búgarðseigandi
Ef búgarðseigandi eykur framleiðslu á kjöti um 1 kg. dregst kartöfluframleiðsla saman um 1/8 kg.
=> Fórnarkostnaður eins kg. af kjöti eru 1/8 kg af kartöflurm
=>Fórnarkostnaður eins kg. af kartöflum er 8 kg kjöts
Bóndi
Ef bóndi eykur framleiðslu á kjöti um 1 kg. dregst kartöfluframleiðsla saman um 2 kg.
=>Fórnarkostnaður eins kg. af kartöflum er 0,5 kg Kjöts
=>Fórnarkostnaður eins kg. af kjöti er 2 kg af kartöflum

19. Hlutfallslegir yfirburðir, frh
Kostnaður við að framleiða 1 kg af Kjöti
búgarðseigandi 1/8 kg. af kartöflum
Bóndi 2 kg. af kartöflum
Búgarðseigandi hefur lægri fórnarkostnað hér
Kostnaður við að framleiða 1 kg. Af kartöflum.
búgarðseigandi 8 kg. af Kjöti
Bóndi 0.5 kg. Kjöts
bóndi hefur lægri fórnarkostnað hér!!!!

20. Hlutfallslegir yfirburðir og verslun, frh
Dæmi bóndans
Kartöflur
Selur Kartöflur
Verð á kg af kartöflum er 3 kg kjöts
Fórnarkostnaður bóndans er 0,5 kg Kjöts
3>0,5 => Ávinningur > Kostnaður
Kjöt
Kaupir Kjöt
Verð á Kjöti er 1/3 kg Kartöflur
Fórnarkostnaður bóndans er 2 kg af kartöflum
2 >1/3 => ávinningur > kostnaður
Bóndi kaupir ódýrt og selur dýrt
Getum endurtekið dæmið fyrir búgarðseigandann með nákvæmlega sömu niðurstöðu
Allir geta okrað á öllum!

21. Hlutfallslegir yfirburðir og verslun, frh
Verslun ef verðhlutfall Kjöts og Kartaflna er innan gefinna marka
0,5 kg kjöts pr. kg af kartöflum(fórnarkostnaður bónda á kartöflum) < Verð 1 kg af kartöflum eru 3 kg kjöts<(fórnarkostnaður búgarðseiganda á kartöflum) 8 kg kjöts pr. kg. af kartöflum
Ekki verslun ef verð utan þessara marka
Ávinningur hvors um sig ræðst af hvar innan markanna verðið er
Hvað ræður verðinu?

22. Samandregið
Þurfið að geta reiknað fórnarkostnað. Hvort sem mælt er í annarri vörunni eða hinni.
Hvort sem gefnar eru upp afurðir pr. eina einingu aðfanga. Eða afurðir þegar ákveðinn fjöldi aðfanga er til staðar.
Geta reiknað fórnarkostnað út frá hugtakinu hallatala línu (Athugið formúlu fyrir jöfnu beinnar línu).
Þið þurfið að geta reiknað hvaða verð eru nauðsynleg til að ávinningur geti hlotist af viðskiptum.

23. Beiting hugtaksins um hlutfallslega yfirburði
Tiger Woods og sláttuvélin
Ameríka og Japan og bílarnir

24. Applications of Comparative Advantage
Should the United States trade with Other Countries (e.g. Japan)?
Imports
Exports
Opportunity costs 19

25. Trade: U.S. and Japan
Food
Cars
U.S.
Japan 4 2 20

26. Opportunity Cost: Sacrifice of Food Production for Car Production
Computing Opportunity Cost
Slope of PPF:
(0-4) ÷ (2-0) =
2 Units of food given up to get Unit of a car.
Cars
U.S. 4 2
Food 21

27. Opportunity Cost: Sacrifice of Food Production for Car Production
Computing Opportunity Cost
Slope of PPF:
(0-4) ÷ (2-0) =
2 Units of food given up to get 1 Unit of a car
Cars
U.S. 4 2
Food 22

28. Opportunity Cost: Sacrifice of Food Production for Car Production
Computing Opportunity Cost
Slope of PPF:
(0-4) ÷ (2-0) =
2 Units of food given up to get 1 Unit of a car 4
Cars
U.S. 2
Food 23

29. Opportunity Cost: Sacrifice of Food Production for Car Production
Computing Opportunity Cost
Slope of PPF:
( ) ÷ ( ) =
__ Units of food given up to get __Unit of a car
Cars
Japan 2
Food 24

30. Interdependence: U.S. & Japan
Who should produce cars and who should produce food?
Interdependence and trade are desirable because they allow everyone to enjoy a greater quantity and variety of goods and services. Founded upon the. . .
Principle of Comparative Advantage 25

31. Höfundar hugtakanna um hlutfallslega og algjöra yfirburði
Adam Smith
David Ricardo

32. Niðurstöður Viðskipti geta eflt allra hag
Niðurfelling viðskiptahindrana gagnast okkur ekki bara vegna gagnkvæmni (að við eigum auðveldari aðgang að erlendum mörkuðum) heldur getur einhliða niðurfelling viðskiptahindrana bætt okkar hag