1. به نام آفریدگار زیبائی
روز بخیر

2. آموزش بیماراعصاب و روان و خانواده در حین بستری و پس از ترخیص
آموزش بیماراعصاب و روان و خانواده در حین بستری و پس از ترخیص
گروه هدف مددکاران اجتماعی
16 آذر 93

3. استراتژی های اساسی در مددکاری اجتماعی
پیشگیری سطح اول : اطلاع رسانی و آگاه سازی
پیشگیری سطح دوم: ارایه خدمات و مداخله
پیشگیری سطح سوم: قادر سازی یا بازتوانی

4. مددکاران اجتماعی ونقش آنها :
1-   به کار بردن برنامه ها و سرویس ها و استفاده از منابع موجود
2-     قابلیت استفاده کردن سرویس ها و منابع
3-     ایجاد و تاسیس تشکیلات و سرویس های جدید

5. آموزش روانشناختي خانواده افراد مبتلا به اختلالات شديد
آموزش روان پزشکی تاثير مثبتی بر جو خانوادگي آنها دارد.
آموزش روا نشناختي خانواده باعث افزايش انسجام خانواده ميشود.

6. اهداف جلسات آموزش روان شناختی خانواده :
کم کردن میزان عود بیماری و بستری مجدد.
کاهش میزان تنش در خانواده (اثرات بر خانواده)
بهبود علائم بیماری
تسهیل در پیامدهای اجتماعی (social outcomes)
بهبود پذیرش درمان
اثر بر روی عملکرد بیمار و خانواده و کیفیت زندگی

7. چهار معیار اصلی خدمات خانواده موثر شامل موارد زیر می باشد:
بر اساس نیاز خانواده و با انعطاف
قابل دسترسی و پاسخ دهی
قسمتی از یک برنامه کلی درمان
نگرش مثبت به خانواده بعنوان عضو همراه تیم درمان

8. استاندارد تعداد جلسات آموزش خانواده
شش جلسه آموزش:
دوهفته یکبار در منزل برای گروه ویزیت در منزل (حداکثر فاصله بین دو جلسه دو هفته باشد)
هفته ای یکبار در بیمارستان برای گروه پیگیری با تلفن
زمان جلسات بین یک ساعت تا یک ساعت ونیم بر اساس مدل اجراء و تعداد شرکت کنندگان
پذیرایی از شرکت کنندگان با چای و شیرینی/بیسکویت (جلسات گروهی در بیمارستان)
جلسات یا به صورت گروهی چند خانواده (multiple family group) بدون حضور بیمار اداره می شود و حداکثر هشت خانواده شرکت می کنند یا در منزل خانواده بیمار (تک خانواده) برگزار می شود.
دو نفر جلسات را اداره می کنند و در جلسات گروهی حداکثر دو نفر مشاهده گر (observer) می توانند حضور داشته باشند.

9. جلسه اول: مقدمه ، قوانین و داستان خانواده
توجیه روش کار به شرکت کنندگان و اجازه برای ثبت جلسه
انجام تست/ارزیابی (قبل از شروع آموزش پر کردن پرسشنامه برای افراد خانواده)
توزیع فرم های آموزش روان شناختی خانواده (اطلاعات برای خانواده) بین شرکت کنندگان
معرفی افراد در گروه
قوانین کلی گفته شود که شامل:
مطالب مطرح شده از طرف شرکت کنندگان محرمانه تلقی شده و در خارج از جلسات عنوان نمی شود.
احترام به دیگران و صحبت نکردن وقتی شخص دیگری صحبت می کند.
اهمیت حضور به موقع در تمام جلسات
خاموش کردن تلفن همراه

10. بحث جلسه اول: داستان خانواده
به هر خانواده فرصت داده می شود تا در مورد موارد زیر صحبت کند:
تجربه روبرو شدن خانواده با بیماری فرد
تجربه مراجعات قبلی در مراکز درمان
نگرانی ها و چالش های روبرو شدن با بیماری
جمع بندی و اعلام موضوع جلسه بعد: (شناخت بیماری و علائم آن)
فرم دموگرافیک حضور افراد شرکت کننده پر شود.

11. جلسه دوم : شناخت بیماری و علائم
سایکوز چیست؟ (فرم سایکوز چیست؟)
تعریف
علائم
سه تشخیص اسکیزوفرنیا، اختلال دو قطبی و اسکیز و افکتیو (در جلسه آموزش در خانه براساس تشخیص بیماری بحث شود.)
مدل آسیب پذیری-استرس (stress-vulnerability model) بر اساس مطالب ضمیمه الف ارائه شود.
سه فاز (دوره) بیماری توضیح داده شود.
علائم زودرس/هشدار دهنده (فرم اهمیت کمک زودرس)
تمرین علائم هشدار دهنده (از افراد خانواده خواسته شود علائم هشدار دهنده بیمار خود را یاداشت کنند تا در جلسه بعد مطرح و صحبت شود)
جمع بندی و اعلام موضوع جلسه بعد: (درمان و پیگیری)
فرم دموگرافیک حضور افراد شرکت کننده پر شود.

12. بحث جلسه سوم: درمان و پیگیری
درمان (فرم بهبودی بیمار سایکوز)
درمان دارویی (فرم درمان دارویی)
داروها و عوارض
عدم استفاده از مواد مخدر
دلائل عدم استفاده بیماران از دارو (noncompliance)براساس ضمیمه ب ارائه شود.
موارد استفاده الکترو شوک (electroconvulsive therapy)
پیگیری(follow –up) و حل تمرین علائم هشدار دهنده (علائم عنوان شده توسط افراد خانواده مرور و بحث شود).
جمع بندی و اعلام موضوع جلسه بعد: (خانواده چه کمکی می تواند انجام دهد؟)
فرم دموگرافیک حضور افراد شرکت کننده پر شود.

13. بحث جلسه چهارم : خانواده چه کمکی می تواند انجام دهد؟
خانواده چه کمکی می تواند انجام دهد؟ (فرم چگونه می توان به بیمار مبتلا به سایکوز کمک کرد؟)
واکنش های افراد خانواده : اضطراب، احساس گناه، احساس خجالت از برچسب بیماران روان، ناکامی، عصبانیت، غمگینی و سوگ
چگونگی پاسخ خانواده به علائم بیماری- نحوه ارتباط (در مورد برخورد با علائم بیماری مثل توهم، هذیان، رفتار پرخاشگرانه بر اساس فرم های راهنمای خانواده برای کنترل توهم، پاسخ به هذیان، کنترل خشم و نحوه ارتباط بحث شود).
نکات زیر با ذکر مثال بحث شود:
تجدید نظر در انتظارات از بیمار (خط کشی درونی)
اجتناب از ایجاد محرک های زیاد (Over stimulation): درگیری شدید و مداخله بیش از حد
نادیده گرفتن انتخابی برخی رفتار ها
شناسائی علائم و زنگ خطر برای کمک
مکالمات ساده
حمایت از برنامه درمانی بیمار و مراجعه به افراد متخصص
بازگشت به برنامه عادی زندگی

14. بحث جلسه پنجم : روش حل مساله
تمرین روش حل مشکل/ مسئله (بر اساس ضمیمه ج" روش حل مشکل/ مسئله" ارائه شود).
تمرین در خانه برای جلسه بعد (حل یک مشکل را بر اساس این روش تمرین کنند).
جمع بندی و اعلام موضوع جلسه بعد: (مباحث خاص و پیشگیری از بحران)
فرم دمو گرافیک حضور افراد شرکت کننده پر شود .

15. بحث جلسه ششم: مباحث خاص و پیشگیری از بحران
بحث در مورد:
ازدواج
اشتغال
تحصیل
مسافرت
تمرین حل مسئله (بر اساس تمرین افراد خانواده بر روی حل یک مشکل در خانه)
پیشگیری از بحران (نکات کلی بر اساس راهنمایی خانواده "به حداقل رساندن عود بیماری و جلوگیری از بحران" با تاکید مجدد بر روی علائم هشدار دهنده گفته شود و به سئوالات خانواده پاسخ داده شود.)
 جمع بندی کلی
فرم دموگرافیک حضور افراد شرکت کننده پر شود.
شرکت کنندگان فرم " ارزیابی جلسات آموزش روان شناختی خانواده" را پر کنند.

16. فرم ارزیابی جلسات آموزش روانشناختی خانواده
سه نکته مثبت یا مورد علاقه شما در مورد جلسات آموزش خانواده؟
سه نکته منفی در مورد جلسات آموزش خانواده؟
هر نوع پیشنهادی در مورد برنامه آموزش خانواده دارید، لطفا" بنویسید.

17. پیشنهادات
شیفت منابع مالی ازخدمات بستری درمراکز روانپزشکی به بخش‌های پس از ترخیص و پیگیرانه در جهت تقویت منابع ساختاری و پرسنلی به موازات ارتقاء استاندارد‌های خدمات.
راه اندازی بخش خدمات روانپزشکی جامعه‌نگر در مراکز روانپزشکی در راستای ارتقاء خدمات غیردارویی از قبیل آموزش خانواده، آموزش مهارت‌های اجتماعی و... به نحوی که بیماران و خانواده های آنها از خدمات جامع روانشناختی برخوردار گردند.
مداخلات چند جانبه برای بیماران:
پیگیری تلفنی
آموزش خانواده
آموزش بیمار
ویزیت در منزل

18. لیست کتاب ومنابع برای خانواده بیماران
" عزیزی به بیماری روانی مبتلا است" ربکاوولیس، ترجمه : لیدیا الوندیان و اقدس دواچی، انتشارات ماهتاب،1380.
"دنیای من ، تجربیات یک بیمار مبتلا به اسکیزوفرنیا" تهیه و تنظیم: دکتر مهدی نصر اصفهانی، انتشاراتدیرین ،1382.
"نقش گروههای حمایتی و خود یاری در بهداشت روان" ترجمه و تدوین: عزیزه افخم ابراهیمی و همکاران، انتشارات دانشگاه علوم پزشکی ایران 1379.
"مشارکت خانواده ها در خدمات بهداشت روانی" شری گلین و همکاران، ترجمه دکتر مدبر آراسته و دکتر سید کاظم مالکوتی، انتشارات دانشگاه علوم پزشکی ایران 1381.
"درمان و توانبخشی اسکیزوفرنیا- راهنمای خانواده ها و مراقبان" دکتر ضیاء قائم مقام فراهانی و همکاران، انتشارات رشد، 1385.
"آموزش و راهنمایی های لازم برای خانواده هایی که دارای بیمار روانی هستند" مولفین: دکتر غلامرضا کرمی و همکاران، انتشارات نور، 1383.
"زندگی با اسکیزوفرنی (راهنمای عملی برای بیماران و خانواده ها)" دکتر برندا لینتنر، ترجمه دکتر مهشید فروغان، انتشارات اندیشه آور، 1384.
فیلم ذهن زیبا beautiful mind
آدرس سایت اینترنتی انجمن حمایت از بیماران اسکیزوفرنیا aheba.com
آدرس سایت اینترنتی شاخه اختلالات خلقی انجمن روان پزشکی

19. سئوالات آموزش روانشناختی بیماران اعصاب وروان و خانواده ی آنها
1- کدام موارد از اهداف مهم آموزش خانواده بیماران اعصاب و روان است ؟
الف) ایجاد خدمات قابل دسترس
ب) کاهش تنش در خانواده و کمک به پیشگیری از عود
ج) پیشگیری از بیماری
د) شناخت بیماری
2- مهمترین معیار اصلی آموزش خانواده کدام است؟
الف) بر اساس نیاز خانواده و انعطاف پذیرباشد.
ب) هر دو فته یک بار آموزش ارائه شود.
ج) جلسات آموزش بیمار و خانواده با هم برگزار شود.
د) همه موارد صحیح است.

20. سئوالات آموزش روانشناختی بیماران اعصاب وروان و خانواده ی آنها
3- موضوع اصلی جلسه اول آموزش خانواده چیست؟
الف) روش حل مساله
ب) شناخت بیماری و علائم آن
ج) درمان و پیگیری
د) داستان خانواده و تجربیات آنها با بیماری
4- موضوع اصلی جلسه دوم آموزش خانواده چیست؟
الف) نگرانی و چالش های روبرو شدن خانواده با بیماری
ب) آموزش روش حل مساله
ج) شناخت بیماری و علائم آن
د) دلایل عدم استفاده بیماران از دارو
5- در جلسه ششم چه مباحثی را به خانواده آموزش میدهیم؟
الف) واکنش های افراد خانواده به بیماری
ب) پیگیری و درمان داروئی
ج) کمک به پیشگیری از عود
د) پیشگیری از بحران ، اشتغال ، تحصیل و ازدواج بیماران

21. تقدیم به شما