1. بيماري هاري Rabies (hydrophobia,rage,lyssa)
اپيدميولوژيو ويرولوژي وتشخيص وپروفيلاکسي
بيماري هاري
Rabies (hydrophobia,rage,lyssa)

2. 1 هاري بيماري حاد ويروسي است كه موجب درگيري سيستم عصبي مركزي
درحيوانات خونگرم وانسان ميگردد 1
اين بيماري معمولازراه گزش ازحيوان به حيوان و انسان منتقل ميگردد
از زئونوزهاي مهم و از قديمي ترين بيماريهاي ويروسي است
در صورت بروز علائم بيماري مرگ بيماران حتمي است لذا :
پيشگيري قبل و بعد از تماس اهميت ويژه اي دارد
هاري حيواني خصوصا دربين حيوانات وحشي در برخي نقاط دنيا رو به افزايش است

3. راه های سرایت بیماری هاری به حیوان و انسان
گازگرفتن :اصلی ترین راه سرایت بیماری، به وسیله حیوان هار است.
پنجه کشیدن : پنجه آغشته به بزاق حاوی ویروس به ویژه در گربه
و گربه سانان که عادت به لیس زدن پنجه های خود دارند نیز ایجاد بیماری می کند.
پوست : از طریق پوست سالم ، سرایت پذیر نیست؛
ولی از راه کوچکترین خراش یا زخم در پوست ، این بیماری منتقل می شود.
نسوج مخاطی: انسان و حیوان های به ظاهر سالم که در اواخر دوره نهفتگی بیماری هستند
و هنوز علائم بالینی هاری در آن ها ظاهر نشده است، از طریق لیسیدن لب، چشم و بینی افراد
و کودکانی که با آن ها بازی می کنند بیماری هاری را انتقال می دهند
دستگاه گوارش: انتقال از این راه بعید است ؛ به هر حال باید از خوردن گوشت و
فرآورده های دام های مبتلا به هاری خودداری کرد.
راه های سرایت بیماری هاری به حیوان و انسان 3

4. راه های سرایت بیماری هاری به حیوان و انسان
تنفس: آلودگی از طریق تنفس به ویژه در غارهای محل زندگی
خفاش های آلوده ، امکان پذیر است؛ لازم به ذکر است
تا کنون در ایران خفاش آلوده گزارش نشده است.
جفت: انتقال هاری از طریق جفت نیز بعید نیست.
وسایل آلوده: ویروس هاری بسیارحساس است ودر مقابل نوروخشکی به سرعت از بین می رود ؛ لذا هاری از طریق وسایل آلوده فقط در موارد استثنایی منتقل می شود.
انسان به انسان:
الف) تا به حال موارد معدودی از طریق پیوند اعضا در دنیا گزارش شده است.
ب) در ایران دو پیوند قرنیه در سال 1373 مسبب انتقال انسان به انسان هاری بوده است.
ج) در پاکستان ابتلاء تعدادی نوزاد به هاری ناشی از آلودگی شخص ختنه کننده
به ظاهر سالم بوده است که طبق سنت ، محل ختنه را به بزاق خود آغشته کرده بود.
راه های سرایت بیماری هاری به حیوان و انسان 3

5. در كشورهاي آندميك هرگاز گرفتگي خصوصا
حيوانات وحشي بايد مشكوك به هاري تلقي گردد
مگر وجود هاري در حيوان توسط آزمايشگاه نفي
شود
نكته مهم در درمان ضدهاري پس از مواجهه
شستشوي زخم ها و بخيه نكردن آنهاست
استثنا :
مي توان شريان خونريزي دهنده را بخيه نمود

6. درصورت ضرورت قبل از بخيه بايد سرم ضدهاري درون زخم به كاربرده شود
براي افرادي كه گزش حيوان اهلي اما در سروصورت گردن و
جراحت هاي متعددوعميق ايجاد كرده درمان توام
.سرم و واكسن توصيه ميگردد
وقتي گزش حيوان موجب خراش يا زخم سطحي شود (به غيراز ناحيه سروصورت )تنها
واكسن ضد هاري لازم است
اگر حيوان گزنده سگ يا گربه باشد حتي الامكان
10 روز تحت نظر بوده اگر زنده
بماند درمان كافي
است

7. بروز بيماري : فيلم نسبت اشخاصي كه دچار گزش شده وبه علت عدم درمان
مبتلا به هاري ميشوند درافرادي كه جراحت هاي سطحي
وكوچك دارند 1/0% ودركساني كه جراحت هاي شديد دارند
تا 60% گزارش شده است
عواملي كه برروي خطر ابتلاء به هاري اثرگذارند :
1- حيوان گزنده واريته سوش ويروس هاري
3- ميزان ويروس تلقيح شده
4- نوع و شدت جراحت 5- اختلافات ژنيتيكي در فرد
6- تعداد اعصاب سطحي در محل جراحت
7- وجود ايمني بر عليه هاري محل جراحت 14

8. در ساختمان ويروس هاري 74% پروتئين 20%ليپيد 3%پروتئين و 3% اسيد نوكلئيك
وجود دارد
ازپروتئين هاي ويروس تنها پروتئين G است كه گليكوپروتئيني
است كه موجب توليد آنتي بادي خنثي كننده دربدن مي گردد
حلال هاي چربي آلايندگي ويروس را ازبين برده وبر اثر خشكي
حرارت 56 درجه براي يكساعت اشعه ماورا بنفش فرمالين
اتانول 40 تا 70 درجه تركيبات آمونيوم 4 ظرفيتي صابون ويد و
بنز آلكانيوم كلرايد 1% غيرفعال ميگردد
در دماي 4 درجه سانتيگراد هفته ها و در سرماي 70-
درجه وانجماد خشك سالها زنده ميماند

10. 6
سرعت رسيدن ويروس به مركز عصبي
به اندازه حيوان بستگي دارد و به طور
معمول3ميليمتر در ساعت است
آنتي باديهاي سرم سريع تر از ويروس به مغز ميرسند اما اينكه
به تنهائي قادر به محافظت باشند مورد ترديد است
ويروس هاري بطور معمول در خون يافت نميشود
حضور ويروس در بزاق از نظر اپيدميولوژيك اهميت دارد
در غالب موارد دفع ويروس از بزاق همزمان با شروع بيماري
است درمواردي ويروس تا 7 روز قبل از ظهور علائم
دربزاق سگ هاي هار (درموارد استثنائي تا14روز)
يافت شده است

11. انتشار جغرافيائي
ساليانه انسان و ميليونها حيوان دراثرابتلا به اين بيماري
مي ميرند
بيماري دردنيا به 2 شكل شهريurban ووحشي sylvatic وجوددارد
هاري شهري بين گوشتخواران اهلي بخصوص سگ هاوگربه هاشايع است
هاري وحشي دربين گرگ ها ,روباه ها , شغالها, خفاشهاي خونخوار
حشره خواروميوه خوارشايع است كه ميتوانند بيماري را به
حيوانات اهلي وحتي انسان منتقل كنند

12. 8 مقاومت طبيعي به هاري در بسياري از حيوانات موجود است
بطوري كه برخي مانند انسان حساسيت كمتر و برخي مانند
روباه حساسيت بيشتري به ابتلا به بيماري داشته باشند
تا بروز علائم باليني ,پاسخ ايمني قابل قبولي ايجاد نميشود كه ناشي
ازوقفه درعملكرد سيستم ايمني دراثر ويروس هاري باشد
دركساني كه واكسن دريافت نكرده اند آنتي باديها حدود روز 8تا10
از شروع علائم درسرم ومدت كوتاهي بعداز آن در CSF ظاهر ميگردد

13. بيشترين بخش آنتي بادي CSF در درون
سيستم عصبي ساخته ميشود وقسمت كمي
از سدخوني مغزي وارد ميشود
آنتي بادي , ايمني سلولي , وانترفرون در ايجاد ايمني درمقابل
هاري نقش دارند
در مطالعات تجربي انجام شده بر روي حيوانات
نشان داده شد كه :
انترفرون تنها در هنگامي كه حيوان دربرابر هاري
با واكسنHDCV واكسينه ميشود پديد ميآيد

14. كشورها از نظر آلودگي به هاري به 3 دسته تقسيم ميشوند :
1- كشورهاي آندميك از نظر هاري وحشي و شهري مانند
كشورهاي آسيائي , آفريقائي , وآمريكاي لاتين
2- كشورهائي كه فقط آندميك براي هاري وحشي ميباشند
مانندكشورهاي اروپاي غربي , كانادا . USA
3- كشورهائي كه ازنظر هاري غيرآندميك هستند مانند
ژاپن انگلستان , استراليا , اسپانيا , زلاند نو , سوئد
ونروژ

15. در بسياري از كشورهاي دنيا هاري انسان وابسته به
هاري در حيوانات اهلي دارد
هاري انساني در همه دنيا به غير از استراليا واراضي قطب جنوب
گزارش شده است
91% هاري درانسان ناشي از گاز گرفتن سگ هااست
رقم واقعي مرگ و مير انسان ازهاري چندين برابر گزارش هاي
رسمي است
بيشترين موارد هاري مربوط به كشورهاي درحال
توسعه است كه هاري در سگ ها كنترل
نشده است

16. هاري چگونگي بروز بيماري : Rabies
در بيماري هاري هرتماسي منجر به مواجهه نميشودوهمه مواجهه اي منجر به
عفونت نميشودواگر عفونت پديد آيد ممكن است با واكسيناسيون متوقف گردد يا
ايجاد علائم باليني و مرگ گردد
1-مواجهه : مستلزم حضور ويروس بيماريزا و نفوذ آن بداخل زخم يا غشاء
مخاطي است
معمولا مواجهه انسان از راه گزش است ولي غير از گزش راههاي ديگري
مانند خراش ، ليسيدن ، پيوند قرنيه ، استنشاق هواي آلوده به ويروس
ومواجهه در آزمايشگاه نيز موجوداست
هاري
Rabies

17. در مواردي كه گاز گرفتگي گرگ در كار باشد مرگ ومير تا 80% افزايش مييابد
ومير تا 80% افزايش مييابد
1- دوره كمون : بسيار متغير است در اين مرحله فرد فقط
نشانه هاي جراحت التيام يافته را دارد
طول اين دوره معمولا بين 15 تا 90 روز است بطور متوسط 1تا2ماه(75درصد کمتراز 3ماه)ولي از چند روز
وبيشتر از 90 روز هم مشاهده شده است
حداقل 10روز وحداكثر 5سال در ايران گزارش شده است
به طور استثنائي 19 سال گزارش شده است
طول دوره كمون وابسته است به :
1- نزديكي محل گزش 2- سن و فراواني رشته هاي عصبي
3- نزديكي به سيستم عصبي مركزي
4- پوشيدگي محل جراحت

18. 2- مرحله علائم اوليه
دراين مرحله ويروس با عيار بالائي در سيستم عصبي مركزي
موجوداست
در 50% موارد علائم پرودرومال غير اختصاصي است مانندتب لرز
خستگي وبيحالي
گاهي با اختلال در دستگاه تنفسي مانند گلودرد سرفه و تنگي نفس
گاهي با اختلال دردستگاه عصبي مركزي مانند سردرد سرگيجه
نگراني ترس تحريك پذيري
باپيشرفت بيماري علائمي مانند : عدم آرامش , فتوفوبي , اركسيون
غير طبيعي , افزايش ميل جنسي , بي خوابي , ديدن كابوس وافسردگي
به علائم اضافه ميشود
تنها علامت اختصاصي اين دوره اختلالات حسي نظير سوزش ,بيحسي
وپارستزي محل گزش است كه در 16 تا 80% موارد هاري انساني ملاحظه
مي شود

19. مرحله حاد عصبي در اين مرحله علائم اصلي اختلالات عصبي
بر ديگر علائم غلبه دارد
علائم در قالب دو شكل باليني شكل خشمگين يا furious
2- شكل فلجي يا paralytic بروز مينمايد
تب ، اختلالات حسي ، سفتي پشت گردن ، انقباض عضلاني تشنج تنفس
عميق و طولاني ، خروج بزاق فراوان وكف آلود از دهان جزو علائم
مشترك در هردونوع است
درشكل خشمگين بيماري مغز درگيري بيشتري
نسبت به نخاع دارد ودر نوع فلجي اغلب
عكس آن است

20. شكل خشمگين
هاري
در80% موارد ملاحظه مي گردد
علائم در اين شكل به صورت تحرك زياد عدم
آرامش توهم نگراني دويدن گاز گرفتن وعلائم
اختصاصي مانند هيدروفوبي (17تا80%) ترس از
نسيم (آئروفوبيا )واختلال متناوب دررفتاروشعور
بروز ميكند
اين دوره 2-7 روز به طول انجاميده وبه اغماودرادامه
مرگ به علت وقفه تنفسي مي انجامد
طول دوره هر آب ترسي 5-1 دقيقه بوده كه در ابتدا
با تلاش براي نوشيدن آغاز ميشود ودر ادامه بيمار
حتي باشنيدن نام نوشيدني دچار اسپاسم ميشود

21. شكل فلجي هاري در20% موارد ودرهنگامي كه بيمار
درتماس سويه هاي خفاشي يا ويروس
ثابت هاري قرارميگيرد پديد مي آيد
ضعف ,سستي ,آرفلكسي , پاراپلژي , تري پلژي ,
كوادري پلژي , گيلن باره ميتواند علائم بيماري باشد
طول دوره بيماري در هاري فلجي طولاني تر از دوره
خشمگين است
هيدروفوبي وساير تظاهرات هاري خشمگين
نيز ممكن است مشاهده گردد

22. اغما و مرگ از هاري درانتهاي دوره عصبي حاد دوره هاي تنفسي شديد و طولاني
وبدنبال آن فلج عمومي وسرانجام اغماپديد مي آيد
درصورت عدم ارائه مراقبت هاي تنفسي بيمار بسرعت فوت ميكند
درغير اينصورت بيمار ممكن است روزها يا بيشتر زنده بماند
دربيشتر موارد توقف فعاليت مغزي وقلبي عروقي دركساني
كه تحت مراقبت تنفسي هستند منجر به مرگ آنان ميشود
مراقبت هاي تنفسي در آمريكا عمر بيماران راتا 5/16 روز
افزايش داده است

23. اقدام های لازم در برخورد با بیمار مشکوک به هاری و موارد تماس15
استفاده از وسایل حفاظتی شامل: دستکش ، ماسک، گان، عینک و ... جهت کارکنان بیمارستان (پزشک، پرستار، خدمتگزاران و ...)، ملاقات کنندگان و سایر کسانی که به نحوی با بیمار در تماس هستند
واکسیناسیون 5 نوبتي در موارد زیر:
کارکنانی که در مراقبت و درمان بیمار فعالیت دارند
افراد در تماس مستقیم با بیمار ، مانند افراد خانواده
افراد در تماس غیر مستقیم با بیمار از طریق وسایل آلوده به ترشحات

24. اقدام های لازم در برخورد با بیمار مشکوک به هاری و موارد تماس
سرم ضد هاری و واکسیناسیون 5نوبتي در موارد زیر:
افراد در تماس که دارای زخم باز یا ترک در پوست هستند
افرادی که در طی تماس با بیمار یا جسد دچار صدمه به پوست شده اند
هرگونه تماس با ترشحات آنها (پوستی یا مخاطی و ...)
ضد عفونی یا معدوم کردن وسایل آلوده به ترشحات بیمار
دفن بهداشتی ویژه جسد افراد مبتلا به هاری : در این موارد باید جسد را پس از
ضدعفونی در یک کیسه نایلونی ضخیم و نفوذناپذیر قرار داده و به طور عمقی دفن نمود

26. معیارهای تشخیص آزمایشگاهی
روش FAT(تست فلوئور سنت آنتی بادی) در نمونه های زیر:
بافت مغز تهیه شده پس از مرگ
لام پوست ناحیه گردن یا قرنیه ، قبل از مرگ
بعد از تزریق بافت مغز ، بزاق یا مایع نخاعی در کشت سلول یا موش، بررسی نمونه های مغز از نظر وجود اجسام نگری به خصوص در سلول های هرمی هیپوکامپ
روش PCR روی نمونه بافت مغز تهیه شده پس از مرگ یا در نمونه کلینیکی (پوست ، قرنیه یا بزاق)
یافتن تیتر آنتی بادی نوترالیزان هاری در سرم و مایع نخاعی افراد غیر واکسینه

27. تشخیص در حیوان
نمونه برداری از حیوان مهاجم : به منظور تشخیص بیماری هاری در حیوان مهاجم و مشکوک می توان از دو روش استفاده کرد:
کشتن حیوان مشکوک و ارسال سر آن به انستیتو پاستور ایران
نمونه برداری از بافت مغز با استفاده از کیت های مخصوص نمونه برداری و ارسال به انستیتو پاستور ایران
نکته: در استان معمولا روش دوم صورت می پذیرد زنده یا اجساد حیوانات مشکوک به اداره کل دامپزشکی ارسال و پس از نمونه گیری توسط همکاران آن اداره کل ، نمونه بافت مغز به انستیتو پاستورایران ارسال می گردد.

28. Section of rabid human brain processed by the DFA test, showing widespread viral inclusions, staining apple-green in colour
Rupprecht CE, The Lancet Infectious Diseases Vol 2 June 2002

29. درمان ضد هاري پس از مواجهه
به معني ايجاد ايمني بلافاصله پس از مواجهه
ودردوره كمون بيماري تاسيستم ايمني
قادر به جلوگيري از بيماري
باشد
واكسن هاي مورد استفاده
1- واكسن HDCV (Human Diploid cell Vaccine )
2- واكسن VERO ( Vero Rabies Vaccine )
3- واكسن PCEC ( (Purified Chiken Embryo Cell Culture

30. نکته هاي مهم وآخرين توصيه هاي سازمان جهاني بهداشت
وکميته فني کشوري دردرمان پيشگيري هاري 15
1- واکسن ضد هاري در بالقين حتما بايد درعضله دلتوئيد بازو تزريق گردد.
2- واکسن ضد هاري دراطفال کمترازدوسال حتما باي درناحيه بالا
وقسمت جانبي ران تزريق گردد.
3- واکسن ضد هاري نبايد درسرين تزريق گردد.
4-تمايز بين گاز گرفتن از روي لباس وبدن عريان بايد حذف
.ودرمان پيشگيري هاري بايد انجام شود
5-درصورت استفاده سرم به جاي واکسن ،پس از فراهم آمدن واکسن
نوبت اول آن بايد به 2يا 3برابردوز اوليه افزايش داده ودرنقاط مختلف بدن
تزريق گردد.درموارد ذيل دوز اوليه واکسن به 2برابرافزايش مي يابد.
-ا فراد حيوان گزيده مبتلا به يک بيماري مزمن (سيروز کبدي)
-ا فراد حيوان گزيده مبتلا به نقص ايمني مادرزادي يا مبتلا به ايدز
-افراد حيوان گزيده اي که داروهاي ايمنو سوپرسيو مانند کورتيکوستروئيد ها
مصرف مي کنند يا داروهاي ضد مالا ريا
- - ا فراد حيوان گزيده اي که گرفتار فقر غذايي هستند
- ا فراد حيوان گزيده اي که بايد هم واکسن وهم سرم دريافت نمايند اما سرم در
دسترس نست.

31. نکته هاي مهم وآخرين توصيه هاي سازمان جهاني بهداشت
وکميته فني کشوري دردرمان پيشگيري هاري
6- بيماران با اختلال ايمني سل اچ اي وي وايدز و...درصورت زخم کوچک نيز
احتياج به سرم ضد هاري دارند.
ساس آخرين توصيه هاي سازمان جهاني بهداشت ،آسيب ديدگان گازگرفته 7- برا
توسط جوندگاني مانند موش خانگي وصحرايي وخرگوش به درمان پيشگيري
نيازي ندارند،مگر درآينده از طرف انستيتو پاشتور ايران گزارش هاي ديگري
دال بروجود بيماري هاري دراين حيوانات درايران اعلام شود البته درباره
آسيب ديدگان گاز گرفته توسط موش خرما وراسو درمان پيشگيري ضد هاري
ضروري است.
8- افرادي که قبلا تحت درمان با واکسن 5نوبتي کشت سلولي بوده اند ،اگر دوباره
موردگزش قرار گيرند ،درصورتي که فاصله واکسيناسيون قبلي وگاز گرفته شدن
فعلي وي کمتر از 5سال باشد تزريق دونوبت درروزهاي صفرو3 الزامي است.
اگر محل گاز گرفتن ناحيه سروصورت است ويا فاصله واکسيناسيون قبلي
وگاز گرفتن فعلي بيش از5سال باشد بايد واکسيناسيون را دوباره شروع کرد.

32. نکته هاي مهم وآخرين توصيه هاي سازمان جهاني بهداشت
وکميته فني کشوري دردرمان پيشگيري هاري 15
9-افرادي که واکسيناسيون کامل شده انداگر دوباره توسط حيواني گزيده شوند،
تزريق سرم به آنها توصيه نمي شود.
10-افراد گاز گرفته توسط سگ واکسينه به علت عدم اعتماد به ايمني
وامکان انتقال بيماري هاري بايد طبق دستورالعمل تحت درمان پيشگيري قرارگيرند.
نکته:
ايمنسازي قبل از مواجهه نظير دامپزشکان،پرسنل شاغل دربخش درمان پيشگيري هاري
،تکنسين هاي دامپزشکي ،کارگران کشتارگاه،خدمه باغ وحش،شکارچيان،چوپانان
آزمايشگاه هاي هاري بايد انجام گيرد.

33. در صورت لزوم تجويز تتابولين و آنتي بيوتيك توصيه ميگردد .
محل گاز گرفتگي با آب و صابون به طور مكرر ودست كم به مدت حداقل 15دقيقه عميقا شستشو شود كه موجب خروج ويروس از محل زخم خواهد شد .
بهداز شستشو بايد با ضدعفوني كننده ها مانند الكل 70-40درجه يا محلول بتادين زخم را ضد عفوني نمود.
در صورت لزوم تجويز تتابولين و آنتي بيوتيك توصيه ميگردد .

34. تغييرات دردستورالعمل:
1-نوبت واکسيناسيون
2-شستشوي محل زخم حداقل به مدت 15دقيقه
3-نمونه گيري ازحيوان مهاجم بعهده دامپزشکي است.
4-بجاي بکاربردن اصطلاح درمان کامل وناقص،درمان 5نوبتي و3نوبتي
استفاده نماييد.

35. تغييرات دردستورالعمل:
5-بيماران با اختلال ايمني سل .اچ آي وي وايدزو....درصورت زخم کوچک احتياج به سرم ضد هاري دارند.
6-درصورتي که فرد نياز به سرم هاري داشته باشدوسرم دراختيار نداشته باشيم ،واکسن ميزنيم وتا 7روز بعد از واکسيناسيون چنانچه سرم تهيه شد،مي توان تزريق نمود.درغير اين صورت بايد از تزريق خودداري نمود.
7-دربند 7 صفحه 41(افرادي که تحت درمان کشت سلولي بوده اند.....)منظور درمان 5نوبتي است وفاصله 4سال به 5سال تغيير نموده است

36. تغييرات دردستورالعمل:
8-درمورد افرادي که طي واکسيناسيون هاري
مجدا گزيده شوند بايد محل جراحت رابا آب وصابون حداقل به مدت15دقيقه شستشوداد واگر فاصله اولين واکسن تجويز شده قبلي با گزش فعلي کمتر از 7روز بوده ومجروح نياز به سرم دارد وقبلا هم سرم دريافت نکرده،سرم ضد هاري تجويز وچنانچه فاصله بيش از 7روز است فقط شستشو وواکسيناسيون ضد هاري وادامه آن توصيه مي گردد.

37. 26 5نوبتي))اشخاصي كه قبلا واكسن تهيه شده برروي سلول دريافت داشته اند
5نوبتي )) اگر دوباره مورد گزش قرار گيرند يا بدنبال آلودگي درمان شده اند
تزريق دونوبت واكسن به فاصله 3روز كفايت ميكند
سرم ضدهاري دريك نوبت وبه مقدار40واحد بين المللي براي هر
كيلوگرم ازسرم هترولوگ و نصف آن از سرم همولوگ عضلاني
تزريق ميگردد
واكسيناسيون در روزهاي 28،14،7،3،0 انجام ميگيرد
واكسيناسيون خانم هاي باردار و كودكان مجاز ميباشد

38. در صورت تجويز سرم هترولوگ بايد قبل از آن چگونگي حساسيت فرد مشخص گردد
هيچ مورد هار گزيده اي رانبايد به خاطر تاخير در مراجعه
از واکسيناسيون محروم كرد.
در آلودگي به وسيله جوندگان خرگوش ها و خرگوش هاي
صحرائي به ندرت به درمان ضد هاري نياز ميشود
دوره تحت نظر 10 روزه فقط در مورد سگ و گربه است
ديگر حيوانات مشكوك بايد كشته شوند ( اهلي ووحشي)

39. I II III راهنمائي درمان ضدهاري پس از مواجهه
گروه نوع تماس با حيوان مشكوك ياهارياغيردسترس درمان توصيه شده
درصورت وجود شرح حال قابل
اعتماددرمان لازم نيست
تماس يا غذادادن به حيوانات ، ليسيدن پوست سالم I
به سرعت واكسن زده شود اگر
حيوان طي 10 روز تحت نظر
بودن سالم بود ويا آزمايش هاي
اختصاصي هاري برروي حيوان
كشته شده منفي بود درمان قطع شود
دندان زدن پوست برهنه ، خراش هاي كوچك يا
سائيدگي هاي بدون خونريزي و ليسيدن پوست
آسيب ديده II
III
يك يا چند گزيدگي يا خراش هاي عميق جلدي ،
آلوده شدن غشاء مخاطي با بزاق ( ليسيدن )
به سرعت سرم ضد هاري و واكسن
بكاررود اگر حيوان پس از ده روز
سالم ويا در حيوان كشته شده
آزمايشات اختصاصي هاري منفي
بوددرمان را قطع ميكنيم

40. ايمونيزاسيون قبل از تماس
درمورد افرادي ازجمله كاركنان آزمايشگاه ها ,
دامپزشگان جنگل بانان , كاركنان كشتارگاه ها ,
افراد شركت كننده در برنامه هاي مبارزه با
هاري توصيه ميشود
درروزهاي 0 ,7 , 21يا 28 ويا 0 ,28 , 56 به دنبال آن سال بعد و سپس
هر سال يكبارواكسن تزريق ميگردد.
هنگامي كه اندازه گيري عيار آنتي بادي امكان
پذير باشددرصورت كمتر بودن آن از 5/0 واحدبين
المللي در هرcc سرم تزريق مجددواكسن ضرورت
دارد

41. بيماري هاري در ايران همه استانهاي كشور آلوده اند
دراستانهاي شمالي روباه , شغال , وسگ ناقلان ويروسند
درشمال غربي وغرب گرگها مخازن و ناقلين ويروس
ميباشند
دراكثر شهرهاوروستاها هاري شهري بين سگ ها
وگربه ها شايع است
درطي سال هاي اخير هاري حيواني درسراسركشور
افزايش داشته كه موجب ازدياد مجروحان گزيده شده
گشته است

42. WHO درپي مطالعات فراوان در امر كنترل هاري دركشورهاي آمريكاي لاتين ,
شمال آفريقا و آسيا بيان داشت كه :
امكان ايمن سازي 70% سگ هاي اين مناطق وجودداردواگر
ايمن سازي با واكسن مناسب وهمراه ازبين بردن سگ هاي
ولگرد انجام پذيرد چرخه آلودگي وانتقال اين بيماري
به انسان قطع خواهدشد

43. پايان