1. بسم الله الرحمن الرحیم

2. تکنیک ها ی ارتباط درمانی:
تکنیک ها ی ارتباط درمانی:

3. درک اصول ارتباطی برای برقراری ارتباط چرخه ی زیر ضروریست : 1.هدف
2. رمزگذاری پیام
3. انتقال پیام
4. دریافت پیام
5.رمزگشایی پیام
6. بازخورد به فرستنده پیام

4. اشکال ارتباط ارتباط ارتباط کلامی غیر کلامی
Use this space for overall reminders or special tips linked to the slide or occasion. Simply select this text and replace it with your own reminders.
اشکال
ارتباط
Summary
Heading. Text.
ارتباط
غیر کلامی
ارتباط کلامی

5. به طور کلی ارتباط به دو دسته کلامی یا غیر کلامی تقسیم می شوند.
ارتباط کلامی به لغات نوشته شده یا صحبت شده گفته می شود. ( لغات علامت دار نیز بایستی بعنوان ارتباط کلامی قلمداد شود ) ضرب المثل، کلیشه ها، شعار ها، اختصارات و طنز ها از ارتباطات کلامی هستند که می توانند معانی ویژه ای داشته باشند.

6. نکات مهم درتعبیر زبان بدن:
توجه به فرهنگ غالب در جامعه (تفاوت معنای یک حرکت در چند جامعه)
توجه به زمینه ایجاد حرکت و اشاره بدن (سرما)
شرایط خاص (دست ماهی مرده در افراد دچار آرتروز)
مواظب باشید این حرکت تیک فرد نباشد.(مالش بینی)
افراد با سطح سواد و طبقه اجتماعی بالاتر بیشتر از ارتباط کلامی استفاده می کنند تا ارتباط غیر کلامی
زنان در تشخیص زبان بدن و استفاده از ان قوی تر از مردان هستند.

7. قلمرو شخصی افراد
1- حريم صميمي (خصوصي) بين cm15 تا 45 . تنها افرادي كه از نظر عاطفي بسيار نزديك به هستند اجازه ورود به اين محدوده دارند. شامل والدين همسر ، فرزندان و دوستان بسیار نزديك
2-حريم شخصي بين cm 46 تا 2 متر است.اين فاصله اي هست كه در مهماني ها و محافل اجتماعي و همايش هاي دوستانه حفظ می شود.
3-حريم اجتماعي كه بين 2تا 6 متر است .در مقابل افراد غريبه
.4- حريم عمومي كه بيش از 6 متر است.هنگامي كه مخاطب ما يك گروه بزرگ است.
نکته: میزان فضایی که فرد متقاضی آن است بستگی به تراکم جمعیت منطقه ای دارد که در آن رشد کرده است.

8. مولفه های ارتباط کلامی
1- محتوای کلام: موضوع گفتگو 2- چگونگی آغاز صحبت 3- نحوه جمله بندی 4- زمان ارتباط: موقعیت زمانی، مدّت ارتباط، طول مکالمه 5- ملاحظات موقعیتی: جایگاه اجتماعی افراد، مکان و فضای اجتماعی 6- نحوه پرسش کردن 7- چگونگی جمع بندی و ختم ارتباط

9. چگونه بپرسیم؟؟ 1- از پرسشهایی که با ”چرا“ آغاز می شود خودداری کنید!
2- برای پرسش از کلماتی استفاده کنید که جوابهای بیشتر از یک کلمه داشته باشند.
* مثال:
آیا امروز روز خوبی داشتی؟ (بله/ خیر؛؛؛ اتمام مکالمه)
امروز چطور بود؟؟ چگونه گذشت؟؟ (امروز روز خوبی بود چون ....؛؛؛ ادامه مکالمه)

10. Communication
عناصر غیرکلامی

11. عناصر غیر کلامی ابزاری خوب جهت انتقال: پیام های ظریف اجتماعی
Use this space for overall reminders or special tips linked to the slide or occassion. Simply select this text and replace it with your own reminders.
ابزاری خوب جهت انتقال:
پیام های ظریف اجتماعی
حفظ توجه مخاطب
انتقال عاطفه است.
به طورخود کار پیام هایی به مخاطب منتقل میسازند
Summary
Heading. Text.

12. ارتباط غیر کلامی: درحقیقت تحقیقات نشان داده است که پیام های غیر کلامی معانی عاطفی و اجتماعی به همراه داشته و بیشتر از پیام های کلامی مورد قبول واقع می شوند و رفتار های غیر کلامی به منظور تطبیق و بررسی اعتبار رفتار کلامی بکار می رود. پیام های غیر کلامی از طریق مشاهده تشخیص داده می شوند. آن ها به چهار طریق توصیف می شوند:

13. 1-     حرکات بدن (kinesics)
   - 2 کیفیت سر و صدای غیر کلامی (paralanguage )
  -3فضای شخصی و اجتماعی (proxemics )
    -4 ظاهر (appearance )

14. مثال ها در هر یک از موارد ذکر شده:
1-   حالات چهره، وضعیت بدن، اشارات و حرکات در سخن گفتن. حالات چهره شاید تنها و مهمترین منبع پیام های غیر کلامی هستند.
2-     شامل آهنگ صدا، صرفه کردن، فاصله کلمات، تاکید، مکث ها، گریه کردن، خندیدن، غرغر کردن
3-   در حقیقت مانع غیر قابل دیدن است که از دیگران انتظار نمی رود به آن تعدی نمایند. در ارتباط باید به این فضای شخصی توجه شود.
4-     نحوه استفاده از پوشش، لباس، سایر اشیاء، آرایش مو، صورت، زینت آلات، ریش و عینک

15. Use this space for overall reminders or special tips linked to the slide or occassion. Simply select this text and replace it with your own reminders.
Summary
Heading. Text.

16. فاصله شخصی تن صدا سرعت تکلم تعریق و بوی بدن
ارتباط غیر کلامی
سه ثانیه اول ارتباط را ارتباط غیر کلامی تشکیل می دهد.
فاصله شخصی
تن صدا
سرعت تکلم
تعریق و بوی بدن
حالت چهره
تماس چشمی
وضعیت بدنی
حالت دست و انگشتان

17. قبل از شروع مصاحبه باید کارهایی انجام شود.
معارفه و آشنایی
ارتباط غیر کلامی
قبل از شروع مصاحبه باید کارهایی انجام شود.
ناخن باید تمیز
یونیفرم باید کاملا اندازه و مناسب
ادکلن با بوی ملایم
سنجاق کردن کارت شناسایی
حمام روزانه
استفاده ازخوشبوکننده ها
هوای تازه در اتاق
تمیزی موی سر

18. قبل از شروع مصاحبه باید کارهایی انجام شود.
معارفه و آشنایی
ارتباط غیر کلامی
قبل از شروع مصاحبه باید کارهایی انجام شود.
درمانجو انتظار دارد که شما یک متخصص باشید و لباس شما نیز بخشی از این تخصص است. در حقیقت درمانجو به فردی که نسبت به ظاهر خود بی توجه است ، به سختی اعتماد می کند.

19. رفتار های غیر کلامی مناسب در ارتباط
حفظ تماس چشمی،
تکان دادن سر،
لبخند و نشان دادن علاقه،
متمایل شدن به سمت گوینده،
استفاده از تن صدای متناسب با پیام

20. توجه به رفتار های غیر کلامی
اخم کردن
راه رفتن کند و تند
گره کردن مشت
تن صدای یکنواخت
آه کشیدن
جواب های یک کلمه ای
سکوت
کوبیدن در
پرت کردن اشیا

21. معنای علائم غیر کلامی حالت چهره: بیانگر هیجانات درونی وضعیت بدن:
This slide relates to XX-XX.
Summary Overview
XXXX
Major Title
Heading.
حالت چهره:
بیانگر هیجانات درونی
وضعیت بدن:
معرف نگرش مثبت و منفی
تکان سر:
توجه به گفته فرد
تماس چشمی:
گوش دادن به گفته های فرد

22. ما از طریق دریچه چشم افراد، اطلاعات بی شماري
تماس چشمی
ما از طریق دریچه چشم افراد، اطلاعات بی شماري
درباره احساسات آن ها به دست می آوریم
وقتی کسی از تماس چشمی با ما اجتناب می کند ؟
همچنین خیره شدن به چشم فرد ؟

23. در چهره انسان شش هیجان مختلف و اساسی جلوه می کند که عبارتند از خشم، ترس، شادي، غم، تعجب، تنفر .
این ها هیجان هاي اصلی انسان اند و از آمیختن آن ها با
یکدیگر هیجان هاي متنوع بیشتري مانند تعجب آمیخته با
ترس یا شادي توام با غم ایجاد می شود .

24. تحقیقات نشان می دهد که بین حالات چهره و تجارب
حالت چهره
تحقیقات نشان می دهد که بین حالات چهره و تجارب
هیجانی و واکنشهاي فیزیولوژیکی ارتباط قوي وجود دارد
البته نباید براي فهم حالات هیجانی صرفا به حالت چهره فرد توجه کرد
بلکه سایر اطلاعات چون زمینه و وضعیت محیط اطراف،
برخوردهاي قبلی و اطلاعات پیشین نیز می تواند به
تشخیص احساسات فرد کمک کند.

25. اشكال مختلف زبان بدني:
آرام بودن وضعيت بدن: راحت به نظر برسيد، اگر حركاتتان زياد باشد عصبي به نظر خواهيد رسيد.
زاويه مناسب در هنگام مكالمه: صورتيكه چهره شما در هنگام مكالمه به سمت و سوي ديگري باشد احساس بي توجهي در مخاطب به وجود مي آورد.
صادقانه و با تمام وجود به صحبت كردن بپردازيد، اما اگر سوالات خصوصي بدون توجه به تمايل بيمار از او پرسش شود، ممكن است فكر كند به حريم خصوصي اش دخالت كرده ايد. بنابراين دادن اطلاعات مربوط به بيماري و يا پرسيدن از جزئيات بيماري گاهي موجب رنجش بيمار مي شود.
تماس چشمي: براي ارتباط به صورت چشم در چشم، محدوده اي وجود دارد. بين خيره شدن تا نگاه از كسي برگرداندن. صحبت كردن در وضعيت نگاه كردن طولاني، ممتد در چشم كسي مناسب نيست، زيرا افراد را ناراحت و معذب مي كند، خيره شدن گاهي به صورت رفتاري پرخاشگرانه و نگاه نكردن گاهي به عنوان بي توجهي و بي حوصلگي تلقي مي شود. تماس چشمي زياد بين زن و مرد در 70% موارد به عنوان چشم چراني تلقي مي شود.

26. استفاده از حركات دست و انگشتان: به ميزان متناسب باعث افزايش تاثير گفتار شما مي شود، اما استفاده بيشتر از حد خصوصاً در مورد بيماري كه دچار بي حوصلگي و كسالت است، خسته كننده به نظر مي رسد. تكان دادن سر: نشانه توجه، پيگيري مطالب، و گوش دادن شما به صحبتهاي بيمار است اما توجه داشته باشيد كه تكان دادن سر بيش از اندازه و وقتي بدون وقفه صورت بگيرد، خسته كننده شده و كارايي خود را ازدست می دهد.

27. اهمیت زبان بدن
آنچه با بدنهايمان مي گوئيم، مي توانند تا 5 برابر قدرتمند تر از گفتارهايمان باشد.
روابط احساسي تنها از طريق كلمات بيان نمي شوند، بلكه:
55% توسط رفتارهاي غير كلامي
38% توسط تن صدا بيان مي شود.
7% به صورت كلامي و شفاهي بيان ميشوند.

28. توجه کنید!!
گاهي رفتار غيركلامي مغاير رفتارهاي كلامي است كه در اين صورت شنوندگان با اعتماد بيشتري به رفتارهاي غيركلامي، پي به اين تناقض برده و مانعي براي ارتباط ايجاد مي شود.

29. حرکات دست ها
یکی از مهارتهایی که افراد برای افزایش تاثیر پذیری کلامشان استفاده می کنند استفاده از دستها است.
بدون شک استفاده از حرکات دست در زمان مراقبتهای
پرستاری به تاثیرپذیری کلام شما می افزاید.

30. علائم كف دست باز
از دير باز، كف دست باز نشانه حقيقت، صداقت، بيعت و تسليم بوده است.

31. علائم كف دست باز
"بگذار كاملاً رك باشم ”

32. قدرت كف دست در حركات كف دست، سه حالت اصلي وجود دارد: كف دست رو به بالا
كف دست رو به پائين
كف دست بسته با يك انگشت به حالت اشاره

33. حالت كف دست رو به بالا
اين حركت يادآور التماس گداي خيابان است و به عنوان يك فرد غير تهديد آميز و سلطه پذير تلقي مي گردد.

34. حالت كف دست رو به بالا

35. حالت كف دست برگشته به سمت پائين
تداعي كننده اقتدار مي باشد درحقيقت نشان دهنده فردي سلطه گر است

36. حالت كف دست برگشته به سمت پائين

37. كف دست به صورت مشت بسته شده و انگشت اشاره افراشته
كف دست به صورت مشت بسته شده و انگشت اشاره افراشته
از این طريق سخنگو مجازاَ مخاطب خود را به تسليم مي كشاند استفاده از انگشت اشاره يكي از ناراحت كننده ترين اشاراتي است كه يك شخص مي تواند در حين صحبت كردن به كار ببرد، بخصوص موقعي كه همراه با كلمات سخنگو ضربه بزند .

38. كف دست به صورت مشت بسته شده و انگشت اشاره افراشته
كف دست به صورت مشت بسته شده و انگشت اشاره افراشته

39. كف دست به صورت مشت بسته شده و انگشت اشاره افراشته
كف دست به صورت مشت بسته شده و انگشت اشاره افراشته

40. كف دست به صورت مشت بسته شده و انگشت اشاره افراشته
كف دست به صورت مشت بسته شده و انگشت اشاره افراشته

41. مصافحه ( دست دادن )

42. دست دادن سلطه پذير و سلطه گر
نگرش سلطه گرانه: برگرداندن دست، به طوري كه در هنگام دست دادن، كف دست به سمت پايين باشد
نکته: برای مقابله با دست سلطه گر دست خود را بصورت مستقیم جلو ببرید

43. دست دادن سلطه گر
مطالعات انجام شده روي پنجاه و چهار مدير ارشد موفق نشان داد كه نه تنها 42 نفر آنها آغاز گر دست دادن بودند ، بلكه از روش سلطه گرانه نيز استفاده نمودند .

45. دست دادن مردانه

46. روش مصافحه دستکشی(سیاستمدارانه)
مصافحه" دستكشي " گاهي اوقات مصافحه سياستمداران نيز ناميده مي شود. در اين نوع دست دادن، شخص آغاز كننده يك فرد قابل اعتماد و صادق را در ذهن شخص مقابل تداعي مي كند.

47. روش مصافحه دستکشی(سیاستمدارانه)

48. روش مصافحه دستکشی(سیاستمدارانه)

49. روش دست دادن "ماهي مرده”
حس نرمي و بي روحي مصافحه "ماهي مرده" آن را به عنوان يك روش غير دوستانه در سراسر جهان شناسانده و غلب نشان دهنده شخصیت ضعیف است.

50. روش" خردكننده انگشتان “
روش" خردكننده انگشتان “ علامت انحصاري تيپ پرخاشگر است. متاسفانه، هيچ راه موثري براي برطرف كردن آن وجود ندارد مگر توهين كلامي يا يك حركت فيزيكي.

51. روش " دست سفت وكشيده" معمولاً توسط افراد پرخاشگر
حفظ فاصله وجلوگيري از ورود شما به حريم خصوصي ( صميمي )
توسط افرادي كه در روستا بزرگ شده اند

52. روش " گرفتن نوک انگشتان"
برقراری محدودیت در ارتباط

53. روش " گرفتن نوک انگشتان"

54. گرفتن مچ دست، بازو و شانه
گرفتن مچ دست، بازو و شانه نشان دهنده احساسات است. گرفتن آرنج به معناي انتقال احساسات بيشتري نسبت به گرفتن مچ دست می باشد و گرفتن شانه بيش از گرفتن بالاي دست انتقال مي دهد.

55. گرفتن مچ دست، بازو و شانه
نکته : در دست گرفتن مچ وآرنج تنها بين دوستان نزديك يا خويشاوندان قابل قبول است

56. گرفتن مچ دست، بازو و شانه

59. قرار دادن دستها در جیب
این عمل اقدام مطلوبی از سوی مردانی است که نمی خواهند در یک مکالمه یا گفتگو شرکت کنند.

60. ماليدن دست ها به يكديگر
ماليدن كف دست ها به هم روشي است كه از طريق آن مردم به طور غير كلامي انتظارات مثبت خود را بيان مي كنند.(سرعت مالش مهم است)
فروشنده در زمان گرفتن سفارش بزرگ
حضور گارسون در پایان غذا خوردن سر ميز

61. يك هشدار
شخصي كه در يخبندان زمستان در ايستگاه اتوبوس ايستاده وبا سرعت دست هايش را به هم مي مالد، فقط از زور سرما اين كار را مي كند .

62. دست ها با انگشتان گره شده در هم
در نگاه اول، به نظر مي رسد كه اين علامت اعتماد باشد زيرا افرادي كه از آن استفاده مي كنند، اغلب لبخند بر لب و ظاهري شاد دارند . ولی برعکس نشانه نوعی تفکر منفی و شاید یاس و ناامیدی باشد.

63. دست ها با انگشتان گره شده در هم
نيرنبرگ و كالرو در تحقيقاتي كه از حالت انگشتان به هم گره شده انجام دادند به اين نتيجه رسيدند كه اين علامت ناكامي و ياس است و نشان مي دهد كه شخص يك رفتار منفي را پنهان كرده و از بروز آن جلوگيري مي كند.

64. دست ها با انگشتان گره شده در هم
اين علامت شامل سه حالت اصلي مي شود:
انگشتان گره شده در مقابل صورت
دست ها در حال استراحت روي ميز
روي دامان ( قسمت بين شكم و زانوها ) در حالت نشسته، وجلوي فاق در حالت ايستاده

65. انگشتان گره شده در مقابل صورت

66. انگشتان گره شده در مقابل صورت

67. دست ها در حال استراحت روي ميز

68. دست های گره شده بين شكم و زانوها

69. دست های گره شده بين شكم و زانوها

70. دست ها با انگشتان گره شده در هم
به نظر مي رسد كه نوعي ارتباط نيز بين ارتفاعي كه دست ها در آن قرار گرفته اند و ميزان روحيه منفي شخص وجود داشته باشد، به عبارت ديگر از عهده شخصي كه دست هايش بسيار بالا قرار گرفته اند راحت تر مي توان برآمد تا شخصي كه دست ها در حال استراحت روي ميز است .

71. دست ها در حالت شيب دار
در حقيقت افراد مطمئن از خود وصاحب مقام يا اشخاصي كه از حداقل علائم بدن استفاده مي كنند اغلب اين علامت را به كار مي بر ند و با استفاده از آن حالت اطمينان خود را نمايان مي كنند .

72. دست ها در حالت شيب دار
مشاهدات و تحقيقات نشان مي دهد كه، از اين علامت بسيار جالب نشان داده كه اغلب در روابط بين رئيس و زيردست استفاده مي شود و اينكه مي تواند به صورت يك علامت مجزا براي نشان دادن اطمينان از خود يا القاي اينكه" همه چيز را مي دانم" به كار برود .

73. دست ها در حالت شيب دار اين علامت در دو حالت ديده مي شود :
دست هاي شيب دار برافراشته
دست هاي شيب دار رو به پائين

74. دست ها در حالت شيب دار برافراشته
هنگام ارائه نظرات وايده هاي شخصي كه دست هايش را به اين حالت در آورده و سخنگو است ، استفاده مي شود .

75. دست ها در حالت شيب دار رو به پائين
معمولاً از طرف شنونده مورد استفاده قرار مي گيرد طبق مشاهدات نيرنبرگ وكالرو، زنان تمايل بيشتري به استفاده از حالت دست هاي شيب دار رو به پائين نشان مي دهند .

76. دست ها در حالت شيب دار
با اينكه حالت دست هاي شيب دار يك نشانه مثبت است، مي تواند در هر دو موقعيت مثبت و منفي به كار برود و از همين رو شايد منجر به تعبير اشتباه شود. حركاتي كه قبل از علامت دستهاي شيب دار انجام مي گيرند كليد تعبير پيامد آن مي باشند.

77. گرفتن ساعد توسط دست
به طور كلي نشان دهنده رنجش و ناراحتي خود از چيزي است كه به اين ترتيب سعي مي كند خود را كنترل نمايد. در اين حالت، يك دست ساعد دست ديگر را خيلي سفت مي گيرد گویی كه يك دست در تلاش است تا دست ديگر را از حركت باز دارد جالب اينجاست كه هر چه بيشتر دست به سمت بالا حركت كند، ميزان عصبانيت فرد بيشتر شده است .

78. در دست گرفتن مچ، ساعد و بازو

79. در دست گرفتن مچ، ساعد و بازو
تجربيات نشان داده است كه اگر زماني كه در يك موقعيت بسيار پر تنش قرار گرفته ايم مانند مصاحبه با خبرنگار روزنامه يا حتي موقعيتهاي ساده تر، مثل موقع انتظار كشيدن در مطب يك دندانپزشك، اگر اين حالت را به خود بگيريم كاملاًً احساس آرامش و اطمينان و حتي برتري خواهيم كرد .

80. در دست گرفتن مچ، ساعد و بازو
اين حركت حاكي از برتري و اطمينان به خود مي باشد.

81. در دست گرفتن مچ، ساعد و بازو
مشاهدات از افسران پليس استراليايي نشان داده افسراني كه غير مسلح هستند، اغلب از اين حالت استفاده مي كنند و غالباً روي پاشنه هاي پاي خود به عقب و جلو تكان مي خورند در حالي كه افسران مسلح به جاي اين حركت، از حركت پرخاشگرانه دست به كمر استفاده مي كنند .

83. علایم دروغ گویی

84. علایم دروغ گویی 1 2 3 4

85. کلینتون در دادگاه

86. علایم دروغ گویی

88. نشان دادن علایم دروغ توسط شنونده
حرف شما را قبول ندارم
مخالفم
شک دارم راست میگی یا نه

95. القاء علمی بودن ،جذاب بودن
استفاده از عینک
فریم ساده
القاء علمی بودن ،جذاب بودن
فریم شکل دار
القاء سن کمتر

96. عینک روی سر نشانه آرامش و پر انرژی بودن-اثر جهار جشم
زدن عینک دودی در ملاقات نشانه بدبینی و مشکوک بودن

97. القاء اثر منفی روی مخاطب
استفاده از عینک
نگاه داوری
القاء اثر منفی روی مخاطب
در حال تصمیم گیری

98. طرز ایستادن

99. اعتماد و حفظ رابطه دوستانه ، مقدمه ارتباط بهتر یا تصمیم گیری
حرکات آینه ای
اعتماد و حفظ رابطه دوستانه ، مقدمه ارتباط بهتر یا تصمیم گیری

102. سیگار کشیدن دود به سمت بالا :احساس مثبت یا برتری یا اطمینان از خود
دود به سمت پایین : افکار منفی مخفی یا تردید آمیز

103. سیگار برگ
وسیله ای برای نشان دادن برتری

104. پیپ کشیدن
رهایی از فشار روحی
به تاخیر انداختن تصمیم گیری

105. گزیدن لب ها = یا اشتباه کرده یا می ترسد!

106. High Power & Low power

107. نشستن به روش 4 لاتین
یک رفتار ستیزه جویانه یا رقابتی

109. قفل مچ پا

110. تن صدا و طول کلام ، سرعت، قدرت، طنین، مکث و شدت صدا هر کدام معنایی خاص دارند
معمولا سرعت کم و تغییر جزیی زیر و بمی نشان دهنده هیجان هاي منفی و ناخوشایند مانند غم، خشم، ملال، انزجار و ترس است.
سرعت بسیار و تغییرات زیاد زیر و بمی، علامت هیجان هاي مثبت مانند تعجب یا خوشایندي فعالیت می باشد .

111. لمس :
لمس به عنوان يكي از مؤثرترين راههاي غير كلامي جهت بيان احساسات مانند آسودگي و عشق و دلبستگي و امنيت
و عصبانيت و محروميت و پرخاش و هيجان مي باشد
ما از دستهايمان در بسياري از اقدامات پرستاري
استفاده مي كنيم

112. مناطق جهت لمس حریم اجتماعی حریم رضایتی حریم آسیب پذیر حریم درونی
Use this space for overall reminders or special tips linked to the slide or occassion. Simply select this text and replace it with your own reminders.
حریم
اجتماعی
حریم
رضایتی
Summary
Heading. Text.
حریم
آسیب پذیر
حریم
درونی

113. مناطق جهت لمس حریم اجتماعی ( اجازه نمی خواهد )
حریم اجتماعی ( اجازه نمی خواهد )
دست ها پاها بازوها شانه ها پشت
حریم رضایتی ( اجازه لازم دارد)
دهان مچ دست ها - پا ها
حریم آسیب پذیر : ( نیازمند احتیاط ویژه است )
صورت گردن بالا تنه
حریم درونی :( حساسیت زیادی لازم دارد)
ناحیه تناسلی رکتوم

114. مجاورت: منظور ميزان فاصله فيزيكي افرادي است كه با يكديگر ارتباط برقرار مي كنند

115. نواحی حریم شخصی حریم درونی 45-0 سانتی متر
در آغوش گرفتن نوزاد در حال گریه
انجام معاینات فیزیکی
حمام دادن ، غذا دادن، آراستن ، پوشیدن لباس
تعویض پانسمان مددجو
حریم شخصی : سانتی متر
نشستن کنار تخت مددجو
گرفتن تاریخچه پرستاری از مددجو
آموزش فردی به مددجو
دادن گزارش و اطلاعات حین تحویل شیفت

116. آموزش در کلاس درس برای بیماران دیابتی تماس با گروه حمایت خانواده
حریم اجتماعی :
راند کردن با پزشکان
نشستن پشت میز کنفرانس
آموزش در کلاس درس برای بیماران دیابتی
تماس با گروه حمایت خانواده
حریم عمومی : 365 متر و بیشتر
صحبت در یک ارتباط اجتماعی
گواهی دادن در یک مجمع قانونی
کنفرانس دادن برای دانشجویان در کلاس

118. Communication
Communication
گوش دادن فعال
گوش دادن فعال

119. Use this space for overall reminders or special tips linked to the slide or occassion. Simply select this text and replace it with your own reminders.
Summary
Heading. Text.

120. مي‌توان گفت «مهارت گوش كردن» لازمه يك ارتباط صحيح
از آنجا كه ارتباط داشتن به معناي توانايي پذيرش و پاسخگويي صحيح به واقعي‌ترين و عميق‌ترين نيازهاست،
مي‌توان گفت «مهارت گوش كردن» لازمه يك ارتباط صحيح
است، اما با تمام اهميتي كه اين مهارت ارتباطي دارد، اكثر ما
حاضر نيستيم وقت گذاشته و به حرف ديگران گوش كنيم.

121. گوش دادن
فعالیتی انتخابی است
شامل دریافت و تفسیر محرک های شنیداری است

122. شنیدن
غیر ارادی است
عمل درک اصوات

123. Use this space for overall reminders or special tips linked to the slide or occasion. Simply select this text and replace it with your own reminders.
گوش دادن
Summary
Heading. Text.
غیر فعال
فعال

124. هدف از گوش دادن فعال هدف از گوش دادن فعال این است که به فرد مقابل نشان
Use this space for overall reminders or special tips linked to the slide or occassion. Simply select this text and replace it with your own reminders.
هدف از گوش دادن فعال این است که به فرد مقابل نشان
دهیم که ما مایلیم حرفهای او را گوش داده و نظر
او را بدانیم.
Summary
Heading. Text.

125. Use this space for overall reminders or special tips linked to the slide or occassion. Simply select this text and replace it with your own reminders.
Summary
Heading. Text.

126. عادت بد دوم: صحبت كردن در زماني كه بايد گوش كنيد.
عادت بد اول: فكر كردن در مورد چيزي كه مي‌‌خواهيد بگوييد به جاي گوش كردن به صحبت گوينده.
عادت بد دوم: صحبت كردن در زماني كه بايد گوش كنيد.
عادت بد سوم: قطع كردن صحبت گوينده.
عادت بد چهارم: گوش كردن به چيزهايي كه انتظار شنيدن آنها را داريم، به جاي گوش كردن به آنچه واقعا گفته مي‌شود.
عادت بد پنجم: فكر كردن به چيزهاي ديگر هنگام گوش كردن.
عادت بد ششم: پيشداوري در مورد گوينده يا موضوع.

127. موانع گوش دادن فعال
نداشتن خلوت و تنهایی سر و صدا ترتیب نشستن استفاده از زبان فنی تحریکات حسی و درکی بیماران اضطراب در پرستار درد در بیمار نادیده گرفتن بیمار قطع یا تغییر موضوع

128. روش های موثر برای گوش دادن فعال
Speaker Notes
Use this space for overall notes and general comments. Simply select this text and replace it with your own comments.
روش های موثر برای گوش دادن فعال
درگفتگو فعالانه شرکت نمایید
آرام و راحت باشید
گوش دادن موثر
Summary
Heading. Text.
با تکان دادن سر و تبسم بازخورد دهید
به طرف فرد متمایل شوید

129. روش های موثر برای گوش دادن فعال
Speaker Notes
Use this space for overall notes and general comments. Simply select this text and replace it with your own comments.
روش های موثر برای گوش دادن فعال
سوالات مناسب بپرسید
نه سوالات بی جا
ارتباط چشمی داشته باشید
اطلاعات جمع کرده و
سازماندهی کنید
Summary
Heading. Text.
خلاصه کنید
نکات کلیدی را تکرار کنید
بازخورد دهید

130. Thank You !

132. استراتژی هایی که پرستار از آن استفاده می کند تا قادر باشد با بیمار یا مددجو ارتباط برقرار نماید و به او کمک نماید.
دو نوع مهارت تسهیل کننده موثر وجود دارد:
1-     مهارت های توجه
2-     مهارت های پاسخ

133. همدلی: تجربه موقت نسبت به احساسات فرد دیگر است
همدلی: تجربه موقت نسبت به احساسات فرد دیگر است. ورود به دنیای درون آنچنان که او درک می کند.
احترام: در دسترس بودن پرستار برای کار با مددجو و قبول احساسات، عقاید، تجارب و حقوق وی را می رساند و این ایده را نمایان می کند که هر مددجو قادر به حل مشکلات با کمک فرد دیگر است.
خلوص و درستی : رابطه نزدیکی با احترام دارد و قدرت واقعی بوده  و درستکاری و صادق بودن با فرد دیگر است. واقعی و واضح بودن اختصار و واضح بودن در هنگام برقراری ارتباط است.
سریع بودن (فوریت): ارتباط برقرار کردن در مورد آنچه که اینجا و اکنون رخ می دهد.

134. مهارت های توجه جسمی شامل:
1-     روبروی شخص دیگر بودن
2-     قبول وضعیت بدنی باز
3-     مایل شدن در جهت فرد دیگر
4-     تداوم تماس چشمی مستقیم
5-     آرام باقی ماندن
6-     ایجاد محیط آرام و راحت

135. مهارت های توجه روانی:
5 نوع مهارت عمده در توجه روانی وجود دارد:
1-     توجه و تمرکز بر سخنران
2-     گوش کردن به هر چیزی که گفته می شود
3-     تجزیه و تحلیل پیام های کلامی در ارتباط
4-     مشخص کردن موضوعات و الگو های ارتباط کلامی ( احساس بی قدرتی و عدم توانایی در انجام کار)
5-     خلاصه کردن محتوا و احساسات بیان شده

136.   مهارت های پاسخ
استراتژی هایی که پرستاران و سایر اعضای تیم بهداشت و درمان جهت برقراری ارتباط کلامی با مددجویان استفاده می کنند، مهارت های پاسخ گفته می شود.
همدلی ((empathy ، احترام (respect) ، واقعی و راسخ بودن، رویارویی (confrontation )جز ابعاد تسهیل کننده در ارتباط می باشند.

137. استراتژی های پاسخ:
روش های صحبت کردن با مددجو است بطوری که آنها را به برقراری ارتباط تشویق می کند. در رابطه پرستار – بیمار، این بخش عمده ای از کمک به مددجو است تا در فرایند کشف خود، درک خود و تغییر موفق شود.
الف) گشابش سخن: به عبارات یا جملاتی که مددجو را به بحث در مورد مشکل تشویق می کند. مثلا ممکن است بگویید چطور شد به این جا آمدید؟ ، آیا چیز بخصوص است که شما بخواهید در مورد آن صحبت کنید؟
ب) سوالات باز: سوالاتی که پاسخ آن اطلاعات بیشتری را در اختیار پرستار قرار می دهد تا سوالات بسته.

138. ج) دادن اطلاعات: اطلاعاتی که سبب کاهش اظطراب و ناآگاهی بیمار می شود مثلا دادن اطلاعات در زمینه ویزیت پزشک، روز ها و ساعات ملاقات عمومی و دیگر موارد مورد توجه بیمار.
د) بیان مجدد: بیان جملات بیان شده از طرف بیمار به صورتی دیگر.
بیمار: من همیشه کودکم را کتک می زنم.
پرستار: شما فکر می کنید که خیلی عصبانی هستید.   
   
ث) انعکاساتreflextion): )به دو صورت انعکاس محتوی و و انعکاس احساسات است.
انعکاس محتوی تکرار جملات اصلی مددجو است این کار به مددجو فرصت شنیدن و فکر کردن درباره انچه گفته را می دهد.
مددجو: من امروز خیلی ناامید شدم فکر می کردم به خانه می روم.
پرستار: بنظر می رسد از اینکه در بیمارستان هستی ناراحتی؟
مددجو: من مثل یک صدف توخالی هستم نه چیز دیکر.
پرستار: یعنی می گویی احساس بی ارزشی می کنی؟
مددجو: من به مردم نادرست متکی می شوم
پرستار: به مردم نادرست؟
مددجو می گوید : فکر می کنی برای رقص باید بروم؟
پرستار: فکر می کنی باید بروی؟

139. چ) ارتباط دادن جملات و بیانات جدا از هم یا وصل کردن جاهای خالی(connecting island of information)
پرستاران سعی میکنند پل ارتباطی و جاهای خالی احساسات، افکار، تجارب و رفتار را به هم وصل کند.
مددجویی دو مسئله را به طور جداگانه مطرح می کند:
1-     عدم موافقت در امور جنسی و بچه دار شدن
2-     افراط در مشروب خوردن
اینطور می رسد حلقه ی ارتباطی گم شده است پرستار در جواب این صحبت بیان می کند من متعجبم که چه رابطه ای بین مشروب نوشیدن شما و عدم موافقت با همسرتان است؟ ایا به نظرتان می رسد این کار روش مناسبی برای تنبیه اوست؟
ح) بیان مشاهدات(stating observation):
مثال: پرستار: شما به من گفتید در تعطیلات آخر هفته با مادرتان دعوایتان شده بعد از ان دعوا دچار بی قراری شدید در همین حین که داشتید برایم صحبت می کردید از اتاق خارج شدید و شروع به قدم زدن کردید و وقتی شما را صدا می زدم گفتیتد دیگر نمی خواهید حرف من را بشنوید
مددجو: درست است
پرستار: من تعجب می کنم چه چیزی از صحبت هایم باعث ناراحتی و رنجش شما شده است
و یا مثال دیگر: شما غمگین به نظر می رسید می بینم که شما ناخن هایتان را می جوید.

140. د) ایجاد باز خورد(providing feed back):
شامل دادن اطلاعات سازنده به مددجو در مورد اینکه پرستار چگونه آن ها را درک کرده است.
مددجو: شوهرم هرگز وقت ندارد که اوقات خود را با من بگذراند او همیشه کار می کند و به تلوزیون نگاه می کند و...
پرستار: من اینطور می شنوم که شما می گویید او نمی خواهد وقتش را با شما بگذراند
مددجو: نه دقیقا فکر میکنم وقت دارد ولی چیز های دیگری مقدم هستند من می خواهم در زنگی او بر همه چیز مقدم باشم.
مددجو: هیچ کس به ملاقات من نمی آید بچه هایم به خود زحمت نمی دهند به دیدن من بیایند.
پرستار: فکر می کنی که کی به تو نوجه ندارد یا به تو اهمیت نمی دهد.
خ) سازمان دهی(structuring):
پرستار به مددجو کمک کرده تا مشکلاتش را تعیین نموده و اهمیت نسبی آن ها را تشخیص دهد. این نوع سازمان دهی برای مددجو یانی مفید است که مشکلات زیادی دارند و نمی دانند که کدام مشکل مهم تر است.

141. ذ) تمرکز دادن(focusing):
تمرکز یعنی اینکه ارتباط در جهت هدف، ویژگی و درست بودن هدایت گردد و این باعث می شود تا بیمار به بیراهه نرود تکنیک های مربوط در این مهارت شامل:
1-   توصیف کردن: احساس شما در ان وقت چگونه بود چه احساسی به هنگام کتک زدن بچه داشتید و یا وقت عصبانی بودن احساست را به من بگو
2-     قرار دادن وقایع به ترتبت زمانی: آیا آن ماجرا قبل را بعد از تولد بچه یتان اتفاق افتاد یا چه وقت آن اتفاق افتاد.
3-     تشویق به مقایسه: آیا این مانند زنای بود که تو خانه را به قصد دانشکده ترک کرده بودی؟ و یا قبلا چه تفاوتی با حال داشت.

142. ر) روشن کردن ابهامات(clarifying):
سعی در درک مددجو وقتی که ارتباط مبهم، گیج کننده و غیر واضح است. مثلا بیمارانی که دچار توهم و هذیان می باشند مطمئن نیستند به انچه که شما گفتیتد لطفا ممکن است دوباره ان را تکرار کنید در این صورت باعث می شود که مددجو منظورش را روشن تر و واضح تر بیان کند یا مثال دیگر: آن ها کی هستند این موضوع چه ارتباطی با ... دارد؟
ز) خلاصه کردن(summarizing):
بازخورد دادن به مددجو در مورد کل و یا قسمتی از مصاحبه توسط پرستار خلاصه کردن آماده می شود.
س) سکوت(silence):
این شیوه به مددجو این فرصت را می دهد که افکارش را جمع و سازمان دهی نماید و آگاهی او را از مسائل افزایش دهد این کار باعث قبولی و پذیرش، اهمیت و حمایت می شود.

143. لزوم برقراری ارتباط خوب با بیمار
ارتباط خوب با بيمار، پيامدهاي زير را خواهد داشت:
پائين آوردن استرس بيمار و بهبود عملكرد روانشناختي
افزايش درك متقابل افراد خانواده
ايجاد زمينه هاي حمايتي گسترده تر

144. خصوصیات ارتباط درمانی

145. 1-   پذیرش: قبولی و پذیرش فرد دیگر است که به معنی تصدیق رفتار شخص نیست بلکه او را بعنوان یک انسان ارزشمند باید در نظر داشت و اهمیت دارد.
2-   احترام: درحقیقت فرایند در نظر داشتن دیگری است. این احترام از طریق خوب گوش کردن، توجه کردن، توضیح دادن، صدا کردن مددجو با نام خانوادگی
3-     علاقه: نشان دهنده کنجکاوی صادقانه نسبت به مددجو است. ( دوست دارم در مورد زندگیت همه چیز را بدانم)
4-     صداقت: در حقیقت همان ارادت و راستگویی است که بدون پذیرش، علاقه، احترام، انجام نمی شود. و غیر درمان است.

146. 5- کمک و همیاری: به معنای حاضر بودن و کمک کردن به مددجو است
5-     کمک و همیاری: به معنای حاضر بودن و کمک کردن به مددجو است.( پرستار حاضر و در دسترس مددجو است)
6-     حفاظت و حمایت: به عنوان امنیت اطمینان بخش تعریف شده است.
7-     اجازه دادن: اجازه و اختیار برای رفتار کردن به طریقه جدید است. اجازه دادن بدون حمایت و حفاظت غیر درمانی است.

148. مراحل ارتباط درمانی

149. مراحل ارتباط درمانی:
چهار مرحله به هم پیوسته در ارتباط درمانی پرستار- بیمار شناخته شده است.
در یک رابطه درمانی انتظار می رود که پرستار بیمار را قبلا از برنامه ملاقات منظمی که برای یک مدت زمان مخصوص پایه ریزی شده است، با اطلاع سازد. پرستار و بیمار باید در مورد ساعات و روز هایی که با یکدیگر ملاقات خواهند کرد به توافق برسند. به بیمار باید گفته شود که او می تواند از این زمان استفاده نموده و درباره ی خود، علایق و هر چیزی که باعث ناراحتی او گشته صحبت نماید. پرستار ممکن است که بگوید امیدوار است بیمار را بهتر شناخته او را درک کرده و برای او مفید باشد.

150. 1-    مرحله آشنایی:
در این مرحله پرستار و بیمار با هم آشنا می گردند. نظر به اینکه پرستار و بیمار نسبت به هم غریبه می باشند. برخورد اولیه بر عهده پرستار می باشد. اما گاهی بیماران برون گرا هستند و خود صحبت را آغاز می کنند. بهرحال اگر پرستار برخورد اولیه را وظیفه خود بداند، بیماری که وحشت کرده و کمرو است را فراموش نکرده و از او غافل نمی شود.
طرد شدن پرستار در وهله اول نباید او را از سعی اضافی باز دارد. حتی گاهی تنها در کنار بیمار بودن به بیمار نشان می دهد که به او بعنوان یک انسان علاقمند است و بی میلی یا عدم توانایی فرد را در برقراری ارتباط درک می نماید. بالاخره تکرار چنین ملاقات هایی ممکن است به رابطه پرستار- بیمار منجر گردد. در این مرحله موقعیتی است که پرستار و بیمار یکدیگر را مشاهده نموده و معنی اعمال یکدیگر را به طور خصوصی ارزیابی کرده و کلا با احتیاط به طرف مرحله دوم رابطه پیش می روند. بیمار معمولا پرستار را از طرق مختلف برای جلب اعتماد مورد آزمایش قرار می دهد. هدف اساسی در این مرحله برقراری ارتباط، برقراری تماس، مورد قبول واقع شدن و حرکت تدریجی به سمت مرحله دوم ارتباط است.

151. 2-     مرحله دوم، مرحله کشف هویت:
اگر ارتباط دوام یابد و مرحله دوم فرا رسد، اضطراب به علت برقراری و احساس اعتماد کاهش می یابد. پرستار و بیمار به قدری یکدیگر را خوب می شناسند که واکنش های احساسی مخصوص را در موقعیت معینی پبش بینی می نمایند. در این مرحله غیر عادی نیست که بعضی از بیماران هنوز اعتماد به پرستاران را مورد آزمایش قرار می دهند. ( از این طریق رفتار غیر کلامی آن را نشان داده در این زمان مسئولیت پرستار درک این رفتار و واکنش مناسب در این مورد است )
در مدت مرحله دوم پرستار بیمار را تشویق می کند که مطالب خود را به زبان آورده و مذاکرات او را روشن سازد و حمایت های عاطفی لازم را جهت ادامه صحبت به بیمار می دهد.
رفتار هایی که بیمار ممکن است نشان دهد:
بیمار ممکن است منتظر دیدار بعدی پرستار بعنوان زمان سبک بال نمودن خود از نظر عاطفی باشد یا ممکن است در ملاقات های بعدی نسبت به پرستار حالت طرد شدن و خشم پیدا نماید. درک پرستار از وجود چنین حالتی نشانه مورد قبول داشتن بیمار و توانایی او در حفظ اعتماد برای ادامه رابطه و حرکت به سوی مرحله بعدی مهم می باشد.

152. 3-    مرحله استقلال:
بیمار در این مرحله بیشتر سخنگو و فعال می گردد زیرا او با پرستاری که نقش یک فرد مهم برای او را دارد، رابطه برقرار می نماید. مرحله سوم زمانی است که بیمار ممکن است بین وابسته بودن و سعی در استقلال مردد باشد.
این مرحله می تواند برای پرستار و بیمار مشکل باشد و پرستار ناچار است که همه مهارت های ارتباطی و بین فردی خود را به کار برد. به بیمار اجازه داده می شود تا احساسات خود را بروز داده و موقعیت ها را آزادانه بیان نماید. پرستار ممکن است فشار های ناسالم بر روی بیمار و درنتیجه کم شدن عواطف بیمار را شناسایی نماید. نشان دادن درک این موقعیت ها از طرف پرستار باعث اعتماد عمیق بیمار می گردد. وقتی اعتماد بیمار پرورش یافت، یادگیری انجام می گیرد و اضطراب کمتر می شود. پرستار و بیمار به صحبت درباره مشکلات و کشمکش ها ادامه داده و بیمار تشویق می گردد که راه های جدیدی  را برای حل آنها به کار گیرد.

153. 4-    مرحله ختم درمان:
بیمار را بایستی از مرحله شروع آشنایی و ادامه آن برای این مرحله ( اختتام ) آماده نمود. در مرحله اول پرستار به بیمار می گوید که برای چه مدت بطور منظم قادر است با او ملاقات نماید. در طول مدت رابطه، پرستار در فواصل مختلف به تاریخ اختتام اشاره می کند. در صورتی که پرستار به هر دلیل قادر به ادامه ملاقات های منظم خود نباشد و بیمار هنوز به او وابسته باشد، بایستی ترتیبی دهد تا پرستار دیگری با بیمار کار کند. در مرحله آخر پرستار به تدریج تعداد ملاقات های خود را کم نموده و بیمار را تشویق می کند تا با مردم دیگر و گروه های دیگر رابطه برقرار نماید. بیمار ممکن است به قدری از این تجربه سود برده باشد که دیگر نیازی به حمایت پرستار نداشته باشد و یا از بیمارستان مرخص شود.

154. موانع ارتباط 1- کلیشه های اطمینان بخش، 2- پند دادن/ تأکید کردن
3- توضیح خواستن
4- تحقیر کردن/ انتقاد کردن
5- دفاع کردن
6- تغییر موضوع
7- شرمسار کردن

155. مثال برای موانع ارتباط نصیحت کردن نادرست : اگر من جای شما بودم
نصیحت کردن            
نادرست : اگر من جای شما بودم                     
درست : من آنچه را گفتید شنیدم شما چه پیشنهادی دارید؟
اطمینان دادن
نگران نباش
چه چیزی باعث نگرانی شما شده است؟
تغییر موضوع
اجازه بدهید بعدا در مورد آن صحبت کنید.
به نظر مهم می رسد بیشتر در مورد آن توضیح دهید
قضاوت کردن
اشتباه می کنید
تعبیر شما فرق میکند بیشتر مایلم در مورد اینکه شما موقعیت را چگونه می بینید بدانم.

156. دستور دادن
این راهش نیست(( به من گوش بده))
شما فکر می کنید کدام راه درست است
طرح سوالات بیش از حد
چرا شما اینطور احساس می کنید؟
چه چیزی باعث شده که شما اینطور احساس کنید؟
استفاده از کلماتی که بار عاطفی دارند
شما در مورد این حادثه احساس گناه می کنید
من تعجب می کنم که شما احساس مسئولیت در مورد آنچه که رخ داده، نکنید
  مبارزه کردن ( خصوصا در مواقع هذیانات و توهمات)
شما نمی توانید رئیس یک شرکت باشید.
به نظر می رسد شما می خواهید در مورد خودتان به عنوان فرد مهمی فکر کنید
 تحقیر احساسات او
شما امروز جلف به نظر می رسید
من توجه کردم شما امروز چند بار لبخند زدید. آیا این دلیل بر چگونگی احساس شما است.؟
 بیمار : من آرزوی مرگ دارم.  پرستار: همه این احساس را دارند.

157. رفتار تمر کز بر خود یا خود محوری
معذرت می خواهم آیا می توانید تکرار کنید من نشنیدم شما چه گفتید.
اگر من درست فهمیده باشم آقای احدی شما گفتید
 طرد افکار بیمار
نمی خواهم در این مورد چیزی بشنوم
 موافقت تمام افکار و رفتار بیمار
من خوشحالم که شما ...     من موافقم ،    خوبست
 دفاع کردن خصوصا در مواردی که بیمار به آن حساس است
آقای دکتر X بر خلاف گفته شما بسیار دقیق و ماهر هستند

158.  پاسخ واقعی دادن به حرف ها و خیالات و هذیانات
بیمار : احساس می کنم اعضای بدنم خارج شده اند
پرستار: نشان بده کجا رفته اند.؟
 مخالفت یا موافقت سریع و صریح با هذیانات و توهمات
من که صدایی نمی شنوم
تو که ناپلئون نیستی؟
 متهم کردن بیمار
اگر شما نیاز به جراحی ندارید چرا اینجا هستید؟
    
 خودداری و انکار مشکل
بیمار من هیچی نیستم و می میرم
شما همه چیز هستید و نمی میرد.

160. ارتباط درمانی موثر با بیماران روانپزشکی

161. توانایی پرستار در برقراري ارتباط با بیماران و سایر پرستاران جهت استفاده موثر از فرایند پرستاري ضروري است.دانش مربوط به فرایند ارتباط و روش موثر برقراري ارتباط در تمامی مراحل فرایند پرستاري یک پایه و ضرورت است. در عین حال فرایند پرستاري، رهبري و هدایتی را که لازمه برقراري ارتباط موثر با بیماران است را در اختیار پرستار قرار می دهد.

162. انسان یک واحد زیستی، روانی، اجتماعی و روحانی است
انسان یک واحد زیستی، روانی، اجتماعی و روحانی است. این واحد ممکن است در معرض عوامل آسیب زای مختلف قرار گیرد. بهداشت روان پیش از آنکه به شرایط و نابسامانی های بیرونی مربوط باشد از طرز تلقی و نگرش فرد و نحوه مواجهه وی با مشکلات ناشی می شود؛ لذا حفظ سلامت روان از آسیب ها و نابسامانی ها کاری ساده نیست و نیازی به کسب یافته های جدید از علم روانشناسی دارد.

163. متاسفانه خیلی از افراد توانایی و مهارت لازم را برای روبرو شدن با کسی که از بیماری یا اختلال روانی رنج می برد، ندارند؛ به همین دلیل ممکن است رفتاری با بیمار بکنند که به تشدید بیماری وی دامن بزند. رفتار درست و سنجیده با بیمار روانی بخشی از فرآیند درمان به شمار می آید. در این راستا موارد زیر قابل ذکر است: - انکار بیماری روانی چه از سوی بیمار و چه اطرافیان وی به یک اندازه می تواند فرآیند بهبود و درمان را به عقب بیندازد؛ پس پذیرش بیماری گام نخست در درمان است. - برداشت ها و تلقی های غلط و نادرستی که در میان خانواده ها درباره بیماری روانی و برخی از اختلال های روانی وجود دارد یکی از عوامل شدت یافتن بیماری است.

164. بیمار روانی رفتار خود را کاملا طبیعی و عادی می داند
 بیمار روانی رفتار خود را کاملا طبیعی و عادی می داند. درک این نکه از سوی اطرافیان بیمار سبب می شود تصوراتی از این دست که بیمار آنها را فریب داده و یا از روی قصد آزارشان می دهد در ذهنشان از بین برود. - بیمار روانی دارای چرخه خاص خود است؛ به این معنا که می تواند از اختلالات سبک تا بحران های بزرگ را دربر گیرد و رفتار افراد با بیمار، با توجه به ویژگی های بالینی نوع بیماری، روش خاصی را می طلبد. - صبر و شکیبایی و حوصله زیاد در برخورد با یک بیمار روانی کمک بزرگی به بهبودی وی است. در مقابل صعبانی شدن و بی حوصلگی به خرج دادن می تواند بیماری را تشدید کند. - از سویی گفتگو با بیمار در مورد هر موضوعی که دوست دارد باعث می شود تا او آزادانه سخن بگوید و این مسئله بین شما و بیمار صمیمیت به وجود می آورد و از سوی دیگر، سبب می شود تا بیمار خودر ا تنها احساس نکند و در مورد بیماری خود دچار توهم نشود. در گفتگو با بیمار درک این نکته ضروری است که در کوتاه مدت و خیلی سریع نمی توان دیدگاه بیمار را تغییر داد. - دادن این اطمینان به بیمار که شما می خواهید با وی رابطه صمیمی برقرار کنید و خود شما هم تافته جدا بافته از او نیستید و در معرض بیماری یا مشکلات روانی مشابهی قرار دارید منجر به یک اطمینان دو سویه میان شما و بیمار می شود. - فشار آوردن به بیمار و توصیه مرتب به او که این کار را بکن و آن کار را نکن یا گفتن جملاتی از این دست که آیا تو نمی خواهی خوب شوی؟ می تواند سبب واکنش منفی بیمار شود.

165. - در برخی از خانواده ها به علت پایین بودن سطح سواد فرهنگی از عنوان برخی از بیماری های روانی برای انگ زدن (برچسب) به بیمار استفاده می شود یا اختلال روانی وی را مرتب به رخش می کشند که این مورد فرآیند درمان را مشکل، پیچیده و طولانی می کند. نتیجه آنکه اختلالات روانی یا رفتاری در جوامع مختلف انسانی کم و بیش مشهود است و بسیاری افراد در زندگی امکان ابتلا بهناراحتی های روانی را دارند. رفتار مناسب و منطقی با کسانی که از نظر روانی آسیب دیده اند می تواند در بهبود یا در اصلاح رفتار بیمار نقش اساسی داشته باشد. در برخورد با بیمار روانی رفتار افراد باید از شکیبایی و متانت و پختگی لازم برخوردار باشد. هرگز نباید رفتار ما با بیمار روانی همراه با پرخاشگری و استهزا و تحقیر و ترحم باشد؛ بلکه باید اعتماد به نفس و عزت نفس را که از پایه های اصلی بهداشت روانی است به بیمار انتقال دهیم.

166. اسکیزوفرنی
اسکیزوفرنی بیماری شایعی است که يك در صد از مردم جهان در طول عمر به آن مبتلا می شوند، در صورتی که جمعیت ایران 70 میلیون نفر باشد،احتمالاً 350 هزار نفر مبتلا به این بیماری درکشورخواهیم داشت.
اگر سایر اختلالات مشابه اسکیزوفرني را نیز در نظر بگیریم، این رقم به حدود دو برابر افزایش می یابد. این بیماری    می تواند افراد را در تمام سنین مبتلا کند ولی در افراد جوان بین 15 تا 25 سال ، بیشتر دیده می شود و زن  و مرد را به یک نسبت مبتلا می سازد. بیماری اسکیزوفرني به علت آغاز در دوران جوانی و سیر عموماً پیشرونده و نشانه های شدید، بیشتر تخت های بیمارستان های روانپزشکی را اشغال می کند و هزینه زیادی صرف درمان، توانبخشی و نگهداری این بیماران می شود. از علایم و نشانه های پیش ازشروع بیماری در اسکیزوفرنیا می توان به كاهش نياز به خواب، شب بیداری و خوابیدن در طول روز، کناره گیری از اجتماع، ناتوانی در تمرکز، حالت خیرگی در چهره، کاهش توجه به بهداشت فردی و راه رفتن طولانی در خیابان اشاره کرد . علایم ونشانه های بعد از بیماری نيز شامل افسردگی، از دست دادن علاقه، اختلالات فکری، فقدان انرژی، انزوا و مشغولیت ذهنی با افکار ناراحت کننده می باشد. می توان گفت مشکل عمده در درمان این بیماری، عدم آگاهی خانواده ها در نحوه ارتباط با بیماران مبتلا به اسکیزوفرنياست. جهت افزایش آگاهی خانواده های بیماران اسکیزوفرن، راهنماي کاربردی نحوه ارتباط با این بیماران به حضورتان ارائه می گردد:

167. گام اول:نحوه برخورد با بیماری که بدبینی دارد
1- علی رغم اعتقاد غلط بیمار، صادقانه با او روبرو شوید و او را بپذیرید. صبور باشید و در جلب اعتماد بیمار نسبت به خود عجول نباشید.
2-در ذهن خود به بیمار حق دهید او با چنین اعتقادی که دارد، باید وحشت زده باشد و رفتار آزار دهنده ای از خود نشان دهد. لذا از سرزنش کردن، مسخره کردن، توهین و قضاوت عجولانه جداً بپرهیزید.
3-از هرگونه بحث و گفتگو به منظور تغییر اعتقاد بیمار، پرهیز کنید، زیرا او فعلاً ظرفیت لازم برای قبول دلائل شما را ندارد.
4-مواظب پیام های غیرکلامی خود مانند خندیدن، نگاه کردن، نحوه ایستادن، نشستن، فاصله خود با او، تماس فیزیکی ، حرکات چهره و بدن و ....باشید، زیرا بیمار به همه حالات اطرافيان توجه كامل دارد.
5-پچ پچ کردن و در گوشی صحبت کردن ، شک بیمار را تشدید می کند ،  لذا از اینگونه کارها اجتناب نمایید.
6- در صورتی که بیمار جویای نظر شما باشد و شرایط را مساعد می بینید، می توانید چنین اظهار نظر کنید:
«با وجود اینکه شما چنین اعتقادی دارید، من با نظر شما موافق نیستم هر چند به نظر شما احترام می گذارم».
7-منتظر سست شدن اعتقاد غلط و یا هذیان  بیمار بمانید. مصرف منظم دارو به تدریج این کار را خواهد کرد و بیمار پس از مدت کوتاهی از حالت هذیان خارج می شود و در اعتقاد غلط خود دچار شک و ترديد  شده، نهایتاً آن را پاک   می کند.

168. گام دوم : راه های مقابله با پرخاشگری بیمار
1-در ابتدا می بایست از نزدیک شدن به بیمار و دست زدن به او پرهیز کنید. گاهی این رفتار موجب تحریک بیشتر بیمار می گردد و بر خشم او می افزاید.
2-پس از شناخت عوامل برانگیزاننده خشم بیمار، بایستی سعی کرد احساسات او را درک نموده و به بیمار مجال داد تا بتواند با صحبت كردن، مشکل خود را بیان نمايد .
3-به منظور دستیابی به مورد مذکور، اجازه ابراز عواطف و نشان دادن همدردي با بیمار کمک کننده است. برای مثال به بیمار اظهار می داریم: « عصبانی به نظر می رسید»، «چیزی شما را عصبانی کرده است»، « به نظر می رسد که حالتان خوب نیست». این جملات به بیمار اجازه می دهد تا با صحبت کردن، خود را تخلیه کند و در عین حال تا حدودی مشکلات خود را بشناسد.
4-با بیمار به نحوي  برخورد کنید که نشان دهد او را به گرمی پذیرفته اید. گویا به او حق می دهید که از چیزی نگران باشد، مثلاً با گفتن جملاتی نظير« من مایلم مشکل شما را گوش کنم»، « نگران شما هستم»، « حتماً اتفاق ناگواری شما را ناراحت کرده است»به او نشان می دهید که به علت رفتار پرخاشگرانه، مورد شماتت قرار نخواهد گرفت. از آنجا که بیمار خشمگین چندان منطقی نمی اندیشد، پس بهتر است زیاد حرف نزنید و از جملات پیچیده استفاده نکنید.

169. 5-کسانی که تحمل کمتری دارند، بهتر است با بیمار روبرو نشوند ، زیرا عصبانیت آنها شعله خشم بیمار را بیشتر        می کند . لذا توصیه می شود کسانی با بیمار روبرو شوند که بیشتر مورد اعتماد وی باشند.
6-در مواجهه با بیمار خشمگین نبایستی به تنهایی در مقابل او قرار بگیرید و بهتر است چند نفر مراقب او باشند. در بسیاری از موارد وقتی بیمار خود را در مقابل چند نفر ببیند ترجیح می دهد تسلیم شود. گاهی بیمار شروع به صحبت و گریه می کند، در این مواقع بایستی اجازه داد بیمار احساسات خود را تخلیه کند.
7-در صورت بالا بودن شدت پرخاشگری و خشونت بيمار و عدم کنترل وضعیت وي  از طریق رهنمودهای بالا با پلیس 110 یا اورژانس 115 يا اورژانس اجتماعي 123 تماس بگیرید و بگویید که برای درمان طبی و کنترل رفتار خشونت آمیز بیمارتان احتیاج به کمک آنها دارید.
8-در صورتي كه علائم توهم و هذيان بيمار تحت كنترل قرار گرفته باشد ولي همچنان رفتارهاي  پرخاشگرانه از خود نشان دهد بهتر است مراتب را به اطلاع روان پزشك معالج برسانيد . برخی از دارو هایی که در درمان اینگونه بیماران به کار می روند، اثر ضدپرخاشگری دارند و می توانند تا حد زیادی این رفتارها را در بیمارتان کاهش دهند.

170. گام سوم : نحوه برخورد با بيماردر شرایط بحرانی:
1- تا جايي که می توانید آرام باشید.
2- تلویزیون و رادیو را خاموش کنید.
3- به آرامی و آهستگی صحبت نماييد.
4- بیمار را تشویق کنید که بیشتر بنشیند و صحبت کند.
5- از او بخواهید که در مورد حالات خودش (ترس، نگرانی و...) صحبت کند.
6- از بیان جملاتی مانند«چرا مثل بچه ها رفتار می کنی»،      « این چه کارهایی است که انجام مي دهي » اجتناب کنید.

171. 7- بالای سر بیمار نایستید و خیلی به او نزدیک نشوید.
8- بیمار را تحقیر نکنید و با او جر و بحث نکنید.
9- تا جایی که مقدور است در شرايط بحراني بيمار ، با وي  تماس چشمی برقرار نکنید.
10- مسیر خروجی منزل را در مقابل او سد نکنید.
11- در حضور بيمار با سایر اعضای خانواده جر و بحث نکنید.
12- او را تشویق کنید با شما و یا فردی که رابطه خوبی با او دارد به بیمارستان برود.
13- اگر نتوانستید بیمار را آرام کنید ، ممکن است شرایط خطرناکی برای دیگر اعضای خانواده یا خود بیمار پیش آید، در این صورت با پليس ، اورژانس 115 يا اورژانس اجتماعي تماس بگیرید.

172. گام چهارم : مهارت مقابله با استرس فرد مراقبت کننده
1- از خودگویی های مثبت استفاده کنید، یعنی همیشه توانمندی ها و علل مراقبت از بیمار را برای خود بازگو کنید.
2- بر توانایی ها و تکالیف خود تمرکز کنید، یعنی برگه ای را برداشته و توانمندی ها و وظایفی را که در قبال بیمار پذیرفته اید ثبت کنید و راه های انجام آن را بشناسید.
3- پیدا کردن مؤسسات حمایتی و بررسي راه های کمک آنها.
4- سرگرمی هایی را برای خودتان در نظر بگیرید.

173. گام پنجم :مهارت مراقبت های هیجانی و شناختی
1-در اتاق بیمار به کاری مشغول شوید.
2- در صورت تمایل بیمار با او قدم بزنید.
3- برای شروع صحبت با بیمار سعی کنید انتخاب موضوع صحبت را در اختیار بیمار قرار دهید تا بر حسب علایق و سلیقه های او عمل شود.

174. برقراری ارتباط سازنده با معتادان که دچار مشکل روانپزشکی شدند

175. صحبت کردن با یک فرد معتاد کار بسیار سختی است چون او برای ادامه دادن به مصرف مواد، مشکلات خود را مخفی کرده و رفتار های جنون آمیز و آزار دهنده ای از خود نشان می دهد.

178. 20 نکته طلایی در ارتباط با بیماران روانپزشکی

179. 1- عاملی که معمولاً نباید موجب اضطراب درمان گر در جلسه مصاحبه شود قیافه و جنسیت بیمار است  2- اگر بیماری در جلسه رواندرمانی به شما مراجعه کند و درطی جلسه اظهار دارد بشدت به شما علاقمند شده است و شما را با تمام وجود دوست دارد در چنین مواردی تدریجاً عشق وعلاقه بیمار را نسبت به خود کاهش دهید . 3- به هنگام مشاوره سکوت درمانجو بعد از گذشت 2 دقیقه باید شکسته شود و اولین گام در شکستن سکوت مراجع بایستی بصورت غیرکلامی باشد وعلت سکوت ممکن است در جلسه اول ناشی از عدم آشنایی بااهداف مشاوره باشد 4- اگر درمانجویی درجلسه مشاوره این گونه بیان نماید که خانواده او قصد کشتن وی وگرفتن اموالش را دارند اولین کار درمانگر این است از زمان شروع مشکل جزئیات آن ونظر دیگران راجع به این موضوع را پرسش نماید.    5- اگر درمانجویی با لیستی از سوالات مختلف به شما مراجعه کرده باشد باید درپایان مصاحبه چند دقیقه ای به طرح سوالات وی اختصاص دهید.

180. 6- اگر بیمار افسرده در جریان مصاحبه اولیه حالت خندیدن داشته باشد به احتمال زیاد این حالت نشانه اضطراب بیمار است . 7- به منظور سازگاری بهتر کودک با اضطراب وفشار روانی ناشی از حضور افراد غریبه یا جدایی از مادر بهتر است افراد دیگری غیر از مادر را در مراقبت از کودک مشارکت دهیم .  8- اگر بیماری با مشکلات جسمانی به شما مراجعه کرده باشد ودر کنار آن هذیان گزند وآسیب را هم با شما به راحتی مطرح نماید برخورد شما به این نحو باشد کوشش نمایید که بدون درگیری در اظهارات وی به مشکل جسمی وی بپردازیم . 9- مراجع مشکلات خود را زمانی به آسانی با مشاور درمیان می گذارد وبه بررسی آنها می پردازد که به مشاور اعتماد و اطمینان  پیدا کند وقتی مشاور مراجع را به مشاور دیگر ارجاع می دهد  فقط در موضوعاتی که مراجع اجازه می دهد باید اطلاعات را در اختیار مشاور جدید قرار دهیم .

181. 11- مناسب ترین پاسخ های مشاور به مراجعی که حزن و اندوه دارد این است که تفکر منطقی مراجع              را تشویق کند .  12- مقاومت کامل مراجع رفتار خصومت آمیز را به همراه خواهد داشت چنانچه مشاور متوجه قسمتی از گفته های مراجع نشود در این صورت باید تا پایان سخنان مراجع خاموش بماند اگرمراجع بگوید افسرده ام دلم نمیخواهد سرکار بروم و اشتهایم کم شده است مناسب ترین پاسخ مشاور این است   نگران وضعیت بدنی و کار خودت هستی  گوش دادن فعال اولین روش برخورد با مقاومت مراجع است . 

182. 16- اگر مراجع در جریان مشاوره گریه کند مشاور باید همدلی از خود نشان دهد وبگوید ناراحت نباش ،گریه مکن.  17- یگانگی رفتار وگفتار مشاور در جلب اعتماد مراجع   موثر است .  18- در اولین جلسه مشاوره خانوادگی سوال از همه افراد حاضر در جلسه ، مشکل را برای ما روشن می کند.  19- مناسب ترین مدل مشاوره ای تشویق بروز احساسات در مراجع است  20- از فوائد شرح حال نویسی  واداشتن فرد به تفکر درباره خود است  .