1. یائسگی

2. تعریف یائسگی (Menopause) عبارت است از قطع دائم قاعدگی.
کلیماکتریک (Climacteric) عبارت است از فازی از فرآیند پیری که در آن زن از مرحله رپروداکتیو پا به مرحله غیر رپروداکتیو می گذارد.

3. انواع یائسگی فیزیولوژیک مصنوعی
یائسگی فیزیولوژیک در اثر فرآیند پیری و یائسگی مصنوعی در اثر رزکسیون تخمدانها در سنین قبل از یائسگی ایجاد می شود.

4. سن یائسگی
سن متوسط یائسگی 51 سال است اما حدود 4 درصد زنان قبل از 40 سالگی دچار یائسگی طبیعی می شوند. (یائسگی زودرس)

5. مشکلات عمده دوره کلیماکتریک و یائسگی
گر گرفتگی
استئوپروز
آتروفی ژنیتال
آترواسکلروز

6. Hot Flashes

7. گر گرفتگی شایعترین وناراحت کننده ترین علامت دوران کلیماکتریک
80 درصد زنان در 3 ماه اول بعد از یائسگی آن را تجربه می کنند.
(85 درصد بیش از یکسال و25 تا 50 درصد تا 5 سال)
در اکثر زنان شروع حملات قبل از آخرین قاعدگی رخ می دهد.

8. مشخصات گر گرفتگی
احساس گرمای شدید در قسمت فوقانی بدن به مدت 30 ثانیه تا 5 دقیقه
علایم پرودروم به صورت تپش قلب یا احساس فشار در داخل سر
ضعف سنکوپ یا سرگیجه ممکن است وجود داشته باشند.
پایان حمله با تعریق و احساس سرما
بیشتر در شبها رخ میدهد و ممکن است بیمار را بیدار کند.
فرکانس حملات از چند بار در روز تا چند بار در سال متغیر است.
فشار خون در طی حمله stable می ماند.

9. تشخیص های افتراقی تیروتوکسیکوز اضطراب تومور کارسینوئید فئوکروموسیتوما
قطع ناگهانی الکل (Withdrawal)
داروها ( نیتروگلیسرین- نیفیدیپین- وانکومایسین- دی سولفیرام- کلسی تونین- اتانول-CRH )

10. تشخیص
چندین سال قبل از یائسگی تولید استرادیول و پروژسترون کاهش می یابد و این امر سبب افزایش تدریجی گنادوتروپین ها وبخصوص FSH می شود. در یائسگی سطوح FSH خون به بالای 60 می رسد.
سطح FSH بالای 60 بیانگر یائسگی است.

11. درمان گر گرفتگی استروژن مدروکسی پروژسترون استات (MPA)
استروژن درمان انتخابی است. (تاثیر در 95% موارد)
روزانه 3/0 میلی گرم استروژن کونژوگه به مدت یکماه
برای کاهش احتمال عود علایم قطع دارو باید به تدریج و در طی چند هفته یا چند ماه صورت گیرد.

12. MPA در زنانی که استروژن در آنها منع مصرف دارد بکار می رود
عوارض MPA : AUB– نفخ شکم– یبوست– تندرنس پستان و تغییرات خلقی
سایر درمانها :
1. آگونیست آلفا آدرنرژیک (کلونیدین – متیل دوپا)
بویژه در زنانی که هیپرتانسیون هم دارند.
2. بلادونا ارگوتامین : دو بار در روز
3. TCA و اگزازپام (10 میلی گرم 2 بار در روز)

13. استئوپروز اولیه : ناشی از کاهش سطح استروژن است. (95% )
ثانویه : 1. مصرف گلوکوکورتیکوئید یا هپارین
2. نارسایی کلیه
3. هیپر تیروئیدی
4. هیپر پارا تیروئیدی اولیه
5. هیپر آدرنالیسم
مهمترین پیامد استئوپروز در زنان پیر افزایش خطر شکستگی است. شایعترین مکان های شکستگی عبارتند از تنه مهره - دیستال رادیوس و گردن استخوان فمور

14. ریسک فاکتورها سیگار مصرف الکل مصرف دو یا چند فنجان قهوه در روز
مصرف کم کلسیم
رژیم های غذایی حاوی پروتئین و فسفات بالا
تاریخچه خانوادگی

15. جلوگیری از استئوپروز قطع مصرف سیگار – الکل و قهوه
کاهش فسفات و پروتئین حیوانی در رژیم غذایی
ورزش منظم
کلسیم و ویتامین D
استروژن – پروژسترون
رالوکسیفن

16. از آنجایی که استئوپروز یک فرآیند برگشت ناپذیر است درمان با استروژن – پروژسترون در صورتی که کنترااندیکاسیونی وجود نداشته باشد هر چه زودتر بعد از یائسگی باید شروع شود.
درمان حداقل باید به مدت 6 سال ادامه یابد.
مکانیسم استروژن : 1. کاهش برداشت استخوانی کلسیم
2. افزایش جذب روده ای کلسیم
3. کاهش دفع کلیوی کلسیم

17. کنترااندیکاسیون های مطلق استروژن
سرطان پستان (شناخته شده یا مشکوک)
سرطان آندومتر
خونریزی واژینال بدون علت
بیماری فعال کبدی
بیماری فعال ترومبوآمبولیک یا سابقه ترومبوآمبولی وابسته به استروژن

18. کنترااندیکاسیون های نسبی استروژن
اختلال مزمن کبدی
هیپرتانسیون خوب کنترل نشده
تاریخچه بیماری ترومبوآمبولیک
لیومیوم رحمی یا آندومتریوز فعال
پورفیری حاد متناوب

19. رژیم های درمانی هورمونی (HRT)
1.استروژن کونژوگه متناوب
0.625 mg PO daily Estrogen Conjugated for first 21 days of month MPA 10 mg PO daily for first 13 days of month.
اکثر بیماران در طی روزهای دهم تا بیستم ماه خونریزی می کنند. اگر خونریزی در هر زمان دیگری رخ دهد بیوپسی آندومتر باید صورت گیرد تا بدخیمی ها R/O شوند.
برای بیمارانی که هیسترکتومی شدند پروژسترون لازم نیست.

20. 2. استروژن کونژوگه مداوم
0.3 mg PO daily Estrogen Conjugated
MPA mg PO daily
بیش از نصف بیماران در اوایل با این رژیم خونریزی نامنظم رحمی خواهند داشت اما به تدریج در عرض یکسال در درصد آنها خونریزی قطع و آمنوره ایجاد خواهد شد.
در صورت ایجاد خونریزی بعد از آمنوره برای R/O بدخیمی ها بیوپسی آندومتر اندیکاسیون دارد.

21. 3. OCP (21 Tabs)
Contraceptive LD
0.15 mg Levonorgestre
0.03 mg Ethinylestradiol
4. کلسیم و ویتامین D
توصیه به خوردن شیر و لبنیات
کلسیم 500 میلی گرم و ویتامین D 800 روزانه
5. رالوکسیفن
آگونیست استروژن در استخوان ها و آنتاگونیست آن در بافت های تولیدمثل مانند رحم و پستان است و برای جلوگیری از استئوپروز اندیکاسیون دارد. (60 میلی گرم روزانه)

22. Genital Atrophy

23. آتروفی ژنیتال درمان استروژن - پروژسترون استروژن لوکال
لوبریکانت های محلول در آب در موارد کنترااندیکاسیون استروژن
Estrogen Conjugated (vaginal cream) g once daily in cycles of 3 weeks on – 1 week off.

24. آترواسکلروز استروژن اثر محافظتی بر بیماری های قلبی – عروقی (CVD) دارد.
درمان پیشگیری کننده مشابه استئوپروز است.

25. متشکرم